Vatican. Biblioteca apostolica vaticana, Pal.lat.1692

Biblissima authority file: https://data.biblissima.fr/entity/Q89550

Codicological aspects

  • Papier (filigranes mêlés, dont var. Briquet 11693: Pise, 1422-1424), XVe s., 174 ff. (f. 2 et 173-174 v° lavés blancs), 280 x 215 mm. Initiales rouges et bleues ornées de dessins géométriques, autres initiales bleues à filigranes rouges et rouges à filigranes bleus. Quelques gloses marginales et interlinéaires en écriture humanistique cursive contemporaine.

    (Source : Persée - DER-IRHT, XXI)

Contents

Data Source: Heidelberger historische Bestände – digital

  • Langue(s) des textes dans le manuscrit : latin

    Titre(s) :
    3r-154v - Statius: Thebais (cum argumentis antiquis II-IV, VI-X, XII)
    155r-172v - Statius: Achilleis (cum argumentis)

Data Source: Persée - DER-IRHT, XXI

  • f. 3-154: Stativs, Thebais (cum argumentis antiquis II-IV, VI-X et XII).

    (gloses) inc. f. 3 marge supér.: «Fraternas, id est factas, inter duos fratres, id est Ethioclem et Polinicem... ».

    f. 14, marge supér., au-dessus de l'argumentum antiquum au liv. II, add. de ce vers par une main postérieure: «Tidea legatum docet insidiasque secundus » (Argumentum generale in Thebaida, v. 2 - éd. F. P. Magoun, Chaucer’s summary of Statius’ Thebaid II-XII, dans Traditio, 11, 1955, p. 410).

    f. 77, la fin des v. 3 et 6 de l'argumentum antiquum au liv. VII a été laissée en blanc et le v. 9 reporté à la fin, après le v. 12.

    à la fin du texte: «EXPLICIC [sic] LIBER STATII THEBAIDOS ».

    f. 154 v°-172 v°: Stativs, Achilleis (cum argumentis).

    précédé de l'Argumentum generale, inc.: «Primus semiferi matrem deducit ad antra... » (5 v. - éd. C. Jeudy et Y. F. Riou, op. cit. infra, p. 171).

    f. 154 v°, argumentum hexastichum I, inc.: «[R]Aptor Alexander thalamos bellumque reportat... » (éd. d’après le ms. Vienne, Nationalbibl., lat. 76: S. Endlicher, Catalogus codicum philologicorum latinorum Bibliothecae Palatinae Vindobonensis, Vienne, 1836, p. 144 et éd. crit. C. Jeudy et Y. F. Riou, op. cit. supra, p. 173).

    le texte de l'Achilleide commence au f. 155.

    (gloses) inc. f. 155, marge supér.: «Eaciden, id est Achillem filium Pellei filii Eaci... ».

    f. 158, après le v. 197, argumentum hexastichum II, inc.: «ELigit imbellem Licomedis Nereis aulam... » (éd. C. Jeudy et Y. F. Riou, op. cit. supra, p. 173).

    f. 161, après le v. 396, argumentum hexastichum III, inc.: «AVLIDE coniurant reges pro coniuge rapta... » (éd. cit. supra, p. 173-174).

    f. 165 v°, après le v. 674, argumentum hexastichum IV, inc.: «IAmque duces Graii Schironque urbemque tenebant... » (éd. cit. supra, p. 174).

    f. 170, après le v. 960, argumentum hexastichum V, inc.: « NOX iubare exorto care complexibus exit... » (éd. cit. supra, p. 174).

    (gloses liv. V) inc. f. 170 marge de gauche: «In isto quinto libro hec generaliter describit uidelicet nauigationem Achillis... ».

    à la fin du texte: «Aura silet puppis currens ad littora uenit.

    PAPINII SURSVLI STATII TOLOSENSIS LIBER Achilleidos. Explicit

    DEO gratias. AMEN ».

Participants

Former owners

Formerly part of

Origin

  • Origine: italienne, écriture humanistique cursive. Gaspare Guardi, notaire a copié le manuscrit pour lui-même, quand il étudiait à Florence, d’après la souscription de sa main au f. 1 v°: «Iste liber est mei Guasparis Dominici Guardi de Larciano notarius, quem ego scripxi Florentie dum ibidem studebam mea propria manu ». Il signe au f. 154: «GVASPAR SCRIPXI » et au f. 172 v°: «GVASPAR ».

    (Source : Persée - DER-IRHT, XXI)

Provenance

Data Source: Persée - DER-IRHT, XXI

  • Possesseurs: Gaspare Guardi de Larciano (cf. supra, Origine); Ulrich Fugger (au f. 2 v° cote: 374 seors); bibliothèque palatine de Heidelberg (au f. 1 cote incomplète du transfert: C. 84).

Notes

Data Source: Biblissima

  • J. Fohlen, C. Jeudy, Y.-F. Riou, Les manuscrits classiques latins de la Bibliothèque Vaticane. Tome II, 2me partie. Fonds Palatin, Rossi, Ste-Marie Majeure et Urbinate, Paris, 1982 (https://digi.ub.uni-heidelberg.de/diglit/fohlen1982/0380)
  • E. Pellegrin, J. Fohlen, C. Jeudy, Y.-F. Riou, avec la coll. d'A. Marucchi et de P. Scarcia Piacentini, Les manuscrits classiques latins de la Bibliothèque Vaticane. Tome II, 2me partie. Fonds Palatin, Rossi, Ste-Marie Majeure et Urbinate par J. Fohlen, C. Jeudy, Y.-F. Riou, Paris, 1982, p. 352 (https://www.persee.fr/doc/dirht_0073-8212_1982_cat_21_22)

Bibliography

    • J. Boussard, Le classement des manuscrits de la «Thébaïde » de Stace (Rev. ét. lat., 30, 1952, p. 227)
    • P. Lehmann, Eine Geschichte..., 1, p. 143; 2, p. 532
    • P. M. Clogan, Medieval glossed manuscripts of Thebaid (Manuscripta, 11, 1967, p. 111)
    • R. D. Sweeney, Prolegomena to an edition of scholia to Statius (Mnemosyne, Suppl. 8), Leyde, 1969, p. 30-31
    • C. Jeudy et Y.-F. Riou, L’ Achilléide de Stace au Moyen Age: abrégés et arguments (Rev. hist. textes, 4, 1974, p. 172).

Life cycle of this book

Data sources