An entry point to the written heritage of the Middle Ages and the Renaissance in Western Europe, from the 8th to the 18th century.
A search engine of interoperable digitized manuscripts and rare books
Collaborative platform to manage and publish Biblissima authority data
Help for reading and learning classical languages, XML editing tools and environments
Expertise service around IIIF standards
Biblissima authority file: https://data.biblissima.fr/entity/Q96561
IIIF manifest
Digitisation:
Parch., XVe s. (début), 104 ff., 240 x 180 mm. Nombreux feuillets palimpsestes, l’écriture primitive semble avoir été gothique, on lit seulement, avec l'aide des rayons ultra-violets, au f. 55v° en travers ce nom en très grosses lettres: «IOHannes» et plus loin «apostolicam» sans doute début d’une lettre d'un pape, peut-être Jean XXII (1316-1334), de même f. 72v°. Les f. 73-104 contenaient un texte accompagné de notes sur portée de 4 lignes, dont une rouge, et faisaient partie d’un Antiphonaire italien du XIIIe s. (cf. H.M. Bannister, op. cit. infra). Aux f. 1-72v°, abondantes gloses marginales de plusieurs mains contemporaines dont une, régulière et d’une encre jaunie, paraît être celle du copiste. Au f. 104, plusieurs croquis à la plume d’un coeur percé d'une flèche, et plusieurs notes et essais de plume en latin et en italien (XVe s.); le f. 104v° est couvert d'essais de plume, notes et citations de plusieurs mains assez effacés et tachés de colle.
Data Source: Persée - DER-IRHT, XXI
f. 2:// Natus in excelsis
f. 1-lv°: Praefatio Monacensis ad Terentium.
pas de titre.
inc.: «TErentius genere extitit Affer ciuis Cartaginensis. Reuertente autem Scipione...».
expl.: «... quam desponsauerat dederunt Carino sodali eius» (cf. supra, Vat. lat. 1634 et 1635).
f. 2: Epitaphium Terentii (Anthol. lat. 487c).
titre: «Epitaphium».
f. 2-103v°: Terentivs, Comoediae.
f. 2-19: Andria.
pas de titre (cf. infra glose du f. 2v°).
(gloses) inc. f. 2 marge gauche: «Prologus dicitur a prothos et logos quasi primus sermo»; marge droite: «Intentio poete est in prologo se excusa‹re› et Lauinium (?) suum emulum ‹ac›cusare et hoc in persona Corii facit».
inc. f. 2v° marge gauche: «Vos istec. hec est Andria prima Terentii comedia que diuiditur in quinque actus in quorum primo ponitur simulatio falsarum nuptiarum quam facit Simo...».
f. 19v°-37v°: Eunuchus.
titre: «Eunucum (?)».
avec aussi, f. 19v°, l'argument: «Meretrix adolescentem» (cf. supra, Vat. lat. 1634, f. 30v°). f. 20, après le prologus, argument: «Sororem falso...».
(gloses) inc. f. 19v° marge gauche: «Thais fuit quedam venustissima meretrix que multos procos habebat scilicet inter alios habebat Phedriam et Trasonem et habitabat Athenis».
plus bas (prol.): «Incipit Eunucus cui premictitur titulus in quo notatur tempus in quo recitata fuit per nomina edilium consulum, est enim titulus talis incipit Eunucus acta et recitata ludis Magalensibus...».
à la fin, didascalie: «Acta ludis Magalensibus L. Postumio... Fannio consulibus».
f. 37v°-57: Heautontimorumenos.
titre et didascalie: «INCIPIT ENTOMVMERVMENOS [sic]. Acta ludis Magalensibus...».
à la fin: «Explicit Eutoncumerumenos [sic] Comici actoris Terentii».
f. 57-75: Adelphoe.
titre et didascalie: «INCipit AdelphE. Acta ludis funebribus Q. Fabio...».
(Argumentum Brunsianum) inc.: «Acta est ista fabula Adelphe quam Terentius latine composuit post Menandrum ludis funebribus...».
expl. f. 58: «... frater suus Demea cetera pleniter legendo uidebuntur» (cf. Y.-F. Riou, Essai sur la tradition manuscrite du «Commentum Brunsianum» des Comédies de Térence, dans Rev. hist. textes, 3, 1973, p. 84).
f. 75-88: Hecyra.
titre et didascalie: «Incipit Echira quinta. Acta ludis romanis...».
f. 88-103v°: Phormio.
titre et didascalie: «Incipit Phormio. Acta ludis romanis Postumo...».
à la fin: «Terentii Afri Phormio explicit. Terentii Afri comici Liber explicit. Deo gratias. Amen».
f. 104 (add., parmi diverses notes): Horativs, De arte poetica (extrait).
inc.: «Imberbis iuuenis tandem custode solutus
Gaudet equis canibus aut aprici gramine campi» (v. 161-162).
— (à gauche) Vergilivs, Eclogae seu Bucolica (extrait).
texte: «Omnia uincit amor et nos cedamus am‹ori› » (X, 69).
f. 104v° (add. parmi de nombreuses notes): Horativs, Sermones seu Saturae (extrait).
titre: «Oracius loquens de Priapo».
texte: «porrectum (?) ab inguine palum» (cf. I, 8, 5).
— Ovidivs, Metamorphoses (extrait).
titre: «Ouidius dixit de Pomona».
texte: «Quique deus fures uel falce uel inguine terret» (XIV, 640).
~ — ‹Nota de Archimede›.
inc.: «Archimenides (?) fuit maximus archiematicus (?) cuius cum cadauer fuerit tumatum [sic] in (?) Arpinatis agris cuius (?) tumulum non reperiebatur...» (4 lignes).
— Ovidivs, Remedia amoris (extrait).
texte: «Ocia si tollas perierunt Cupidinis arcus» (v. 139).
Origine: italienne, f. 1-36: écriture d'aspect encore assez gothique avec a cursif, ensuite plus arrondie; f. 73-103v°: écriture humanistique ronde régulière.
Possesseurs: on remarque au bas du f. 104 parmi les notes et essais de plume les armes de la famille Piccolomini surmontées d'un chapeau de cardinal, dessineés à la plume; et les noms: «Jiovanes - Dominus Iohanni»; le manuscrit a été acquis par la Bibliothèque Vaticane entre 1550 et 1566, car il est décrit dans une liste complémentaire établie vers 1564-1566 par les Ranaldi.
Data Source: Biblissima
RDF exports to come…
You can view and manipulate this document directly on this site, compare it to others using the Mirador viewer, or drag and drop this icon into the IIIF viewer of your choice. Read more about IIIF