Vatican. Biblioteca apostolica vaticana, Reg.lat.1555

Biblissima authority file: https://data.biblissima.fr/entity/Q90879

  • Other Form of the Shelfmark :
    • Reg. lat. 1555
    • Bibliothèque vaticane, Reg. lat. 1555
    • Vatican. BAV, Reg.lat.1555
    • Vatican. Biblioteca apostolica vaticana, Reg.lat.1555
  • Held at : Vatican. Biblioteca apostolica vaticana
  • Date of Origin :
  • Place of Origin :

Codicological aspects

  • Papier (filigranes variés, f. 129-157: var. Briquet 11652 ? et 11696 ? ; f. 222-229: var. Briquet 4411: Macerata, Rome, Volterra etc.: 1460...), XVe s., 229 ff., 215 x 145 mm.

    Recueil de plusieurs parties, parfois séparées par un ou plusieurs feuillets blancs: 1) f. 1-18 + 2 ff. blancs ; 2) f. 19-33 + 1 f. blanc ; 3) f. 34-47 + 2 ff. blancs ; 4) f. 48-58 + 1 f. blanc ; 5) f. 59-69 + 1 f. blanc ; 6) f. 70-93 (+ f. 84 bis) + 1 f. blanc ; 71 f. 94-98 + 3 ff. blancs ; 8) f. 99-104 ; 9) f. 105-116 + 2 ff. blancs ; 10) f. 117-128 ; 11) f. 129-157 (+ f. 141 bis, 145 bis, 145 ter blancs) ; 12) f. 158-165 + 2 ff. blancs ; 13) f. 166-185 ; 14) f. 186-197 ; 15) f. 198-221 (+ 3 ff. blancs après le f. 208, + f. 220 bis blanc) + 4 ff. blancs ; 16) f. 222-229.

    (Source : Persée - DER-IRHT, XXI)

Contents

Data Source: Persée - DER-IRHT, XXI

  • 11 — ~ f. 129-141: Basilivs Magnvs, Epistula de utilitate studii in libros gentilium (transl. lat. Leonardi Bruni Aretini).

    f. 142-145 v°: Seneca, De remediis fortuitorum.

    précédé d’un bref accessus, inc.: «Hunc librum composuit Seneca Nobilissimus orator...» (cf. supra, Reg. lat. 1454, f. 108).

    à la fin du texte: «Lucii Anei Senece de remediis fortuitorum Liber explicit».

    ~ f. 146-151: Maphaevs Vegivs, Astyanax.

    ~ f. 151-153: Antonivs Beccadellvs Panormita, Elegia ad Iohannem Lamolam.

    ~ f. 153 v°-155 v°: «Facetia quedam».

    inc.: «Solueramus ratem e Patauio urbe in primis antiquissima...».

    f. 156-157 (add.): Anthol. lat. 603-614.

    titre: «Incipiunt epitaphia Ciceronis edita a XII sapientibus Basilio. Hasmenio. Vomanio. Euphorbio. Iuliano. Ilasio. Palladio. Aclepiadio [sic]. Eustenio. Pompeliano. Maximio [sic] et Vitale».

    16 — ~ f. 222-222 v°: «Diuisio terrarum secundum Ptholomeum».

    inc.: «Orbem terrarum geographi nostri primum tripartito disterminant Asiam quidem...».

    ~ f. 222 v°-223: Ps. Demosthenes, Epitaphium Alexandri Magni (30 v. - cf. H. Walther, Initia carminum, n° 5386).

    ~ f. 223-225: Elegia de Alda uirgine (cf. H. Walther, op. cit. supra, n° 7429).

    f. 225-225 v°: Ps. Ovidivs, De lombardo et lumaca.

    titre: «Ouidius de lomacha inuenta a rustico lombardo» (éd. crit. F. W. Lenz, Das pseudo-ovidische Gedicht De lombardo et lumaca dans Maia, n. s. 9, 1957, p. 210-213).

    f. 226: Anthol. lat. 855.

    titre: «Epithaphium Caesaris Augusti».

    — Anthol. lat. 842.

    titre: «Epygramma Pu. Scipionis Affricani».

    ~ —«Epythaphium cuiusdam pueri».

    inc.: «Dulce patris pignus fueram. Spes unica matris...» (8 v.).

    — Anthol. lat. 653 add.

    titre: «Sulpitius Carthaginensis».

    inc.: «Iusserat hec rapidis aboleri carmina flammis...» (éd. cf. supra, Reg. lat. 1393, f. 114 v°).

    f. 226 v°: Ps. Avsonivs seu Ps. Vergilivs, De rosis nascentibus (Anthol. lat. 646, extraits).

    titre: «Ex Virgilio de rosa».

    inc.: «Mirabar celerem fugitiua ętate rapinam...» (v. 35, suivi des v. 36, 39-40, 43-50 - éd. Peiper, Decimi Magni Ausonii... opuscula, Teubner, 1886, p. 411 ; R. Giomini, Appendix Vergiliana, Florence, 1953, p. 151-152 ; W. V. Clausen, Appendix Vergiliana, Oxford, 1966, p. 178).

    — Ovidivs, Tristia (extrait).

    titre: «Epitaphium Ouidii».

    inc.: «Hic ego qui iaceo tenerorum lusor amorum...» (III, 3, 73-76).

    ~ f. 226 v°-227: «De Perino coquo defuncto».

    inc.: «Qualia condibam dum uixi fercula uultus...» (27 v.).

    ~ f. 227-227 v°: Epigrammata III in Pium II papam.

    1) inc.: «Quo magis ingratus nemo fuit alter et idem...» (cf. supra, Ottob. lat. 1584, f. 48 v°, vers attribués à Iohannes Marius Philelphus, avec un explicit différent).

    2) ‹FRANCISCVS TEDESCHINI PICCOLOMINEVS (PIVS III papa)›, Epitaphium Pii II papae.

    titre: «Aliud epygramma in tumulo eiusdem...».

    inc.: «Pius secundus pontifex maximus natione Tuscus patria Senensis...» (15 lignes en prose).

    3) f. 227 v° «Aliud longe diuersum in eundem».

    inc.: «Impius hic ille est crudelis raptor iniquus...» (2 v.).

    ~ f. 227 v°: ‹Epigrammata›.

    1) «d‹e› Fran. Malacarne».

    inc.: «Interpres legum Tuscus Malacarneus hic est...» (2 v.).

    2) «Archiepiscopi Sypontini».

    inc.: «Qui sub rege pio nulla unquam letior ętas...» (2 v.).

    3) «Epygramma Pii pontifices in parentes».

    inc.: «Siluius hic iaceo mecum est Victoria coniunx...» (2 v. - cf. H. Walther, Initia carminum, n° 18.218).

    4) «Patauii extra portam quę nunc dicitur sanctȩ Crucis».

    inc.: «Villicus aerarii quondam nunc custos agelli...» (6 v.).

    ~ f. 228: Daniel Sarracenvs Vincentinus, Carmen.

    inc.: «Militia insignes domus est Gamonibus (?) olim...» (6 v.).

    ~ f. 228 v°-229 v°: Daniel Sarracenvs, Commendatio Oliueti collis Taruisini.

    ~ f. 229 v°: Maphaevs Vegivs, Versus de agno Dei.

Former owners

Formerly part of

Origin

  • Origine: italienne, écritures humanistiques plus ou moins rondes.

    11 - f. 129-155 v°, écriture de type lombard, f. 156-157, écriture cursive anguleuse ;

    16 - f. 222-227 v° : écriture cursive anguleuse ; f. 228-229 v°, écriture assez ronde avec a cursifs.

    (Source : Persée - DER-IRHT, XXI)

Provenance

Data Source: Persée - DER-IRHT, XXI

  • Possesseurs: la bibliothèque royale de Stockholm, le manuscrit figure dans le catalogue rédigé en 1650 par Isaac Voss (cf. Ch. Callmer, op. cit. infra) ; Reine Christine de Suède, croix au crayon rouge au début de plusieurs fascicules indiquant que le recueil ne provient pas des Petau (cote 1878 au f. 1).

Notes

Data Source: Biblissima

  • E. Pellegrin, J. Fohlen, C. Jeudy, Y.-F. Riou, avec la coll. d'A. Marucchi, Les manuscrits classiques latins de la Bibliothèque Vaticane. Tome II, 1re partie. Fonds Patetta et Fonds de la Reine par E. Pellegrin, Paris, 1978, p. 267 (https://www.persee.fr/doc/dirht_0073-8212_1978_cat_21_21)

Bibliography

    • P. O. Kristeller, Iter italicum , 2, 1967, p. 408-409 et 598-599
    • Ch. Callmer, Katalog..., 1971, p. 200 (brève mention).

Life cycle of this book

Data source