An entry point to the written heritage of the Middle Ages and the Renaissance in Western Europe, from the 8th to the 18th century.
A search engine of interoperable digitized manuscripts and rare books
Collaborative platform to manage and publish Biblissima authority data
Help for reading and learning classical languages, XML editing tools and environments
Expertise service around IIIF standards
Biblissima authority file: https://data.biblissima.fr/entity/Q235422
Digitisation of decoration
Papier (filigranes nombreux pris dans la reliure), XVe s., I (parch.) + 205 ff. + 1 f. parch. (+ f. 3 bis, f. 37 v°-39, 81-82 v°, 179 v°, 187-188 et 203-205 blancs), foliotation ancienne apparente seulement à quelques feuillets, de 1 à 221 (= f. 199 actuel), 145 X 104 mm., just. : 100 X 72 mm., 21/24 long. lignes, sauf f. 113-179, 34/36 long. lignes et f. 98-101 et 107 v°-112 v°, 2 col., réglure à l’encre et à la mine de plomb. Cahiers : 1-810, 910(-7), 10-1210, 1310(-1), 14-1810, 2010(-2), 2110, 228(-2), signés en haut et à gauche du 1er feuillet de chaque cahier, de 1 à 19 et de 22 à 24 (il manque les cahiers 20 et 21 entre les f. 180 et 181), avec réclames horizontales dans le coin droit à la fin de chaque cahier. Initiales rubriquées, celle du f. 40 ornée de volutes à la plume, initiales dans le texte rehaussées de rouge, titres et pieds de mouche rubriqués. Quelques notes marginales surtout aux f. 1-79. Table du XVIIe s. au f. I v°. Reliure ancienne sur ais de bois estampé à froid avec encadrement de filets quadruples et de fers représentant des torons, au centre petits fers en losanges curvilignes formant une croix latine sur socle, dos à trois nerfs, estampé à froid de filets doubles et de rosettes, pièce de titre en papier, de la main de Dominicus Cristoforus (cf. infra Possesseurs) : « M. T. Ciceronis Paradoxa. Missae significatio. Cantici. Dictionarium. Carmen resurrectionis ».
inc. : « haec oratio. Dicam... » (f. 2).
expl. : «... che fo assentato » (f. 201 v°).
: « lo signore. Quelli... » (f. 202).
Data Source: Persée - DER-IRHT, XLI
f. 1-12 v° : CICERO, Paradoxa ad Brutum.
titre : « MArci Tullii C. liber paradoxorum Incipit ».
f. 12 v° : ‹De abreuiationibus Romanorum›.
titre : « Sequitur de abreuiationibus Romanorum ».
inc. : « ‹E›t in istoriis romanorum quam sepius nomina breuiantur. Sciendum est quod per A inteligitur Aulus... ».
expl. : «... per b Brutus, per k. Camillus » (8 lignes).
— PROBVS, De iuris notarum (extrait).
titre : « Item de abreuiationibus ».
inc. : « Q. Quintus Nutius [sic], T. Tiberius, Cl. Claudius... ».
expl. : «... SNL. Socii nominis latini. Hee sunt abreuiationes Romanorum » (éd. T. Mommsen, Notarum laterculi, dans H. Keil, Gramm. lat., 4, Leipzig, p. 271-272 ; E. Seckel et B. Kuebler, Iurisprudentiae anteiustinianae reliquias..., 1, Leipzig, Teubner, 1908, p. 82-84).
f. 13-36 v° : ‹CICERO, De amicitia›.
inc. : « Qvintus Mucius Sceuola augur... ».
expl. : «... prestabilius esse putetis ».
~ f. 36 v°-37 : Carmen (italice).
inc. : « Di giorno in giorno e si di tempo in tempo... ».
expl. : «... Acio chel cielo a se racoglia l'alma. Finis » (39 v.).
~ f. 39 v° : Ps. GALTERIVS MAP seu Ps. BERNARDVS CLARAEVALLENSIS, Rythmus 2 de contemptu mundi.
inc. : « CVr mundus militat sub uana gloria...» (cf. H. Walther, Initia carminum, n° 3934).
il manque les 2e et 3e quatrains et le v. 2 du 4e quatrain.
à la fin : « Hęc Bernardus beatissimus ».
— ‹ Sententiae›.
séparées du poème précédent par un pied de mouche.
1) « Indignus est in morte accipere solatium qui se non cogitauit moriturus, de. pe. d. 7 ultimo. Ciprianus. (citation non identifiée attribuée à Cyprien).
2) « Ecce omnes dies nostri defecerunt et anni nostri pertraxerunt uelut umbra. Iob » (cf. Ps. 89, 9a et 143, 4b ; cf. aussi Iob VIII, 9b).
~ f. 40-45 : ‹Celebratio missae›.
inc. : « SAcerdos cum parat se ad dicendum missam primo calciat se... ».
expl. : «... datus est nobis de gratia. Amen. Laus Deo Flioque cum Spiritu sancto ».
à la fin : « Explicit significatio misse ».
~ f. 45-53 : Ps. AVGVSTINVS, Speculum peccatoris.
titre : « Incipit speculum peccatoris Beati Augustini episcopi ».
inc. : « Qvoniam in huius uia uite fugientis sumus... » (P. L., 40, col. 983-992).
division en 6 chapitres, les chap. 1 et 2 d’une part, 3 et 4 d’autre part sont réunis.
~ f. 53 v°-79 v° : Ps. BONAVENTVRA, Formula uiuendi.
titre : « Incipit formula quedam uiuendi edita a beato Bonauentura ordinis minorum sacro-sanctȩ Ecclesiȩ romanȩ cardinali ad honorem Dei et Beate Virginis et fratrum consolationem et instructionem ».
inc. : « OMnia honeste et secundum ordinem fiant in uobis, ait Apostolus 1 Cor. 14... ».
expl. : «... ut sic inimicus semper te inueniat occupatum ».
~ f. 83-98 et 101 v°-107 : ‹Hymni et Carmina› (italice).
inc. : « Memento mei o sacra uirgo pia
Memento mei si chio non sia inganato... ».
expl. : «... pergratia ci conduca alla sua corte ».
~ f. 98 v° col. 1-101 col. 2 : ‹Hymnus « Aue salue gaude uale »› (U. Chevalier, Repertorium hymnologicum, n° 2098).
~ f. 107 col. 1-108 col. 1 : ‹Hymnus « Stabat mater dolorosa »› (U. Chevalier, Repertorium hymnologicum, n° 19416.
~ f. 108 col. 1-110 col. 1 : ‹Hymnus « O crux fructus saluificus »› (U. Chevalier, Repertorium hymnologicum, n° 12850).
~ f. 110 col. 1-112 v° col. 1 : ‹Ps. BERNARDVS CLARAEVALLENSIS, Iubilus rhytmicus de nomine Iesu›.
inc. : « Dulcis Yhesu memoria
Dans uera cordi gaudia... » (P. L., 184, col. 1317-1320; éd. A. Wilmart, Le « Jubilus » dit de saint Bernard, Rome, 1944, p. 146-155).
~ f. 113-179 : Dictionarium latino-italicum.
~ f. 181-183 : Ps. LACTANTIVS, De pascha seu De resurrectione = FORTVNATVS (Venantius), Carmina lib. III, 9 (Clavis n° 1033, extrait).
inc. : « SAlue festa dies toto uenerabilis euo
Qua Deus infernum uicit et astra tenet
Tempora florigero rutilant distincta sereno... ».
expl. : «... Ecclesia sit pastor ubere lacte sinus » (v. 39-40, 1-38, 41-100 — P. L., 7, col. 285-290 ; 88, col. 130-133; éd. F. Leo, Venanti Honori Clementiani Fortunati presbyteri italici opera poetica (M. G. H. Auct. antiq., 4, 1), Berlin, 1881, p. 59-62 ; cf. D. Schaller et E. Könsgen, Initia carminum, n° 14550 ; même disposition dans les manuscrits Beaune, Bibl. mun. 37 (36) (XVe s.), f. 248 v°-249 v°, cf. supra, et Chambéry, Bibl. mun. 5, f. 47 v°-48, cf. infra).
~ f. 183-186 : ‹Gvarinvs Veronensis, Carmina differentialia› (extraits).
inc. : « DICITVR esse nepos de nepa luxuriosus...» (cf. H. Walther, Initia carminum, n° 4425).
expl. : «... Sunt hastȩ teretes et poma rotunda uocamus » (136 v. = v. 228 de l’éd. ancienne : Guarinus Veronensis, Regulae grammaticae..., Venise, 1497).
~ f. 186 v° (add. de 1702 de Dominicus Christofori Feltrensis) : Euangelium s. Johannis (italice — extrait).
titre : « EVANGELIO ».
inc. : « PARTENDOSI GIESV con i suoi Discepoli... ».
expl. : «... per la uia magnificando Dio ».
f. 188 v° (add. XVIe s.) : VERGILIVS, Eclogae seu Bucolica (extraits).
— texte : « O formose puer nimium ne crede colori » (II, 17).
— texte : « Vatinia nigra leguntur » (II, 18, fin ; cf. H. Walther, Proverbia, n° 19467).
~ f. 189-202 v° (add. XVIe s.) : La Passione di Nostro Signore (italice).
inc. : « QVOS qui transitis per uiam. O uoy che passati per la uia... ».
expl. : «... nele sue sancte e deuote oratione. Amen. Laus Deo et matri sue et omnibus sanctis ».
Data Source: Initiale
Origine : italienne, écritures humanistiques semi-cursives, peut-être du nord de l’Italie.
Possesseur : plusieurs membres de la famille Cambuzio aux XVIe et XVIIe s. : Sebastianus I, d’après l’ex-libris déchiffré aux rayons ultra-violets au f. 79 v° : « Ego Sebastianus Cambutius. Non foi ad altri » ; Sebastianus II, d’après l’ex-libris du f. 80 : « D. S. Ego Sebastianus Cambutius » ; Franciscus, d’après la souscription du f. 79 v° : « Ego Franciscus Cambutius scripsit hunc librum », l’ex-libris du f. 205 v° : « Questo libro sia di me Francesco Cambutio. 1662 » et les initiales F. C. encadrant le dessin d’un blason : trois pals ou barres et une étoile en chef, qui est peut-être celui de la famille Cambuzio ; Laurentius Albano, d’après sa souscription au f. 80 : « Ego Laurentius Albano suscripsi manu propria »; Dominicus Christofori Feltrensis, vers 1697-1703, d’après ses trois souscriptions datées au f. I : « Ad 16 Luio 1697 Di me Domenico Christofolo Christofoli... », au f. 186 v° : « Die mensis otobris Anno 1702 Ego Dominicus Christofori Feltrensis » et au f. 202 v° : « Die mensis 16 martii anno 1703 Ego Dominicus Christofori Feltrensis »; cotes anciennes « 913 » au f. 206 v°, « 192 » et « 612 » au revers du plat sup.
Data Source: Biblissima
RDF exports to come…
You can view and manipulate this document directly on this site, compare it to others using the Mirador viewer, or drag and drop this icon into the IIIF viewer of your choice. Read more about IIIF