An entry point to the written heritage of the Middle Ages and the Renaissance in Western Europe, from the 8th to the 18th century.
A search engine of interoperable digitized manuscripts and rare books
Collaborative platform to manage and publish Biblissima authority data
Help for reading and learning classical languages, XML editing tools and environments
Expertise service around IIIF standards
Biblissima authority file: https://data.biblissima.fr/entity/Q89024
IIIF manifest
Digitisation:
Full digitisation
Papier (f. 1-51) et parch. (f. 52-187), I + 187 ff. (+ f. 163 bis; f. 50-51 v° et 163 bis v° blancs).
Recueil de huit parties:
1) f. 1-51: papier (filigrane var. Briquet 14934: Schaffhouse, 1430), XVe s. (a. 1447), 210 x 150 mm.; lire les f. 1-49 dans l’ordre suivant, compte non tenu des f. 4-10 qui contiennent une copie rejetée du texte: 1-3, 43, 41, 42, 45, 46, 44, 11-38, 47-49.
2) f. 52-89: XIIIe s., 225 x 165 mm. Gloses et annotations marginales du XIVe s..
3) f. 90-96: XIVe-XVe s., 6 puis 2 col., 225 x 165 mm.
4) f. 97-104: XIIIe s., 235 x 168 mm.
5) f. 105-118: XIVe s., 225 x 165 mm.
6) f. 119-124: XIe s., 230 x 183 mm.
7) f. 125-163bis: IXe s., 243 x 192 mm., foliotation ancienne de 1 à 40, au f. 125 table du contenu de la main de Mathias Widman.
8) f. 164-187: IXe s., 268 x 200 mm.
Data Source: Heidelberger historische Bestände – digital
Langue(s) des textes dans le manuscrit : latin
Titre(s) : 1r-124v - Faszikel I-VI125r-164v - Faszikel VII125r-142r - Ex Macrobii Saturnalibus excerpta142r-164r - Ex Scriptoribus Historiae Augustae excerpta165r-189v - Faszikel VIII: Fulgentius mythographus, De aetatibus mundi et hominis
Data Source: Persée - DER-IRHT, XXI
1 - f. 1-49 v°: Sallvstivs, Opera.
f. 1-49: De coniuratione Catilinae.
titre: «HIC incipit LIBER primus SALVSTII ».
les f. 4-10 contiennent une copie rejetée du texte correspondant aux f. 43, 41, 42, 45, 46 et 44.
f. 4: «//de libertatis atque augende rei publice...» (6, 7).
f. 10 v°: «... pessimum facinus perparratum [sic] foret foret foret [sic] // » (18, 8).
f. 49-49 v°: Bellum Iugurthinum (extrait).
pas de titre.
inc.: «FAlso queritur de natura sua...» (1, 1).
expl. incomplet: «... neque eripere quisquam occulte potest. Deo gratias amen... » (I, 3).
2 - f. 52-88: Solinvs, Collectanea rerum memorabilium.
titre: «INcipit liber Iulii Solini de mirabilibus mundi studio et diligencia Theodisii [sic] principis. Iulius Aduento fratri salutem ».
~ f. 88 v°-89: ‹Pavlvs Orosivs, Historia aduersus paganos (extr.: I, 2)›.
7 - f. 125-141: Macrobivs, Saturnalia (extraits).
titre: «EX LIBRO MACROBRII [sic] SATVRNALIVM EXCERPTVM DE SERVIS ».
inc.: «Iocone an serio putes esse hominum genus...» (I, 11, 2).
expl.: «... Symmachi domi suae fruamur atque ita facta discessio est. MACROBII HEDOSII [sic pour «THEODOSII »] V.‹C.› CONVIVIORVM SECVNDI EXPLICIT» (III, fin).
f. 141-163: Historia Augusta (extraits -Excerpta Palatina des éditions).
titre: «EX LIBRO SPARTIANI DE VITA CAESARVM EXCERPTVM. INCIPIT DE ADRIANO ».
inc.: «Origo imperatoris Adriani... » (I, 1).
expl. inachevé: «... contra Sarmatis [sic] et Germanos ac Persas » (XVIII, 53, 9).
8 - f. 164-187: Fvlgentivs (Fabivs Clavdivs Gordianvs), De aetatibus mundi et hominis (ms. P de l’édition).
à la fin: «Flauii Claudii Gordiani Fulgentii uiri clarissimi quartus decimus liber absque O explicit. Incipit quintus decimus absque P [sic] ».
Origine: 1 - allemande, petite écriture. Note datée de copiste au f. 49 v°: «Deo gratias amen. Expletus fuit die XIII Octubris [sic] M°CCCC°XLVII tempore Inuenere (?) AMEN. AMEN. AMEN. », suivi de cette devise (?): «Absterget palma laborem ».
2 - française, petite écriture régulière.
7 - allemande, écriture régulière. D’après B. Bischoff, op. cit. infra, le manuscrit a été copié à Lorsch.
8 - allemande, écriture régulière. D’après B. Bischoff, op. cit. infra, le manuscrit a été copié à Lorsch.
Possesseurs: 1 - bibliothèque palatine de Heidelberg (au f. I cote ancienne: 732, et cote du transfert: C. 77/196).
2 -un possesseur français du XVe s. a écrit, entre autres, une note au bas du f. 53: «Hors est trop tard Ky ne fest feyst quant yl poust il ne fera quant il uolt »; Ulrich Fugger (au f. 52 cote: 366 Hen., et cote du transfert à Heidelberg: p. 61b F.M.).
7 - abbaye Saint-Nazaire de Lorsch (cf. supra, Origine), où le manuscrit a été consulté au XVe s. par Mathias Widman, de Kemnat († 1476) qui a signé au f. 125: «Math‹ias› presentat»; monogramme «S. P. » ou «S.I. » au f. 125.
2-7 -ces diverses parties ont dû être réunies à la bibliothèque de Heidelberg, car il y a une seule cote de transfert au f. 52: C. 80/367).
8 - abbaye Saint-Nazaire de Lorsch (cf. supra, Origine); bibliothèque palatine de Heidelberg (au f. 164 cote du transfert: C. 102/236).
Data Source: Biblissima
RDF exports to come…
You can view and manipulate this document directly on this site, compare it to others using the Mirador viewer, or drag and drop this icon into the IIIF viewer of your choice. Read more about IIIF