Vatican. Biblioteca apostolica vaticana, Pal.lat.1697

Codicological aspects

  • Papier (filigranes nombreux, dont var. Briquet 7835: Sienne, 1435-1438 et var. Briquet 8349: Colle, 1427), XVe s. (avant 1452), II (f. II parch.) +139 ff. foliotés 2, III-CXL+1 f. blanc (f. LI, XCI, CXII et CXXVI manquent avec lacune dans le texte, f. XLI folioté par erreur XL, f. CXXVI coupé longitudinalement, f. I v° et II v° blancs), 290 x 208 mm. Initiales rubriquées sauf celles des f. 34 et 49 vertes, titres rubriqués ou en noir, sauf aux f. 34, 44 et 49 où titre, début de l’épigramme et numérotation du livre sont indiqués en vert. Quelques gloses marginales et interlinéaires contemporaines et notabilia rubriqués.

    (Source : Persée - DER-IRHT, XXI)

Contents

Data Source: Heidelberger historische Bestände – digital

  • Langue(s) des textes dans le manuscrit : latin

    Titre(s) :
    IIr - Vergilius: Aeneis (Auszug)
    2r-141v - Martialis: Epigrammata

Data Source: Persée - DER-IRHT, XXI

  • f. II v° (add. du XVe s.): Vergilivs, Aeneis (extrait).

    texte: «Conticuere omnes intentique ora tenebrant» (II, 1).

    f. 2-CXL v°: Martialis, Epigrammata.

    titre: «M. VALERII MARTIALIS LIBER I INCIPIT in laudem Cesaris ».

    f. 2-V: Epigrammaton liber (1-26; 28 v. 1-12; 30; 28 v. 13-14).

    f. V-CXL v°: Epigrammata (I-XII).

    titre: «M. Valerii Martialis totius operis prefatio in libros epigrammaton ».

    transposition dans le texte des livres I et IV; l'ordre des épigrammes est le suivant:

    f. V-XXIV v°: I, 1-15; 42-39, v. 1-8; 22; 60-61; 49 v. 9-42; 50-59; 66; 84-86; 62-65; 67-68; 70-71; 74; 80-83; 72-73; 75-79; 40-41; 69; 87-102; 16-19; 21; 23; 103; 24-39; IV, 25-68; I, 104-118.

    f. XXIV v°-XXXIII v°: II, 1-80; 82-84, v. 1-3; 81, 84, v. 4-93. L'ep. 31 a été ajouté dans la marge du f. XXVIII.

    f. XXXIV-XLIV: III, 1-100.

    f. XLIV-XLIX: IV, 1-24; 69-89.

    f. XLIX-LIX: V, 1-13, 4 et 19, 15-84.

    f. L v°: «... Quodque cinis paucis hoc mihi uita dedit//» réclame: «At tua» (V, 13, v. 4).

    le feuillet LI manque.

    f. LII: «///Quatinus hi non sunt esto tu Cesar amicus... » (V, 19, v. 15).

    f. LIX v°-LXVIII v° (liv. VI): VI, 1-8; 10; 9-32; 37-94.

    f. LXVIII v°-LXXX (liv. VII): VII, 1-65; 76; 66-88; 90; 89-99.

    f. LXXX-XC v° (liv. VIII): VIII, 1-82.

    f. XC v°: «Fiet et ex hedera ciuica nostra tibi. Finit liber VIII // » (VIII, fin) .

    le f. XCI manque.

    f. XCII: «// Dat prostituto misera mater infanti...» (IX, 5, v. 7).

    suivi f. XCII-CIIII de IX, 5, 8-12; 14; 13; 15-103.

    f. CIIII-CXVII v°: X, 1-55, v. 7 et 67-104.

    f. CXI v°: «... Non ergo est manus ista sed statera. Ad Gallum // » (X, 55, v. 7).

    le feuillet CXII manque.

    f. CXIII: «// Ad uetulam quamdam.

    -Pyrrhe filia Nestoris nouerca...» (X, 67, v. 1).

    f. CXVII v°-CXXX v°: XI, 1-49; 51-52; 50 etc.

    f. CXXV v°: «... Obscena nudum Leda fornicem eludit // » (XI. 61, v. 4).

    il ne reste que la partie latérale gauche du f. CXXVI.

    f. CXXVII: «// Sed flens atque gemens tanti negat esse salutem...» (XI, 71, v. 3).

    f. CXXX-CXL v°: XII, 1; 5 (1-2); 2; 3 (1-6); 7; 4; 5 (3-8); 3 (7-12); 8-27. 29; 28; 30-46; 48; 47; 49-64; 68; 65-67; 69-96 (1-8).

    expl. mutilé: «... Ne uagus a thalamis coniugis erret amor//» (XII, 96, v. 8).

Participant

Former owners

Formerly part of

Origin

Provenance

Data Source: Persée - DER-IRHT, XXI

  • Possesseurs: au f. II, testament d’André Laurent de Thisia rédigé par Jean Passeduit, clerc du diocèse de Briançon et daté du 8 septembre 1452; Jan Gruter, dont l’ex-libris est au f. 2: «I. Gruteri est per Palthenium », suivi de cette note autographe: «Hic liber Grutero uocatus est in notis quartus »; bibliothèque palatine de Heidelberg (au f. 2 cote du transfert: C. 81/546).

Notes

Data Source: Biblissima

  • J. Fohlen, C. Jeudy, Y.-F. Riou, Les manuscrits classiques latins de la Bibliothèque Vaticane. Tome II, 2me partie. Fonds Palatin, Rossi, Ste-Marie Majeure et Urbinate, Paris, 1982 (https://digi.ub.uni-heidelberg.de/diglit/fohlen1982/0386)
  • E. Pellegrin, J. Fohlen, C. Jeudy, Y.-F. Riou, avec la coll. d'A. Marucchi et de P. Scarcia Piacentini, Les manuscrits classiques latins de la Bibliothèque Vaticane. Tome II, 2me partie. Fonds Palatin, Rossi, Ste-Marie Majeure et Urbinate par J. Fohlen, C. Jeudy, Y.-F. Riou, Paris, 1982, p. 358 (https://www.persee.fr/doc/dirht_0073-8212_1982_cat_21_22)

Bibliography

  • Th. Simar, Les manuscrits de Martial du Vatican (Le Musée belge, 14, 1910, p. 197-198).

Life cycle of this book

Data sources