Vatican. Biblioteca apostolica vaticana, Reg.lat.834

Biblissima authority file: https://data.biblissima.fr/entity/Q90438

Codicological aspects

  • Parch. (palimpseste) et papier (en général quinions dont le premier et le dernier feuillet sont en parchemin, les autres en papier ; filigranes var. Briquet n° 7833 ou 7834: Venise-Rome, 1460-1470 ; 5908: Rome 1457-61), XVe s. (a. 1467), III + 120 ff. (f. 9 v°, 79 v°-80 v°, 120 blancs) ; 223 x 165 mm. Au f. II en papier (numéroté b) table du contenu du ms. datée de 1481 et corrigée en marge d’une main italienne. Les f. 16-19 sont à lire dans l’ordre suivant: 16, 18, 17, 19.

    (Source : Persée - DER-IRHT, XXI)

Contents

Data Source: Persée - DER-IRHT, XXI

  • ~ f. 1-8: Sibyllae Erythraeae ‹de Babylonia Vates› (recension longue).

    ~ f. 8-8 v°: Inscriptiones in aula regia Pragensi.

    titre: «In clarissima urbe Praga in aula regia maiori scripta reperiuntur in litteris Maiusculis hec. NINVS».

    inc.: «Primam Monarchiam obtinui et imperii mei quarto...».

    4 inscriptions de 3 lignes suivies de ce texte qui cite Orosius:

    f. 8 v° inc.: «Antiquorum historie fide ac memoratu digno ueteribus adhuc in codicibus orbem terrarum...».

    f. 9-79: Dictys Cretensis, Ephemeris belli Troiani.

    titre: «Historia belli Troiani edita per Dythim Craetensem qui eo bello interfuit atque ab eius phoeniceo ydiomate traducta».

    note au-dessus du titre de la main du copiste: «Hec ab exemplari uetustiori descripsi quod erat a Gasparino Pergomensi elimatum ac doctissime correctum».

    (Epistula Septimii) inc. f. 9: «Septimius Q. Aradio s. d. Efemeridem belli...».

    «... ut par est faue ceptis atque in legendo Dythin».

    (prol.) f. 10: «LVCII SEPTIMINI [sic] IN DYTHIS PROHEMIVM. Dythis Cretensis genere...».

    ~ f. 81-87: Ps. Messalla Corvinvs, De Augusti Caesaris progenie.

    f. 87 v°-94: Festvs, Breuiarium.

    titre: «Rufi Sexti uiri consularis Rerum gestarum po. Ro. Valentiano Augusto liber incipit».

    f. 94 v°-111: De uiris illustribus Vrbis Romae.

    titre (add.): «Plinius Secundus de uiris illustribus».

    expl.: «... odoribus cremandum curauit. FINIS» (77).

    ~ f. 111-111 v°: Leonard vs Brvnvs Aretinvs, Opusculum ‹de conscribendis epistolis›.

    inc.: «Tacetur salutatio uel indignatione uel maxima familiaritate, epistula potest constare ex sola salutatione...».

    ~f. 112-119 v°: Isocrates, Oratio ad Demonicum (transl. lat. Lapi Castelliunculi iunioris).

Participant

Former owners

Formerly part of

Origin

  • Origine: le manuscrit a été écrit à Rome en 1467 pour Raban Stoll de Spire par plusieurs copistes, dont l’un, qui paraît allemand (écriture semi-cursive), pour les f. 1-79, sauf les f. 8 v°-16 v° qui sont d’une autre main qu’on retrouve aux f. 112-119 v°, souscription rubriquée f. 79: «Scriptum / Rome sub anno dominice Incarnationis MCCCCLXVII° Diuo Paulo pontifice maximo secundo feliciter spirante pro Rabano Stoll Spiren‹si›», l’autre italien: Angelus Montifortinas (écriture humanistique cursive penchée), qui écrit les f. 81-111 v° et signe au f. 87 en rouge: «Angelus («Fortinatas» barré et corrigé au-dessus à l’encre) Montifortinas Rabano Spirensi scripsit in Vrbe sub anno Christi MCCCCLXVII°».

    (Source : Persée - DER-IRHT, XXI)

Provenance

Data Source: Persée - DER-IRHT, XXI

  • Possesseurs: la table du f. II est signée: «Georgius Gemmynger. 1.4.8.1.»; Reine Christine de Suède, notes du bibliothécaire d’Anvers en 1656, f. 1 et 9: en haut: «Numero 207 n. Peta (ou «n. P.») 1656», en bas: «Volumen CCVII non Petauianum» (cote 998 au f. II).

Notes

Data Source: Biblissima

  • E. Pellegrin, J. Fohlen, C. Jeudy, Y.-F. Riou, avec la coll. d'A. Marucchi, Les manuscrits classiques latins de la Bibliothèque Vaticane. Tome II, 1re partie. Fonds Patetta et Fonds de la Reine par E. Pellegrin, Paris, 1978, p. 118 (https://www.persee.fr/doc/dirht_0073-8212_1978_cat_21_21)

Bibliography

    • V. Ussani, La critica e la questione di Ditti alla luce del codice di Iesi (Riv. filol. e istr. class., 36, 1908, p. 8 et 35-36)
    • E. Franceschini, Intorno alla tradizione manoscritta di Ditti Cretese (Atti del R. Istit. Veneto di sc. lett. ed arti, 97, 1937, p. 145), brève mention
    • G. Muzzioli, Due nuovi codici autografi di Pomponio Leto. Contributo allo studio della scrittura umanistica (Ital. med. e uman., 2, 1959, p. 342 n. 1)
    • P. O. Kristeller, Iter italicum, 2, 1967, p. 406 (description partielle).

Life cycle of this book

Data source