Munich. Bayerische Staatsbibliothek, Clm 2841

Codicological aspects

  • Papier, 227 f., une main principale, les différentes parties du manuscrit ne sont pas toujours bien démarquées. Astrologie, sauf : tables astronomiques (14r-14v, 34r-35v) ; horologium (36r-36v) ; tables astronomiques avec canons de Jean de Saxe (177r-196r). Blancs : 1r-1v, 33v, 47v.

    (Source : Persée - DER-IRHT, LXXXI)

Contents

Data Source: Persée - DER-IRHT, LXXXI

  • 2r-4r «Coniunctiones planetarum. Quando Luna coniungitur Saturno in uno signo — et hiis similibus. Liber de coniunctionibus planetarum cum Luna, etiam aspectibus » [Burnett / Yamamoto, 172 et 375 n. 1]

    4v-12r «Notandum de triplicitatibus quod Saturnus habet tertiam triplicitatem in die… » (notes diverses concernant les triplicités, la Queue du Dragon, les planètes, les mansions lunaires, des exemples d’interprétation d’horoscopes et les conjonctions de la Lune avec les autres planètes)

    12v-13v Barthélemy de Parme, Iudicium particulare de mutationibus aeris («Iudicium particulare de mutationibus aeris. In coniunctione Solis et Lune, considera signum ascendens — in unaquaque dictarum portarum » , inclut, f. 13r-13v, Alkindi (?), Apertio portarum… [AAAS, 81 ; Jenks, 13 ; Bos / Burnett, 386])

    15r-30r Ps.-Aristote, Iudicia («Incipit liber de iudiciis qui ab Alberto in speculo suo dicitur esse Aristotilis. Nota quod omnia que dicimus in nativitate alicuius ita idem dicuntur in questione sed non ita proprie. Si namque Saturnus et Mercurius fuerent (!) in emergenti signo — ad locum in qua res fuerit occulta tibi. Explicit liber de iudiciis qui ab Alberto in speculo suo dicitur esse Aristotilis ») [Schmitt / Knox, 37]

    30r-30v Epistola Argafalau ad Alexandrum, 2.3-19

    31r-33r «Ad sciendum animodar secundum ordinem antiquorum de Tholeto editum. Et hoc est apertius quod invenerunt ad sciendum moram foetus in utero — et sic natum esse » [TK, 517]

    37r-51v «Collecta in astronomia precipue Alkabicii. Est itaque astronomia astrorum lex… » (compilation en partie basée sur l’Introductorius d’Alcabitius et incluant d’autres textes, dont Bethen, De horis planetarum (44r-44v) et Bethen, Centiloquium (45v-47r) [Zinner, 67 ; AAAS, 148 et 149 ; Burnett / Yamamoto, 171-172]

    52r-52v «Experimenta de aeris mutatione. Dixit Ptolomeus quod ad ea que occidunt in qualibet die… » [Jenks, 47]

    53r-58r Zael, Liber temporum [Zinner, 4253 (attr. Hermès) ; AAAS, 42 ; TK, 1411 ; Burnett 1977a, 75 n. 50]

    58r-65v Astronomia Ypocratis (trad. Pierre d’Abano) [Thorndike 1960, 116 ; Kibre, 105]

    66r-94v Abraham Avenezra, Liber de nativitatibus [Thorndike 1944, 298]

    95r-104 « Ptho verbo 51. Locus Lune in nativitate est ipse gradus ascendens — et hoc diligente notabis in iudicio tuo. Finis huius collecte materie » (conseils divers classés suivant les 12 maisons et citant Abraham, Hermes, Ptholomeus, Albumasar, Doronius, Haly Abenragel, Johannes de Monteregio et Leupoldus)

    104v-107r « Collecta ex mathematico in lectione Abraham. Item, domus 12, 11, 10 et directe, opposite... »

    107r-107v « De diebus creticis secundum locum Lune. Sciendum quod in omni egritudine et precipue in egritudine acuta dies septimus est fortioris... » (Zahel cité) [TK, 1397]

    108r-109r «Nota de planetis. Saturnus qui est frigidus et siccus atque malivolus... »

    109v Figure astrologique synthétisant les doctrines de base (signes et planètes, dignités, aspects, etc.)

    110r-116v «De duodecim signis zodiaci. Aquarius signum calidum et humidum, masculinum, occidentale, aereum. Qui natus fuerit sub eo erit pulcre figure, mediocris stature — coloribus dempto nigro » [Dell’Anna, 61]

    117r-120r Zael, Quinquaginta precepta (sélection : « Precipua iudicia planetarum ex secretis nativitatum et interrogationum. Coniunctio Lune cum planeta significat quod — et scire hoc totum») [TK, 248]

    120v Zael, Introductorium, 17 (« De debilitate planetarum. Debilitas vero planetarum fit 10 modis... »)

    121r-130r Albohali, De nativitatibus (trad. Jean de Tolède ?) [Zinner, 190 ; AAAS, 50 ; TK, 447]

    130r «Cum planete habeant in signis terminos per tabulam minorem… » (courte note)

    130v-131r «Quedam notabilia pulchra. Quando quis concipitur vel nascitur si in ascendente fuerit Cauda Draconis vel Caput — ut et circulus ad tabernam »

    132r-176r Martin Bylica de Olkusz, Tractatus de scientia nativitatum [Zinner, 3366 ; AAAS, 136 (attr. Albubater) ; TK, 1402 ; Rosińska, 1910 ; Markowski, 189 (attr. Simon de Sierpc)

    197r-220r De aeris dispositione secundum diversitatem temporum («Tractatus de aeris dispositione secundum diversitatem temporum quoad esse pluviarum et aliorum similium foeliciter incipit. Et quia astrorum domini et magistri de pluviis necnon de ceteris similibus aeris alterationibus — determinatio varia aliquorum ex antiquis ») [TK, 522 ; Markowski, 253]

    220v-222v Martin Krol de Zurawica, Experimenta astrologica [Jenks, 128]

    223r-227r «Pytagoricam sphaeram intelligere : a 3, b 3, c 22… » (ensemble d’onomatomancie comprenant (223r-224v) le calcul du vainqueur et du vaincu [TK, 1226] et (225r-227r) 7 sphères d’Apulée/ Pythagore, avec figures, alphabets et instructions)

Former owner

Formerly part of

Provenance

Data Source: Persée - DER-IRHT, LXXXI

  • monastère d’Aldersbach

Notes

Data Source: Biblissima

  • D. Juste, Catalogus Codicum Astrologorum Latinorum. I. Les manuscrits astrologiques latins conservés à la Bayerische Staatsbibliothek de Munich (Documents, études et répertoires de l'Institut de Recherche et d'Histoire des Textes, 81), Paris, 2011, p. 94-95 (https://www.persee.fr/doc/dirht_0073-8212_2011_cat_81_1_977)
  • K. Halm, Catalogus codicum latinorum Bibliothecae Regiae Monacensis. Tomi 1 pars 2.: Codices Num. 2501-5250 complectens. - editio altera emendatior, München, 1894. - (Catalogus codicum manu scriptorum Bibliothecae Regiae Monacensis, t. 3 pars 2) (https://nbn-resolving.org/urn:nbn:de:bvb:12-bsb00008252-2)

Bibliography

    • CCLB, I. 2, p. 44-45
    • L. THORNDIKE, «Some Little Known Astronomical and Mathematical Manuscripts » , Osiris 8, 1949, p. 41-72 (p. 62-64)
    • Markowski, p. 316.

Data source