Paris. Bibliothèque nationale de France, Département des manuscrits, Latin 16735

Référentiel d'autorité Biblissima : https://data.biblissima.fr/entity/Q61882

Présentation du contenu

Source des données : BnF Archives et manuscrits

  • Passio sancti Eustachii (1-4), Vita sancti Leonardi (4-6v), Miracula sancti Leonardi (6v-7), Passio quatuor coronatorum Claudii, Nicostrati, Castorii et Sympronii (7-9v), Passio sancti Theodori (9v-11), Sulpicius Severus, Vita sancti Martini Turonensis (11-31), S. Martinus, Liber de trinitate (31r-v), Gregorius Turonensis, De transitu sancti Martini (31v) et Miracula sancti Martini (31v-53), Passio sancti Mennae (53-54), Translatio et vita sancti Johannis Elemosynarii (54-66v), Vita sancti Bricii episcopi (66v-67), Vita sancti Machutis episcopi (67-72v), Vita sancti Gregorii Turonensis (72v-75v), Vita sancti Aniani Aurelianensis (75v-76v), Passio sancti Romani, Ysichii et Baralis pueri (76v-78), Vita sancti Odonis abbatis (78-89), Passio sancti Eadmundi regis (89-92), Vita sancti Columbani abbatis (92-100), Miracula sancti Columbani abbatis (100-105), Passio sanctae Ceciliae (105-109), Passio sancti Mauri (109r-v), Passio sancti Clementis martyris (109v-111v), Passio sanctae Felicitatis cum filiis suis (111v-112), Vita sancti Clementis episcopi Metensis (112-115), Passio sancti Grisogoni (115-116), Passio sancti Petri martyris (116r-v), Passio sive revelatio sanctorum Vitalis et Agricolae martyrum (116v-117), Vita sancti Maximi episcopi Regensis (117-120), Passio sancti Saturnini (120-121), Passio sancti Andreae (121-122v), Miracula sancti Andreae (122v-129), De sancto Trojano episcopo (129), Vita sancti Eligii (129-142v), Miracula sancti Eligii (142v-144), Passio sanctorum Chrysantii et Dariae (144-147), Vita sancti Nicholai episcopi (147-152), Vita sancti Romarici abbatis (152-156v), Passio sanctae Eulaliae (156v-157v), Passio sanctae Luciae (157v-158v), Passio sancti Thomae apostoli (158v-162), Passio sancti Gregorii Spoletani pontificis (162-163), Passio sanctae Anastasiae (163-166v), Vita sanctae Eugeniae (166v-170v), Passio sancti Marini (170v-172v), Assumptio sancti Johannis evangelistae (172v-174v), Vita sancti Silvestri papae (174v-182v), Passio sanctae Columbae (182v-183v), Vita et passio sanctorum martyrum Saviniani et Potentiani sociorumque eorum (183v-186), Passio sancti Potentiani episcopi (186r-v), Vita sancti Reguli Silvanectensis (186v-190v), Passio sancti Georgii Cappadocis [fragm.] (190v), Passio sanctae Catherinae (191-197), Vita beati Albani (198-199v).

    Il s'agit du seul exemplaire complet du Liber de natalitiis, un légendier cistercien en 6 volumes. Selon F. Dolbeau, ce légendier de Châalis date de la fin du XIIe siècle, car il contient la vie de saint Malachie, mort en 1148 et canonisé en 1190 (ms. latin 16736, f. 179). Le ms. latin 16735 consacré aux saints des mois de novembre et décembre forme le sixième et dernier tome du légendier.
    Les ff. 191-197 (s. Catherine) et 198-199 (s. Alban) sont des additions postérieures.

Intervenants

Ancien possesseur

Anciennement dans

Historique de la conservation

Source des données : BnF Archives et manuscrits

  • Le légendier cistercien en 6 volumes formé par les mss. latins 16732-16737 provient de l'abbaye cistercienne Notre-Dame de Châalis (Oise). Le 4e volume (ms. latin 16734) porte l'ex-libris contemporain de Châalis au f. 1, "Liber sancte Marie Karoliloci". Ce légendier correspond aux articles n°100-105 du catalogue des mss. de Châalis dressé au tournant des XIIe-XIIIe siècles (éd. H. Martin, Catalogue des manuscrits de la Bibliothèque de l'Arsenal, t. 8, Paris, 1899, p. 440-445). Il a ensuite appartenu au prieuré de Saint-Martin-des-Champs (Paris) qui récupéra au début du XVIIe s. de nombreux débris de la bibliothèque de Châalis.
    Armoiries de S. Martin-des-Champs gravées sur un carré de papier collé sur le contre-plat supérieur ("Santi (sic) Martini a Campis ordinis Cluniacensis"), XVIIIe s.

Vie du livre

Source des données