Cambridge. Corpus Christi College, Parker Library MS 161

Contents

Data Source: Parker on the Web

  • Résumé : CCCC MS 161 is a collection of Saints' Lives which has been dated to c.1200. The provenance of the manuscript has been the subject of some debate; the Cluniac monastery at Faversham, Kent has been identified as the possible place of origin, and it seems that the manuscript was later at Canterbury. The majority of the Lives in the collection are of English or British saints, including Aldhelm, David, Dunstan, Ithamar, Neot, and Swithun, but four Cluniac saints are also included, which supports the connection with Faversham. Faversham is in the diocese of Rochester whose cathedral contained the relics of the rarely mentioned Ithamar. According to Lapidge, many of the vitae are somewhat abbreviated. The frontispiece depicts a bishop, and it has been suggested that this may be St Dunstan.


    Contenu :


    Langue(s) des textes : latin


    2r-23r - Life and Miracles of St Martialis || Vita et miracula gloriosi episcopi Martialis, qui fuit unus de antiquis Christi discipulis

    rubric : (2r) In nomine domini nostri Ihesu Christi incipit liber de vita et miraculis gloriosi Episcopi Marcialis qui fuit unus de antiquis christi discipulis

    rubric : (2r) Capitulum primum. qualiter sanctus puer marcialis a parentibus suis domino presentatur

    incipit : (2r) Predicante domino nostro Ihesu Christo apud iudeam in tribu beniamin

    explicit : (20v) mereamur participes ascisci sanctorum collegio in regnum domini nostri Ihesu Christi cui est gloria in secula seculorum. Amen

    rubric : (20v) Explicit uita Sancti marcialis apostoli

    Note : See a text edited by W. de Gray Birch in Journal of the Archaeological Association 1872, pp. 353-899, also separately, 1877, Life of St Martial

    rubric : (20v) Incipit prologus in miracula ad eius mellifluam memoriam declarata

    incipit : (20v) Quicunque sanctorum beatissimas actiones

    Note : (BHL. 5551, prologue only)

    explicit : (20v) peritissimum deducat stilum

    rubric : (20v) Incipiunt miracula Sancti marcialis apostoli

    rubric : (2v) De genuinis sanctorum sepulchris etc.

    incipit : (20v) Igitur Sanctus marcialis apostolus a romano missus episcopo

    explicit : (23r) pax omnibus restituta fuit auxiliante deo et saluatore nostro Ihesu Christo qui uiuit et regnat per omnia secula seculorum. Amen

    Note : These miracles begin nearly as BHL. 5559 = Gregorius Turonensis Glor. conf. 27

    Note : Life = BHL 5552, Prologue to miracles = BHL 5551, Miracles = Gregory of Tours, Liber in gloria confessorum, 27, 28, plus more unidentified


    23r-25r - Miracles of St Nicholas || Miraculum Sancti Nicholai episcopi

    rubric : (23r) Incipit prephacio in subsequens miraculum Sancti Nicholai episcopi

    incipit : (23r) Sicut a prisca grecorum ueritate

    explicit : (23r) et utinam ad hoc non impar

    rubric : (23r) De clerico qui ob cuiusdam mulieris amorem prosam historiam Sancti Nicholai dulcissime composuit quem postea sanctus dei pontifex ab inepta uoluntate chohibuit

    Note : (BHL. 6210)

    incipit : (23r) Generosus et gratiosa forma spectabilis quidam iuuenis ... scolam regebat in urbe barensi ...

    explicit : (25r) latro et samaritanus


    25r-26r - Sermon in praise of St Dunstan || Sermo de maxima laude Sancti Dunstani archiepiscopi et confessoris

    rubric : (25r) Sermo de maxima laude Sancti Dunstani Archiepiscopi

    incipit : (25r) Beatissimus dei presul

    Note : Printed in Stubbs, Memorials of St Dunstan, 454


    Intervenants :

    Faricius of Malmesbury OSB - author

    26r-30v - Faricius of Malmesbury OSB, Vita Sancti Aldhelmi (abridged) || Vita Sancti Aldelmi episcopi et confessoris

    rubric : (26r) Incipit uita Sancti Aldelmi episcopi et confessoris octauo kalendas Iunii

    rubric : (26v) De regia beati aldelmi prosapia etc.

    incipit : (26v) Beatus Aldelmus regia stirpe descendens

    Note : The hand of f. 30r is much closer: 43 lines in a column

    explicit : (30v) per eum ibidem prestantur beneficia ad illius laudem cui est honor etc.

    rubric : (30v) Explicit uita Sancti Aldelmi episcopi et confessoris

    Note : An abridgment of the life by Faricius. Hardy I 389, 394

    Note : An abbreviated version of BHL 256, ending with chapter 3


    31r-45v - Life and Miracles of St Erkenwald || Vita et miracula Sancti Erkenwaldi Londoniensis episcopi

    Note : At f. 31r (quire v) is a distinct change in the aspect of the vellum and script

    Note : Perhaps quires i-iv were added at Canterbury, rather later than the rest of the book: the numbering of the quires is old

    rubric : (31r) Incipiunt capitula (vii) in vitam Sancti Erkenwaldi lundoniensis episcopi

    Note : Text

    incipit : (31r) Post passionem ac resurrectionem dominicam cum catholica fides

    explicit : (33r) recto corde petentibus exhibetur prestante domino nostro Ihesu Christo qui cum etc.

    rubric : (33r) Explicit vita Sancti Erkenwaldi

    rubric : (33r) Incipit proemium miraculorum Sancti Erkenwaldi episcopi

    incipit : (33r) Eloquentie uirtus quam sit

    explicit : (34r) spem habeamus

    rubric : (34r) Explicit proemium

    rubric : (34r) Incipit miracula Sancti Erkenwaldi lundoniensis episcopi

    incipit : (34r) Fuit itaque in doctoris gentium familia

    Note : The Life in Dugdale's History of St Paul's, ed. 1818, p. 289. The Miracles by a nephew of Gilbert Bishop of London. See Hardy I 293, 4

    Note : Life, ff. 31r-33r, is BHL 2600. Miracles BHL 2601


    45v-54v - Life and Miracles of St Swithun || Vita et miracula Sancti Swithuni episcopi

    Note : (45v) Capitula vii

    Note : Vita

    incipit : (45v) Glorioso rege anglorum egberto

    Note : Miracula

    incipit : (47v) Temporibus religiosissimi ... eadgari

    Note : Ends

    rubric : (54v) De contracto erecto

    explicit : (54v) fecit succedere laudem

    Note : Attributed to Goscelin. See Earle, On St Swithin 1861, p. 67, Analecta Bollandia VII 374

    Note : The Miracles are abridged in this copy. Hardy I 513, 14: Acta Sanctorum Julii I 328 (292). P. L. CLV 61

    Note : Life BHL 7943; miracles not in BHL


    54v-60r - Life and Translation of St Neot || Vita Sancti Neoti abbatis

    Note : Praefatio

    incipit : (54v) Beati Neoti confessoris uitam

    explicit : (54v) suffragatorem habere

    Note : Vita

    incipit : (54v) Sanctus igitur neotus fecunde britannie

    explicit : (60r) tempore prorsus nescio mete. Amen

    Note : Abridged from the Life in MS. Bodley 535. See Hardy I 544, 548

    Note : Whitaker, Life of S. Neot (1809), 339

    Note : BHL 6054, 6055


    60r-61v - Life of John of Beverley || Vita Sancti Iohannis archiepiscopi Eboracensis

    Note : (60r) Capitula xix

    Note : Vita

    incipit : (60r) Beatissimus Iohannes archiepiscopus intra confinia anglorum editus

    explicit : (61v) cui condita cuncta famulantur

    Note : Also in Tiberius D. III. Hardy I 428

    Note : Printed in Raine, Historians of the Church of York (Rolls) I 519

    Note : BHL 4346


    Intervenants :

    Folcard OSB - author

    61v-63v - Folcard OSB, Vita Sancti Botulphi || Vita Sancti Botulphi abbatis

    Note : (61v) Capitula viii

    Note : Vita

    incipit : (61v) Omnipotentis dei benignitas compaciens

    explicit : (63v) gloriosa fiunt miracula. ad laudem et gloriam omnipotentis dei qui uiuit et regnat per omnia secula seculorum. Amen

    Note : By Folcard. Mabillon Acta Sanctorum O. S. B. III 1. Hardy I 373. Acta Sanctorum Junii III 402 (IV 327)

    Note : BHL 1428


    63v-68r - Miracles of St Ithamar || Miracula Sancti Ithamari episcopi

    Note : (63v) Capitula xvii

    Note : Prologue

    incipit : (64r) Pauca de miraculis beati ythamari

    explicit : (64v) mendacii admiscens

    Note : Text

    incipit : (64v) Tempore igitur uenerabili et deo dilecti patris nostri gundulfi

    explicit : (68r) fideli deuotione expetunt. prestante domino nostro Ihesu Christo qui etc.

    Note : Apparently this is the only copy. It seems to have been composed about 1140-50. Hardy I 252

    Note : BHL 4501


    Intervenants :

    Rhygyfarch ap Sulien - author

    68r-75v - Rhygyfarch ap Sulien, Vita Sancti Davidis || Vita Sancti David Gualensis archiepiscopi

    Note : (68r) Capitula xxviii

    Note : Vita

    incipit : (68v) Dominus noster quamuis omnes suos ante mundi

    explicit : (75v) michi autem qui ricemarchus nominor ... iuuamen apud Christum qui est benedictus super omnia deus in secula. Amen

    Note : It does not exactly agree with the best copy of the Life by Ricemarch (Vespasian A. xiv). See Hardy I 118, 123. Rees, Lives of Cambro-British Saints 117

    Note : BHL 2107


    Intervenants :

    John of Cluny OSB - author

    75v-93r - John of Cluny OSB, Vita Sancti Odonis || Vita Sancti Odonis abbatis [Cluniacensis] per fratrem Ioannem

    rubric : (75v) Proemium

    incipit : (75v) Dominis et in christo fratribus ... Iohannes

    explicit : (76r) ad consummationem seculi uobiscum sum

    Note : (76r) Capitula, liber I xxxvi; liber II xxxvii

    Note : Vita

    incipit : (77r) Odo uir beatissimus

    explicit : (93r) candore beate immortalitatis per eundem Christum dominum nostrum qui etc.

    Note : See Mabillon Acta 18 Novembris. P. L. CXXXIII 43

    Note : BHL 6292-5


    Intervenants :

    Odilo of Cluny OSB - author

    93r-96v - Odilo of Cluny OSB, Vita Sancti Maioli || Vita Majoli abbatis Cluniacensis per Odilonem

    Note : (93r) Capitula xii

    Note : Prologue

    incipit : (93r) Hugoni et karissimo fratri Aimanno

    explicit : (93v) et uere catholico

    Note : (Acta Sanctorum Maii II 684. P. L. CXLII 943)

    Note : Vita

    incipit : (93v) Quia deus omnipotens nullum tempus

    explicit : (96v) sospes et letus. prestante domino nostro Ihesu Christo qui etc.

    Note : BHL 5182


    Intervenants :

    Peter Damian OSB - author

    96v-103r - Peter Damian OSB, Vita Sancti Odilonis || Vita Odilonis abbatis Cluniacensis per Petrum Damianum

    Note : (96v) Capitula xxxvii

    Note : Prefatio

    incipit : (96v) Petrus damianus sanctis ecclesiis

    explicit : (97r) nos exhibeat alienos

    Note : Vita

    incipit : (97r) Beatus igitur odilo aruernie oriundus

    explicit : (103r) perstrinximus. ad honorem et gloriam redemptoris nostri Ihesu Christi qui etc.

    Note : Acta Sanctorum I Januarii. P. L. CXLIV 925

    Note : BHL 6282


    Intervenants :

    Hugh of Cluny OSB - author

    103r-108v - Hugh of Cluny OSB, Vita Sancti Hugonis || Vita Hugonis abbatis Cluniacensis per Hugonem

    Note : (103r) Capitula xxxvi

    Note : Prefatiuncula

    incipit : (103v) Patrum cluniacensium conuentui

    explicit : (103v) multa pretereo

    Note : Vita

    incipit : (103v) Hugo iste quem debitus sermo

    explicit : (108v) anno uerbi incarnati millesimo centesimo nono

    Note : Acta Sanctorum 29 Aprilis. P. L. CLIX 920

    Note : BHL 4012


    Intervenants :

    Aelred of Rievaulx OCist - author

    108v-138v - Aelred of Rievaulx OCist, Vita Sancti Edwardi regis et confessoris || Vita beati confessoris Christi Edwardi gloriosi regis Anglorum dictata a domino Æilredo abbate Rievallensi

    rubric : (108v) Incipit epistola domini Æilredi abbatis Rieuallensis ad regem anglorum Henricum secundum de vita Sancti Regis Eadwardi

    incipit : (108v) Plurimum ueterum studio fuisse

    explicit : (109r) optineas felicitatem

    rubric : (109r) Item epistola eiusdem Abbatis ad Abbatem Westmonasterii Laurentium

    incipit : (109v) Dilecto et diligendo et intimis uisceribus

    explicit : (109v) opitulatione donetur

    Note : (109v) Capitula xliv

    Note : Text

    incipit : (110r) Gloriosi ac deo dilecti Regis Eadwardi vitam

    explicit : (131r) beata resurrectione donandus per Ihesum Christum dominum nostrum cui etc.

    Note : Miracula

    incipit : (131r) Rebus humanis exemptus quam potens fuerat

    Note : Last: de monacho a triplici clade redintegrato

    Note : ends

    explicit : (138v) tanti meriti patronum omnium corda commouit

    rubric : (138v) Expliciunt miracula Sancti Eadwardi regis et confessoris

    Note : Twysden I 369. P. L. CXCV 737

    Note : BHL 2423


    Intervenants :

    Osbert of Clare OSB - author

    138v-152v - Osbert of Clare OSB, Vita Sancti Edwardi confessoris || Vita et miracula Sancti Edwardi regis et confessoris abbreviata ex tractatu Beati Osberni Westmonasterii prioris

    rubric : (138v) Incipit excerptum epistole domini Osberni prioris Westmonasterii ad albericum legatum in uitam Sancti Eadwardi regis

    incipit : (138v) Innocentii summi pontificis sancteque romane et apostolici sedis legato uenerabili Alberico ... frater Osbertus

    explicit : (138v) nouum regis opus sacrandum dirigitur

    rubric : (138v) Explicit excerptum Epistole

    rubric : (138v) Incipit prologus excerptus eiusdem auctoris

    incipit : (138v) Insignia uirorum fortium gesta

    explicit : (139r) ut a ueritatis dulcedine non discordet

    rubric : (139r) Explicit prologus de uita sanctissimi Eadvvardi anglorum regis et confessoris

    Note : (139r) Capitula xxx

    rubric : (139v) I(ncipiunt uita et miracula) beati Eadwardi regis et confessoris ex tractatu domini Osberni prioris Westmonasterii

    incipit : (139v) Pretiosus athleta domini et rex

    explicit : (152v) hinc superno regi laus et gloria cuius maiestas et imperium extat in secula seculorum. Amen

    rubric : (152v) Explicit Vita et miracula Sancti Eadwardi regis et confessoris abbreuiata ex tractatu domini Osberni Westmonasterii prioris

    Note : The capitula to this Life by Osbern are printed in Luard's Lives of Edward the Confessor (Rolls), p. xxv from this copy. The full text of the Life, of which this is an abridgment, is in British Museum Additional 36737. The MSS. have been recently examined by the Dean of Westminster (Dr J. A. Robinson)

    Note : BHL 2422

Participants

Provenance

Data Source: Parker on the Web

  • On the flyleaf in red chalk is the name Twyne, which points to a Canterbury origin for the MS. John Twyne, mayor and schoolmaster of the city, got together a good many MSS., especially from St Augustine's. On the same leaf is the Parkerian note given in Nasmith.

Notes

Data Source: Parker on the Web

  • Research: It seems possible that we may here have the volume in Bale's list of his MSS. (Scriptores II 161) called Vita Marcialis apostoli cum aliis multis.

Data source