An entry point to the written heritage of the Middle Ages and the Renaissance in Western Europe, from the 8th to the 18th century.
A search engine of interoperable digitized manuscripts and rare books
Collaborative platform to manage and publish Biblissima authority data
Help for reading and learning classical languages, XML editing tools and environments
Expertise service around IIIF standards
Biblissima authority file: https://data.biblissima.fr/entity/Q65772
IIIF manifest
Digitisation:
Parchemin, 173 f., une main principale a copié les f. 1r-170r et une seconde main, peut-être plus tardive, les f. 170v-173r, volume très soigné contenant de magnifiques illustrations des signes du zodiaque (f. 112r-130r) et des planètes (f. 141r-158r). Astronomie et astrologie, principalement les oeuvres d’Andalo di Negro : Andalo di Negro, De sphera (1ra-10rb) ; table astronomique (10v) ; Andalo di Negro, Theorica planetarum (11ra-43va) ; «Nomina instrumentorum sunt hec : Primo est annulus sive armilla… » (45ra-59vb, ce texte diffère du traité sur l’astrolabe attribué à Messahallah) ; Tractatus de spera (60ra-67vb, éd. Thorndike 1949, p. 463-475) ; Prophatius Judeus, Almanach (prologue seul, 68ra-69rb) ; Andalo di Negro, comm. sur Prophatius Judeus, Almanach (69va-84vb, fin abrupte, un ou plusieurs feuillets manquent) ; Andalo di Negro, Theorica distantiarum omnium sperarum (85ra-99va) ; table astronomique (100v). Blancs : 44r-44v, 173v
Data Source: BnF Archives et manuscrits
F. 1-10. Andalius de Nigro Januensis, Tractatus de sphaera . F. 10-10v. "Tabula... horarum ... diei majoris... sec. Almagesti". F. 11-43v. Andalius de Nigro Januensis, Theorica planetarum : "Quia in theorica planetarum motus solis est..." F. 45-59v. Practica astrolabii , attribuée à Andalius de Nigro Januensis ou Masha Allah ? : "Nomina instrumentorum astrolabii sunt hec...". F. 60-63v. "Alius tractatus de spera, liber secundus. Mundus est universitas rerum visinilium cujus centrum est terra, superficies vero est firmamentum...", faussement attribué à Thâbit par une main postérieure. F. 64-67v. "Capitulum .4. de tractatu C [cédillé] odiaci. Consequenter intelligatur quidam circulus..." F. 68-84v. Profatius Judaeus, Canones de aequationibus planetarum : Quia secundum philosophum in principio Metaphisice omnes homines natura... Quia in arte astronomica modus equandi..." F. 85-99v. Andalius de Nigro Januensis, Expositio in supradictos canones : "Punctus centrum cuspis sunt sinonima il est idem significantia..." F. 100-100v. Theorica distantiarum omnium sphaerarum, circulorum et planetarum à terra, et de magnitudine eorum : "Anni qui ab Adam... Quando sol fuerit in emisperio..." F. 101-170. Andalius de Nigro Januensis, Introductio ad judicia astrologica : C [cédillé] odiacus circulus est circulus signorum cujus circumferentis..." F. 170v-173. Thabit Ben Qurra , De Imaginibus : "[D]ixit Tebith Benkorat .R. qui legit [?] philosophiam et geometriam et omnem... Dixit Aristotelis phylosophus [?] in secunda tractato sui libri... Dixit Tebit cum volueris operari de ymaginibus scito quod...". Addition.
Nombreuses notes marginales de plusieurs mains ; aux ff. 112-113v, 114v 116v, 117v, 118v, 143, 161-164, indications mathématiques (astronomie ?).
Data Source: Persée - DER-IRHT, LXXXIV
100r (autre main, mais contemporaine) «Quando Sol fuerit in emisperio australi et Venus sub radiis eius et Luna illi applicet, significat quod in illa hora pluvere debet — illa die pluvet, et Venus similiter » (24 propositions d’astro-météorologie)
101ra-170ra Andalo di Negro, Introductorius ad iudicia astrologie [Duhem, IV, 269 n. 4 ; HMES, III, 191 n. 3 ; TK, 1713 ; Aurigemma, 72 n. 64 et 123 ; Blume, 108-111 et 202 (avec reprod. des illustrations des f. 143r, 146r, 149r, 151v, 153v, 155v et 158r, fig. 123-129)
170va-171va Thebit Bencora, De imaginibus [AAAS, 126 ; Carmody, 179]
171va-172va Ps.-Ptolémée, De imaginibus super facies signorum [AAAS, 20 ; Carmody, 169]
172vb-173rb Hermès, De imaginibus et horis [Carmody, 169 ; TCEM, 65].
Data Source: Europeana regia
Naples, cour de Robert d’Anjou
Au f. 173, ancienne cote "A LXXVIII S" et au contreplat inférieur mention "Astronomye" de la bibliothèque des rois Aragonais de Naples ; le manuscrit a été saisi par Charles VIII à Naples en 1495 et apporté au château d'Amboise, puis il a été transféré dans la Librairie royale de Blois vers 1500. Il est décrit dans les inventaires de la Librairie royale de Blois de 1518 : "Andolanus de Nigro in tractatu sphere cum theorica planetarum et introductorio ad judicia astrologie ; in eodem almanach canonum cum pratica astralabii" (Omont n° 680) et de 1544 : "Tractatus sphere Andaloni et alia, veloux incarnat" (Omont n° 1118). On le retrouve dans le catalogue de la Bibliothèque du roi à Paris à la fin du XVI e siècle : "Tractatus spherae et alia" (Omont n° 692, deuxième partie).
bibliothèque des rois aragonais de Naples ; Charles VIII
Data Source: Biblissima
RDF exports to come…
You can view and manipulate this document directly on this site, compare it to others using the Mirador viewer, or drag and drop this icon into the IIIF viewer of your choice. Read more about IIIF