Paris. Bibliothèque nationale de France, Département des manuscrits, Latin 15032

Biblissima authority file: https://data.biblissima.fr/entity/Q60912

  • Attested title :
    • Vita et miracula sancti Martini — Vita sancti Benedicti — Regula Benedicti.
  • Other Form of the Shelfmark :
    • Paris. Bibliothèque nationale de France, Département des manuscrits, Latin 15032
    • Paris. BnF, Latin 15032
  • Held at : Paris. Bibliothèque nationale de France, Département des manuscrits
  • Languages : Latin
  • Author : Sulpice Sévère (0363?-0420?) | Martin (saint, 0316?-0397) | Grégoire I (pape, 0540?-0604)
  • Date of Origin :
  • Place of Origin :
  • Script :
    • Minuscule caroline de cinq mains principales : A (f. 1r-34v), B (f. 34v-62v, 64r-76r), C (f. 76v), D (f. 77r-89r), E (f. 89r-123v).
  • Decoration :
    • Initiales de couleur à l’encre rouge. Rubriques à l’encre rouge.
      Dessin au f. IVv d’un personnage tenant un serpent, debout sur un quadrupède.
  • Support Material : Parchemin.
  • Composition :
    • 123 ff., numérotés de 1 à 124 sans le numéro 121, précédés par trois gardes en papier et une garde en parchemin et suivis de trois gardes en papier.
  • Dimensions :
    • 250 x 155 mm (justif. 165 x 110 mm).
  • Codicological details :
    • 16 cahiers s’ouvrant sur le côté poil, tous quaternions sauf les cahiers 8 (f. 57-63, un quaternion manquant du dernier feuillet) et 16 (f. 120-124, un binion, le numéro 121 manque). Foliotation moderne en chiffres arabes à l’encre noire dans la marge supérieure externe du recto.
  • Ruling :
    • Réglure à la pointe sèche sur le côté poil, Rand « new style » (Muzerelle 2-2/0/1-1/J) ; 34 longues lignes.
  • Binding :
    • Reliure du XVIIIe siècle sur ais de carton couverts de parchemin ; plats aux armes de Saint-Victor avec ex-libris « Ex Biblioth. sancti Victoris Paris », dorés ; dos à quatre nerfs. Contre-gardes en papier ; gardes en papier (I-III et II’-IV’) et en parchemin (IV).
  • Stamp :
    • Aux f. 1r et 123v, estampille de la « Bibliothèque Nationale » identique au modèle Josserand-Bruno n° 17 (1792-1802).

IIIF collection

IIIF Manifests in this collection

Digitization type not specified

Full digitisation

Contents

Data Source: BnF Archives et manuscrits

  • F. 1r-13v : Sulpicius Severus, Vita sancti Martini Turonensis, f. 1r : Epistola, inc. « Severus Desiderio… », expl. « …loquatur auctorem » ; f. 1v-2r : Capitula ; f. 2r-v : Praefatio, inc. « Plerique mortalium studio… », expl. « …falsa dicere maluissem » ; f. 2v-13v : Vita sancti Martini, inc. « Igitur Martinus Sabaria Pannoniarum oppido… », expl. « … sed quicumque crediderit » (BHL 5610).
    F. 14r-15v : Sulpicius Severus, Epistola ad Eusebium, inc. « Hesterna die cum ad me plerique monachi venissent… », expl. « … sed probatum » (PL 20, 175-78 ; BHL 5611).
    F. 15v-17r : Sulpicius Severus, Epistola ad Aurelium, inc. « Postea quam a me mane digressus es… », expl. « …prestaret carta solatium » (BHL 5612).
    F. 17v-19v : f. 17v-18r : Sulpicius Severus, Epistola ad Bassulam, inc. « Si parentes vocare in ius liceret… », expl. « …comperta participem », f. 18r-19v, inc. « Martinus igitur obitum suum… », expl. « …respicit te legentem » (BHL 5613).
    F. 19v-20v : Capitula.
    F. 20v-33v : Sulpicius Severus, Dialogus I, inc. « Cum in unum locum ego et Gallus noster convenissemus… », expl. « …dicturus sum » (BHL 5614).
    F. 33v-34r : Capitula.
    F. 34r-42v : Sulpicius Severus, Dialogus II, inc. « Quo primo igitur tempore relictis scolis… », expl. « … accepta Galli sponsione, surreximus » (BHL 5615).
    F. 42v-43r : Capitula.
    F. 43r-53r : Sulpicius Severus, Dialogus III, inc. « Lucescit o Galle, surgendum est… », expl. « … dolore discessum est ».
    F. 53r-56r : Versus de sancto Martino, inc. « Venimus en istuc… », expl. « …floribus ornant. Eusebius… praeconia sacra » (BHL 5624b).
    F. 56r-v : Tituli metrici de sancto Martino, inc. « Basilica sancti Martini abest… », expl. « … crede ut vivas in eternum » (cf. BHL 5624c).
    F. 56v-57r : Martinus Turonensis, Trinae unitatis et unius trinitatis confessio, inc. « Clemens Trinitas est una divinitas… », expl. « …nunc inmortalia secula seculorum » (PL 18, 11-12).
    F. 57r-58v : Vita sancti Britii, inc. « Igitur post excessum beati Martini… », expl. « …postea feliciter vivens annos. Cui post quadragesimum septimum… magnificae sanctitatis, prestante Domino… » (BHL 1452).
    F. 58v-59v : Narratio de miraculis in obitu sancti Martini, inc. « Archadio et Honorio imperatoribus sanctus Martinus… », expl. « …anni CCCXII computantur » (cf. BHL 5619 et 5620).
    F. 60r-v : Narratio de miraculis in obitu sancti Martini, inc. « Beatus autem Severinus Coloniensis civitatis episcopus… », expl. « … fuisse revelatum » (BHL 5621).
    F. 60v-61r : Narratio de miraculis in obitu sancti Martini, inc. « Eo namque tempore beatus Ambrosius… », expl. « … cum sanctis. Sed quid nos… historiam explicare » (BHL 5622).
    F. 61r-62r : Narratio de miraculis in obitu sancti Martini, inc. « Opere pretium est… », expl. « …silere nequivimus, adiuvante Domino… » (BHL 5623).
    F. 62r-v : De episcopatu beati Martini, inc. « Tertius in urbe Turonica sanctus Martinus ordinatus episcopus… », expl. « …sedit autem annos XXVI menses IIII dies XVI ».
    F. 62v (addition) : début de la vie de saint Benoît.
    F. 63r-v (addition) : Lectiones et responsoria de beata Maria.
    F. 63v-87r : Gregorius I, Vita sancti Benedicti abbatis (ex Dialogorum libro IV), inc. « gratia Benedictus et nomine… », expl. « … Petrus. Placet quod dicis… per silentium reparemus » (BHL 1102 ; éd. A. de Vogüé, Turnhout, 1979, CCSL 260).
    F. 87v (addition) : Oraisons : inc. « Quando venit miraculum dicit oracionem… », expl. « patrocinia senciamus ».
    F. 87v-123v : Benedictus de Nursia, Regula, cum glossa, inc. « Ausculta, o fili, precepta magistri… », expl. « … Quisquis ergo ad patriam celestem… Deo protegente pervenies. Facientibus haec regna patebunt superna. Amen » (CPL 1852 ; éd. A. de Vogüé, Turnhout, 1972).
    F. 124r-v : blanc, avec essais de plume.

Participants

Former owner

Formerly part of

Provenance

Data Source: BnF Archives et manuscrits

  • Le manuscrit a fait partie de la Bibliothèque de l’abbaye de Saint-Victor de Paris au moins depuis le XVIe siècle : il figure dans le catalogue de Claude de Grandue (1514) et dans les suivants, dont les cotes sont encore inscrites au f. IVv, « Tabulatus ddd 19 » (cote 1514), « 135 », biffée (cote Vyon d’Hérouval, vers 1690), et au f. 1r, « 681 » (cote soulignée, milieu du XVIIIe siècle), « D.a.31 » (cote Eustache de Blémur, vers 1660). Son appartenance à Saint-Victor est attestée également par l’escarboucle au f. 2r, avec inscription « Iesus Maria Sanctus Victor Sanctus Augustinus », reportée avec ex-libris sur les plats supérieur et inférieur. Le volume est le n° 382 du récolement de 1651.
    À son entrée avec le fonds de Saint-Victor dans la Bibliothèque nationale, en 1796, le volume a reçu la cote « Saint-Victor 481 » (cf. f. Ir).
    Dans la marge inférieure des f. 2v-3r, table des matières (XIVe siècle).

Life cycle of this book

Data source