Vatican. Biblioteca apostolica vaticana, Vat.lat.1541

Référentiel d'autorité Biblissima : https://data.biblissima.fr/entity/Q96466

Manifeste IIIF

Aspects codicologiques

  • Parch., XVe s. (f. 1-131: a. 1456), 196 ff. (+ f. 42a et 125a; f. 167-168v° et 194v°-196v° blancs), 220 x 140 mm. Au f. 1, initiale d’or à «bianchi girari». Gloses marginales éparses, et quelques corrections ou variantes marginales, quelques unes rubriquées, de plusieurs mains contemporaines.

    (Source : Persée - DER-IRHT, XXI)

Présentation du contenu

Source des données : Persée - DER-IRHT, XXI

  • f. 1: ... ordinem//

    f. 2://greca scriptitauit

    f. 1-131: Macrobivs, Saturnalia (I-VII).

    titres, f. 1: «Macrobii de diuersis moribus et consuetudinibus antiquorum liber incipit qui cena philosophorum intitulatur».

    f. 50, à la fin du liv. II: «Macrobii Theodosii uiri illustris conuiuiorum primi diei et secundi Saturnaliorum v.c. et Liber primus et secundus finiunt. Tertius incipit».

    (liv. IV) inc. f. 66v°: «nec magis incepto uultum sermone mouentur...».

    (liv. V) titre f. 71: «De Stilo Virgilii liber V conuiuiorum. III. diei», en marge: «Liber quintus».

    f. 92v°, à la fin du liv. V: «Finit de his quȩ Virgilius a greçis traxit. Nunc de his que a ueteribus («traxit» exponctué) latinis Maro transtulit dicetur. Et incipit liber 6s».

    à la fin: «Explicit liber septimus Macrobii Theodosii conuiuiorum...».

    ~ f. 131v°-160: Andreas Floccvs seu Ps. Lvcivs Fenestella, De magistratibus Romanorum.

    ~ f. 160v°-161v°: Gasparinvs ‹Barzizivs, De nominibus magistratuum Romanorum›.

    ~ f. 161v°-164: Ps. Franciscvs Petrarca, Epilogus de dignitatibus et officiis Romani populi.

    ~ f. 164v°-166v°: Gvarinvs ‹Veronensis›, Oratio in funere Iohannis Nicolae Salerni (incomplète)›.

    ~ f. 169-175v°: Leonardvs ‹Brvnvs› Aretinvs, De studiis et litteris.

    ~ f. 176-178v°: Leonardvs Brvnvs Aretinvs, Epistula ad Nicolaum ‹Niccoli› (III, ep. 9).

    ~ f. 178v°-179v°: Gvarinvs ‹Veronensis›, Praefatio in inchoanda lectione rhetorice.

    ~ f. 179v°-182v°: Gvarinvs ‹Veronensis›, Oratio in principio studii Ferrariae coram Leonello Marchione Estensi.

    ~ f. 182v°-184: Gasparinvs Barzizivs, Oratio ad Martinum V papam pro uniuersitate Patauina.

    ~ f. 184-185: Gasparinvs Barzizivs, Oratio consolatoria ad ‹Petrum Marcellum› Patauinum episcopum ‹de morte Hieronymi Marcelli›.

    ~ f. 185-188: Leonardvs Ivstinianvs, Oratio in funere Caroli Zeni (incomplète).

    ~ f. 188-190: Leonardvs Brvnvs Aretinvs, Oratio in funere Othonis.

    ~ f. 190-194: ‹Petrvs Candidvs Decembrivs›, Epistula (in nomine Philippi Mariae Vice-comitis) ad Feltrinum Boiardum de morte Braccii.

Origine

  • Origine: italienne, écriture humanistique ronde avec a cursifs, d'une seule main semble-t-il. Note datée de Lucques au f. 131: «... sciptus Luce 2a mensis flores producentis 1456».

    (Source : Persée - DER-IRHT, XXI)

Historique de la conservation

Source des données : Persée - DER-IRHT, XXI

  • Possesseur: acquis pendant le règne de Sixte IV († 1484), le manuscrit est attesté dans les inventaires de 1481, 1518 (f. 43, l. 5), 1533 et 1550 (où il portait le n° 911).

Notes

Source des données : Biblissima

  • E. Pellegrin, F. Dolbeau, J. Fohlen, J.-Y. Tilliette, avec la coll. d'A. Marucchi et P. Scarcia Piacentini, Les manuscrits classiques latins de la Bibliothèque Vaticane. Tome III, 1re partie. Fonds Vatican latin, 224-2900, Paris, 1991, p. 113-114 (https://www.persee.fr/doc/dirht_0073-8212_1991_cat_21_31)

Bibliographie

    • M. Vattasso, I codici petrarcheschi della Biblioteca Vaticana, Rome, 1908, p. 165 (brève description)
    • J. Fohlen, Les manuscrits classiques..., 1985, p. 14 et 43 (simples mentions).

Vie du livre

Source des données