An entry point to the written heritage of the Middle Ages and the Renaissance in Western Europe, from the 8th to the 18th century.
A search engine of interoperable digitized manuscripts and rare books
Collaborative platform to manage and publish Biblissima authority data
Help for reading and learning classical languages, XML editing tools and environments
Expertise service around IIIF standards
Biblissima authority file: https://data.biblissima.fr/entity/Q66924
IIIF manifest
Digitisation:
Data Source: BnF Archives et manuscrits
Fragment d'un ms. à l'usage d'une église de Tours, sans doute Saint-Maurice, comme le suggère la présence en tête de l'homéliaire-légendier de la passion de s. Maurice (19v-27v) ainsi que de la passion de s. Julien (58-66v). Les feuillets sont à lire dans l'ordre suivant : 1-40, 45-52, 41-44, 53-81. La division en neuf leçons de la passion de s. Maurice (19v-27v) et de l'office de la Trinité (54v-58) indique un usage séculier.
F. 1v-19v Epistolare festivum ad usum ecclesiae Turonensis. Lectures pour les grandes fêtes sauf le Carême, pour les féries de Pâques (7v-8v) et de la Pentecôte (10-10v), et les ss. Maurice (?) (1v), André (3-3v), Étienne (4v-5), Jean Évangéliste (5), Vincent (6v-7) Pierre aux liens (11-11v), Paul, conversion (12-13), Jean apôtre (13), Laurent (13v) et Michel (15v-16), pour la Dédicace (19-19v) et le commun des saints.
F. 19v-81v Homiliarium-legendarius ad usum ecclesiae Turonensis, pars, commençant à s. Maurice (22 sept.) et se terminant par lacune matérielle à Noël.
F. 19v-27v «... Passio sanctorum martyrum Mauricii, Exsuperii, Candidi atque Victoris cum sociis eorum. Temporibus Diocleciani quondam romane reipublicae...-... Celebratur hec passio X kl. octobris», divisé en 9 leçons; cf. B. H. L., n° 5743 avec incipit différent; C. P. L., n° 490 addenda.
F. 28-31v [De apparitione s. Michaelis in monte Gargano] «In dedicatione b. Michaelis archangeli», divisé en leçons; cf. B. H. L., n° 5948.
F. 31v-40v et 45-47 [De Omnibus sanctis] «De institutione festi Omnium sanctorum (titre ajouté). Legimus in aecclesiasticis historiis quod sanctus Bonefacius qui quartus a b. Gregorio...-... gaudere mereamur...», divisé en leçons (éd. J. E. Cross, dans Traditio, XXXIII (1987), 105-121); pour les auteurs possibles, J.Cross, art. cit., 127-128; Grégoire, Homéliaires liturgiques, 67, 102 (31v-38v). — «Hodie dilectissimi Omnium sanctorum sub una festivitate leticiae celebramus festivitatem quorum societate...-... largitorem...», apocryphe de Bède (P. L., XCIV, 450-451, hom. III, 70; figure aussi parmi les apocryphes de s.Augustin, s. app. 209, P. L., XXXIX, 2135-2136); cf. C.P.L., n° 1369 (38v-40v et 45-47).
F. 47-52v, 41-44v et 53-54v [De s. Martino] «... Passio atque vita sancti Mar[tini] ep. et conf. Igitur Martinus Sabarie Panoniarum oppido oriundus fuit...-... turba omni inspectante processit. Prestante Domino...» [SULPITIUS SEVERUS], incomplet de la fin (P. L., XX, 159-165, c. 1-8); cf. B. H. L., n° 5610; C. P. L., n° 475 (47-52v et 41). — S. GREGORIUS TURONENSIS, excerpta de s. Martino. Pars I «... De translatio [sic] sancti Martini. Archadia [sic] vero et Onorio...-... anni computantur» [Historia Francorum, L. I, c. 48] (éd. B. Krusch et W. Levison, dans M. G. H., SS. rer. mer., I/1, Hanovre, 1951, 32-34); cf. B. H. L., n° 5619-5620 (41-42v); — Pars II «... Versiculus de transitu s. Martini. B. Severinus...» [De Virtutibus s. Martini, L. I, c. 4]; Pars III «... S.Ambrosii de transitu s. Martini. Eo namque tempore...» [ibid., c. 5]; Pars IV «... Quando corpus ejus translatum est...» [ibid., c. 6] (W. Arndt et B. Krusch, dans M. G. H., SS. rer. mer., I/2, Hanovre, 1885, 590-592); cf. B. H. L., n° 5621-5623 (42v-43v, 43v-44v, 44v et 53-54v). — «De passio [sic] s. Martini III. id. novembris pausavit in pace Domini nocte media. Basilica s. Martini habet passos...» [Historia Francorum, L. II, c. 14] (Krusch et Levison, éd. cit., 63-64 avec var.) (54v).
F. 54v-58 Office de la Trinité d'hiver (?), accompagné de neumes. Les neuf leçons sont : «[L. I]. Credimus sanctam Trinitatem id est Patrem...-... creatorem omnium creaturarum», «L. II. Credimus Patrem a se ipso...-... coeternum Patri et Filio», «L. III. Pater est plenus Deus in se...-... et incommutabilem», «L. IIII. Qui totus ubique...-... et intelligere», «L. V. Haec tria unus Deus...-... et Spiritus sanctus», «VI lectio. Nec alius est Pater in natura...-... et deitate», «L. VI[I]. Sicud [sic] eadem sancta Trinitas...-... inseparabilia sunt», «L. VIII. Credimus eum Filium Dei...-... in virtute sua», «L. VIIII. Ipse enim Dominus Christus...-... Cujus visio aeterna erit omnium saeculorum beatitudo et gloria...» [ALCUINUS, De Fide s. et individuae Trinitatis, excerptum] (P. L., CI, 56D-58C) (55, 55, 55-55v, 55v-56, 56, 56-56v, 56v-57, 57-57v, 57v-58).
F. 58-66v [Passio ss. Juliani, Basilissae et sociorum] «Passcio [sic] s. Juliani martiris. Hic beatus vir nobilissimus familiae erat in seculo...»; cf. B.H.L., n° 4529.
F. 67-81 Vita s. Aniani, ep. Aurelianensis. «... Vita piissimi conf. Christi Aniani... [I]llo in tempore quo fulgens in rota seculi...»; cf. B. H. L., n° 474.
F. 81-81v [In Natali Domini] «Leccio s. evvangelii secundum Lucam... Homelia b. Gregorii pape in eodem evvangelio. Quia largiente...-... pastoribus angelus apparet [eosque Dei claritas...]» [S. GREGORIUS MAGNUS I, papa, hom. in Ev. 8], incomplet de la fin par lacune matérielle (P. L., LXXVI, 1103-1104C).
Ce manuscrit a fait l’objet d’une notice dans le cadre du projet MANNO (Manuscrits notés en neumes en Occident).
Data Source: Mandragore
RDF exports to come…
You can view and manipulate this document directly on this site, compare it to others using the Mirador viewer, or drag and drop this icon into the IIIF viewer of your choice. Read more about IIIF