Vatican. Biblioteca apostolica vaticana, Ross.439

IIIF manifest

Codicological aspects

  • Parch., XVe s. (a. 1462), 191 ff. (f. 191 v° blanc), 250 x 172 mm. Au f. 1, bordure latérale gauche à lignes géométriques roses, bleues et vertes encadrées d’or et initiale d’or à «bianchi girari » sur fond bleu. Autres initiales d’or à «bianchi girari » au début de chaque oeuvre. Le bas du f. 1 a été arraché.

    (Source : Persée - DER-IRHT, XXI)

Contents

Data Source: Persée - DER-IRHT, XXI

  • f. 1-189 v°: Vergilivs, Opera.

    f. 1-13: Eclogae seu Bucolica.

    titre: «PVBLII VIRGILII MARONIS MANTVANI LIBER BVCOLICORVM INCIPIT ».

    f. 13-45: Georgica (cum argumentis Ps. Ovidii I-IV).

    titre: «PVBLII VIRGILII MARONIS CLARISSIMI POETE MANTVANI LIBER PRIMVS GEORGICORVM FELICITER INCIPIT».

    f. 45 v°: Anthol. lat. 634.

    pas de titre.

    f. 45 v°-189 v°: Aeneis (cum argumentis Ps. Ovidii I-XII).

    titre, après l’argument I, f. 46: «PVBLII VIRGILII MARONIS MANTVANI POETE CLARISSIMI ENEIDOS LIBER PRIMVS FELICITER INCIPIT ».

    suivi de la Praefatio Aeneidos, inc.: «ILle ego qui quondam gracili modulatus auena... » (4 v. - éd. cf. supra, Pal. lat. 1055, f. 212).

    f. 65, les v. 567-587 du livre II ont été omis.

    f. 189 v°: Anthol. lat. 256.

    pas de titre.

    (texte) : «Nocte pluit tota redeunt spectacula mane

    Diuisum imperium cum Ioue Cesar habet ».

    — Anthol. lat. 257.

    pas de titre.

    (texte): «Hos ego uersiculos feci tulit alter honores.

    Sic uos non uobis melificatis apes.

    Sic uos non uobis uellera fertis oues.

    Sic uos non uobis fertis aratra boues.

    Sic uos non uobis nidificatis aues ».

    f. 190: Epitaphium Vergilii.

    titre: «Virgilius ».

    (texte): «Mantua me genuit... » (2 v. - éd. cf. supra, Pal. lat. 487, f. 34).

    — Anthol. lat. 507-513.

    titre: «Epitafia Virgilii uidelicet tumuli edita per diuersos sapientes precepto Octauiani, sed solum duo facta per eum fuerunt hic apposita ».

    f. 190 v°-191 (add.): Ps. Vergilivs, Moretum (extrait).

    pas de titre.

    inc.: «Iam nox ibernas bis quinque peregerat horas... ».

    après le v. 35, addition d’un vers en tête du f. 191:

    «Continuis rimis calcanea scisa [sic] rigebant ».

    expl. incomplet: «...Ante locum testisque regit, super agat [sic] ignes» (v. 50).

Origin

  • Origine: italienne, écriture humanistique ronde, sauf l’addition des f. 190 v°-191 en humanistique cursive contemporaine. Le manuscrit a été achevé à Ferrare le vendredi 6 août 1462 à la vingt et unième heure, d’après la souscription du copiste au f. 189 v°: «Scriptum Ferrarie Anno a Natiuitate domini nostri Yeshu Christi. M°CCCC°.LXII°. Die uero. VI°. Augusti hora. XXIa. Veneris diei ».

    (Source : Persée - DER-IRHT, XXI)

Provenance

Data Source: Persée - DER-IRHT, XXI

  • Possesseurs: aucune indication.

Notes

Data Source: Biblissima

  • E. Pellegrin, J. Fohlen, C. Jeudy, Y.-F. Riou, avec la coll. d'A. Marucchi et de P. Scarcia Piacentini, Les manuscrits classiques latins de la Bibliothèque Vaticane. Tome II, 2me partie. Fonds Palatin, Rossi, Ste-Marie Majeure et Urbinate par J. Fohlen, C. Jeudy, Y.-F. Riou, Paris, 1982, p. 439 (https://www.persee.fr/doc/dirht_0073-8212_1982_cat_21_22)

Bibliography

  • E. Gollob, Die griechische Litteratur in den Handschriften der Rossiana in Wien (Sitzungsberichte der Kais. Akad. der Wissensch. in Wien, Philos.-histor. Kl., 164, 3), Vienne, 1910, p. 1 n. 1 (simple mention).

Life cycle of this book

Data source