Vatican. Biblioteca apostolica vaticana, Reg.lat.84

Biblissima authority file: https://data.biblissima.fr/entity/Q89902

IIIF manifest

Codicological aspects

  • Parch., XIIe s. (fin), I + 52 ff. (foliotation ancienne ; f. 20 et 52 blancs), 140 x 86 mm. Au f. 52 v° croquis en rouge d’un cuisinier se préparant à couper le cou d’un coq.

    (Source : Persée - DER-IRHT, XXI)

Contents

Data Source: Persée - DER-IRHT, XXI

  • ~ f. I v° (add. XIVe s.): Cassiodorvs ; Biblia ; S. Ambrosivs, Excerpta.

    parmi lesquels, l. 5-7: Seneca, Epistulae ad Lucilium (extrait).

    titre: «Vnde Seneca epa 7 ad Lu‹cilium›».

    texte: «Cum hiis conuersare qui te meliorem facturi sunt id est seniorem (?) illos admitte tu potes facere meliores» (7, 8).

    ~ f. 1-19: Isidorvs Hispalensis, Etymologiae (extraits des liv. V et IX).

    ~ f. 19 v° (add. XIVe s.): Formula testamenti (éd. A. Wilmart, Analecta..., p. 287-288).

    ~ f. 20 v°-26: ‹Hildebertvs Cenomannensis, Epistulae› (extraits).

    f. 26-28: Ps. Cicero, Oratio V in Catilinam (ms. R).

    pas de titre.

    inc.: «non amplius tempus ocii patris [sic] conscripti non est locus amplius...».

    expl.: «... Cati‹linam› terrorem omnium expuleritis» (seul manuscrit de la rédaction originale inédite ; liste des principales variantes: M. de Marco, op. cit. infra, p. 138-141).

    f. 28-29 v°: Ps. Catilina, Responsio seu Inuectiua in Ciceronem (ms. R).

    titre: «Responsio».

    inc.: «Si subtiliter a circumstantibus...».

    expl.: «... Quapropter uerborum multorum supersidendum putaui. Explicit» (rédaction originale inédite ; éd. d’extraits d’après ce manuscrit: A. Wilmart, Analecta..., p. 290-291 ; liste des principales variantes: M. de Marco, op. cit. infra, p. 141-145).

    ~ f. 29 v°-41: ‹Ars loquendi› (seu Praecepta de dialectica).

    inc.: «Sentit ut Pitagoras...» (éd. partielle A. Wilmart, Analecta..., p. 293-300).

    f. 41-45: Seneca, De remediis fortuitorum.

    titre f. 41 marge infér. (add. du XIIIe-XIVe s.): «Seneca ad Gallionem de remediis fortuitorum».

    f. 45-49: Martinvs Bracarensis seu Ps. Seneca, Formula uitae honestae.

    titre f. 45 marge infér. (add. du XIIIe-XIVe s.): «Opus Senece de 4or uirtutibus cardinalibus».

    à la fin du texte: «Lvcii ANNei seNece formvla uite ad Paulum explicit» (éd. C. W. Barlow, Martini episcopi Bracarensis opera omnia, New Haven, 1950, p. 237-250).

    f. 49-51 v°: Seneca, De clementia (extraits).

    pas de titre.

    inc.: «Scribere de clementia...» (I, 1).

    extr. des liv. I, 1-21, 1 et II, 3-7, 1.

    expl. incomplet: «... diutius reddunt rationem quibus hoc de uiciis proposiTVM EST» (II, 7, 1).

Former owner

Formerly part of

Origin

Provenance

Data Source: Persée - DER-IRHT, XXI

  • Possesseur: Reine Christine de Suède (cote 1888 au f. I).

Notes

Data Source: Biblissima

  • E. Pellegrin, J. Fohlen, C. Jeudy, Y.-F. Riou, avec la coll. d'A. Marucchi, Les manuscrits classiques latins de la Bibliothèque Vaticane. Tome II, 1re partie. Fonds Patetta et Fonds de la Reine par E. Pellegrin, Paris, 1978, p. 30 (https://www.persee.fr/doc/dirht_0073-8212_1978_cat_21_21)

Bibliography

    • O. Rossbach, De Senecae philosophi librorum recensione et emendatione. V. De libris qui de formula honestae uitae et de remediis fortuitorum inscribuntur medio aeuo in epitomas redactis (Breslauer philol. Abhandl., II, 3), Breslau, 1888, p. 95 n. 17
    • A. Wilmart, Analecta Reginensia. Extraits des manuscrits latins de la Reine Christine... (Studi e Testi 59), Vatican, 1933, p. 287-300
    • M. De Marco, La doppia redazione della «Quinta Catilinaria» e della «Responsio Catilinae» (Aevum, 34, 1960, p. 281-297)
    • P. von Moos, Hildebert von Lavardin, 1056-1133 (Pariser histor. Studien, 3), Stuttgart, 1965, p. 331, 336, 364.

Life cycle of this book

Data source