Vatican. Biblioteca apostolica vaticana, Urb.lat.434

  • Other Form of the Shelfmark :
    • Urb. lat. 434
    • Bibliothèque vaticane, Urb. lat. 434
    • Vatican. Biblioteca apostolica vaticana, Urb.lat.434
  • Held at : Vatican. Biblioteca apostolica vaticana
  • Date of Origin :
  • Place of Origin :

Codicological aspects

  • Parch., XVe s. (a. 1411), II + 269 ff. + 1 f. blanc, 250 x 190 mm. Les f. 258-265 sont à lire dans l’ordre: 258, 261, 259, 260, 263, 264, 262, 265; le f. 1 est un feuillet de garde. Au f. 1 v°, un cercle rehaussé d'or et enluminé de fleurs et pastilles d’or a reçu au XVIIIe s. l’addition du titre du manuscrit en lettres capitales; addition postérieure à 1474 du blason des Montefeltro dans la marge inférieure. Au f. 2, encadrement assez grossier, contemporain du manuscrit, de feuilles d’acanthe et fruits d’or. Initiale historiée représentant deux personnages barbus. Quelques gloses marginales contemporaines et plus récentes.

    (Source : Persée - DER-IRHT, XXI)

Contents

Data Source: Persée - DER-IRHT, XXI

  • f. 2-269 v°: Valerivs Maximvs, Facta et dicta memorabilia.

    titre (add. XVIIIe s.) f. 1 v°: «VALERIVS MAXIMVS ».

    f. 269 v° (add. contemp.) le texte est suivi d’une table.

    inc.: «Liber primus Vallerii [sic] Maximi De religione. De neglecta Religione...».

    expl.: «... De Hiis qui in firmo loco nati mendacio se clarissimis familiis inserere conati sunt ».

Participant

Former owners

Formerly part of

Origin

  • Origine: italienne, écriture gothique arrondie (l’add. du f. 269 v° est en écriture gothico-humanistique). Le manuscrit a été terminé le 26 octobre 1411 par Ranieri Gualandi «Pisanus miles » pour le comte Guido Antonio da Montefeltro, d’après la souscription du f. 269:

    «Millenus Christi cum iam decurreret annus

    Quadringentenus concurrens denus et unus

    Octubris sexta uicena luce peracta

    Hoc opus exegi calamo Ranerius extans

    Pisanus miles ueteri de stirpe Gualanda

    Vrbini residens claro sub fomite magni

    Iure Comestabuli sibi quem Trinacria poscit

    Guidonis Comitis feretri de culmine montis

    Illustris domini benignitate repleti

    Quem pater altitonans saluet tum prole benigna

    Ipse domum repleat liberis secundet et illam

    Magnifichas dominas uirtutum honere plenas

    Priuet langoribus confirmet felicitate.

    Et secum tandem presentis post uite finem

    Matrem Germanas consortem pignora cara

    Ad se conuertens celico splendore decoret

    Meque beatorum scriptorem gratia replens

    Celestis regni eternis gaudiis addat ».

    Reliure originale en cuir marron estampée à froid.

    (Source : Persée - DER-IRHT, XXI)

Provenance

Data Source: Persée - DER-IRHT, XXI

  • Possesseurs: Guido Antonio da Montefeltro (cf. Origine); Federico da Montefeltro dont les armes tiercées avec l’anneau d’or accompagnées des initiales d’or «FE. DVX » sont peintes au f. 1 v° («Indice vecchio » 382).

Notes

Data Source: Biblissima

  • E. Pellegrin, J. Fohlen, C. Jeudy, Y.-F. Riou, avec la coll. d'A. Marucchi et de P. Scarcia Piacentini, Les manuscrits classiques latins de la Bibliothèque Vaticane. Tome II, 2me partie. Fonds Palatin, Rossi, Ste-Marie Majeure et Urbinate par J. Fohlen, C. Jeudy, Y.-F. Riou, Paris, 1982, p. 599 (https://www.persee.fr/doc/dirht_0073-8212_1982_cat_21_22)

Bibliography

  • T. De Marinis, La legatura artistica in Italia nei secoli XV e XVI, 1, Florence, 1960, p. 88 n° 975.

Life cycle of this book

Data source