Vatican. Biblioteca apostolica vaticana, Pal.lat.1042

Référentiel d'autorité Biblissima : https://data.biblissima.fr/entity/Q89165

Aspects codicologiques

  • Parch., XIIe s., 93 ff. (+f. 44 bis), 223 x 137 mm.

    Recueil de deux parties: 1) f. 1-67; 2) f. 68-93, déjà réunies au XVe s. d’après la table du contenu inscrite au bas du f. 1. Au f. 93, tables des 21 comédies de Plaute.

    (Source : Persée - DER-IRHT, XXI)

Présentation du contenu

Source des données : Heidelberger historische Bestände – digital

  • Langue(s) des textes dans le manuscrit : latin

    Titre(s) :
    1r - Verse
    1v-67v - Teil I: Guilelmus de Conchis, Dragmaticon sive Philosophia secunda
    68r-93v - Teil II: Titus Maccius Plautus, Comoediae
    69r-70r - Amphitruo
    70r-71r - Asinaria
    71v-73r - Aulularia
    73v-74r - Captiui
    74v-75r - Curculio
    75r-76r - Casina
    76v-77r - Cistellaria
    77v-78r - Epidicus
    78r-80r - Bacchides
    80v-81r - Mostellaria
    81v-82r - Menaechmi
    82v-83r - Miles gloriosus
    83r-84r - Mercator
    84r-85r - Pseudolus
    85v-86r - Poenulus
    86v-87r - Persa
    87v-88r - Rudens
    88v-90r - Stichus
    90r-91r - Trinummus
    91v-93v - Truculentus

Source des données : Persée - DER-IRHT, XXI

  • 2 - f. 68-69 v°: Querolus (extraits - ms. r de Randstrand).

    titre: «Plautus in Querulo ».

    inc.: «LAR. ad Querolum. Quid de adulterio dicis. Querolus: Attat etiam hoc crimen non est... » (éd. R. Peiper, op. cit. infra, p. 10 l. 20).

    expl.: «... In luxu autem et ossibus loco motis usque ad deuncem solidi iniuriarum commodum placuit extendi» (éd. R. Peiper, op. cit. infra, p. 60 l. 5).

    f. 69 v°-93: Plavtvs, Comoediae (extraits).

    f. 69 v°-70: Amphitruo.

    titre: «Plautus in Amphitrione ».

    inc.: «Iustam rem et facilem esse oratam a nobis uolo... » (v. 33).

    expl.: «...Merc. Scin me tuum esse erum Amphitrionem » (v. 1082).

    f. 70-71 v°: Asinaria.

    titre: «Plautus in Asinaria ».

    inc.: «LIBanus seruus ad Demenetum senex. Num me illuc ducis ubi lapis lapidem teritur... » (v. 31).

    expl.: «... Bibere malim si necessumst quam illam oscularier. . . » (v. 895).

    f. 71 v°-73 v°: Aulularia.

    titre: «In Aulularia Plauti ».

    inc.: «Euclio senex ad Staphilam anum. Exi inquam age exi//f. 72 // exeundum hercle tibi hinc est foras... » (v. 40).

    expl.: «... Repperi hodie Here diuitias nimias» (v. 820-821).

    f. 73 v°-74 v°: Captiui.

    titre: «In fabula captiuorum ».

    suivi de «Nichil precio parsit filio dum parceret ».

    inc.: «Parasitus. Verum hercle uerum nos parasiti planius...» (v. 75).

    expl.: «... Dic quid fers ut feras hinc quod petis» (v. 964).

    f. 74v°-75: Curculio.

    titre: «Plautus in Curculione ».

    inc.: «Palinurus seruus ad Phedromum adolescentem. Ne id quod ames populus si sciat tibi sit probro... » (v. 29).

    expl.: «... Dicendi non rem perdendi gratia hęc nata est mihi » (v. 706).

    f. 75-76 v°: Casina.

    titre: «Plautus in Cassina ».

    inc.: «Qui utuntur uino uetere sapientis puto...» (v. 5).

    expl.: «... Redi modo huc intro monebo si quidem meministi minus » (v. 999).

    f. 76 v°-77 v°: Cistellaria.

    titre: «Plautus in Cistellaria ».

    inc.: «Selenium Lena. Ita omnibus relictis rebus mihi frequentem operam dedistis... » (v. 6).

    expl.: «...Qui deliquit uapulabit qui non deliquit bibet» (v. 785).

    f. 77 v°-78: Epidicus.

    titre: «Plautus in Epidico ».

    inc.: «Epidicus seruus ad Thespionem seruum. Eia. Corpulentior uidere atque agilior... » (v. 9-10).

    expl.: «... Seruus. Nouo liberto opus est quod pappet. Periph‹anes›. Dabitur Prebebo cibum » (v. 727) .

    f. 78 v°-80 v°: Bacchides.

    titre: «Plautus in Bachide ».

    inc.: «Quid agunt due germanę meretrices cognomines... » (v. 39).

    expl.: «... Vt aput lenones riuales filiis fierent patres» (v. 1210).

    f. 80 v°-81 v°: Mostellaria.

    titre: «Plautus in Mustellaria [sic] ».

    inc.: «GRVMIO seruus. Perii qur [sic] me uerberas. Tranio senex. Quia uiuis. Grumio. Patias sine modo adueniat senex... » (v. 9-10).

    expl.: «... Si hoc pudet fecisse sumptum supplicii habeo satis» (v. 1165).

    f. 81 v°-82 v°: Menaechmi.

    titre: «Plautus in Menechmo ».

    inc.: «Peniculus parasitus. Iuuentus nomen fecit Peniculo mihi...» (v. 77).

    expl.: «... Messenio. Tam quasi me emeris argento liber seruibo tibi » (v. 1101).

    f. 82 v°-83: Miles gloriosus.

    titre: «Plautus in milite glorioso ».

    inc.: «Pirgopolinices miles. Curate ut splendor meo sit clipeo clarior... » (v. 1).

    expl.: «... Palestrio. Si hic pridie natus foret quam ille est hic haberet regnum in celo » (v. 1083) .

    f. 83-84: Mercator.

    titre: «Plautus in mercatore ».

    inc.: «Achantio seruus. Tua causa rupi ramiter iam dudum sputo sanguinem... » (v. 138).

    expl.: «... Propterea igitur tu mercatus nouus amator uetus puer» (v. 976).

    f. 84-85 v°: Pseudolus.

    titre f. 84: «Plautus in Pseudolo ».

    inc. f. 84 v°: «Pseudolus. Vt opinor querunt litterę heȩ sibi liberos... » (v. 23).

    expl.: «... P‹seudolus›. Ni doleres tu ego dolerem » (v. 1320).

    f. 85 v°-86 v°: Poenulus.

    titre: «Plautus in Penulo ».

    inc.: «Ipse abiit ad Acheruntem sine uiatico... » (v. 71).

    expl.: «...Qui huic es molestus aut malam rem queritas » (v. 1316).

    f. 86 v°-87 v°: Persa.

    titre: «Plautus in Persa ».

    inc.: «Miser est qui amat. Certo is quidem nichil est...» (v. 179).

    expl.: «... Dii faciant ut id bibatis quod uos numquam transeat » (v. 823).

    f. 87 v°-88 v°: Rudens.

    titre: «Plautus in Rudente ».

    inc.: «Isticine uos habitatis. Quid tu id queritas...» (v. 110).

    expl.: «...Numquam hercle iterum defraudabis me quidem post hunc diem» (v. 1416).

    f. 88 v°-90: Stichus.

    titre: «Plautus in Sticho ».

    inc.: «Panegiris mulier ad Pinacium [sic] sororem. Credo ego miseram fuisse Penelopam... » (v. 1).

    expl.: «... Sua immundicia quam in perpetuum ut placeat mundicia sua » (v. 747).

    f. 90-91 v°: Trinummus.

    titre: «Plautus in Trinummo ».

    inc.: «Larem corona nostrum de corali [sic] uolo... » (v. 39).

    expl.: «... Nam pro peccatis centum ducat uxoris parum est » (v. 1186).

    f. 91 v°-93: Truculentus.

    titre: «Plautus in Truculento ».

    inc.: «Numquam ab amatore suo postulat id quod datum est... » (v. 14).

    expl.: «... Spectatores bene ualete plaudite atque exurgite. Explicit Truculentus. Incipit Vidularia» (le dernier mot exponctué et souligné de rouge).

Intervenants

Anciens possesseurs

Anciennement dans

Origine

Historique de la conservation

Source des données : Persée - DER-IRHT, XXI

  • Possesseurs: 1-2 -l’église Saint-Jacques de Mayence, dont l’ex-libris du XVIe s. se lit au f. 1 v°: «S. Iacobi extra Mogontium »; bibliothèque palatine de Heidelberg (au f. 1 cote du transfert: C. 76/1202).

Notes

Source des données : Biblissima

Bibliographie

    • R. Peiper, Aulularia siue Querolus Theodosiani aevi comoedia..., Leipzig, Teubner, 1875, p. xvi-xvii
    • G. Ranstrand, Querolusstudien, Stockholm, 1951, p. 62
    • G. Ranstrand, Querolus siue Aulularia Incerti auctoris comoedia..., Göteborg, 1951, p. vi (simple mention).

Vie du livre

Sources des données