Vatican. Biblioteca apostolica vaticana, Ott.lat.1881

  • Other Form of the Shelfmark :
    • Ottob. lat. 1881
    • Bibliothèque vaticane, Ottob. lat. 1881
    • Vatican. Biblioteca apostolica vaticana, Ott.lat.1881
  • Held at : Vatican. Biblioteca apostolica vaticana
  • Date of Origin :
  • Place of Origin :

Codicological aspects

  • Papier (filigranes var. Briquet 3168: Pise, 1361; 7359: Padoue, 1377; et lettre B: manque dans Briquet; feuillets ajoutés: griffon, manque dans Briquet), XIVe-XVe s. ? sauf les feuillets ajoutés: XVe s. (début), 188 ff. (ancienne foliotation: 3-9 puis X-CLXXXXV, parfois erronée, dont les feuillets numérotés XLII, LV, LXXII-LXXIII, LXXXII-LXXXIII, CXII-CXIII, CXXXII-CXXXIII, CLXII, CLXXXVI-CLXXXVII manquent; f. 18 v°-19, 40, 55, 184 et 185-185 v° blancs); 301 x 225 mm. Des feuillets ont été ajoutés entre les cahiers du manuscrit primitif pour recevoir des gloses, quelques-uns sont restés en blanc, d’autres, sans doute non utilisés, ont été arrachés (cf. ci-dessus). Au bas du f. 186 croquis d’un gros poisson. Abondantes gloses interlinéaires et marginales de plusieurs mains des XIVe-XVe s.

    (Source : Persée - DER-IRHT, XXI)

Contents

Data Source: Persée - DER-IRHT, XXI

  • f. 1-1 v° (olim 3): Glossae in Lucanum.

    divisées en 3 paragraphes.

    1) inc. mutilé: «// est Cesar qui subiugauit sibi totam Egiptum et moratus est ibi cum ea...».

    l. 5: «Vltima concurrunt funesta prelia munda [I, 40]. Alter uero ponit filius...».

    expl.: «... cum dicit Corduba me genuit in quibus notificauit originem suam... sic ergo ibi IIIor assignat dicit igitur Corduba» (56 lignes).

    2) inc.: «Corduba me genuit. Sicut in principio aliorum librorum tria requiruntur. Ita in principio istius que et quot sunt cause...».

    expl. f. 1 v°: «... Mortuus uero Crassus erat inter eos pacificator» (13 lignes).

    3) inc.: «Lucanus natus in Corduba ciuitate Yspanie non numeratur inter poetas quia tenuit ordinem artificialem...».

    expl.: «... coma comosque coma digressio coma capillus» (11 lignes).

    f. 2: Epitaphium Lucani (Anthol. lat. 668).

    4 v. avec gloses interlinéaires.

    f. 3-183 v° (olim 5-CLXXX v°): Lvcanvs, De bello ciuili.

    avec gloses peut-être tirées en partie du commentaire d’Arnoul d’Orléans.

    (gloses) inc. f. 3 en marge: «Bella per Emathios. Hic uitat arrogantiam quia iste poeta aliquo spiritu scientifico imbutus erat...» (non identifié).

    (gloses) expl. f. 183 v° marge de gauche: «... Epidaune locus est et sicut Arnulphus Aurelianensis has fecit glosas. Ita Sceua apud Epidaurum toti exercitui Pompeyano solus resistit et suos obsessores potius obsedit quam obsederetur ab illis» (cf. B. M. Marti, Arnulfi Aurelianensis Glosule super Lucanum, Rome, 1958, p. 530).

    à la fin du texte: «Explicit Liber Lucani. Deo gratias. Amen».

    ~ f. 184 v° (add.): ‹Notae meteorologicae›.

    inc.: «2 methaorum [sic] II causam effectiuam tremotus esse exalationem callidam...».

    ~ f. 186 (add.): ‹Carmina› .

    1) inc.: «Res ingens tempusque breue est hec summa malorum...» (13 v.).

    2) inc.: «INualidum tibi pectus adest sub dedala claustra...» (10 v.).

    à la fin, en marge: «Vale uir optime».

    ~ f. 186 v° (add.): ‹Notae philosophicae›.

    inc.: «Videtur quod anima nostra...».

    ~ f. 187-188 (add.): ‹Gvillelmvs de Conchis, Commentarius in Boethii de consolatione philosophiae› (extrait: Vita Boethii et début).

    ~ f. 188 (add.): ‹Nota italica›.

    inc.: «Io mancho de tre sere aio liecto lo lucano...».

    ~ f. 188 v° (add.): ‹Notae grammaticales›.

    inc.: «Nota quod quotiescumque ueteris partis exceditur...».

Former owner

Formerly part of

Origin

  • Origine: italienne, écritures gothiques assez arrondies. Auf. 183 v° note de copiste à la suite du texte: «Qui scripsit scribat semper cum domino uiuat», puis en grosses capitales enclavées rehaussées de jaune nom du copiste Matios (?) «+ EGO MATIOS (?) SCRIPSI. DEO GRATIAS», en dessous note d’une fine écriture cursive datée de 1421 donnant le nom du glossateur qui semble différent du copiste. «Ego Maczeus die XXVII maii M°IIIIC XXI expleui glosare librum istum. Deo gratias. Amen».

    (Source : Persée - DER-IRHT, XXI)

Provenance

Data Source: Persée - DER-IRHT, XXI

  • Possesseur: le cardinal P. Ottoboni (cote de Bianchini: V. 4. 46).

Notes

Data Source: Biblissima

Bibliography

  • E. M. Sanford, The manuscripts of Lucan. Accessus and marginalia (Speculum, 9, 1934, p. 285), brève mention.

Life cycle of this book

Data source