Paris. Bibliothèque nationale de France, Département des manuscrits, Coislin 315

Biblissima authority file: https://data.biblissima.fr/entity/Q43074

  • Other Form of the Shelfmark :
    • Coislin 315
    • Paris. Bibliothèque nationale de France, Département des manuscrits, Coislin 315
    • Paris. BnF, Coislin 315
  • Held at : Paris. Bibliothèque nationale de France, Département des manuscrits
  • Languages : Greek
  • Date of Origin :
  • Support Material : Papier.
  • Composition :
    • ff. II. 794 (+ 32. 35. 213. 221, — 51. 305. 557. 558. 596. 616. 625. 694-696. 756. 757), 28 lignes.
  • Format :
    • mm. 240 × 157.
  • Codicological details :
    • ff. II. 794 (+ 32a. 35a. 213a. 221a, — 51. 305. 557. 558. 596. 616. 625. 694-696. 756. 757), 28 lignes. mm. 240 × 157.
  • Binding :
    • Reliure veau brun aux armes de Séguier.

Contents

Data Source: BnF Archives et manuscrits

  • Œuvres de Nicolas Cabasilas et de Démétrius Cydonès, les unes et les autres précédées de leur index particulier (ff. 1-2v, f. 561), copiées sur le Paris. gr. 1213 (cf. Sp. Lambros, Νέος Ἑλληνομνήμων, II, 1905, p. 299-323).

    1 Œuvres de NICOLAS CABASILAS, τοῦ σοφωτάτου καὶ λογιωτάτου καὶ τοῖς ἄλλοις ἁγιωτάτου Νικολάου Χαμαετοῦ λόγοι διάφοροι καὶ συντάγματα ms. (cf. M. 150, 356-362). 1(ff. 3-23) in nativitatem BMV. (éd. M. Jugie, Homélies mariales byzantines, dans Patrol. Orient., XIX, 1925, p. 465-484). 2(ff. 23v-34) in s. Nicolaum (inc. Ἐπεὶ δὲ πάντα ἀπήντησεν ἡμῖν, des. δίδου καὶ τὸν λόγον ὑπὲρ τούτων καλλίω). 3(ff. 34v-44) in annuntiationem BMV. (éd. Jugie, op. cit., p. 484-495). 4(ff. 44v-63v) in passionem Domini (inc. Ἄκουε, οὐρανέ, καὶ ὁ τῶν ἀγγέλων ἅπας κύκλος, des. τὰ τοῦ Μονογενοῦς τραύματα, ὅτι αὐτῷ κτλ.). 5(ff. 64-72v) in ascensionem Domini (inc. Αἱ Χάριτες μὲν ἐπὶ τῶν προτέρων χρόνων, des. σὲ τὲν σωτῆρα δἰ αἰῶνος ᾄδομεν σὺν κτλ.). 6(ff. 73-88v) in dormitionem BMV. (éd. Jugie, op. cit., p. 495-510). 7(ff. 89-134) in s. Demetrium (BHG. 543) ; on lit à la suite (f. 134r.v) la lettre de Nil Cabasilas à son neveu Nicolas (éd. Sp. Lambros, op. cit., p. 305-306). 8(ff. 135-148v) in Ezechielem 1, 5-26 (inc. Πᾶσα προφητεία καὶ θεωρία καὶ ὅρασις... καὶ πᾶσα δὲ γραφή, des. νῦν ἐδοξάσθη ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρώπου, αὐτῷ κτλ.). 9(ff. 149-157v) in Ezechielem 37, 1-14 (inc. Τὴν τοῦ Θεοῦ πρὸς τοὺς ἀνθρώπους ἐπιδημίαν, des. αὐτὸς γάρ ἐστιν ἡ ὁδὸς, ἡ ἀλήθεια καὶ ἡ ζωή, αὐτῷ κτλ.). 10(ff. 158-163v) in Ezechielem 1, 2-28 (inc. Πᾶσα προφητεία καὶ ὅρασις... διὰ τοῦτό φησιν ὁ Κύριος, des. νῦν ἐδοξάσθη ὁ υἱὸς τοῦ ἀνθρῶπου, ᾧ κτλ.). 11(ff. 164-176v) in s. Andream iuniorem (BHG. 115). 12(ff. 177-189) vita s. Theodorae (M. 150, 753-772). 13(ff. 189v-196) in tres hierarchas (inc. Οἶμαί γε τῶν ἐννομωτάτων, des. Θεὸν ἡμῖν εὐμενῆ τιθέντες καὶ ἴλεων, ᾧ κτλ.). 14(ff. 196-204) adlocutio ad s. Demetrium (inc. Οὐδὲν οἶμαι τῶν ἀτόπων, des. ἐπιτυχεῖς γεγενῆσθαι παρασκευάσαις χάριτι κτλ.). 15(ff. 204v-291) sacrae liturgiae interpretatio (M. 150, 368-492) ; elle est suivie (f. 291v), sous le titre ἀνάπαιστος, de onze vers de douze syllabes qui sont une invocation à Nicolas Cabasilas (éd. Lambros, p. 299-300). 16(ff. 291v-293v) oratio ad Christum (inc. Ὑμνοῦμεν σε, εὐλογοῦμεν σε, des. καὶ τῶν ἐξ αἰῶνος ἁπάντων εὐηρεστηκότων ἁγίων σοι, ἀμήν). 17de vita in Christo (M. 150, 493-725), soit (ff. 294-312) livre 1, (ff. 312-343) livre 2, (ff. 343-350v) livre 3, (ff. 350v-379v) livre 4, (ff. 379v-386) livre 5, (ff. 386-418) livre 6, (ff. 418-450) livre 7. 18(ff. 451-494v) de magistratuum civilium iniquis ausis circa res sacras (inc. Τοὺς μὲν πονηροὺς τῶν ἀρχόντων, des. καὶ πολλὴν ἡμῖν εἴσονται χάριν · τῷ δὲ Θεῷ χάρις, ἀμήν). 19(ff. 495-509v) contra feneratores (M. 150, 728-749). 20(ff. 509v-515) ad Augustam, de usura (inc. Πολλαχόθεν ἐπιδειξαμένη τῶν ἔργων, des. προσθείῃς τοῖς ἀρίστοις τῶν ἔργων, οὐδενὸς ἔλαττον). 21(ff. 515-517v) ad Athenienses, de ara misericordiae (inc. Ἥκω νῦν, ὦ Ἀθηναῖοι, des. τοῦτο δὴ τοὐπιχώριον). 22(ff. 518-523) in Gregorae deliramenta (cf. M. 148, 61 ; B. Guilland, Essai sur Nicéphore Gregoras, p. 34). 23(ff. 523v-525v) contra Pyrrhonis sectatores de criterio veritatis (inc. Ζητοῦσι δὲ πρῶτον εἴ ἐστι κριτήριον ἀληθείας, des. εὑρίσκειν ὅτι κριτήριον ἐστίν). 24(ff. 526-528) solutiones argumentationum quinque contra rhetoricam (inc. Ὁ λόγος ἐνδέχεται πρὸς τὸ οἰκεῖον, des. βέλτιον γὰρ τὸ λογικὸν τοῦ παθητικοῦ). 25XIII groupes de vers : a(f. 528) in sepulturam [Nili] avunculi, b(f. 528v) in sepulturam Isidori patriarchae, c(f. 529) in illud [Luc. 24, 29] Mane nobiscum, d(ib.) in illud [Ps. 119, 5] Heu mihi, quia incolatus, e(ib.) in illud [Is. 3, 6] Vestimentum tibi est, f(f. 529r.v) in translationem reliquiarum S. Theodorae, g-l(f. 529v) in canones S. Demetrii, S. Andreae iunioris, S. Eudocimi, S. Demetrii, SS. martyrum Hierosolymitarum, m(f. 530) in canonem S. Gregorii Palamae, n(f. 530r.v) in mandata Salvatoris. 26(ff. 531-537v) encomium in imperatorem (inc. Ἄτοπόν τι νομίζω, des. χεῖρας αἰεὶ πρὸς οὐρανὸν αἴρειν). 27XVIII lettres : a-f(ff. 538-543) ad patrem ep. sex (la sixième éditée par Papadopoulos-Kerameus, dans le Supplément de l'Ἑλληνικὸς φιλολ. σύλλογος de Constantinople, t. XVI, 1885, p. 48), g(ff. 543-544) ad Ducopulum Manicaïtam, h(ff. 544-545) 1a ad Synadenum, i(f. 545r.v) 1a ad Tarchaniotam, k(ff. 545v-546v) 2a ad Synadenum, l(ff. 546v-547) ad magnum sacellarium, m(f. 547r.v) ad Dositheum Carantinum (début dans Papadopoulos-Kerameus, loc. cit.), n(ff. 547v-548v) 2a ad Tarchaniotam, o(ff. 548v-549) ad hypomnematographum, p(ff. 549-550) ad Demetrium Cydonium 1a(éd. Boissonade, Anecdota nova, Paris, 1844, p. 399), q(f. 550r.v) réponse de DÉMÉTRIUS CYDONES (op. cit., p. 325-326), r(ff. 550v-551) ad Demetrium Cydonium 2a (Boissonade, p. 326-327), s(f. 551r.v) anonyma. 28(ff. 552-556) ad Annam Palaeologinam (inc. Νόμος μὲν ἅπασι Ἕλλησι, des. περὶ τοὺς λόγους τὰ γιγνόμενα|).

    2 Œuvres de DÉMÉTRIUS CYDONES précédées de l'index. 1(ff. 563-590v) de contemnenda morte (M. 154, 1169-1212). 2(ff. 591-649v) in annuntiationem BMV. (inc. Ὅσαι τῶν πόλεων βούλονται, des. τὰς ὀφειλομένας ὁμολογήσομεν χάριτας σὺν κτλ.). 3(ff. 650-679v) oratio deliberativa ad Romanos 1a (M. 154, 961-1008). 4(ff. 679v-699) oratio deliberativa 2a(M. 1009-1036). 5(ff. 699-701v) prooemium in chrysobullum pro monasterio Παντοκράτορος in Didymoticho (inc. Πάντα μὲν ἁπλῶς, des. κτηματικαῖς ὑποστάσεσι περιελθούσαις αὐτῷ ; cf. Zachariae von Lingenthal, dans les Sitzungsberichte de l'Académie de Berlin, 1888, II, p. 1411) ; 6(ff. 701v-708v) prooemium alterum (éd. op. cit., p. 1417-1422). 7XXXVI lettres (cf. G. Jorio, L'epistolario di Demetrio Cidone, dans Studi italiani di filologia classica, IV, 1896, p. 277 ss.) : (ff. 709-714v) 374 (éd. Boissonade, Anecdota nova, 1844, p. 251-259), (ff. 714v-716) 1 (éd. Cammelli, 1930, p. 4-9), (ff. 716-718v) 2, (ff. 718v-720) 3, (ff. 720-721v) τῷ βασιλεῖ (inc. Τί τοῦτο χρὴ νομίσαι ; cf. Cammelli, p. 142, n° 49), (ff. 721v-722v) 4, (ff. 722v-723v) 5, (ff. 723v-725) 8, (ff. 725-726) 63 (Boiss., p. 294-295), (ff. 726v-727v) 133 (Boiss., p. 296-297), (ff. 727v-728v) 82 (Boiss., p. 297-298), (ff. 728v-732) 117 (Boiss., p. 299-302), (ff. 732-733) 118 (Boiss., p. 302-303), (ff. 733-735) 140 (Boiss., p. 307-309), (ff. 735-738) 144 (Boiss., p. 309-312), (ff. 738-739) 150 (Boiss., p. 276-277), (ff. 739v-742) 151 (Boiss., p. 277-280), (ff. 742-748v) 136 (Boiss., p. 281-288), (ff. 748v-749v) 76 (Boiss., p. 264-265), (ff. 749v-753) 77 (Boiss., p. 265-270), (ff. 753-754v) 146 (Boiss., p. 288-290), (ff. 754v-758) 127 (Boiss., p. 290-292), (ff. 758-760) 106 (Boiss., p. 292-294), (ff. 760-762) 119 (Boiss., p. 304-306), (ff. 762-763) 129 (Boiss., p. 312-313), (ff. 763-767) 130 (Boiss., p. 313-318), (ff. 767-768) ad imperatorem (inc. Μή τι νομίσῃς χθὲς, cf. Cammelli, p. 185, η° 325), (ff. 768-769) ad eundem (inc. Ἔστω τοὺς τὰ μαλακά, cf. Cammelli, p. 159, n° 147), (ff. 769-770) ad imperatorem, τοῦ Καϐάσιλα note marg. (inc. Τοῦτο βασιλέως ἀληθοῦς, des. ἀκοὴν ἀμουσίας γέμουσαν πέμποντα φωνήν), (ff. 770-779) occisorum Thessalonicae monodia (M. 109, 640-652), (ff. 779-784) 149 (Boiss., p. 270-276), (ff. 784v-785v) 154 (Boiss., p. 319-320), suivie immédiatement (ff. 785v-786v) de 120 (Boiss., p. 306-307), (ff. 786v-788) 56, (ff. 788-789) 57, (ff. 789-792) 155 (Boiss., p. 321-324), (ff. 792-793v) 296 (Boiss., p. 259-262), (ff. 793v-794v) 148 (Boiss., p. 262-263).

Texts in this manuscript

Data Source: Pinakes

Démétrius Cydonès (1324?-1398?) : Homilia in annuntiationem Deiparae (BHG 1121p) [Grec].

Démétrius Cydonès (1324?-1398?) : Opera [Grec].

Nicolas Cabasilas (132.?-139.) : Ad imperatricem Annam de usura [Grec].

Nicolas Cabasilas (132.?-139.) : Contra iniurias magistratuum [Grec].

Nicolas Cabasilas (132.?-139.) : Epistulae [Grec].

Nicolas Cabasilas (132.?-139.) : In Ezechielis visionem I [Grec].

Nicolas Cabasilas (132.?-139.) : In Ezechielis visionem I [Grec].

Nicolas Cabasilas (132.?-139.) : In Ezechielis visionem III [Grec].

Nicolas Cabasilas (132.?-139.) : Opera [Grec].

Nicolas Cabasilas (132.?-139.) : Opera [Grec].

Participants

Provenance

Data Source: BnF Archives et manuscrits

  • anc. 9

Notes

Data Source: BnF Archives et manuscrits

  • Manuscrit copié pour le chancelier Séguier par le prêtre Honorat (de même que les n°s 139-143. 159) ainsi qu'en témoigne une souscription du f. 794v. Quelques additions et corrections. Les ff. 556v. 559-560v. 561v-562v sont restés sans écriture.

Bibliography

  • B. Montfaucon, de, Bibliotheca Coisliniana, olim Segueriana..., Paris, 1715 (Version en ligne)
  • I. Ševčenko, « Nicolas Cabasilas' "Anti-Zealot" Discourse : a Reinterpretation », Dumbarton Oaks Papers, 11, 1957, p. 79-171
  • R. Devreesse, Catalogue des manuscrits grecs. 2, Le fonds Coislin, Paris, Imprimerie nationale, 1945 (Version en ligne)

Subjects and themes

Data Source: BnF Archives et manuscrits

  • DÉMÉTRIUS CYDONÈS -- in Annuntiationem BMV (inc. Ὅσαι τῶν πόλεων)
    DÉMÉTRIUS CYDONÈS -- epistolae
    DÉMÉTRIUS CYDONÈS -- epistola ad Nicolaum Cabasilam
    DÉMÉTRIUS CYDONÈS -- occisorum Thessalonicae monodia
    DÉMÉTRIUS CYDONÈS -- de contemnenda morte
    DÉMÉTRIUS CYDONÈS -- oratio deliberativa 1
    DÉMÉTRIUS CYDONÈS -- or. delib. 2
    DÉMÉTRIUS CYDONÈS -- proœmium in chrysobullum pro monast. Παντοκράτορος in Didymoticho
    DÉMÉTRIUS CYDONÈS -- prœmium alterum
    Honorat
    NICOLAS CABASILAS -- in s. Andream iuniorem
    NICOLAS CABASILAS -- ad Annam Palaeologinam
    NICOLAS CABASILAS -- in ascensionem Domini
    NICOLAS CABASILAS -- ad Athenienses
    NICOLAS CABASILAS -- ad Augustam, de usura
    NICOLAS CABASILAS -- ad Christum
    NICOLAS CABASILAS -- ad s. Demetrium 315,196, in s. Demetrium
    NICOLAS CABASILAS -- epistolae XVII
    NICOLAS CABASILAS -- in Ezechielem 1, 2-28
    NICOLAS CABASILAS -- in Ezech. 1, 5-26
    NICOLAS CABASILAS -- in Ezech. 37, 1-14
    NICOLAS CABASILAS -- contra feneratores
    NICOLAS CABASILAS -- in Gregorae deliramenta
    NICOLAS CABASILAS -- in tres hierarchas
    NICOLAS CABASILAS -- encomium in imperatorem
    NICOLAS CABASILAS -- sacrae liturgiae interpretatio
    NICOLAS CABASILAS -- de magistratuum iniquis ausis
    NICOLAS CABASILAS -- in annuntiationem Mariae
    NICOLAS CABASILAS -- in dormitionem M.
    NICOLAS CABASILAS -- in nativitatem M.
    NICOLAS CABASILAS -- in s. Nicolaum
    NICOLAS CABASILAS -- in passionem Domini
    NICOLAS CABASILAS -- contra Pyrrhonis sectatores
    NICOLAS CABASILAS -- solutiones argumentationum contra rhetoricam
    NICOLAS CABASILAS -- versus
    NICOLAS CABASILAS -- de vita in Christo
    NICOLAS CABASILAS -- vita s. Theodorae 315,177. Invocation à N. Cabasilas
    NIL CABASILAS -- lettre à son neveu Nicolas
    reliures aux armes du chancelier Séguier

Data sources