Vatican. Biblioteca apostolica vaticana, Chig.A.VI.189

Référentiel d'autorité Biblissima : https://data.biblissima.fr/entity/Q281280

  • Autre forme de la cote :
    • Chigi A. VI. 189
    • Bibliothèque vaticane, Chigi A. VI. 189
    • Vatican. Biblioteca apostolica vaticana, Chig.A.VI.189
  • Conservé à : Vatican. Biblioteca apostolica vaticana
  • Date de fabrication :
  • Lieu de fabrication :

Aspects codicologiques

  • Papier (filigrane var. Briquet 2640: Bologne, 1425 et autre non identifié), XVe s. (a. 1431 ?), 404 ff. (f. 145-146 v°, 233 v°-235 blancs), 306 x 210 mm.

    (Source : Persée - DER-IRHT, XXI)

Présentation du contenu

Source des données : Persée - DER-IRHT, XXI

  • ~ f. 1-83 v°: Avgvstinvs Hipponensis, De ciuitate Dei (extraits).

    ~ f.83 v°-104: ‹Iohannes Gallensis, Breuiloquium de uirtutibus antiquorum principum›.

    ~ f. 104-144 v°: ‹Commentarius in Sententias Petri Lombardi›.

    (lib. I) inc.: «Circa primum librum Sententiarum ad maiorem euidentiam potest queri...».

    ~ f. 147-198 v°: Gratianvs, Decretum (extraits).

    f. 199-204 v°: Seneca, Epistulae ad Lucilium (extraits).

    inc.: «‹I›ta fac mi Lucilii uendica te tibi...» (Ep. 1, 1).

    expl.: «... mors malum non est Li. XXII. Epistola Itinere. EX EPISTVLIS SENECE AD LVCILIVM» (Ep. 123, 16).

    f. 205-207: Seneca rhetor, Controuersiae (Prologi I-III -extraits).

    inc.: «Sed cum multa iam mihi ex me desideranda...» (I, prol., 2).

    expl.: «... satis felix est qui in aliqua parte eius receptus est. Li. III decl. in prologo. Expliciunt sumpta ex libris declamationum ad Nouatum Senecam Meli filium» (III, prol., 11).

    f. 207-207 v°: Seneca, Naturales quaestiones (extraits).

    inc.: «Quantum inter philosophiam...» (I, praef.).

    expl.: «... inter pruina et glatiem, inter niuem et glatiem interesse Lib. III. Expliciunt sumpta ex VI libris de questionibus naturalibus» (IV b, 3, fin).

    f. 207 v°-208: Pvblilivs Syrvs, Sententiae (extraits).

    pas de titre.

    inc.: «Ab alio expectes alteri quod feceris...» (Sent. 2).

    expl.: «... Vt aliquid auri extrahamus, terras partimus [sic], ut summum bonum («scriptemur» exponctué) occupemus scruptaris [sic] pectus piget» (Prouerb. 145 et 146 - éd. Woelfflin, Teubner, 1869, p. 109-110).

    f. 208-209: Ps. Seneca, Prouerbia (extraits).

    suivent sans séparation le texte précédent.

    inc.: «Miserum te iudico qui nunquam fuisti miser...» (De prouidentia, 4, 3).

    expl.: «... Misericordia uicina est miserie habet enim aliquid trahitque ex ea. Ex prouerbiis sumpta Expliciunt» (De clementia, II, 6, 4 -sur ce recueil, cf. supra, Arch. S. Pietro C. 121, f. 104 v°-106 v°).

    f. 209-209 v°: Ps. Seneca, Liber de moribus (extraits).

    inc.: «‹O›Mne peccatum est actio...» (1).

    expl.: f. 209 v° l. 8-9: «... que sola homines deo proximos efficit» (145).

    ~ f. 209 v°: Ps. Aristoteles, Aenigmata (extraits).

    suivent sans séparation le texte précédent.

    inc.: «Stateram ne transilias, id est ne pretergradiaris...».

    expl. incomplet: «... tradentes se otio relinquentes. Expliciunt Sumpta ex libro de Moribus Senece» (éd. cf. supra, Arch. S. Pietro C. 121, f. 107 v°-108).

    f. 209 v°-211 v°: Seneca, De beneficiis (extraits).

    inc.: «‹I›Nter multos et uarios errores temere inconsulteque...» (I, 1, 1).

    expl.: «... enim refert quam multa sciat quantum uictorie satis est. L. VII in principio. Expliciunt sumpta ex VII libris Senece de Beneficiis» (VII, 1, 4).

    f. 211 v°-222 v°: Seneca, Dialogi (extraits).

    f. 211 v°-212: De prouidentia.

    inc.: «Quesisti a me Lucilli...» (1, 1).

    expl.: «... que ferro contaminaretur manu educit. Li. I. de Prouidentia ad Lucillum» (2, 11).

    f. 212-212 v°: De constantia sapientis.

    inc.: «Tantum inter Stoicos...» (1, 1).

    expl.: «... mancipiorum in dominos contumeliosa delectat. Li. II de prouidentia dei ad Serenum expliciunt» (11, 3).

    f. 212 v°-213: De uita beata.

    titre: «Sunt qui uirtutem uoluptati commiscent contra quos inquit Seneca».

    inc.: «Quid dissimilia imo diuersa compositis aliud [sic] quiddam est uirtus...» (7, 3).

    expl. f. 213, l. 10: «... hominibus peccandi demeret si tales deos credidissent» (26, 6).

    f. 213: De otio.

    suit sans séparation le texte précédent.

    inc.: «Nempe ab homine exigitur ut prosit hominibus...» (3, 5).

    expl.: «... antequam [sic] laudet nauigationem. Ex li. de beata uita ad Gallionem sumpta explicit».

    f. 213 v°-214: De tranquillitate animi.

    inc.: «Studiorum quoque impensa tam diu rationem...» (9, 4).

    expl.: «... cura circumit animum labentem. Sumpta ex libro de tranquillitate animi ad Serenum expliciunt».

    f. 214-216: De ira.

    inc.: «Exegisti a me Nouate...» (I, 1, 1).

    expl.: «... potest quietos mutue felicitatis [sic] conuentio. Ex libro III° de ira sumpta expliciunt» (III, 26, 4).

    f. 216-219 v°: Ad Marciam de consolatione.

    inc.: «Nisi te Marcia scirem...» (1, 1).

    expl.: «... qui ista iam nouit. Ex li. de Consolatione ad Martiam sumpta feliciter expliciunt».

    f. 219 v°-220: Ad Heluiam de consolatione.

    inc.: «Mobilis enim et inquieta hominis mens...» (6, 6).

    expl.: «... et his agat ne quis te putet partus tui penitere. Ex libro de consolatione ad Heluiam sumpta feliciter expliciunt» (19, fin).

    f. 220-221 v°: De breuitate uitae.

    inc.: «Maior pars mortalium...» (1, 1).

    expl. f. 221 v°, l. 2: «... amare et odisse res omnium liberrimas iubentur» (19, 3).

    f. 221 v°-222 v°: Ad Polybium de consolatione.

    suit sans séparation le texte précédent.

    inc.: «Ceterum quicquid cepit et desinit...» (1, 1).

    expl.: «... fratri tuo mors inciderit an consulerit. Ex libro de breuitate uite sumpta expliciunt» (9, fin).

    f. 222 v°-231: Seneca, De clementia.

    à la fin: «De clementia ad Neronem liber secundus feliciter explicit et cum primo quidem integre».

    f. 231: Hieronymvs presbyter, Vita Senecae.

    titre: «Sanctus Hieronymus de Seneca in cathalogo sanctorum incipit» (éd. cf. supra, Arch. S. Pietro, C. 121, f. 1).

    f. 231: Epitaphium Senecae (Anthol. lat. 667).

    titre: «Epitaphium Senecae sequitur».

    f. 231-233: Ps. Seneca, Epistulae ad Paulum.

    titre: «Epistule Senece Neronis imperatoris magistrum ad Paulum apostolum et Pauli apostoli ad Senecam feliciter incipiunt» (éd. cf. supra, Arch. S. Pietro, C. 121, f. 1-2).

    f. 235 v°: Macrobivs, Saturnalia (extraits).

    pas de titre.

    inc.: «Ad hec Horus. Tu uero Simache frustra opinaris...» (VII, 7, 2).

    expl.: «... sed si uis intelligere in generatione ueram rationem» (VII, 7, 11).

    ~ f. 236-341 v°: Iohannes Bvridanvs, Quaestiones in Aristotelis Ethicam.

    ~ f. 341 v°-379: ‹Iohannes Ianvensis›, Catholicon (extraits).

    ~ f. 380-393 v°: ‹Prouinciale Romanae Ecclesiae›.

    ~ f. 394-402 v°: ‹Gratianvs, Decretum› (extraits: pars I, dist. V).

    ~ f. 402 v°-404 v°: Isidorvs Hispalensis, Etymologiae (tabula libb. VI-XX, imperfecta).

Ancien possesseur

Anciennement dans

Origine

  • Origine: italienne, diverses écritures humanistiques cursives. Au f. 341 v°, à la fin des Quaestiones de Buridan, note datée «Carpi VIII Id. Iunii 1431».

    (Source : Persée - DER-IRHT, XXI)

Historique de la conservation

Source des données : Persée - DER-IRHT, XXI

  • Possesseur: le cardinal Fabio Chigi (cotes ancienne 1287, moyenne 456).

Notes

Source des données : Biblissima

Bibliographie

  • P. O. Kristeller, Iter italicum, 2, 1967, p. 472 (brève mention).

Vie du livre

Source des données