Vatican. Biblioteca apostolica vaticana, Vat.lat.1661

Biblissima authority file: https://data.biblissima.fr/entity/Q96584

Codicological aspects

Contents

Data Source: Persée - DER-IRHT, XXI

  • f. 1: ... rependis

    f. 2: // Virginitas tenerum

    f. 1-7v°: Clavdianvs, De raptu Proserpinae (ms. μ de Birt; R.9 de Hall).

    titre: «Hic incipit liber Claudii Claudiani de raptu Proserpinae confuse».

    plusieurs omissions: f. 2 col. 1: I, v. 139-214.

    f. 3v° col. 1: II v. 91-147.

    f. 7 col. 1: III, v. 280-360.

    (liv. II) praef. inc. f. 2v°: «Otia...».

    (glose) en marge; «Modo facit disgressionem quandam. Qui cum Orpheus dum erat sub potestate Diomedis non audebat cantare Sed ubi Ercules eum interfecit postea cantauit. Similiter (?) iste Claudianus dum erat sub potestate cuiusdam tyranni non audebat cantare sed illo mortuo et Florentino uiuente cantat sicuti Orpheus cantauit».

    expl. incomplet: «... Qualis nocte uenis qualem per somnia uidi» (III, 437).

    «EXPLICIT LIBER CLAVDII CLAVDA [sic]».

    ~ f. 7v°-92: Apollinaris Sidonivs, Opera.

    f. 7v°-66: Epistulae.

    f. 66-92: Carmina.

    f. 92-92v°: Avsonivs, Monosticha de XII Caesaribus (I-IV).

    pas de titre au début.

    (III) titre f. 92v° col. 1: «De longitudine regni eorum».

    le v. 9 est remplacé par: «Interitus dignos uita properante probrosa».

    (IV) titre: «De finibus eorum».

    inc.: «‹E›xegit penas...» (v. 4, suivi des v. 2-3).

    puis: «Ter decies periit repetito uulnere Gaius» (suivi des v. 5-12 - éd. R. Peiper, Teubner, 1886, p. 138-186; éd. S. Prete, op. cit. infra, p. 202-204).

    f. 92v°: Avsonivs, Tetrasticha de XII Caesaribus (extrait).

    pas de titre, suit sans séparation le texte précédent.

    texte: «Nunc et predictos et regni sorte secutos

    Expediam series quos tenet imperii» (v. 1-2 - éd. Peiper, op. cit., p. 187; éd. S. Prete, op. cit. infra, p. 205).

Origin

  • Origine: italienne, écriture arrondie régulière, plus grosse depuis le f. 7v°, encre jaunie ou grisâtre.

    (Source : Persée - DER-IRHT, XXI)

Provenance

Data Source: Persée - DER-IRHT, XXI

  • Possesseurs: au bas du f. 90v° grattage d’un ex-libris de 2 lignes à peine lisible aux rayons ultraviolets: «Liber [...] ar [...] q... e [...] v ... eptimo» (XIIIe s.); acquis pendant le règne de Nicolas V († 1455), le manuscrit est attesté dans les inventaires de 1455, 1475 (éd. p. 225, l. 11-12), 1481 (f. 40v°, l. 11-12), 1518 (f. 18v°, l. 15-16), 1533 et 1550 (où il portait le n° 805); il correspond, d'après J.B. Hall, op. cit. infra, au «Vaticanus tertius» de Nicolas Heinsius († 1681).

Notes

Data Source: Biblissima

  • E. Pellegrin, F. Dolbeau, J. Fohlen, J.-Y. Tilliette, avec la coll. d'A. Marucchi et P. Scarcia Piacentini, Les manuscrits classiques latins de la Bibliothèque Vaticane. Tome III, 1re partie. Fonds Vatican latin, 224-2900, Paris, 1991, p. 292-293 (https://www.persee.fr/doc/dirht_0073-8212_1991_cat_21_31)

Bibliography

    • T. Birt, Claudii Claudiani Carmina (M.G.H., Auct. antiq., 10), Berlin, 1892, p. CLI (brève mention)
    • J.B. Hall, Claudian, De raptu Proserpinae, Cambridge, 1969, p. 24 (brève description)
    • S. Prete, I Caesares di Ausonio ed il ms. 81 della Biblioteca comunale di Fermo (extrait de Studia Picena, 39, 1972, p. 11 du tirage à part), brève mention
    • S. Prete, Decimi Magni Ausonii Burdigalensis opuscula, Leipzig, Teubner, 1978, p. XLVI et LXXXII (brève mentions)
    • J. Fohlen, Les manuscrits classiques..., 1985, p. 9, 29 n. 103 et 45 (simples mentions).

Life cycle of this book

Data source