Vatican. Biblioteca apostolica vaticana, Urb.lat.544

Biblissima authority file: https://data.biblissima.fr/entity/Q91735

  • Other Form of the Shelfmark :
    • Urb. lat. 544
    • Bibliothèque vaticane, Urb. lat. 544
    • Vatican. BAV, Urb.lat.544
    • Vatican. Biblioteca apostolica vaticana, Urb.lat.544
  • Held at : Vatican. Biblioteca apostolica vaticana
  • Date of Origin :
  • Place of Origin :

Codicological aspects

  • Parch., XVe s., III + 202 ff. + 2 ff. blancs (+ f. 145 bis; f. 60 v°, 124 v°, 137 v°, 160 v° et 199 v° blancs), 294 x 173 mm. Au f. III v°, table du contenu en capitales rouges et bleues dans un rectangle entouré de rinceaux à fleurettes et pastilles d’or. Au f. 1, bordure d’or sur trois côtés à rinceaux et tiges vertes ornés de fleurettes, fruits, oiseaux, pastilles d’or; deux emblèmes des Montefeltro (grenade et balai) sont peints dans des médaillons bordés d’or; dans la marge inférieure, à l’intérieur d’une couronne de laurier cerclée d’or, armes des Montefeltro. Grande initiale d’or sur fond bleu à points blancs et rinceaux blancs rehaussés de rose. Autres initiales d'or à «bianchi girari ».

    (Source : Persée - DER-IRHT, XXI)

Contents

Data Source: Persée - DER-IRHT, XXI

  • ~ f. 1-113 v°: Biblia (extraits).

    f. 1-30: Prouerbia.

    f. 30-39 v°: Ecclesiastes.

    f. 40-60: Sapientia.

    f. 61-113 v°: Ecclesiasticus.

    ~ f. 114-124: Aristeas, De septuaginta duobus Scripturae Sacrae interpretibus ad Philocratem fratrem historia (trans, lat. ‹Matthaei Palmerii› extrait) (éd. M. de la Bigne, Magna bibliotheca veterum patrum, 1, Cologne, 1618, p. 8-12).

    f. 125-128 v°: Ps. Seneca, Liber de moribus.

    pas de titre, l’espace est resté vide.

    f. 129-137: Pvblilivs Syrvs, Sententiae.

    titre: «ANNEI LVTII SENECE PROVERBIORVM LIBER INCIPIT ».

    inc.: «ALIENVM EST ERGO omne quicquid... ».

    f. 138-155: Seneca, De uita beata.

    titre: «ANNEI LVCII SENECE DE BEATA VITA ».

    f. 155-160: Seneca, De otio.

    suit sans séparation le texte précédent.

    ~ f. 161: Hieronymvs presbyter, Commentarius in Ezechielem (extrait: VI, 18).

    ~ f. 161-161 v°: Avgvstinvs Hipponensis, Retractationes (extrait: II, 42).

    ~ f. 161 v°-170 v°: Sextvs, Sententiae (transl. lat. Rufini Aquileiensis).

    ~ f. 17I-184: «SENTENTIE ET PROVERBIA MVLTORVM PHILOSOPHORVM ».

    inc.: «VNum aliquid sapiens diuina... ».

    f. 184 v°-193: Cicero, De officiis (extraits).

    titre: «Sententie excerpte ex libris officiorum M. Tullii ».

    inc.: «Virtutis enim laus omnis in actione consistit... «(I, 6).

    expl.: «...nihil quod homini possit accidere tollerandum putare » (III, 27).

    f. 193-195 v°: Cicero, De amicitia (extraits).

    titre: «Sententie excerpte ex libro de amicitia M. Tullii ».

    inc.: «Ego uero uos ortari tantum possum... » (5, 17).

    expl.: «... tolerabilia esse debent etiam si magna sint » (27, 104).

    f. 196-199: Terentivs, Comoediae (extraits).

    titre: «Sententie et prouerbia excerpta ex comediis Terrentii ».

    inc.: «Nam hoc tempore obsequium amicos: ueritas odium parit... ». (Andria, v. 67-68).

    expl.: «... quam ob rem te oro ut alia tua facta sunt equo amino feras ». (Phormio, v. 1020).

    f. 200-202 v°: Seneca, Epistulae ad Lucilium (extraits).

    titre: «ANNEI LVCII SENECE CORDVBENSIS DE VERBORVM COPIA AD PAVLVM LIBER INCIPIT FELICITER ».

    inc.: «TVRPISSIMA EST IACTVra quȩ per negligentiam fit maxima pars uite elabitur male agentibus... » (1, 1).

    expl.: «... multos tibi dabo: qui non amico sed amicitia caruerunt » (6, 3), «De doctrina. Si cum exceptione detur sapientia ut illam inclusam teneam» (6, 4).

Former owner

Formerly part of

Origin

Provenance

Data Source: Persée - DER-IRHT, XXI

  • Possesseur: Federico da Montefeltro dont les armes tiercées avec l’anneau d’or accompagnées des initiales d’or «F. DVX » sont peintes au f. 1 («Indice vecchio» 270).

Notes

Data Source: Biblissima

  • E. Pellegrin, J. Fohlen, C. Jeudy, Y.-F. Riou, avec la coll. d'A. Marucchi et de P. Scarcia Piacentini, Les manuscrits classiques latins de la Bibliothèque Vaticane. Tome II, 2me partie. Fonds Palatin, Rossi, Ste-Marie Majeure et Urbinate par J. Fohlen, C. Jeudy, Y.-F. Riou, Paris, 1982, p. 610 (https://www.persee.fr/doc/dirht_0073-8212_1982_cat_21_22)

Bibliography

    • F. Giancotti, Ricerche sulla tradizione manoscritta delle Sentenze di Publilio Siro, Florence, 1963, p. 115 (simple mention)
    • N. G. Round, The mediaeval reputation of the “Proverbia Senecae”: a partial survey based on recorded mss. (Proceedings of the Royal Irish academy, 72, 1972, sect. C. 5, p. 132), simple mention
    • J. Fohlen, Un apocryphe de Sénèque mal connu: le «De uerborum copia » (Mediaeval Studies, 42, 1980, p. 179n et 206).

Life cycle of this book

Data source