Vatican. Biblioteca apostolica vaticana, Barb.lat.134

Biblissima authority file: https://data.biblissima.fr/entity/Q85497

  • Other Form of the Shelfmark :
    • Barb. lat. 134 (IX. 3)
    • Bibliothèque vaticane, Barb. lat. 134 (IX. 3)
    • Vatican. BAV, Barb.lat.134
    • Vatican. Biblioteca apostolica vaticana, Barb.lat.134
  • Held at : Vatican. Biblioteca apostolica vaticana
  • Date of Origin :
  • Place of Origin :

Codicological aspects

  • Papier (filigranes f. 1-31 et 40-47: var. Briquet 7680: Venise, 1407-1409; f. 32-39 et 48-[97]: var. Briquet 3681: Sienne, 1419), XVe s. (début), II + 95 ff. + 3 ff. (f. 72 v°-75 v° et [96-97] blancs), 290 x 206 mm. Abondant commentaire marginal de plusieurs mains contemporaines. Au revers du plat supérieur, table du XVe s.: «Juuenalis Satyrae («cum notulis Philelphi» ajouté dans l’interligne) et Virgilii Bucolica». Le premier feuillet manque.

    (Source : Persée - DER-IRHT, XXI)

Contents

Data Source: Persée - DER-IRHT, XXI

  • ~ Revers du plat supérieur (add. fin XVe s.): «Medium tenuere beati» (cf. H. Walther, Proverbia, 2, 1964, n° 14571).

    — Ovidivs, Metamorphoses (extrait).

    «Inter utriumque uola medio tutissimus ibis» (II, 137).

    ~ -Franciscvs Patricivs Senensis, Carmina 3.

    f. 1-67 v°: Ivvenalis, Saturae (I-XVI).

    inc. mutilé: «// Exul ab ottaua Marius bibit et fruitur diis...» (I, 49).

    (comm. sat. II) inc. f. 3, en marge: «In hac sathira intendit reprehendere irrationabiliter reprehendentes rationabiliter redarguentes...».

    f. 68-68 v°: Accessus in Iuuenalem.

    pas de titre.

    inc.: «Materia huius libri uitia dicuntur Romanorum quos Iuuenalis uidens nimium luxuriose uiuere...».

    expl.: «... Sciendum est quod in capite istius libri sunt inquirenda quinque: materia... et quis libri titulus».

    f. 69-72: Franciscvs Philelphvs, Commentarius in Iuuenalem.

    titre: «Haec omnia de mente Phylelphy in libris Iuuenalis».

    inc.: «Satyra unde dicatur a saturitate, alii a satyra, quidam autem a sathyris...».

    expl. (III, 48): «... Alge. Per illam herbam marinam» (manuscrit unique ? cf. Sanford, op. cit. infra).

    f. 76-95 v°: Vergilivs, Eclogae seu Bucolica.

    titre: «Virgilii Maronis Mantuani poete eximii Bucolicorum liber incipit colloquutores Me. Thi.».

    (comm.) inc. f. 76 en marge: «Nota quod hic liber dicitur liber bucolicorum et diuiditur in decem eglogas...».

    (comm.) expl. f. 95 v° en marge: «... quia sicut in sero capellae sunt sature, uenit hora in qua expleuit bucolicon».

    ~ f. [97 v°]: ‹Glossae›.

    inc.: «Vcaligon notatur in uirgiliano carmine, ut in secundo Eneidos: «proximus ardet Vcalidon (Aen. II, 312), sed non protine uicino hoc ponitur...».

    expl.: «... Mures opici populi fuerunt ex testimonio Strabonis... et alibi Iu‹uenalis›: opici castiga amice uerba» (Sat. VI, 455-456).

    Revers du plat inférieur (add. de la fin du XVe s.): Terentivs, Eunuchus (extraits).

    1) «Verbum hoc est uerum sine Cerere et Baccho friget Venus» (v. 732).

    2) «Quod cauere possis stultum admictere est

    Malo ego nos prospicere quam hunc ulcisci accepta iniuria» (v. 761-762).

    — Ps. Avsonivs seu Ps. Cato, Nomina musarum (Anthol. lat. 664).

    pas de titre.

    inc.: «Clio gesta canens transactis tempora reddit...».

    suivi des v. 2-6, 9, 7 et 8.

    expl.: «... Carmina Caliope libris heroica mandat» (éd. cf. supra, Barb. lat. 42, f. 312).

Participants

Former owner

Formerly part of

Origin

  • Origine: italienne; les f. 1-67 v° et 76-95 v°, sont en grosse gothique arrondie du début du XVe s. Le commentaire du f. 68-68 v°, en écriture assez cursive et légèrement brisée, est l’œuvre du copiste Antonius Michaelis, qui signe au f. 68 v°: «Amen amen amen dico uobis Antonius Michaelis» (cf. infra, Chigi H. IV. 99, copié en 1435 par Antonius Michaelis... Ventura de Sienne). Les f. 69-72 v°, de peu postérieurs, sont de la même main que le Commentarius in Ciceronis De natura deorum de Francesco Filelfo dans le ms. Chigi H. IV. 99, f. 133-139 (cf. infra).

    (Source : Persée - DER-IRHT, XXI)

Provenance

Data Source: Persée - DER-IRHT, XXI

  • Possesseur: le cardinal Barberini (n° antico 2389).

Notes

Data Source: Biblissima

Bibliography

    • U. Knoche, D. Iunius Iuvenalis Saturae, Munich, 1950, p. xiv
    • E. M. Sanford, Juuenalis... Commentaries, dans Cat. transl. et comm..., éd. P. O. Kristeller, 1, Washington, 1960, p. 214-315
    • P. O. Kristeller, Iter italicum, 2, 1967, p. 458.

Life cycle of this book

Data source