Vatican. Biblioteca apostolica vaticana, Vat.lat.793

Biblissima authority file: https://data.biblissima.fr/entity/Q95737

Codicological aspects

  • Parch., XIVe s., II + 96 ff. (f. I-Iv°, 53-56v°, 87v°-88v° blancs), 2 col., 247 x 185 mm., justification: 165 x 140 mm., sauf aux f. 89-96: 195 x 150 mm. Le f. II, remployé comme feuillet de garde, porte des extraits de comptes (mention de prêts), d’une écriture jaunie très cursive du XVe s., en partie grattés au f. IIv°; au f. IIv°, table du contenu d'une main contemporaine.

    (Source : Persée - DER-IRHT, XXI)

Contents

Data Source: Persée - DER-IRHT, XXI

  • f. 2://omne quod non

    f. 3: ... prius

    ~ f. 1-73: Thomas Aqvinas, Opera.

    ~ f. 1-52v°: Compendium theologiae (incomplet).

    ~ f. 57v°-67v°: Expositio super Symbolum Apostolorum.

    ~ f. 67v°-73: Expositio orationis dominicae.

    ~ f. 73-75v°: «Expositio et tractatus super missam».

    inc.: «Sciendum est quod eorum que in officio misse dicuntur...».

    ~ f. 75-82v°: Expositio dominicae orationis «secundum beatum Thomam de Aquino».

    inc.: «Pater noster et cetera. Circa principium uiditur quod non sit decens orare quia secundum Damascenum...».

    f. 82v°-84v°: Martinvs Bracarensis seu Ps. Seneca, Formula uitae honestae.

    titre: «Incipit tractatus Senece de 4or uirtutibus cardinalibus» (éd. cf. supra, Vat. lat. 453, f. 252-252v°).

    f. 84v°-85v°: Ps. Seneca, Liber de moribus.

    titre: «Incipit Seneca de moribus».

    ~ f. 85v°-86: Ps. Aristoles, Aenigmata.

    suivent sans séparation le texte précédent.

    inc. col. 2, l. 34: «Stateram ne transileas id est ne pretergrediaris...».

    expl. f. 86, col. 2, l. 1-2: «... Nichil facias quod fecisse peniteat» (éd. B. Hauréau dans Notices et extr. des mss., 23, 1, 1890, p. 227-228 - cf. aussi supra, Arch. S. Pietro C. 121, f. 107v°-108).

    f. 86: Ps. Seneca, Epistula 11 ad Paulum (extrait).

    inc.: «Seneca Paulo. Tulit priscorum etas...».

    expl.: «... quibus quicquid libuit licuit. Explicit Seneca de moribus» (cf. supra, Arch. S. Pietro C. 121, f. 108).

    f. 86-87: Ps. Seneca, De paupertate.

    titre: «Incipit liber Senece de paupertate» (éd. F. Haase, Senecae Opera, Supplementum, Leipzig, Teubner, 1902, p. 56-59).

    ~ f. 89-95v°: ‹Glossarium seu Repertorium rerum moralium et canonicarum (extrait ?)›. inc.: «A Orosius -Abel. Quomodo intelligendum est quod sanguis Abel legitur de terra ad Deum clamasse...» (seulement mots commençant par la lettre A depuis Abel, Abraham, Abbas... jusqu'à Alienatio).

    ~ f. 95v°-96v°: ‹Carmina uaria: Flos medicinae scholae Salerni, Hildebertvs Cenomannensis, Pamphilus (De amore etc.› (extraits).

    ~ f. 96v°: «Visio seu prophetia facta Tripoli prouincie Calabrie» (a. 1400).

    inc.: «Anno Domini MCCCC° facta est quedam uisio Tripoli cuidam monaco ordinis Sancti Benedicti...».

Former owner

Formerly part of

Origin

  • Origine: italienne, écritures gothiques semi-cursives, les f. 89-96v° sont de plusieurs autres mains, plus grosses à la fin; la Visio du f. 96v° a été copiée en 1403 ou 1452 (?) d'après l'explicit: «... Hec omnia prenominata debent adimpleri de anno currente MCCCCIII (ou «MCCCCLII»?) et MCCCCIIII° (ou «MCCCCLIII°»?) ut determinatum est per astronomos».

    (Source : Persée - DER-IRHT, XXI)

Provenance

Data Source: Persée - DER-IRHT, XXI

  • Possesseurs: un ex-libris gratté au f. 96v°, col. 2, est à peine lisible aux rayons ultra-violets: «Iste liber est (?)... den puularis (?) / ... Id ... Set...» (XIVe-XVe s.); acquis pendant le règne de Nicolas V († 1455), le manuscrit est attesté dans les inventaires de 1455, 1475 (éd. p. 182, l. 3), 1481 (f. 23v°, l. 8-12), 1518 (f. 6v°, l. 8-11), 1533 et 1550 (où il portait le n° 204).

Notes

Data Source: Biblissima

  • E. Pellegrin, F. Dolbeau, J. Fohlen, J.-Y. Tilliette, avec la coll. d'A. Marucchi et P. Scarcia Piacentini, Les manuscrits classiques latins de la Bibliothèque Vaticane. Tome III, 1re partie. Fonds Vatican latin, 224-2900, Paris, 1991, p. 48-49 (https://www.persee.fr/doc/dirht_0073-8212_1991_cat_21_31)

Bibliography

    • F.G. Becker, Pamphilus. Prolegomena zum Pamphilus (De amore) und kritische Ausgabe (Beihefte zum Mittellateinischen Jahrbuch, 9), Ratingen-Kastellaun-Dusseldorf, 1972, p. 113 (brève mention)
    • J. Fohlen, Les manuscrits classiques..., 1985, p. 4 n. 17, 8 et 43 (simples mentions).

Life cycle of this book

Data source