GERSON (Johannes): Opera. Strasbourg (Bas-Rhin, France) Petrus Schottus (1460?-1490), Johannes Geiler von Kaysersberg (1445-1510), Johann Grüninger (1455?-1531), Mensis septembris ydus quarto [10 IX] 1488 (Ire partie) – Nonas Iulij mensis quinto [3 VII] 1488 (IIe partie) – Idus mensis Septembris octauo [6 IX] 1488 (IIIe partie)

  • Œuvre associée :
  • Date d'édition : Mensis septembris ydus quarto [10 IX] 1488 (Ire partie) – Nonas Iulij mensis quinto [3 VII] 1488 (IIe partie) – Idus mensis Septembris octauo [6 IX] 1488 (IIIe partie)
  • Lieu d'édition : Strasbourg (Bas-Rhin, France)
  • CRI : vol. 10-309
  • CRI : vol. 13-953 bis
  • CRI : vol. 17-261
  • CRI : vol. 3-371 (II)
  • CRI : vol. 4-197
  • CRI : vol. 5-378 (III)
  • CRI : vol. 6-876
  • N° CRII : 12810
  • N° GW : 10714
  • N° ISTC : ig00186000

Textes de l'édition

Source des données : Catalogues régionaux des incunables informatisés

Jean Gerson (1363-1429) : Opera [latin].

Intervenants

Exemplaires

Notes

Source des données : Catalogues régionaux des incunables informatisés

  • Certains exemplaires sont complétés par une 4e partie (Pars IVa), imprimée à Strasbourg par Martin Flach, 3 Kal mart. [27 II] 1502, 2°. (CRI XIII)
  • Pour l'édition, cf. G.M. Roccati, Geiler von Kaysersberg et la tradition imprimée des œuvres de Gerson, dans Revue française d'histoire du livre, 47 (1985), p. 271-289. (CRI VI)
  • L'identité de l'imprimeur reste discutée : J. Pruss (Pell, CRI X, Coq, Ritter, Baladic) ou plus probablement J. Grüninger (BMC, Goff, Polonia, Hungaria, CRI III, IV, V, VI, XIII). Le CIBN et le GW tranchent : Johannes Grüninger, en partie avec les caractères de Johannes Prüss et de Martin Flach.
  • Sur le rôle de P. Schott et J. Geiler von Kaisersberg comme éditeurs, cf. Kraume, Die Gerson-Übersetzungen Geilers von Kaisersberg, München, 1980, p. 79-83. (CRI XIII)
  • [Opera]. [Précédés de SCHOTT (Peter), GEILER de KAISERSBERG (Johannes). Inventarium]. (CRI XIII)
  • Contient : [Opera]. [I] GERSON (Johannes). Epistola ad germanum suum Johannem (Gl. 40). Descriptio peregrini (Gl. 126). – [SCHOTT (Peter)]. Compendiosa laus Johannis de Gerson. – Annotatio titulorum. – GERSON (Johannes). De Laude scriptorum (Gl. 454). Monotessaron (Gl. 450). De Potestate ecclesiastica et origine juris et legum (Gl. 282). De Plenitudine potestatis ecclesiasticæ (Gl. 283). Sermo super processionibus faciendis pro viagio regis Romanorum ad Petrum de Luna (Gl. 241). De Auferibilitate sponsi ab ecclesia (Gl. 102). De Modo se habendi tempore schismatis (Gl. 256). – GERSON, Pseudo- [= TELESPHORUS CUSENTIENSIS]. [Prophetia. Extr. :] De Statu ecclesiæ in Veteri et Novo Testamento (Gl. I, p. 46 ; VI, p. XVIII). – GERSON (Johannes). De Unitate ecclesiæ (Gl. 272). De Statu papæ et minorum prælatorum (Gl. 424). De modo vivendi omnium fidelium (Gl. 399). – GERSON, Pseudo-. Sermo de tribulationibus ex defectuoso ecclesiasticorum regimine et de signis earundem (Gl. V p. 17). – GERSON, Pseudo- [= HENRICUS de HASSIA]. [Epistola concilii pacis. Extr. chap. 16-20 :] Declaratio compendiosa defectuum virorum ecclesiasticorum (Gl. I, p. 47). – GERSON (Johannes). De Schismate vel De papatu contendentibus (Gl. 255). De Schismate (Gl. 259). De Concilio unius oboedientiæ (Gl. 260). De Restitutione oboedientiæ (Gl. 262). – [Concilium Constantiense]. Decreta Concilii Constantiensis (Sessio 39, 9 X 1417) (Gl. I, p. 47). – GERSON (Johannes). Sermo habitus Tarascone coram Benedicto XIII in die Circumcisionis Domini (Gl. 212). Epistola ad dominum Aurelianum (Gl. 16). Epistola ad Petrum de Alliaco (Gl. 20). Sermo in die Ascensionis Domini. (Gl. 221). Propositio facta Massiliæ coram Benedicto XIII (Gl. 214). Propositio facta coram Anglicis euntibus ad Concilium Pisis (Gl. 271). Trilogus in materia schismatis (Gl. 264). – Add. CHARLES VI, roi de France. Epistola justificativa substractionum factarum a Petro de Luna (Paris 12 I 1407/08). – GERSON (Johannes). Sermo in festo sancti Antonii (Gl. 234). De Nuptiis Christi et Ecclesiæ (Gl. 281). Errores circa præceptum (Gl. 529). Sermo in festo Purificationis (Gl. 248). Sermo post recessum papæ Johannis XXIII (Gl. 210). Propositio facta coram concilio Constantiensi ex parte regis Franciæ (Gl. 220). – Add. [Concilium Constantiense :] Litteræ et schedulæ (Gl. X, doc. 72). – GERSON (Johannes). Sermo de erroribus circa præceptum (Gl. 209). Sermo contra assertiones Johannis Parvi (Gl. 237). [– Add. Assertiones contentæ in propositione Johannis Parvi et forma condemnationis earundem. – Casus brevis sententiæ latæ Parisius contra propositionem Johannis Parvi quam intitulavit justificationem ducis Burgundiæ. – Conclusio quam episcopus Parisiensis misit nonnullis doctoribus (7 XII 1413). – Reprobatio hujus conclusionis in forma. – Tenor schedulæ ex parte episcopi Parisiensis et inquisitoris prefatis doctoribus transmissæ (7 II 1413/14)]. – GERSON (Johannes). Declaratio veritatum quæ credendæ sunt de necessitate salutis (Gl. 280). – Add. [Concilium Constantiense :] Determinationes. – GERSON (Johannes). De Protestatione circa materiam fidei (Gl. 274). Considerationes duodecim de pertinacia (Gl. 275). An liceat in causis fidei a Papa appellare (Gl. 288). Libellus articulorum contra Petrum de Luna (Gl. 286). De Sententia pastoris semper tenenda (Gl. 289). Epistola ad Johannem Bassandum De susceptione humanitatis Christi (Gl. 56). Epistola ad fratrem Bartholomæum De ornatu spiritualium nuptiarum de Ruysbroeck (Gl. 13). – JOHANNES de SCHOONHOVIA. Defensio dictorum Johannis de Ruysbroeck. – GERSON (Johannes). Epistola ad fratrem Bartholomæum contra prædictam defensionem (Gl. 26). Lectiones super Marcum (Marc I, 2) (Gl. 89). De Sensu litterali Sacræ Scripturæ (Gl. 105). Contra hæresim de communione laicorum sub utraque specie (Gl. 498). De Probatione spirituum (Gl. 448). De Examinatione doctrinarum (Gl. 456). – Add. Exemplum quoddam de seductione mulieris (1424). – GERSON (Johannes). Epistolæ (Gl. 58, 53, 5(2), 6, 57 + 464, 50, 55). De Distinctione verarum revelationum a falsis (Gl. 11 + 90). Trilogium astrologiæ theologisatæ (Gl. 501). Contra superstitiosam dierum observantiam (Gl. 503). Contra superstitionem sculpturæ leonis (Gl. 506). De Observatione dierum quantum ad opera (Gl. 505). De Erroribus circa artem magicam (Gl. 500). Epistola Antonio cardinali Veronensi ; Propositiones contra conclusiones fratris Matthæi Grabow (Gl. 43 + 499). – ALLIACO (Petrus de). Responsio ad propositiones Gersonis contra conclusiones Matthæi Grabow. – GRABOW (Matthæus). Conclusiones de vera religione contra Gersonem. Revocatio et abiuratio prædictorum articulorum et conclusionum. – GERSON (Johannes). Contra sectam flagellantium (Gl. 497). Add. Epistola ad Vincentium Ferrerium contra se flagellantes (Gl. 41). – GERSON Pseudo-. Contra proprietarios regulæ sancti Augustini (Gl. I, p. 52). (CIBN et CRI XIII)
  • Contient : [Opera]. [II] Tituli librorum secundæ partis. – GERSON (Johannes). Conclusiones de diversis materiis moralibus (Gl. 434). – GERSON, Pseudo-. Compendium theologiæ (Gl. I, p. 41). – GERSON (Johannes). Epistola super opusculo tripartito plebibus publicando (Gl. 17). [Le Miroir de l’âme. Examen de conscience selon les péchés capitaux. La Médecine de l’âme. Latin :] Opusculum tripartitum de præceptis decalogi, de confessione, de arte moriendi [Précédé de : Epistola de opusculo tripartito (Gl. 18)] (Gl. 312, 330, 332). [Le Profit de savoir quel est péché mortel et véniel. Latin :] De Differentia peccatorum venialium et mortalium (Gl. 328). De Arte audiendi confessiones (Gl. 401). De Confessione mollitiei (Gl. 407). De Remediis contra recidivum peccati (Gl. 406). – Add. Circumstantiæ peccati. – GERSON (Johannes). De Modo confessionis et absolutionis sacramentalis (Gl. 469). Avisamentum de modo confessionem in religionibus audiendi (Gl. 461). De Modo excommunicationum et irregularitatum (Gl. 433). – GERSON, Pseudo-. De Injunctione poenitentiæ (Gl. I, p. 48). – GERSON (Johannes). De Forma absolvendi a peccatis (Gl. 446). De Primis motibus et consensu (Gl. 441). Ad fratrem Nicolaum Super absolutione confessionis sacramentalis (Gl. 31). De Absolutione defuncti apud Cartusienses (Gl. 467). De Potestate absolvendi et peccatorum reservatione (Gl. 453). Epistola ad unum episcopum Super moderatione casuum reservandorum in foro (Gl. 24). Dialogus de potestate ligandi et solvendi (Gl. 284). Resolutio casus circa irregularitatem (Gl. 431). Circa Emendationem litterarum apostolicarum (Gl. 432). Resolutio circa materiam excommunicationum et irregularitatum (Gl. 290). De Cordis induratione (Gl. 440). De Indulgentiis (Gl. 473). Pro Amplificatione materiæ super indulgentia peccatorum (Gl. 474). Carmen super materia indulgentiarum. Add. Glossula (Gl. 113). Quæstiones quattuor circa poenitentiam et de detractione (Gl. 427). De Delectatione quærenda in divino officio (Gl. 417). Quæstiones quadraginta sex cum suis responsionibus (Gl. 428). De Peccato veniali duplici (Gl. 444). De Correptione proximi, de contumelia et convitio, de peccato mortali (Gl. 445). De Trahendis ad Christum parvulis (Gl. 477). De Contractibus (Gl. 452). De Simonia (Gl. 276). Ad Reformationem contra simoniam (Gl. 279). De Sollicitudine ecclesiasticorum (Gl. 455). Considerationes XII pro volentibus condere testamentum (Gl. 468). Epistola ad patres et fratres Coelestinos (Gl. 84). Epistola (Gl. 82). – Add. De Anniversario in ecclesia s. Pauli Lugduni fundato (Gl. X doc. 87). – GERSON (Johannes). Considerationes summariæ super quotidiano peregrini testamento (Gl. 400). Testamentum peregrini mysticum (Gl. 142). Testamentum peregrini aliud (Gl. 147). Memoriale Nativitatis (Gl. 170). Epistola consolatoria ad Johannem germanum suum (Gl. 47, 46). De Pollutione nocturna (Gl. 425). De Cognitione castitatis et pollutionibus diurnis (Gl. 426). Dialogus apologeticus pro coelibatu ecclesiasticorum (Gl. 510). Carmen contra pulchritudinem corporis (Gl. 175). Contra impugnantes ordinem Cartusiensium (Gl. 496). Epistola ad Johannem de Gonnant ; De non esu carnium apud Cartusienses (Gl. 8 + 93). De Gravato debitis (Gl. 103). Add. Additiones super casum ; Declaratio cancellarii et facultatis, 28 V 1410 (Gl. 103a + 103b). De Temperantia in cibis prælatorum. (Gl. 94). Sermo de vita clericorum. (Gl. 239). Sermo in coena Domini (Gl. 208). Carmen contra superbiam. (Gl. 123). Sermones in coena Domini (Gl. 245, 236). Oda de paupertate evangelica (Gl. 166). Sermo in coena Domini (Gl. 249). Sermo de Christi resurrectione in die Paschæ (Gl. 244). Sermo de officio pastoris (Gl. 215). De Visitatione prælatorum vel de cura curatorum. (Gl. 403). Sermones (Gl. 250, 251, 226, 213, 227, 253, 252, 233). – GERSON, Pseudo- [= VITALIS de FURNO]. Sermo de conceptione Beatæ Virginis. (Gl. I, p. 64). – GERSON (Johannes). Sermo in festo s. Bernardi (Gl. 230). Sermo in festo s. Ludovici regis [Incl. Carmen ut lilia crescant (Gl. 151)] (Gl. 217). Sermo de oratione (Gl. 235). Sermo in die Pentecostes (Gl. 247). – GERSON, Pseudo-. De Verbis domini (Gl. I, p. 59). – GERSON (Johannes). Causæ propter quas cancellariam dimittere volebat (Gl. 2). Recommendatio licentiandorum in Decretis (Gl. 222). De Nobilitate (Gl. 457). Epistola ad eruditorem Caroli filii principis (Gl. 42). – GERSON, Pseudo-. Dialogus duorum militum Franci et Angli (Gl. I, p. 70). – HENRICUS de GORICHEN. De Puella olim in Francia in armis equitante (Gl. I, p. 70). – GERSON (Johannes). De Puella Aurelianensi (Gl. 476). (CIBN et CRI XIII)
  • Contient : [Opera]. [III] Tituli tertiæ partis. – GERSON (Johannes). De Consolatione theologiæ [Incl. Carmina (Gl. 189, 136, 154, 179, 201, 194, 184, 199, 152, 145, 157, 178, 146, 149, 193, 108, 176)] (Gl. 449). Dialogus apologeticus (Gl. 291). Carmina (Gl. 128, 204, 111, 195, 159, 115 + 192 + 132, 168 + 172, 181, 158, 120). Josephina (Gl. 138). Add. Introductio altera in Josephinam (Gl. 110). – SCISSORIS (Guilhelmus). Carmen (Gl. 53a). – GERSON (Johannes). Prosa in honorem s. Josephi (Gl. 107). Sermo de nativitate Virginis Mariæ [Incl. et add. Carmina (Gl. 131, 203, 135, 109, 173, 156, 162, 112, 164)] (Gl. 232). Centilogium de conceptibus (Gl. 458). Epistola ad Petrum de Alliaco ; De vita spirituali animæ (Gl. 14 + 97). Centilogium de impulsibus (Gl. 414). De Theologia mystica lectiones sex (Gl. 100). De mystica theologia practica (Gl. 402). De Elucidatione scholastica mysticæ theologiæ (Gl. 416 + 122). Carmen de purificatione sensuum interiorum (Gl.140). Epistola ad Guillelmum Minaudi De religionis perfectione et moderamine (Gl. 49). De Consiliis evangelicis et statu perfectionis (Gl. 88). Dialogus de perfectione cordis (Gl. 413). De Meditatione cordis (Gl. 409). De Simplificatione cordis (Gl. 411). Carmen de simplificatione cordis (Gl. 206). De Directione seu rectitudine cordis (Gl. 412 : Considerationes 1- 15, 34-55). Epistola ad Gerardum Machetum De illuminatione cordis sive de una pretiosa margarita (Gl. 54). De Oculo (Gl. 415). De Remediis contra pusillanimitatem (Gl. 537). [Les tentations de l’ennemi. Latin :] De diversis diaboli temptationibus (Gl. 324). Epistola contra professum inoboedientem (Gl. 59). De Zelo et fervore novitiatus (Gl. 442). – GERSON, Pseudo. [Adapt. de : GERSON (Johannes). Contre conscience trop scrupuleuse (Gl. 306) Latin :] De Exercitiis discretis devotorum simplicium. – GERSON Johannes. De Sacramento altaris (Gl. 462). Epistolæ ad fratrem Nicolaum (Gl. 23, 9, 10). – GERSON, Pseudo[= THOMAS a KEMPIS]. Epistola incitativa ad spiritualem profectum. Epistola de custodia habenda ad seipsum. Epistola pro confortatione cujusdam tentati. Epistola de conversione et perseverantia in bono proposito. Epistola de pia memoria defunctorum (Gl. II, p. XXXIII). – GERSON (Johannes). De Passionibus animæ (Gl. 423). Carmen ad Petrum de Alliaco Quod vita somnium sit (Gl. 171). [La Montagne de contemplation. Latin :] De Monte contemplationis (Gl. 297). Epistolæ (Gl. 4, 5(1), 12). [La Mendicité spirituelle. Latin :] De Mendicitate spirituali (Gl. 317). [Lettre à ses soeurs. Latin :] Epistola ad sorores de quo quis per singulos dies cogitare debeat (Gl. 1). Appellatio peccatoris ad divinam misericordiam (Gl. 420). Epistola ad fratrem suum Johannem Coelestinum De modo orandi (Gl. 37). Epistola ad fratrem suum Johannem Coelestinum De valore orationis et de attentione (Gl. 38). Versus De decem considerationibus in orando Deum (Gl. 419). Expositio super (Gl. 408). – GERSON, Pseudo [= JOHANNES FISCANENSIS]. Oratio cum peccator de peccatis est anxius (Gl. I, p. 59). – GERSON (Johannes). Plures tractatus de canticis [Incl. Carmina (Gl. 117, 160, 188, 183, 124, 174)] (Gl. 460). Collectorium super Magnificat [Incl. Mutua allocutio duorum fratrum (Gl. 187)] (Gl. 418). Carmen super Magnificat (Gl. 153). Add. Carmina (Gl. 141, 133, 155, 190, 130 [Incl. 123, 206], 139, 195, 127, 150, 177, 134 (strophes 1-5), 191 (strophes 1, 2), 165, 198, 191 (strophes 3-6), 163, 125, 121). Centilogium meditationis crucis (Gl. 134). Carminum suorum defensio (Gl. 205). Anagogicum de verbo et hymno (Gl. 421). Epithalamium mysticum theologi et theologiæ (Gl. 167). Super Cantica canticorum [Incl. Summa Cantici canticorum (Gl. 169)] (Gl. 422). – Add. GERSON (Johannes), célestin. Laus fratris (Gl. X, doc. 89). – Epitaphia : (Gl. X, doc. 91) ; (Walther, Initia 6806). (Gl. X, doc. 90). – GERSON (Johannes), célestin. Epistola ad Anselmum Carthusiensem, V 1423 (Gl. X, doc. 85). Annotatio opusculorum Gersonis (Gl. I, p. 23-26). – JACOBUS de CIRESIO. Tituli quorundam opusculorum Johannis cancellarii Parisiensis (Gl. I, p. 27-28). – [AMÆDEUS de TALARU, archevêque de Lyon]. Epistola ad Johannem de Gerson, priorem Coelestinorum Lugdunensium, 17 VII [1429] (Gl. X, doc. 88). – [Éd. Peter Schott, Johann Geiler von Kaisersberg]. (CIBN et CRI XIII)
  • Voir aussi CCFr : http://ccfr.bnf.fr

Bibliographie

  • ISTC ig00186000
  • Goff G-186
  • HC 7622*
  • Schramm XX p. 25
  • Schr 4101
  • Pell 5125
  • CIBN G-140
  • Hillard 876
  • Aquilon 309
  • Girard 197
  • Neveu 261
  • Péligry 371 (II)
  • Torchet 378 (III)
  • Zehnacker 953 bis
  • Nice X G-20
  • Polain (B) 1590 + Suppl.
  • IGI 4238 (II, 7 VII 1488)
  • IBP 2353
  • Kotvan 520
  • Sajó-Soltész 1401
  • IDL 1987
  • Gspan-Badalić 286
  • CCIR G-20
  • IBE 2642
  • Coll(S) 442
  • Coll(U) 601
  • Madsen 1698
  • Lőkkös(Cat BPU) 202
  • Ohly-Sack 1205, 1206, 1207
  • Sack(Freiburg) 1535
  • Hummel-Wilhelmi 240, 241
  • Finger 438, 439
  • Schlechter-Ries 724, 725
  • Borm 1114
  • Hubay (Augsburg) 872
  • Voull (Trier) 1462, 1460, 1461
  • Voull (B) 2355, 2353, 2354
  • Schmitt I 2355, 2353, 2354
  • Günt (L) 2907, 2905, 2906
  • Deckert 321, 322
  • Pad-Ink 266
  • Wilhelmi 251
  • Walsh 164, 165
  • Bod-inc G-086
  • Sheppard 566
  • Pr 534 (II), 533 (III), 536 (I)
  • BMC I 170 (IB 1634)
  • BSB-Ink G-183
  • GW 10714
  • Coq G-7
  • KG Polonia 2353
  • SS Hungaria 1401
  • Baladic 474
  • François Ritter, Catalogue des incunables alsaciens de la Bibliothèque Nationale et Universitaire de Strasbourg, Strasbourg, 1938 179

Sources des données