Paris. Bibliothèque nationale de France, Département des manuscrits, Latin 6912 (4)

Biblissima authority file: https://data.biblissima.fr/entity/Q65540

  • Part of a set : Paris. Bibliothèque nationale de France, Département des manuscrits, Latin 6912 (1-5)
  • Attested title :
    • Rhazes, Kitāb al-Ḥāwī, traduction latine par Faraj ben Salim, intitulée Liber Elhavy ou Continens, vol. 4, (Livres XVII-XXI)
  • Other Form of the Shelfmark :
    • Département des manuscrits, Latin, 6912
    • BnF lat. 6912r-IV
    • Paris. Bibliothèque nationale de France, Département des manuscrits, Latin 6912 (4)
    • Paris. BnF, Latin 6912 (4)
  • Held at : Paris. Bibliothèque nationale de France, Département des manuscrits
  • Date of Origin :
  • Place of Origin :
  • Decoration :
    • Décoration.Initiale historiée (5 lignes) au début de chaque livre, à prolongement marginal de palmettes sauf au f. 153v : f. 1 (fièvre), 44v (fièvre), 91 (hémorragie), 119v (médecin tenant un urinal ; vomissement), 153v (pharmacopée).
      Initiale historiée (5 à 6 lignes) anthropomorphe représentant un médecin au début des chapitres : f. 12, 16v, 66, 70, 71v, 80v, 86v.
      Lettres ornées (3 à 4 lignes) au début des chapitres : f. 14, 24, 37, 40, 40v, 106, 129.
      Lettres filigranée à bandes de « I » : f. 5, 48v, 74, 150v, 153v, 154 et passim (introduisant chaque rubrique des plantes traitées dans le livre XXI, f. 154-185v).
  • Support Material : parchemin / Parchemin
  • Codicological details :
    • 187 f. précédés de 2 gardes de parchemin, suivis d’une garde de parchemin ; 2 colonnes de 53 lignes par feuillet. ; 410 x 267 mm (justification : 250 x 165 mm) 19 cahiers, quinions réguliers à l’exception du 19e cahier : 1-1810 (f. 1-180), 197 (f. 181-187)Réclames inscrites dans des cadres tracés à la plume. – Numérotation moderne des cahiers. – Signatures de feuillets apparentes (a, b) aux f. 181 et 182. – Double foliotation : à la mine de plomb dans la marge supérieure, continue avec le volume précédent (ms. Latin 6912 (3)) et foliotation moderne. – La partie supérieure de la col. a du f. 1 est blanche et un explicit rubriqué renvoie au livre précédent (XVI). – Titres courants. – Incipit et explicit rubriqués. Table des chapitres en début de livre rubriquée. Titres des sous-divisions du texte rubriqués. – Annotations marginales inscrites dans un cadre à l’encre bleue ou rouge.Mise en page de l’index aux f. 185v-187 : rubriques disposées par ordre alphabétique en 4 colonnes par page. Indication des simples rubriquée et introduite par une initiale filigranée à prolongement de bande de « I ».
  • Ruling :
    • Réglure à l’encre brune.
  • Stamp :
    • Estampille de la « Bibliothecae regiae » (Ancien Régime, avant 1735), modèle identique à Josserand Bruno, 268, type 5, aux f.

IIIF collection

IIIF Manifests in this collection

Digitization type not specified

Contents

Data Source: BnF Archives et manuscrits

  • F. 1-44. Livre XVII. « Explicit liber .XVIus. Incipit liber .XVII. de effimera (rubr.). ». « In secundo tractatu libri crisis, dixit : efimera fit ex calefactione spiritus, tamen absque putrefactione …-… et habebit malam conplexionem siccam, sicut est complexio decrepitorum ». « Explicit liber decimus septimus de effimera et ethica (rubr.) ».
    F. 44-91. Livre XXVIII. « Incipit liber .XVIII. de coti(di)diana et quartana et rigore et aliis (rubr.) ». « Legitur in capitulo de summa febrium sincopalium que proportionentur fleumatice que facit paroxismum …-… Et famis mellis confortat mirabiliter virtutem et removet debilitatem ».
    F. 91-119. Livre XIX. « Incipit liber .XIX. de crisi (rubr.) ». – [Table des chapitres]. – F. 91-119. [Texte]. « Dixit G. in primo de crisi : non reperitur aliquid designans morbi mutationem ad bonum vel ad malum …-… cum levi sompno expecta crisim bonam completam, salvam et indicatam ». « Completus est liber crisis et creticorum dierum et temporum ejus et difficcultatis et levitatis ipsius et de signis cujuslibet spetiei ipsorum salutiferis et pernitiosis. Et subsequetur liber urinarum, si Deus voluerit (rubr.) ». « Explicit liber .XVIII (rubr.) ».
    . 119-153. Livre XX. « Incipit liber .XX. cujus primum capitulum incipit de urina (rubr.) ». « In nomine Dei misericordis et miseratoris, ipse qui excelsus est creator omnium sit nobis auxiliator (rubr.) ». – F. 119v-153. [Texte]. Inquit G. in primo de crisi. Urina nigra non solum significat indigestionem sed perdic(t)ionem …-… Et hec medicine prohibent venenum ne vadat ad cor, et permutant malitiam veneni et faciunt cessare ejus nocumentum ». « Expletus est liber de venenis. Benedicatur nomen Domini. Amen (rubr.) ». « Explicit liber .XX.us quem sequitur liber .XXI.us cujus primum capitulum incipit de simplicibus (rubr.) ».
    F. 153v-187. Livre XXI. « Incipit liber .XXI.us cujus primum capitulum incipit de simplicibus secundum alfabetum. In nomine Dei misericordis et miseratis. Imploramus Dei auxilium ad ordinandum et faciendum librum de simplici medicina secundum numerum alfabeti in arabico (rubr.) ». F. 153v-185v. [Texte]. « Cotula id est camomilla major, inquit Diascorides, cum ipsa sumitur desiccata …-… Scarabeus decoctus in oleo et distillatus in aurem statim tollit ejus dolorem ». – F. 185v-187. [Index par ordre alphabétique].

Texts in this manuscript

Data Source: Europeana regia

Data Source: Mandragore

Data Source: Manuscripta medica

Muḥammad ibn Zakarīyā Abū Bakr al- Rāzī (0864?-0925?), Anonyme : Kitāb al-Ḥāwī fī al-ṭibb [Latin].

Illuminations and decoration

Participants

Former owners

Formerly part of

Notes

Data Source: BnF Archives et manuscrits

  • Reliure en maroquin rouge avec les armes de Colbert sur les plats.

Bibliography

  • F. Avril et M.-T. Gousset, Manuscrits enluminés d'origine italienne t. II : XIIIe siècle, Paris, Bibliothèque nationale, 1984, p. 157-159, n° 186
  • L. Delisle, Recherches sur la librairie de Charles V, Paris, 1907, I, p. 270-272 ; II, p. 132, n° 812
  • La médecine médiévale à travers les manuscrits de la Bibliothèque nationale, Paris, 1982, n° 25, pl. p. 46

Life cycle of this book

Data sources