Point d'entrée sur le patrimoine écrit du Moyen Âge et de la Renaissance en Occident du VIIIe au XVIIIe siècle
Moteur de recherche de manuscrits et livres anciens numérisés et intéropérables
Plateforme collaborative de gestion de publication des données d'autorité Biblissima
Aide à la lecture et apprentissage des langues anciennes, outils et environnements de travail en XML
Service d’expertise autour des standards IIIF
Référentiel d'autorité Biblissima : https://data.biblissima.fr/entity/Q84764
Manifeste IIIF
Numérisation :
Parch., XVe s. (f. 1-190: a. 1440; f. 191-373: a. 1436; f. 374-443: a. 1442), IV + 443 ff. (+ f. 4 a, 190 a, 190 b, 221 a, 351 a, 440 a; pas de f. 78 par erreur; f. 7-7 v°, 190 v°-190 b v° et 221-221 a v° blancs), 170 x 120 mm. Au f. 8, bordure sur trois côtés à feuilles d’acanthe. Nombreuses initiales enluminées à feuilles d’acanthe. Au f. 1 v° table du contenu avec renvois aux feuillets (XVIe s.).
Source des données : Persée - DER-IRHT, XXI
~ f. 1: ‹Carmen de decem praeceptis Domini›.
inc.: «Vnum cole Deum...» (4 v. - cf. H. Walther, Initia carminum, 1959, n° 19669).
~ -«Decem precepta philosophicha [sic]».
inc.: «Noli habere societatem cum homine quem non nosti...» (même texte dans le ms. Reg. lat. 1870, f. 1).
f. 1 v°-6: Accessus ad Terentii comoedias.
interpolé d’extraits de la Vita Terentii de Franciscvs Petrarca.
inc.: «In principio huius operis sicut in principio aliorum tria primo...».
expl.: «... principaliter in partibus tribus diuiduntur dictum est ut in prima» (éd. Y.-F. Riou, op. cit. infra, p. 221-223).
f. 6-6 v°: Argumenta in Terentii comoedias.
inc.: «Andria Eunuchus Heautontumerumenon Adelphos Echira...».
expl.: «... Antipho sobrine captus amore sue.
Predicta circa Terentium» (éd. Y.-F. Riou, op. cit. infra, p. 224-225).
f. 8-190: Terentivs, Comoediae.
titre: «Terentii Affri ciuis Cartaginensis Liber primus incipit Andria comedia».
f. 8: Epitaphium Terentii (Anthol. lat. 487 c).
pas de titre.
f. 8-39 v°: Andria.
f. 39 v°-72 v°: Eunuchus.
titre: «Comedia Eunuchus Incipit feliciter».
avec seulement l’argument «Meretrix adolescentem» (éd. cf. supra, Arch. S. Pietro H. 18, f. 18).
f. 73-105 v°: Heautontimorumenos.
titre: «Comedia Heautontumerumenos incipit feliciter».
f. 105 v°-132 v°: Adelphoe.
titre: «Comedia Adelphoe incipit feliciter».
f. 132 v°-158 v°: Hecyra.
titre: «Comedia Hechyra incipit feliciter».
avec seulement l’argument «Adolescens qui meretricis» (éd. cf. supra, Barb. lat. 29, f. 62 v°).
f. 158 v°-190: Phormio.
titre: «Comedia Phormio incipit Feliciter».
avec aussi l’argument «Ex duobus fratribus» (éd. cf. supra, Arch. S. Pietro H. 18, f. 86).
~ f. 191-221: Leo Baptista Alberti, Philodoxeos.
~ f. 222-246 v°: ‹Bonacvrsvs de Montemagno›, De nobilitate.
~ f. 247-256 v°: Leonardvs Brvnvs Aretinvs, Oratio in hypocritas.
~ f. 257-272: Isocrates, Oratio de regno ad Nicoclem (transl. lat. Bernardi Iustiniani).
~ f. 272-285 v°: Aristoteles, Oeconomica (transl. lat. Leonardi Bruni Aretini).
~ f. 285 v°-310: Plvtarchvs, De liberis educandis (transl. lat. Guarini Veronensis).
~ f. 310-324: ‹Poggivs Bracciolinvs, An seni sit uxor ducenda›.
f. 324-338 v°: Festvs, Breuiarium.
titre: «AD VALENTINIANVM RVFI SEXTI LIBELLVS INCIPIT FELICITER» (éd. cf. supra, Barb. lat. 13, f. 1-16).
f. 338 v°-340: Regiones seu Curiosum Vrbis Romae (extrait).
titre: «De bibliothecis urbis Rome».
inc.: «Bibliothecas totius Romae urbis publicas XXIIII...».
expl.: «... Lecticariorum. Victimariorum. Silicariorum. Mense olearie I̅I̅ CCC» (éd. Valentini et Zucchetti, Codice topografico della Città di Roma, 1, Rome, 1940, p. 148-164).
suivi des Montes omis à leur place: «De Montibus Romane urbis. Montes VII Celius... Vatichanus [sic] Ianiculensis» (op. cit., p. 150-151).
f. 340-340 v°: Martialis, Epigrammata (extrait).
titre: «VAL. MARTIALIS POETA CLARVS».
inc.: «Barbara piramidum sileant [sic] miracula Memphis...».
expl.: «... Dilecte [sic] populi que fuerant domini» (Epigrammaton liber, 1-2).
~ f. 341-341 v°: ‹Inscriptio quam Imp. Traiani Caesaris Augusti arcus triumphalis Anconitanus prae se fert›.
~ f. 342-373: ‹Boncompagnvs Bononiensis›, Historia obsidionis Anconae.
~ f. 373 v°-393: Xenophon, Tyrannus (transl. lat. Leonardi Bruni Aretini).
~ f. 393 v°-399: Philippvs, rex Macedonum, Epistulae ad Athenienses (transl. lat. Leonardi Bruni Aretini).
~ f. 399-401 v°: Ps. Demosthenes (Petrvs Marcellvs ?), Oratio ad Alexandrum.
inc.: «Nichil habet...».
~ f. 401 v°-417: Demosthenes, ‹Oratio pro Dyopithe› (transl. lat. Leonardi Bruni Aretini).
~ f. 417-428 v°: ‹De oratoria arte›.
inc.: «Primo ut ars oratoria compendio et uolumine...».
~ f. 429-437: Ps. Aristoteles, ‹De laudabilibus bonis› seu De uirtute (transl. lat. Cyriaci Anconitani).
~ f. 437 v°-440 a v°: Secvndvs philosophus, ‹Vita et Sententiae› (transl. lat. Guillelmi Medici).
~ f. 441-441 v°: ‹Testimonia de Ancona› parmi lesquels:
~ f. 441-441 v°: Ps. Cvrtivs Rvfvs, Chronica de Ancona (faux de Cyriacvs Anconitanvs).
titre: «Quinti Curtii hystorici cronica alia de Ancone et eius portu».
inc.: «Traianus equidem imperator per equoris uada uenit...».
expl.: «... clausam in urbem profectus est» (éd. L. Mehus, Kyriaci Anconitani Itinerarium, Florence, 1742, p. 44).
f. 441 v°: Lvcanvs, De bello ciuili (extrait).
titre: «Lvcani poete cronica».
texte: «Hinc Tyrrhena uado frangentes aequora Pisae
Illinc Dalmaticis obnoxia fluctibus Ancon» (II, 401-402).
— Ivvenalis, Saturae (extrait).
titre: «Iuuenalis Satiri cronica».
texte: «Ante domum Veneris quam Dorica sustinet Ancon» (IV, 40).
ces vers de Lucanus et de Iuuenalis sont également insérés dans l'Itinerarium de Cyriacvs Anconitanvs, op. cit. supra, p. 43-44.
~ f. 441 v°-443: Venantivs de Trimonte, Versus in laudem magnificae ciuitatis Anconitane.
~ f. 443 v°: ‹Galterivs Bvrlaevs, De uita et moribus philosophorum› (extraits).
Origine: italienne, écriture humanistique très personnelle qui rappelle celle de Ciriaco d’Ancône. Le manuscrit a été écrit à Ancône en 1436, 1440 et 1442 en partie d’après un recueil de Ciriaco d’Ancône († 1451) par Giovanni di Pietro Paolo d’Ancône qui signe aux f. 39 v°, 72 v°, 105 v°, 132 v°, 158 v°, 272, 393: «... eiusque finis felix est Giouannes» ou «Giouannes» seul et date, f. 190: «Pater deus Fili deus Deus Alme spiritus. Per eterna nos guberna deus unus sechula Amen. Salutoris nostri nostri [sic] Iesu Christi a natiuitate anni MCC°CCXL ianuarii die XII Giouannes Petripauli», f. 373 «... Giouanni de Petripolo s‹ub›s‹crip›s‹it› M°CC°CCXXXVI...», f. 443: «... M°CC°CCXLII Giouannes»; et f. 443 v°:«M°CC°CCXL°II die VII martii a natiuitate Saluatoris nostri Iesu Christi diuina prouidentia pastore Eugenio papa IIII Manu mei Giouannis Petripauli Anconitani. Ancona».
Possesseurs: le cardinal Sirleto (cote 40 au f. III); Giovanni Angelo duc d’Altemps (ex-libris au f. III); le cardinal P. Ottoboni (cote de Bianchini: V. 2. 36).
Source des données : Biblissima
Exports RDF à venir…
Vous pouvez visualiser et manipuler ce document directement sur ce site, le comparer à d'autres grâce au visualiseur Mirador, ou glisser-déposer cette icône dans le visualiseur IIIF de votre choix. En savoir plus sur IIIF