Vatican. Biblioteca apostolica vaticana, Vat.lat.1654

Biblissima authority file: https://data.biblissima.fr/entity/Q96577

  • Other Form of the Shelfmark :
    • Vat. lat. 1654
    • Bibliothèque vaticane, Vat. lat. 1654
    • Vatican. BAV, Vat.lat.1654
    • Vatican. Biblioteca apostolica vaticana, Vat.lat.1654
  • Held at : Vatican. Biblioteca apostolica vaticana
  • Date of Origin :
  • Place of Origin :

Codicological aspects

  • Parch., XVe s., 235 ff. + 1 f. blanc (+ f. 157bis; f. 73v° blanc), 393 x 276 mm. Au f. 1, initiale d'or et courte bordure, traversée d’un filet d’or, à «bianchi girari»; autres initiales d'or à «bianchi girari». Quelques gloses marginales contemporaines aux f. 1, 1v° et 2v°.›.

    (Source : Persée - DER-IRHT, XXI)

Contents

Data Source: Persée - DER-IRHT, XXI

  • f. 1: ... nos//

    f. 2:// Palleat ut

    f. 1-73: Ivvenalis, Saturae (I-XVI).

    division en 5 livres.

    titre: «IVNII IVVENALIS AQVINATIS POETAE SATYRARVM LIBER PRIMVS INCIPIT FELICITER...».

    (gloses) f. 1v° en marge: Anthol. lat. 414.

    titre: «LICINVS quoius illud extat epitaphivM».

    inc.: «Marmoreo tumulo Licinus iacet...» (2 v.).

    — «imperator, de heredibus instituendis. Hereditas plerunque diuiditur... as» (Digesta, XXVIII, 5, 51 §2).

    f. 2v°: «Armis mondi [sic] M/IIII DCLXX. Diluuium quod sub Deucalione... sub Phetone factum est. Eusebius de temporibus» (cf. Hieronvmvs presbyter, Chronicon Eusebii, extrait éd. P.L.27, col. 176; éd. R. Helm, Eusebius Werke, 2e éd., 7, Berlin, 1956, p. 42b.).

    — «Anima est actus primus. AR‹istoteles›».

    f. 74-223: Horativs, Opera.

    f. 74-82v°: De arte poetica.

    titre: «HORATII FLACCI POETAE VENVSINI POETRIAE LIBER FELICITER INCIPIT».

    f. 83-123: Sermones seu Saturae.

    titre: «HORATII FLACI (corrigé en «FLACCI») POETAE VENVSINI SERMONVM LIBER PRIMVS INCIPIT».

    f. 100v°, le Serm. I, 10 est précédé des 8 vers caractéristiques de la classe γ: «Lucilii quam sis ... ut redeam illuc» (éd. F. Villeneuve, Horace, Satires, Paris, Les Belles Lettres, 1932, p. 103 et D. Bo, Q. Horatii Flacci Opera, 2, Turin, 1959, p. 70-71).

    f. 123-151v°: Epistulae.

    titre: «INCIPIT EPISTOLARVM LIBER PRIMVS FELICITER».

    f. 152-209v°: Carmina seu Odae.

    titre: «HORATII FLACCI POETAE VENVSINI CARMINVM LIBER PRIMVS FELICITER INCIPIT, AD MECENATEM PRAGMATICE MONOCOLOS MONOSTROPHOS».

    f. 209v°-221v°: Epodon liber.

    titre: «HORATII FLACCI EPODON AD MECENATEM».

    f. 221v°-223: Carmen saeculare.

    pas de titre.

    f. 223-235v°: Persivs, Saturae.

    titre: «A. PERSII VOLATERRANI SATYRARVM LIBER INCIPIT FELICITER».

    les satires ne sont pas numérotées.

Origin

  • Origine: italienne, écriture humanistique cursive. Le manuscrit a été écrit sous le pontificat de Nicolas V (1447-1455) d'après cette seconde partie du titre du f. 1: «... SCRIPTVS TEMPORE ET FAVORE DIVI NICOLAI PAPAE QVINTI».

    (Source : Persée - DER-IRHT, XXI)

Provenance

Data Source: Persée - DER-IRHT, XXI

  • Possesseur: acquis pendant le règne de Nicolas V († 1455), le manuscrit est attesté dans les inventaires de 1455, 1475 (éd. p. 224, l. 11), 1481 (f. 40v°, l. 3-4), 1518 (f. 18v°, l. 8-9), 1533 et 1550 (où il portait le n° 799).

Notes

Data Source: Biblissima

  • E. Pellegrin, F. Dolbeau, J. Fohlen, J.-Y. Tilliette, avec la coll. d'A. Marucchi et P. Scarcia Piacentini, Les manuscrits classiques latins de la Bibliothèque Vaticane. Tome III, 1re partie. Fonds Vatican latin, 224-2900, Paris, 1991, p. 281-282 (https://www.persee.fr/doc/dirht_0073-8212_1991_cat_21_31)

Bibliography

    • U. Knoche, D. Junius Juvenalis, Saturae..., Munich, 1950, p. XXX (brève mention)
    • P. Scarcia Piacentini, Saggio di un censimento dei manoscritti contenenti il testo di Persio... Corrigenda e addenda..., Rome, 1975, p. 153, n° 530a (brève description)
    • J. Fohlen, Les manuscrits classiques..., 1985, p. 9 et 45 (simples mentions).

Life cycle of this book

Data source