Vatican. Biblioteca apostolica vaticana, Reg.lat.1418

Biblissima authority file: https://data.biblissima.fr/entity/Q90795

  • Other Form of the Shelfmark :
    • Reg. lat. 1418
    • Bibliothèque vaticane, Reg. lat. 1418
    • Vatican. BAV, Reg.lat.1418
    • Vatican. Biblioteca apostolica vaticana, Reg.lat.1418
  • Held at : Vatican. Biblioteca apostolica vaticana
  • Date of Origin :
  • Place of Origin :

Codicological aspects

  • Papier (filigrane absent ou invisible), XVe s., 100 ff. (foliotation ancienne de 1 à 88, puis au f. 93 actuel = ancien 89), 101 x 70 mm.

    (Source : Persée - DER-IRHT, XXI)

Contents

Data Source: Persée - DER-IRHT, XXI

  • f. 1-95: ‹Auctoritates poetarum classicorum›.

    Recueil d’extraits de divers auteurs ; seuls les inc. et expl. incomplets seront indiqués ci-dessous.

    f. 1-52: Horativs, Opera (extraits).

    f. 1-28: Carmina seu Odae.

    titre et inc.: «Prima ad Mecenatem oda scribitur.

    Incipiunt autoritates in odas Oratii.

    Quarum inicium est Mecenas atauis...».

    expl.: «... Vela darem. Explicit. 4us» (IV, 15, 4).

    f. 28 v°-32: Epodon liber.

    titre: «Epodon. Alloquitur Mecenatem ne in prelium uadat».

    expl.: «... Nouis ut usque suppetas doloribus» (17, 64).

    f. 32: Carmen saeculare.

    titre: «Carmen seculare in Apollinem et Dianam».

    v. 1-4, 45-48, 74-76.

    à la fin: «Expliciunt ode oratii».

    f. 32 v°-35 v°: De arte poetica.

    titre: «Sequuntur autoritates Oratii in arte poetica».

    (f. 36-36 v°: table alphabétique, suite des f. 95-100 v° cf. infra).

    f. 37-45 v°: Sermones seu Saturae.

    titre: «Autoritates in primum librum sermonum Oratii».

    f. 46-52: Epistulae.

    titre: «Sequuntur autoritates in primum epistolarum Oratii».

    f. 52 v°-54: Persivs, Saturae (extraits).

    titre f. 52 v°-53: «Autoritates Persii».

    expl.: «... Omne latus mundi ne sit prestantior alter» (VI, 76).

    f. 54 v°-62: Ivvenalis, Saturae (extraits).

    titre: «Incipiunt autoritates prime satyre Iuuenalis».

    expl.: «... Hec res atteritur longo sufflamine litis» (XVI, 50).

    f. 62 v°-73: Ovidivs, Opera (extraits).

    titre: «Autoritates in Ouidium».

    f. 62 v°-67: Heroides.

    expl.: «... Mixtaque cum turpi damna pudore tulit» (XV: Sappho ad Phaonem, 64).

    «Finiunt autoritates in Ouidium heroidum».

    f. 67 v°-69: Remedia amoris.

    titre f. 67 v°: «Autoritates in Ouidium»; f. 68: «De Remedio amoris».

    expl.: «... Et stupeant multo corda sepulta mero» (v. 806).

    f. 69 v°-73: Metamorphoses.

    titre f. 69 v°: «Autoritates primi // f. 70 // methamorphoseos».

    ~ f. 73 v°-74 v°: Boethivs, Consolatio philosophiae (extraits).

    f. 75-78 v°: Vergilivs, Opera (extraits).

    f. 75-76 v°: Eclogae seu Bucolica.

    titre: «Autoritates Bucolicorum».

    f. 77-78 v°: Georgica.

    titre: «Autoritates primi Georgicorum».

    inc.: «Nec tibi regnandi ueniat tam dira cupido...» (I, 37).

    expl.: «... Nulla Venus nullique (?) animum flexere hymenei. Finis» (IV, 516).

    f. 79: Anthol. lat. 634.

    titre: «Compendiosum Carmen Ouidii in duodecim libros eneidos». texte complet.

    f. 79-88: Vergilivs, Aeneis (cum argumentis Ps. Ouidii, extraits).

    titre: «Carmen Ouidii in primum Eneidis».

    ~ f. 88: ‹Prouerbia et Carmina›.

    1) «Ire reduce (?) sequi regum sublimia castra

    Egregius status est sed sic non itur ad astra» (éd. H. Walther, Proverbia, n° 12925, v. 1-2 avec var.).

    2) «Expers esse iugi Veneris nequeo prece iugi» (éd. H. Walther, Proverbia, n° 8527).

    3) «Ruralem uendis (?) ciuilem (?) munere uinces

    Insignem sola commoditate loci» (non identifié).

    4) inc.: «Vilior est humana caro quam pellis ouina...».

    expl.: «... Si moriatur homo moritur caro pellis et ossa» (4 v. - cf. H. Walther, Initia carminum..., n° 20331, et éd. H. Walther, Proverbia, n° 33353, var.).

    f. 88 v°: Propertivs, Elegiae (extraits).

    titres, f. 88 v°: «Autoritates», f. 89: «Propercii» (biffé).

    inc.: «Vni si qua placet culta puella sat est...» (I, 2, 26).

    expl.: «... Primus et inuito gurgite fecit iter» (I, 17, 14).

    f. 89-95 v°: Seneca, Tragoediae (extraits).

    f. 89-90: Hercules furens.

    titre: «Tragedia prima que Hercules furens dicitur».

    expl.: «... Qua me tellure obruam» (v. 1322).

    f. 90-90 v°: Thyestes.

    titre: «Tragedia 2a thiestes».

    inc.: «Miser ex potente fiat ex misero potens...» (v. 35).

    expl.: «... Tristis egestas» (v. 924).

    f. 90 v°-91: Phoenissae.

    titre: «Tragedia 3a que Thebais dicitur».

    inc.: «Duc ubi fere sint ubi fretum...» (v. 117).

    expl.: «... fortuna belli semper ancipiti in loco est» (v. 629).

    f. 91-91 v°: Phaedra.

    titre: «Tragedia 4a que Hippolitus dicitur».

    inc.: «Non me quies nocturna...» (v. 100).

    expl.: «... nil turpe loquimur» (v. 1176).

    f. 91 v°-92: Oedipus.

    titre: «Tragedia quinta que Edipus dicitur».

    inc.: «Proht [sic] misera pietas eloqui...» (v. 19).

    expl.: «... dum fata timent» (v. 994).

    f. 92: Troades.

    titre: «Tragedia sexta que Troas dicitur».

    inc.: «Iuuenile uitium est non posse regere impetum...» (v. 250, suivi des v. 238...).

    expl.: «... nemo se credit miserum licet sit» (v. 1018-1019).

    f. 92 v°-93: Medea.

    titre: «Tragedia septima que Medea dicitur».

    inc.: «Querelas uerbaque in cassum sero...» (v. 26).

    expl.: «... et feruet odium. Repetit inuisam manum antiqua mentis ira» (v. 952-953).

    f. 93: Agamemno.

    titre: «Tragedia 8a que Agamennona dicitur».

    inc.: «Nunquam placidam sceptra quietem...» (v. 60).

    expl.: «... Rudis est tyrannus morte qui penam exigit» (v. 995).

    f. 93-94: Ps. Seneca, Octauia.

    titre: «Tragedia nona que Octauia dicitur».

    inc. f. 93 v°: «Animi reprime uerba furentis...» (v. 99).

    expl.: «... semper nobis metuenda dies» (v. 928).

    f. 94-95: Hercules Oetaeus.

    titre: «Tragedia Xa que Hercules eteus dicitur».

    inc.: «Nunquam est ille miser cui facile est mori...» (v. 111).

    expl.: «... fulmina mittes.

    Finiunt autoritates tragediarum Senece».

    f. 95-100 v°, verso du plat inférieur, f. 36-36 v°, 52, 54, 62, 74 v° et 78 v°: (add. XVe-XVIe s.): table alphabétique des mots typiques avec quelques renvois aux numéros des feuillets.

Participant

Former owners

Formerly part of

Origin

  • Origine: française, écriture semi-cursive anguleuse. Le copiste, Adam Pluyette, recteur de l’Université de Paris en 1494, signe de son nom: «Adam Pluyette» aux f. 45 v° et 67, et de ses initiales: «AP» aux f. 32, 35 v°, 67, 69, 73, 74 v°, 76 v°, 78 v°, 83, 84 v°, 88 et 95 ; le manuscrit a conservé sa reliure originale sur bois en cuir marron estampé à froid de petits fers carrés.

    (Source : Persée - DER-IRHT, XXI)

Provenance

Data Source: Persée - DER-IRHT, XXI

  • Possesseurs: Adam Pluyette (cf. Origine) ; peut-être le prieuré de Saint-Martin des Champs à Paris d’après cette note, en bas du f. 1: «A Sto Martino» (fin XVe s. ?) ; Reine Christine de Suède (cote 2045 au verso du plat supérieur).

Notes

Data Source: Biblissima

  • E. Pellegrin, J. Fohlen, C. Jeudy, Y.-F. Riou, avec la coll. d'A. Marucchi, Les manuscrits classiques latins de la Bibliothèque Vaticane. Tome II, 1re partie. Fonds Patetta et Fonds de la Reine par E. Pellegrin, Paris, 1978, p. 197 (https://www.persee.fr/doc/dirht_0073-8212_1978_cat_21_21)

Bibliography

  • E. Pellegrin, Possesseurs français et italiens..., 1973, p. 290.

Life cycle of this book

Data source