Munich. Bayerische Staatsbibliothek, Clm 2574 b

Codicological aspects

  • Papier, 134 f., 184 × 137 mm, plusieurs mains, dont probablement celle d’Albert (mais pas pour les sections astrologiques). Registre des lettres d’Albert Behaim, mêlées à différents textes, fragments et notes, dont Ps.-Aristote, Secretum secretorum (42v-71v), suivi de chapitres divers, principalement astrologiques (71v-76r).

    (Source : Persée - DER-IRHT, LXXXI)

Contents

Data Source: Persée - DER-IRHT, LXXXI

  • 1ra «Si paribus vel disparibus constant elementis / Nomina pugnantum (corr. ex pugnantis), pars vincitur aggredie‹n›tis. / Inparitas autem paritati si societur, / Hoc tibi signum ‹erit›, quod defensor superetur » = Calcul du vainqueur et du vaincu [éd. T. Frenz et P. Herde, Das Brief-…, n° 4, p. 71]

    1rb «Beda. Tres dies anni sunt, VIII kalendas Aprilis — manebit in sepulchro usque in diem iudicii » = Jours égyptiens (trois lundis périlleux) [éd. T. Frenz et P. Herde, Das Brief-…, n° 7, p. 72]

    2ra «De figuris geomancie (corr. ex gemancie). Simplicibus cunctis via constat — Forme sic albi (corr. ex. alibi) versio rufus erit » (avec dessins des seize figures géomantiques) [éd. T. Frenz et P. Herde, Das Brief-…, n° 15, p. 80-81]

    2ra «Est Aries, Libra, Capra, Cancer mobile semper, / Sed Leo, Tha‹u›rus, aqua, sic Scorpio fixa feruntur. / Pisces, Virgo, Gemi communia suntque Sagita » [éd. T. Frenz et P. Herde, Das Brief-…, n° 16, p. 81]

    2v «Si quis nascetur de (?) hora Solis, sanguine complexionis erit, amabilis, princeps, super alios dominabilis — (Saturni) quod tunc fit, bonum habet effectum » = Pronostics de naissance d’après les heures planétaires [éd. T. Frenz et P. Herde, Das Brief-…, n° 22, p. 87-88]

    2v «Luna nature frigide, corporis argentei. Mercurius nature sicce — coloris ferrei » = Liber Alchandrei, 1 [éd. T. Frenz et P. Herde, Das Brief-…, n° 23, p. 88-89]

    34v «Primum nomen Sarracenicum est detabe et idem ‹ quod › Sol, fida id est Luna, quod est apud nos argentum — zibach Mercurius, quod est vivum argentum » [éd. T. Frenz et P. Herde, Das Brief-…, n° 55, p. 227]

    71v-72r «Saturnus qui superior est omnibus planetis manet in unoquoque signo — de signis dicta sufficiant » = De planetis, 1-2 [Schmitt / Knox, 66 ; éd. T. Frenz et P. Herde, Das Brief-…, n° 74 et 76, p. 340-344 ; Williams 2004, 426 ; Juste 2007, 283 n. 251]

    72v Figure circulaire comprenant les quatre triplicités – avec quatre éléments, quatre qualités, quatre directions –, les 12 signes, les planètes et un alphabet numérique [éd. T. Frenz et P. Herde, Das Brief-…, n° 77, p. 344-347, avec reprod. de la figure p. 345]

    73r «Cum volueris invenire signum tuum, computa nomen tuum et nomen matris tue — Femina plaga sic narratur… diurna… » (fin illisible en raison du feuillet endommagé) = De planetis, 5-7 [Schmitt / Knox, 66 ; éd. T. Frenz et P. Herde, Das Brief-..., n° 77-80, p. 347-349 ; Juste 2007, 283, n. 251 et 253]

    75v-76r «Fortuna Arietis est in militia et in servicio aliorum, in hospitalitatibus — de Sole et Scorpione, de caductione peribit » = De planetis, 3-4 [Zinner, 11878 ; Schmitt / Knox, 66 ; éd. T. Frenz et P. Herde, Das Brief-..., n° 83, p. 356-358 ; Juste 2007, 283, n. 251]

    132r « Summus planetarum Saturnus, qui est malivola stella dicitur, falcem manu tenens — Sol per annum, Luna XXX dies perficiunt suos cursus » [éd. T. Frenz et P. Herde, Das Brief-..., n° 174, p. 599-600]

Participant

Former owners

Formerly part of

Origin

Provenance

Data Source: Persée - DER-IRHT, LXXXI

  • monastère d’Aldersbach

Notes

Data Source: Biblissima

  • E. Klemm, Die illuminierten Handschriften des 13. Jahrhunderts deutscher Herkunft in der Bayerischen Staatsbibliothek. Textband und Tafelband, Wiesbaden, 1998. - (Katalog der illuminierten Handschriften der Bayerischen Staatsbibliothek in München ; Band 4) (http://www.manuscripta-mediaevalia.de/dokumente/html/hsk0523)
  • K. Halm, Catalogus codicum latinorum Bibliothecae Regiae Monacensis. Tomi 1 pars 2.: Codices Num. 2501-5250 complectens. - editio altera emendatior, München, 1894. - (Catalogus codicum manu scriptorum Bibliothecae Regiae Monacensis, t. 3 pars 2) (https://nbn-resolving.org/urn:nbn:de:bvb:12-bsb00008252-2)
  • D. Juste, Catalogus Codicum Astrologorum Latinorum. I. Les manuscrits astrologiques latins conservés à la Bayerische Staatsbibliothek de Munich (Documents, études et répertoires de l'Institut de Recherche et d'Histoire des Textes, 81), Paris, 2011, p. 91-93 (https://www.persee.fr/doc/dirht_0073-8212_2011_cat_81_1_977)

Bibliography

    • CCLB, I. 2, p. 10-12
    • Williams 2003, p. 396
    • KIHB, IV, p. 105-106 (n° 86) et reprod. des f. 69v et 3r (fig. 253-254)
    • T. FRENZ et P. HERDE, Das Brief- und Memorialbuch des Albert Behaim, München, 2000 [MGH, Briefe des späteren Mittelalters, I], p. 32-47 (description) et 69-617 (édition diplomatique du manuscrit intégral).

Life cycle of this book

Data source