Vatican. Biblioteca apostolica vaticana, Chig.H.V.164

Référentiel d'autorité Biblissima : https://data.biblissima.fr/entity/Q87855

Manifeste IIIF

Aspects codicologiques

  • Parch., XVe s., 146 ff. (f. 22 v°, 73 v°-76, 145-146 v° blancs), 2 col. sauf aux f. 1-22, 225 x 145 mm.

    (Source : Persée - DER-IRHT, XXI)

Présentation du contenu

Source des données : Persée - DER-IRHT, XXI

  • ~ f. 1-3 v°: Ps. Messala Corvinvs, De Augusti Caesaris progenie .

    f. 4-10 v°: De uiris illustribus Vrbis Romae.

    titre: «GAI PLINII DE VIRIBVS [sic] ILLVSTRIBVS LIBELLVS FOELICITER INCIPIT».

    nouveau titre précédant le chap. 9: «CAI PLINII REGVM VITA FINIT INCIPIT DE CONSVLVM».

    expl.: «... aliter cremandum curauit. Finis» (77).

    ~ f. 11-22: Leonardvs Brvnvs Aretinvs, Epistulae (fragments).

    f. 23-25 v°: Donatvs, Vita Vergilii (interpolata) seu Donatus auctus.

    expl.: «... nam Platonis sententias omnibus aliis pretulit» (éd. cf. supra, Barb. lat. 42, f. 262-279).

    f. 25 v°: Anthol. lat. 740.

    titre: «Alcioni uersus».

    — Anthol. lat. 242.

    titre: «Cornelii Gallii uersus».

    f. 25 v°-26: Anthol. lat. 635.

    titre: «P. M. V. Hortulus».

    f. 26: Anthol. lat. 633.

    titre: «De uino et uenere».

    — Anthol. lat. 636.

    titre: «De liuore».

    — Anthol. lat. 637.

    titre: «De cantu sirenarum».

    — Anthol. lat. 638.

    titre: «Eiusdem».

    — Anthol. lat. 629.

    titre: «De fortuna».

    f. 26-26 v°: Anthol. lat. 628.

    titre: «De Orpheo».

    f. 26 v°: Anthol. lat. 674 a.

    titre: «De se ipso».

    inc.: «Mellifluum [sic] quisquis...».

    — Avsonivs, Eclogarum liber: V, De aetatibus animantium Hesiodon (Anthol. lat. 647).

    titre: «De ętatibus animalium».

    expl. incomplet: «... Cetera nouit deus arbiter eui» (v. 10; éd. cf. supra, Barb. lat. 26, f. 105 v°).

    — Anthol. lat. 495-506.

    titre: «De ludo».

    — Avsonivs, Eclogarum liber: XXV, Monosticha de aerumnis Herculis (Anthol. lat. 641).

    titre (en marge): «Monostica de erumnis Herculis» (éd. cf. supra, Barb. lat. 150, f. 26 v°).

    f. 26 v°-27: Anthol. lat. 591-602.

    titre: «Argumenta XII librorum Eneidos».

    f. 27: Ps. Avsonivs seu Ps. Cato, Nomina Musarum (Anthol. lat. 664).

    titre: «P. V. M. de Musarum inuentis» (éd. cf. supra, Barb. lat. 42, f. 327 v°).

    f. 27-28: Ps. Vergilivs, Elegiae in Maecenatem, I-II (Anthol. lat. 760 a-760 b).

    titre: «Elegiam in Mecenatis obitu que dicitur Vergilii cum non sit».

    f. 28: Anthol. lat. 518, 507-517, 158.

    titre: «Epitaphia uirorum illustrium».

    — Epitaphium Vergilii.

    titre: «Vergilius».

    inc.: «Mantua me genuit...» (éd. cf. supra, Chigi H. V. 162, f. 1 v°).

    — Anthol lat. 778, 800 (v. 1-2), 813.

    — Svetonivs, Vitae Caesarum (extrait).

    texte: «Tarpeio quondam consedit culmine cornix

    Et bene non potuit dicere dixit erit» (Vita Domitiani, 23, 2).

    — Anthol. lat. 663.

    pas de titre.

    f. 28-28 v°: Anthol. lat. 160.

    expl.: «... Dente perit iuuenis serpens pede portus (?) ab ictu» (6 v.).

    f. 28 v°: Anthol. lat. 519-530.

    titre: «P. V. M. de speculo».

    — Anthol. lat. 531-537, 539-542.

    titre: «Mira Vergilii uersus experientia».

    — Anthol. lat. 543-554.

    titre: «Mira Virgilii experientia».

    f. 28 v°-29: Anthol. lat. 566-578.

    titre: «De quatuor temporibus anni».

    inc.: «Verque nouum stabat...».

    f. 29-29 v°: Anthol. lat. 579-590.

    titre: «P. V. M. de ortu solis».

    f. 29 v°: Anthol. lat. 627.

    titre: «P. V. M. de Herculis laboribus».

    — Anthol. lat. 632.

    titre: «P. V. M. de littera y».

    — Anthol. lat. 615-619, 621-626.

    titre: «P. V. M. de signis celestibus».

    f. 29 v°-30: Ps. Ovidivs, Argumenta Bucolicon et Georgicon (Anthol. lat. 2).

    titre: «Versus Ouidii».

    inc.: «Qualis bucolicis...» (4 v.).

    f. 30: Anthol. lat. 720 a.

    titre: «Summa Virgilianae narrationis in tribus operibus Buccolicis Georgicis et Enede [sic]».

    f. 30-42: Ps. Vergilivs, Appendix Vergiliana (ms. Chig. de Giomini).

    f. 30: Copa.

    titre: «P. V. M. Copa».

    — Avsonivs, Eclogarum liber: IV, ΝΑΙ ΚΑΙ ΟΥ ΠΥΘΑΓΟΡΙΚΟΝ, seu Ps. Vergilivs, De Est et Non (Anthol. lat. 645).

    titre: «P. V. M. Est et non» (éd. cf. supra, Arch. S. Pietro H. 36, f. 63 v°).

    f. 30-30 v°: Avsonivs, Eclogarum liber: III, De uiro bono, seu Ps. Vergilivs, Vir bonus (Anthol. lat. 644).

    titre: «P. V. M. Vir bonus» (éd. Peiper, Teubner, p. 90-91; R. Giomini, Appendix Vergiliana, Florence, 1953, p. 146-148; W. L. Clausen, Appendix Vergiliana, Oxford, 1966, p. 167-168).

    f. 30 v°: Ps. Avsonivs seu Ps. Vergilivs, De rosis nascentibus (Anthol. lat. 646).

    titre: «P. V. M. Rhose [sic]» (éd. cf. supra, Barb. lat. 42, f. 327 v°).

    f. 30 v°-33: Culex.

    titre: «P. V. M. ad Octauum culex».

    f. 33-34: Dirae-Lydia.

    les deux pièces sont réunies.

    titre: «P. V. M. Dire id est carmen execratorium ad Bactarem».

    f. 34-37: Aetna.

    titre: «P. V. M. Etna quȩ abusdam [sic] Cornelio tribuitur».

    f. 37-40: Ciris.

    titre: «P. V. M. Ciris ad Messalam».

    f. 40-41: Priapea-Catalepta.

    les deux pièces sont réunies.

    titre: «P. V. M. Catalecton priapus loquitur».

    expl. incomplet: «... Datur tibi puella quam petis datur» (XII, 2).

    f. 41-42: Moretum.

    titre: «P. V. M. Moretum».

    f. 42-45 v°: Priapea.

    titre: «Priapea incipit. P. V. M. ad Priapum».

    inc.: «Carminis incompti lusus...».

    les carm. 25 et 26, 58 et 59 sont réunis; les carm. 30, 68 et 72 sont divisés en deux; le carm. 43 est placé après le carm. 44 (éd. cf. supra, Barb. lat. 135, f. 30-32).

    f. 45 v°: Ps. Tibvllvs, Priapea.

    1) titre: «Ad Priapum».

    inc.: «Rusticia [sic] erari quondam...» (6 v.).

    2) titre: «Querela Priapi».

    inc.: «Quid hoc noui est quid ira...».

    f. 45 v°-50: Vergilivs, Eclogae seu Bucolica.

    titre: «P. V. M. Bucolica».

    f. 50-62: Vergilivs, Georgica (cum argumentis Ps. Ovidii I-IV).

    (argum.) titre: «Ouidii poete thetrasticon in primum librum Georgicon Virgilii».

    (texte) titre: «Publii Virgili Maronis Georgicon ad Mecenatem liber primus».

    f. 62: Anthol. lat. 672.

    titre: «Octaui Augusti pro Virgilii Eneide uersus».

    f. 62-62 v°: Anthol. lat. 634.

    titre: «Quȩ contineant duodecim Eneidos libri».

    f. 62 v°: Ps. Ovidivs, Argumentum Aeneidos I.

    titre: «Quȩ primo Eneidos libro continentur».

    f. 62 v°-72 v°: Vergilivs, Aeneis (fragment: X-XII, cum argumentis Ps. Ovidii XI-XII).

    précédé de la Praefatio Aeneidos.

    titre: «Publii Virgilii Maronis».

    inc.: «Ille ego qui quondam...» (éd. cf. supra, Barb. lat. 91, f. 52).

    (texte) titre: «P. V. M. Eneidos liber primus incipit».

    la fin de la col. 1 et la col. 2 sont blanches; au bas de la col. 2 réclame: «Arma uirumque cano».

    importante lacune.

    inc. mutilé f. 63: «// Precipites ferro Rutulus flammaque premebat...» (X, 232).

    expl. mutilé: «... Conuertunt clamore fugam mirabile uisu //» (XII, 252), réclame: «Ethereaque obscur.».

    f. 76 v°, 73 et 77-144 v°: Ovidivs, Metamorphoses (I-XV).

    les f. 76 v° et 73 contiennent, d’une autre main, un passage du liv. I:

    inc.: «IN noua fert animus mutatas dicere formas...» (I, 1).

    expl.: «... Montibus in liquidas pinus descendere undas» (I, 95).

    (texte) inc. mutilé f. 77: «// Phytia perdomite serpentis nomine dictos...» (I, 447).

    chaque livre, divisé en chapitres par des sommaires rubriqués, est précédé de la Summa memorialis d’Oricvs de Capriana.

    (Summa liv. II) inc. f. 78 v°: «Postulat a Phebo Phaeton recitante secundo...».

    (Summa liv. XV) expl. f. 139: «... Pretulit inuiti nullis obnoxia iussis» (cf. sur ce texte J. Fohlen, op. cit. infra).

Origine

Historique de la conservation

Source des données : Persée - DER-IRHT, XXI

  • Possesseur: aucune indication.

Notes

Source des données : Biblissima

Bibliographie

    • R. Giomini, Appendix Vergiliana, Florence, 1953, p. xxiii-xxiv
    • F. Munari, Catalogue of the manuscripts of Ovid's Metamorphoses, 1957, p. 67, n° 350
    • P. O. Kristeller, Iter italicum, 2, 1967, p. 474
    • J. Fohlen, Notes..., 1971, p. 217.

Vie du livre

Source des données