Vatican. Biblioteca apostolica vaticana, Urb.lat.456

Biblissima authority file: https://data.biblissima.fr/entity/Q91669

Codicological aspects

  • Parch., XIVe s., I + 50 ff. (f. 49 v° et 50 v° blancs), 2 col., 293 x 212 mm. Initiales à filigranes bleus rehaussées de vert et rouge. Aux f. I et I v°, dessins à la plume représentant une croix. Au f. I v°, titre erroné d’une main récente: «Fortunati Appolonii Hist‹oria› Romana ». La restauration a rétabli l’ordre normal des feuillets.

    (Source : Persée - DER-IRHT, XXI)

Contents

Data Source: Persée - DER-IRHT, XXI

  • f. 1-30 v°: Evtropivs-Pavlvs Diaconvs, Historia Romana (I-XVI).

    titre: «Incipit primus liber pronosticorum Ystoriarum Romanorum. Rubrica ».

    (Prologus P. Diaconi) f. 1, col. 1-1 v°: «PRimus in Ytalia ut quibusdam placeat... ».

    (texte) f. 1 v°, col. 1: «Romanorum [sic] igitur imperium quo... ».

    (liv. X) expl. f. 21, col. 1: «... diligentiam reseruamus. Explicit X. Incipit XI. Anno ab urbe condita millesimo... ».

    (liv. XII) f. 23, col. 1, divisé en deux: «... translatum atque sepultum est (XII, 8). Incipit liber XIIII [sic] Anno ab urbe condita millesimo centesimo... » (XII, 9).

    à la fin: «...Explicit liber decimus septimus».

    f. 31-38: Vegetivs, Epitoma rei militaris (extraits).

    titre: «Incipit liber Flauii Vegetii Renati uiri illustris comitis epitoma de re militari ».

    inc. col. 1: «OMnes artes omnisque opera cotidiano usu et iugi exercitatione... uictoriam consequantur» (III, 10); «antiqui res gestas et euentum tantum scripsere bellorum...» (I, 8).

    expl. col. 2: «...amplius in hiis frequentior inuenitur quam uetus doctrina monstrauerit » (IV, 46) Flauii Renati uiri illustris liber explicit. Deo gratias. Amen ».

    ~ f. 38 v°-46 v°: Historia Apollonii regis Tyri.

    ~ f. 46 v°-49: Ps. Tramvndvs Claraevallensis, Vita S. Albani martyris (B.H.L. 201).

Former owners

Formerly part of

Origin

Provenance

Data Source: Persée - DER-IRHT, XXI

  • Possesseurs: un marchand hébreu d’après la note de mise en gage écrite en hébreu au f. 50 «TYAZ BLYMYOYLMY: pour 500 (ou 5000 ?) florins et il n’a pas payé » ? (XVe s.); Guido Antonio da Montefeltro, comte d’Urbin de 1403-1443 d’après la note du f. 50: «Iste liber est magnifici et potentis domini domini [sic] Guidantonii Montisferetri Urbini et Durantis comitis etc. »; ne figure pas à l'«Indice vecchio »; Francesco Maria II d’après le catalogue de V. Venturelli (1616) «scanzia 4, lato sinistro n° 41 ».

Notes

Data Source: Biblissima

  • E. Pellegrin, J. Fohlen, C. Jeudy, Y.-F. Riou, avec la coll. d'A. Marucchi et de P. Scarcia Piacentini, Les manuscrits classiques latins de la Bibliothèque Vaticane. Tome II, 2me partie. Fonds Palatin, Rossi, Ste-Marie Majeure et Urbinate par J. Fohlen, C. Jeudy, Y.-F. Riou, Paris, 1982, p. 605 (https://www.persee.fr/doc/dirht_0073-8212_1982_cat_21_22)

Bibliography

    • G. Greith, Spicilegium Vaticanum, Frauenfeld, 1838, p. 159-160
    • Catalogus Codicum hagiographicarum Bibliothecae Regiae Bruxellensis, Pars I, Codd. lat. Membr., t. II, Bruxelles, 1889, p. 443-444 n. 3
    • A. Crivellucci, Per l'edizione della «Historia Romana» di Paolo Diacono (Bullettino dell'Istituto Storico Italiano, 40, 1921, p. 54 n° 49), brève description.

Life cycle of this book

Data source