Cambridge. Corpus Christi College, Parker Library MS 441

Contents

Data Source: Parker on the Web

  • Résumé : CCCC MS 441, made in the middle years of the thirteenth century, is one of the best examples in the Parker collection of a miscellany of short texts, thirty-four in all, which were often assembled for the needs of an individual patron. In this case the texts are penitential, moral, didactic and theological tracts, with some material also relating to sermons. The book belonged to Richard de Weynchepe, a monk, who became prior of the Benedictine priory of Dover in 1268, but the volume seems to have reverted to the library of Dover's mother house, Christ Church, Canterbury; it is listed in the early fourteenth-century catalogue of Christ Church library by Henry of Eastry.


    Contenu :


    Langue(s) des textes : latin


    Intervenants :

    Richard of Thetford - author

    13-30 - Richard of Thetford, Ars dilatandi sermones || Tractatus fratris Ricardi de Thetford de modo predicandi

    rubric : (13) Incipit tractatus fratris Ricardi de thetlford (or thedford) de modo predicandi

    incipit : (13) Quoniam emulatores estis spirituum ad edificat(i)onem ecclesie querite ut habundetis

    explicit : (30) non tamen negamus quin possint singule plage singulis preceptis appari (!) sed de facili

    rubric : (30) Explicit

    Note : Another copy in Bodl. 848. Ascribed by Tanner to Th. Lemman. He cites a MS. at Lincoln Cathedral


    Intervenants :

    Hrabanus Maurus - author

    30-33 - Hrabanus Maurus, De agno paschali || Rabanus de agno paschali

    incipit : (30) Tollat unusquisque agnum, etc. Quia nullus excipitur qui non debeat mistici pasche

    explicit : (33) apostolis et ceteris collata est fidelibus


    33-35 - Hrabanus Maurus, De pascha || Item de pascha

    incipit : (33) Preceptum est populo iudaico ut celebrarent pascha xiiii luna

    explicit : (34) unde illud Caritas operit multitudinem peccatorum

    rubric : (34) De pascha

    incipit : (34) Tempus paschale tempus dicitur regressionis

    explicit : (35) anagogice non allegorice in predictis S. in pascha et cetera


    35-36 - De proprietatibus festivitatum || De proprietatibus festivitatum

    incipit : (35) Festiue dies sunt sollempnes. sollempnis dicitur a solon quod commune

    Note : Ends on the chronology of Christ's life

    explicit : (36) Et ita tricessimo tertio anno secundum quosdam passus est dominus. Secundum alios xxx. iiiito et hoc uerius ab incarnatione sua

    Note : Distich

    Note : (36) Infans. post puer. adolescens. post iuuenis. uirDicitur inde senex. postea decrepitus


    Intervenants :

    Robert of Flamborough OSA - author

    37-134 - Robert of Flamborough OSA, Liber poenitentialis || Liber penitentialis Mag. R. de Flamesburch Kan. S. Victoris Par. et p.' [penitentiarii]

    rubric : (37) Incipit prologus in librum penitentialem M. R., etc.

    incipit : (37) Res grandis immo permaxima cuilibet nedum meis impar uiribus

    explicit : (38) tum introducatur respondens

    Note : (38) Capitula

    Note : Text

    incipit : (38) Penitens. Suscipe me domine miserum peccatorem

    Note : (41) Liber II

    Note : (56) Liber III

    Note : (85) Liber IV

    Note : No other beginnings of books are marked

    Note : Ends

    explicit : (134) et sic ut puto securus eris


    134-147 - Treatise on Confession || Compilatio brevis qualiter confessio saltem semel in anno sit facienda: si quid inveneris de infra notatis in quibus te credas deliquisse illa confitearis, alia sub dissimulatione pertranseas

    incipit : (134) Confiteor deo et beate marie, etc.

    Note : Arranged under the heads of the seven sins

    explicit : (147) in remissionem omnium peccatorum


    148-148 - De quatuor elementis || De quatuor elementis, quatuor anni partibus, et quatuor humoribus

    Note : Note of the four elements, seasons, humours and complexions


    Intervenants :

    Gregory the Great - author

    Augustine - author

    149-187 - Tract on Vices and Virtues (extracts from Gregory the Great and Augustine) || Tractatus de vitiis et virtutibus ex Gregorio et Augustino

    rubric : (149) De vitiis et uirtutibus

    incipit : (149) Gregorius in moralibus. Radix cuncti mali superbia est

    explicit : (187) regia potestate contra omnes incursus constantes

    rubric : (187) Explicit tractatus de uiciis et uirtutibus


    187-200 - Tractatus de corpore Domini || Tractatus de corpore Domini ex diversis autoribus

    rubric : (187) De corpore domini

    incipit : (187) Dominus in euangelio. Caro ait mea uere est cibus

    Note : Yvo, Pascasius, Lanfranc, etc. quoted

    explicit : (200) an per os emittatur infra

    rubric : (200) Explicit


    200-204 - Tract on the Seven Sacraments || Tractatus de septem sacramentis et eorum effectibus

    rubric : (200) De septem sacramentis et eorum effectibus

    incipit : (200) Primo queritur de hoc nomine eukaristia unde dicatur. Respond. ab eu quod est bonum et cares quod est gracia

    explicit : (203) unde dd. Data est mihi omnis potestas

    Note : (204) blank


    Intervenants :

    Robert Grosseteste - author

    205-253 - Robert Grosseteste, Testamenta XII patriarcharum || Testamentum patriarcharum secundum Mag. Robertum Grosseteste episc. Lincoln. de Graeco in Latinum translatum

    rubric : (205) Testamentum patriarcharum

    incipit : (205) Transcriptum testamenti ruben

    explicit : (253) usque ad diem exitus eorum ex terra egypti

    rubric : (253) Explicit

    Note : Most of a column blank


    Intervenants :

    Nigel Witeker OSB - author

    253-310 - Nigel Witeker OSB, Contra curiales et officiales clericos siue De eruditione praelatorum || Epistola Nigelli [Wireker] monachi ecclesiae Christi Cantuar. ad Willelmum [de Longo-campo] Elyens. episcopum de eruditione prelatorum

    rubric : (253) Epistole nigelli monachi, etc.

    incipit : (254) Reuerendo patri et domino Willelmo dei gratia elyensi episcopo ... fr. nigellus ueste monacus

    explicit : (310) fiunt post flagella ex negligentia securi

    Note : Wright, Satirical Poets of the xiith cent. I 153


    Intervenants :

    pseudo-Seneca - author

    310-315 - pseudo-Seneca, De morum institutione || Libellus Senecae de institutione morum

    rubric : (310) Incipit libellus senece de institutione morum

    Note : (Hase III 462)

    incipit : (311) Omne peccatum actio est

    explicit : (315) nunc ingemiscit socios tue beatitudinis


    Intervenants :

    pseudo-Bernard of Clairvaux OCist - author

    315-352 - pseudo-Bernard of Clairvaux OCist, Meditationes piissimae de cognitione humanae conditionis || Tractatus beati Bernardi abbatis Claraevellensis de interiori homine quomodo inveniat deum

    incipit : (315) Multi multa sciunt

    Note : (P. L. CLXXXIV 485)

    explicit : (352) misericors deus miserere miseri huius


    Intervenants :

    Martin of Braga - author

    352-359 - Martin of Braga, Formula uitae honestae || Libellus Martini episcopi [Bracarensis] ad Mironem regem [Suevorum] de quatuor virtutibus principalibus

    rubric : (352) Incipit prologus Martini episcopi in libellum de quatuor uirtutibus ad mirone(m) regem

    Note : (P. L. LXXII 22)

    incipit : (352) Gloriosissimo ac tranquillissimo et insigni chatholice fidei

    explicit : (352) ualeant adimpleri

    rubric : (352) Incipit liber de iiiior principalibus uirtutibus

    incipit : (352) Quatuor uirtutum species

    explicit : (359) decus religionis defensio crimi


    359-391 - Instructio nouiciorum secundum ecclesiae Cantuariensis || Instructio novitiorum juxta consuetudinem ecclesiae Cantuariensis

    rubric : (359) Instructio nouitiorum secundum consuetudinem ecclesie Cantuariensis

    incipit : (360) Cum longeui usus et antique consuetudinis non uilis sit autoritas illis sine nature offensa derogare facile posse non uidetur

    explicit : (391) et sic desinit esse nouitius et est monachus


    Intervenants :

    Gregory of Tours - author

    392-392 - Gregory of Tours, De passione et resurrectione Domini || De passione et resurrectione Domini ex Gregorio Tyronensi de gestibus Francorum

    rubric : (392) Gregorius turonensis in gestis francorum de passione et resurrectione domini refert hec

    incipit : (392) Apprehensus autem et ioseph

    explicit : (392) quod non ad eum primitus aduenisset

    Note : For 17-19 cf. MS 288 (also a Christ Church book)


    Intervenants :

    pseudo-Augustine - author

    392-393 - pseudo-Augustine, Sermo de sabbato pasche || De resurrectione ex sermonibus Augustini de sabbato paschae

    rubric : (392) Augustinus, etc.

    incipit : (392) Attonite mentes obstupuere tortorum

    explicit : (393) per lignum euertimus

    Note : For 17-19 cf. MS 288 (also a Christ Church book)


    393-415 - Euangelium Nicodemi || Gesta Salvatoris, Domini nostri Iesu Christi, quae invenit Theodosius magnus imperator in Ierusalem in pretorio Pontii Pilati in codicibus publicis

    rubric : (393) In nomine sancte trinitatis incipiunt gesta saluatoris, etc.

    incipit : (393) Factum est in anno uicesimo tercio imperii tyberii Cesaris publici imperatoris romanorum et herodis regis galilee

    explicit : (415) omnia que gesta sunt de ihesu in pretorium meum

    Note : (Letter of Pilate to Tiberius)

    Note : For 17-19 cf. MS 288 (also a Christ Church book)


    Intervenants :

    pseudo-Jerome - author

    415-439 - pseudo-Jerome, De ortu beatae Maria et infantia saluatoris || Libellus de infantia Salvatoris

    Note : In hoc opere continentur epistolae supposititiae Chromatii et Eliodori ad Hieronimum de nativitate virginis et infantia Salvatoris et responsum Hieronimi

    rubric : (415) Libellus de infantia saluatoris domini Ihesu

    Note : (Tischendorf, Evv. Apocr. 51)

    Note : a.

    incipit : (415) Ex ioachim cleopha saloma iiies anna marias, etc.

    Note : b.

    incipit : (416) Anna et emeria sorores fuerunt

    explicit : (416) ex hac nati sunt iacobus maior et iohannes euangelista

    Note : c.

    incipit : (416) Anna tribus ioachim cleophe salomeque marias

    rubric : (416) Incipit capitulum cromatii et eliodorii episcoporum Ieronimo presbitero

    incipit : (416) Dilecto presbitero

    rubric : (416) Capitulum Ieronimi cromatio et eliodoro

    incipit : (416) Dominis sanctis

    explicit : (417) obedientiam peruenire

    rubric : (417) Qualiter Ioachim et anna eiecti sunt de templo

    incipit : (417) In diebus illis erat uir in israel

    explicit : (439) claritas dei resplendebat super eum in secula seculorum. Amen

    Note : Cf. MS 288


    439-442 - Miracle of the Virgin Mary (Historia sancte Marie de Sardenay) || Historia sanctae Mariae de Sardanay

    rubric : (439) Incipit historia sancte marie de sardanay

    incipit : (439) Tempore quo greci terram inhabitabant fuit apud damascum

    explicit : (442) cotidie operatur omnipotens deus cui honor et gloria et potestas et imperium per infininita secula. Amen

    Note : BHL. 5409. Often printed, e.g. Molinier and Kohler, Itin. Hieros. II I, 260


    Intervenants :

    Richard the Premonstratensian - author

    442-455 - Richard the Premonstratensian, De canone missae || Tractatus a Ricardo Premonstrensi editus de canone missae et de differentiis in crucibus faciendis et pluribus aliis faciendis necessariis, quae sit causa missae, quae differentia, quae virtus, quis finis, quae ratio, quae utilitas

    incipit : (442) In uirtute sancte crucis et sacramento altaris magna est conuenientia

    Note : (P. L. CLXXVII 455)

    explicit : (455) in tercio uero differentia

    rubric : (455) Explicit tractatus de canone misse de differentiis in crucibus faciendis

    Note : Attributed to Ioh. Cornubiensis in no. 459


    455-460 - Questiones de sacramento altaris || Item questiones de sacramento altaris scilicet de corpore Christi

    rubric : (455) Questio de sacramento altaris scilicet de corpore Christi

    incipit : (455) Notandum quod quedam sacramenta noui testamenti instituta sunt ab ecclesia

    explicit : (460) dignior est corpore ipsius


    460-462 - De dominica oratione || Dominica oratio glossata

    rubric : (460) De dominica oratione

    incipit : (460) Pater noster. Septem suut peticiones que in dominica oratione ponuntur

    explicit : (462) Iuxta illud Beati pacifici q. f. d. uoc.


    462-468 - Tract on the Apostles' Creed || Symbolum apostolorum glossatum

    rubric : (462) Simbolum apostolorum glosatum

    incipit : (462) Apostoli accepto spiritu sancto profecturi in orbem terrarum teste Augustino

    explicit : (468) Amen in fine positum significat indubitabile et uerum quod predictum est


    Intervenants :

    Thomas of Chobham - author

    468-472 - Thomas of Chobham, Summa confessorum (extract) || De decalogo et decem ejus preceptis

    Note : Praecepta hic recitantur more Romano, secundo priori adjuncto et decimo in duo diviso: glossa vero in primum praeceptum ita se habet, Similitudinem notavit Moyses ydola quae habebant aliquam similitudinem cum rebus naturalibus vel ymaginem solis vel lunae vel aequoris vel Jovis; sculptile vocavit illud quod voluerunt ydololatrae assimulare vero Deo et simplici et conformare, et talis confectio nichil erat in mundo quia nulla conformatio divinitatis potest esse creaturae ad creatorem.

    rubric : (468) Quid sit decalogus et eius precepta

    incipit : (468) Dicitur autem decalogus a decem et logos quod est sermo

    explicit : (472) non concupisces rem proximi tui


    473-477 - Tract on Antichrist || De Anti-christo secundum antiquos

    rubric : (473) De antichristo secundum antiquos

    Note : (P. L. XL 1131)

    incipit : (473) De antichristo scire uolentes primo noscant quare sic uocatus sit

    explicit : (477) ante secula iudicandum prefixit

    rubric : (477) Explicit


    477-478 - Quindecim signa judicii || Quindecim signa [ultimi judicii]

    rubric : (477) Incipiunt quindecim signa

    Note : (P. L. XCIV 555)

    incipit : (477) Beatus Ieronimus inuenit xv signa in annalibus hebreorum futura

    explicit : (477) post hec erit iudicium

    rubric : (477) Explicit

    Note : (478) blank


    Intervenants :

    Odo of Cheriton OCist - author

    479-520 - Odo of Cheriton OCist, Parabolae || Parabolae Mag. Odonis [de Ceritona] in laudem ipsius qui est A et Ω

    rubric : (479) Incipit prologus in parabolas magistri O. ad laudem ipsius qui est alpha et ω

    incipit : (479) Aperiam in parabolis os meum

    Note : Hervieux, Fabulistes Latins IV 173, prints the text of this MS.

    explicit : (479) in cibariis delicatis glorientur

    incipit : (479) Ruth interpretatur deficiens

    incipit : (480) Iuerunt ligna ut ungerent super se regem

    explicit : (520) indeficientem refectionem inueniamus prestante domino nostro Ihesu Cristo

    rubric : (520) Expliciunt parabole magistri O. ad laudem ipsius qui est alpha et ω


    520-528 - Exempla miscellany || Parabolae sancti Bernardi

    Note : Thirty-four miscellaneous stories: the first is

    rubric : (520) De sancto Bernardo

    incipit : (521) Sanctus Bernardus omnes fratres suos quos plures habuit monachos fecit preter minorem

    Note : The next are

    rubric : (521) de casio

    rubric : (521) de simea

    rubric : (521) de milite et de equo

    rubric : (521) de quodam homine transeunte per cymiterium

    rubric : (522) de ba(l)dewino archiepiscopo

    rubric : (523) De rege regnante per unum annum

    rubric : (524) de magistro Roberto (de Chartres)

    rubric : (524) de quodam Robineto

    rubric : (526) de Gillebochat

    Note : The last

    rubric : (527) de quodam rustico et philomena

    Note : ends

    explicit : (528) et adorant que fecerunt digiti eorum dicentes. Isti sunt qui plasmauerunt nos

    Note : See MS 288. 7. Compare Brit. Mus. Cat. of Romances III. Most of the stories are to be found among the Exempla of Jacques de Vitry


    529-530 - Verses on seasons, temperament, bloodletting, mortal sins || Quaedam de tempestatibus et humoribus

    Note : pp. 529, 530 in a different hand

    Note : (529) Verses on seasons, temperaments, etc.

    incipit : (529) Ver estas dextras auctumpnus hyemsque sinistras

    Note : Notes on bleeding

    rubric : (529) De mortuis

    Note : (529) His signis moriens certis dinoscitur horisFronte rubet, etc.

    Note : (529) Corpus hominis ex quatuor constat humoribus

    Note : Charm

    incipit : (530) Coniuro te ordeum per patrem, etc.

    Note : Verses

    Note : (530) A nona noctis donec sit tercia lucisEst dominans sanguis, etc.Gaudet epar spodio, etc.

    Note : (530) Hoc est documentum magistri Ric. de Wiȝ (Wych) bone memorie Cicestr. ep. Benedictio segetis ad dandum porcis infirmis. In primis legatur totum officium natalis domini, etc.

    Note : (530) Verses

    Note : de conceptu humano (4)

    Note : (530) de viitem mortalibus peccatis (2)


    531-578 - Conflictus inter ducem et philosophum de natura hominis humana || Conflictus inter ducem et philosophum de natura hominis humana et proprietatibus ejus

    Note : The former hand

    rubric : (531) Hic incipit conflictus, etc.

    incipit : (531) Cum gramatica tres gradus comparationis nouit unde phisica quartum accepit. Philosophus

    Note : Last section (beatitudines animarum) ends p. 578

    explicit : (578) Absque dolore quies et sine nocte dies

    Note : ? Will. de Conches


    578-578 - Miraculous remedy for wounds (Tres boni fratres) || Fabulosa historia de tribus fratribus

    Note : In the hand of p. 529

    Note : Charm

    incipit : (578) In nomine patri, etc. Tres boni fratres unam viam ambulauerunt

    Note : Verses

    rubric : (578) Non excommunicentur a canone

Participants

Provenance

Data Source: Parker on the Web

  • The book is from Christ Church, Canterbury and occurs in Eastry's catalogue, no. 1420, Ancient Libraries, p. 120. R. de Weynchepe became Prior of Dover in 1268.

Notes

Data Source: Parker on the Web

  • Additions: On f. iv a note from Papias the glossator.
  • Additions: On f. iiv, in a very pretty hand, a list of contents headed: Hic est liber Ricardi de Weynchepe in quo continentur.
  • Additions: At top of the first leaf of text is TW in red chalk.
  • Additions: Parker's pagination begins on f. ii which he numbers p. 11. The pagination of the text thus begins with p. 13, but nothing seems to be lost. I use Parker's numbering.

Data source