Point d'entrée sur le patrimoine écrit du Moyen Âge et de la Renaissance en Occident du VIIIe au XVIIIe siècle
Moteur de recherche de manuscrits et livres anciens numérisés et intéropérables
Plateforme collaborative de gestion de publication des données d'autorité Biblissima
Aide à la lecture et apprentissage des langues anciennes, outils et environnements de travail en XML
Service d’expertise autour des standards IIIF
Référentiel d'autorité Biblissima : https://data.biblissima.fr/entity/Q66954
Manifeste IIIF
Numérisation :
Source des données : BnF Archives et manuscrits
Troisième tome, correspondant à la partie d'été, d'un lectionnaire en 4 volumes; cf. R. Étaix, dans Memorie storiche Forogiuliesi , LXVI (1987), 87-100 (description du ms.). Il ne subsiste aucun témoin du t. I correspondant au temporal d'hiver; le t. II contient un homéliaire quadragésimal quotidien; cf. mss. Graz, Universitätsbibl. 238, de la 2e moitié du XIIe s. et Udine, Archivio capitolare 21, de 1243; le t. III outre le ms. Latin 8920 est représenté par les mss. Graz, U. B. 88 et Udine, Archivio Capitolare 31; cf. infra ; le t. IV contient le sanctoral et le commun des saints; cf. mss. Graz, U. B. 83, du milieu du XIIe s. et Udine, Arch. cap. 22, du XIIes.; cf. Étaix, art. cit. , 100-101; L. Casarsa, M. D'Angelo, C. Scalon, La Libreria di Guarnerio d'Artegna , Udine, 1991, 465-472.
L'usage liturgique est avéré, malgré l'absence d'indications de lectures liturgiques; cf. R. Étaix, dans Memorie storiche Forogiuliesi , LXVI (1987), 100 n. 22.
F. 1 [De tribus Mariis] «De genealogia sancte Marie virginis quam Gen. scripsit. Esmeria et Anna fuerunt sorores...», partiellement illisible; cf. M. Förster, Die Legende vom Trinubium des hl. Anna , dans Festschrift J. Hoops , Heidelberg, 1925, 114-115. — Addition contemporaine.
F. 1v-79 Temps pascal. Le modèle utilisé par le compilateur doit être le ms. Udine, Archivio Capitolare 31, partie d'été d'un homéliaire du milieu du XIIIe s. provenant du chapitre d'Aquilée, composé à partir de l'homéliaire de Paul Diacre, à la fois abrégé et complété (= P. D.); pour les incipit et la bibliographie, cf. R. Grégoire, Homéliaires liturgiques médiévaux , Spolète, 1980, 454-478; Étaix, art. cit. , 96.
«In sancta nocte resurrectionis Domini... Omelia b. GREGORII [MAGNI] pape» [Hom. in Ev., 21]; P. D., II, 5 (1v-3); — «Feria II... Omelia b. GREGORII [MAGNI] pape» [Hom. in Ev., 23]; P. D., II, 9 (3-4); — «Feria III... Omelia venerabilis BEDE presbiteri» [hom. II, 9]; P. D., II, 10 (4-6v); — «Feria IIII... Omelia b. GREGORII [MAGNI] pape» [Hom. in Ev., 24]; P. D., II, 11 (6v-8); — «Feria V... b. GREGORII [MAGNI] pape» [Hom. in Ev., 25]; P. D., II, 12 (8v-12); — «Feria VI... Omelia venerabilis BEDE presbiteri» [hom. II, 8]; P. D., II, 13 (12-14); — «Sabbato... Omelia b. GREGORII [MAGNI] pape» [Hom. in Ev., 22] ( P. L. , LXXVI, 1174-1181) (14-17v); — «Sermo b. Augustini ep. de resurrectione Domini. Exulta celum et in leticia esto . Dies iste amplius...-... et inferos vicit» [ EUSEBIUS «GALLICANUS », hom. 12A] ( C. C. S. L. , CI, 145-150) (17v-18v); «Alius sermo unde supra» [EUSEBIUS «GALLICANUS», hom. 13]; P. D., II, 6 (18v-20); «Alius sermo unde supra. Magnum et mirabile paschalis baptismi...-... respiciant tam redempti» [EUSEBIUS «GALLICANUS», hom. 14] ( C. C. S. L. , CI, 165-172) (20-22); «Sermo b. EUSEBII [« GALLICANI»] Emiseni ep. Hodierni diei sacrosancta solemnitas...-... transeat angelorum» [hom. 15] ( C. C. S. L. , CI, 175-180) (22-23v); «Alius sermo unde supra. Oportune et congrue...-... pro alapis suis» [EUSEBIUS «GALLICANUS», hom. 16] ( C. C. S. L. , CI, 185-190) (23v-25); «Sermo EUSEBII [« GALLICANI»] Emiseni ep. Magnitudo celestium beneficiorum...-... distributione consumi» [hom. 17, 1-4] ( C. C. S. L. , CI, 195-201) (25-26); — [Dom. in oct. Paschae] «Omelia b. GREGORII [MAGNI] pape» [Hom. in Ev., 26]; P. D., II, 15 (26-29v); — «Dominica II... Omelia b. GREGORII [MAGNI] pape» [Hom. in Ev., 14]; P. D., II, 20 (29v-31v); — «Dominica III... Omelia venerabilis BEDE presbiteri» [hom. II, 13]; P. D., II, 21 (31v-33v); — «Dominica IIII... Omelia venerabilis BEDE presbiteri» [hom. II, 11]; P. D., II, 22 (33v-36v); — «Dominica V... Omelia BEDE presbiteri» [hom. II, 12]; P. D., II, 24 (36v-39); — «In letania... Omelia venerabilis BEDE presbiteri» [In Lc., L. III, XI, 5-9], suivie de [hom. II, 14]; P. D., II, 19 (39-42v); «Sermo b. MAXIMI [TAURINENSIS] ep.» [s.81]; P. D., II, 17 (42v-43v); — «In vigilia Ascensionis Domini... Omelia b. AUGUSTINI ep.» [Tractatus in Ev. Joh., tr. CV-CVII, 4]; P. D., II, 25 (43v-46); — «In Ascensione Domini. Sermo b. LEONIS [MAGNI] pape» [s. 73]; P. D., II, 26 (47-47v); «Sermo unde supra» [S. LEO MAGNUS papa, s. 74]; P. D., II, 27 (47v-49); «Omelia b. GREGORII [MAGNI] pape» [Hom. in Ev., 29]; P. D., II, 28 (49-52v); — «Dominica post Ascensionem Domini... Omelia venerabilis BEDE presbiteri» [hom. II, 16]; P. D., II, 29 (52v-57); — «In vigilia Pentecosten... Si diligitis me mandata... (Jo 14, 15). Omelia b. AUGUSTINI ep. Audivimus, fratres, cum evangelium legeretur Dominum dicentem...-... nisi sit in nobis» [Tractatus in Ev. Joh., tr. LXXIV] ( P. L ., XXXV, 1826-1829; C. C. S. L. , XXXVI, 512-515) (57-58v); «Unde supra... Omelia b. BEDE presbiteri» [hom. II, 17]; P. D., II, 30 (58v-63); — «In die sancto... b. GREGORII [MAGNI] pape» [Hom. in Ev., 30]; P. D., II, 33 (64-68); — «Feria II... Sic Deus dilexit mundum ut filium suum... (Jo 3, 16). Omelia b. AUGUSTINI ep. Quomodo qui intuebantur serpentem...-... bona et salubria sunt» [Tractatus in Ev. Joh., tr. XII, 11-14] ( P. L. , XXXV, 1490-1492; C. C. S. L. , XXXVI, 127 lig. 39-129) (68-69); — «Feria III... Amen amen dico vobis qui non intrat... (Jo 10, 1). Omelia b. AUGUSTINI ep. De illuminato illo qui natus...-... et occidendum venerunt» [Tractatus in Ev. Joh., tr. XLV, 1-8] ( P. L ., XXXV, 1719-1722; C. C. S. L. , XXXVI, 388-392) (69-71); — «Feria IIII... Nemo potest venire ad me... (Jo 6, 44). Omelia b. AUGUSTINI ep. Magna gratie commendatio...-... et Deus erat verbum» [Tractatus in Ev. Joh., tr. XXVI, 2-8] ( P. L ., XXXV, 1607-1610; C. C. S. L. , XXXVI, 260 lig. 6-263 lig. 15) (71-72v); — «Feria V... Convocatis Jesus duodecim... (Lc 9, 11). Omelia b. Augustini ep. Modo cum evangelium legeretur audivimus...-... in gaudium domini tui cui...», apocryphe, hom. II, 8 de l'homéliaire bavarois; cf. H. Barré, Les homéliaires carolingiens de l'école d'Auxerre , Rome, 1962, 26-27 et 256 (72v-73v); — «Feria VI... Factum est in una dierum... (Lc 5, 17). Omelia venerabilis Bede presbyteri. Et ecce viri... (Lc 5, 18). Non ociosa hujus paralityci...-... lepra contaminetur» [S. AMBROSIUS MEDIOLANENSIS , In Lc., L. V, §§ 10-15] ( P. L ., XV, 1638-1640; C. C. S. L. , XIV, 137-140) (73v-74v); — «Sabbato... Surgens Jesus de synagoga... (Lc 4, 38). Omelia b. AMBROSII [MEDIOLANENSIS] ep. Et in synagoga... (Lc IV, 33). Vide clementiam Domini Salvatoris...-... in Christo et in ecclesia» [In Lc., L. IV, 57-66] ( P. L ., XV, 1629-1633; C. C. S. L. , XIV, 126-130 lig. 828) (74v-76); — «Octava Pentecosten... Omelia venerabilis BEDE presbiteri» [hom. II, 18]; P. D., II, 16 (76-79).
F. 79-177v Dimanches après la Pentecôte. Série de sermons sur l'Ancien Testament, cf. ms. Oxford, Bodl. Libr., Lyell 55 du milieu du XIIe s., provenant de Lambach, auxquels est jointe une collection d'homélies sur l'Évangile; cf. ms. Graz, U. B. 88 de la 1re moitié du XIIe s., provenant des Augustins de Seckau; Étaix, art. cit. , 97-100.
«Dominica I post octavam Pentecosten. Omelia ORIGENIS . Historia nobis recitata est...-... demones [non est unus...]», incomplet de la fin par perte d'un cahier entre les ff. 80 et 81 [Hom. in Reg., 2-5] ( Die Griechischen christlichen Schriftsteller der ersten drei Jahrhunderte , XXXIII, Leipzig, 1925, 3-7 lig. 22); cf. Étaix, art. cit. , 98 n. 16 (79-80v); — «[... qui indue]batur purpura...-... mentibus loquatur qui vivit et regnat», incomplet du début par perte d'un cahier entre les ff. 80 et 81 [ GREGORIUS MAGNUS papa, Hom. in Ev., 40, 2-12] ( P. L. , LXXVI, 1302B-1312) (81-86v); — «Dominica II. Sermo b. Augustini ep. de plaga Domini. Cum regum leccio legeretur audivimus...-... habitatorem habere mereamur prestante...» [ CAESARIUS ARELATENSIS ep., s. 122] ( C. C. S. L. , CIII, 509-511); cf. éd. cit ., LXI, Collectio biblica altera de mysteriis Veteris Testamenti, s. 35; Étaix, art. cit. , 97 (86v-87); «Alius sermo b. Augustini ep. de judicio Salomonis et de duabus meretricibus. De duabus meretricibus, dilectissimi fratres...-... conservare dignetur prestante...» [CAESARIUS ARELATENSIS ep., s. 123] ( C. C. S. L. , CIII, 512-514); cf. éd. cit ., LXI, Collectio biblica altera de mysteriis Veteris Testamenti, s. 36; Étaix, art. cit. , 97 (87-88); «... Omelia b. GREGORII [MAGNI] pape» [Hom. in Ev., 36]; P. D., II, 38 (88-92v); — «Dominica III. Sermo b. Augustini ep. de b. Helia. In leccionibus que nobis diebus istis recitantur...-... ore sapientis regnante...» [CAESARIUS ARELATENSIS ep., s. 124] ( C. C. S. L. , CIII, 514-518); cf. éd. cit ., LXII, Collectio biblica altera de mysteriis Veteris Testamenti, s. 37; Étaix, art. cit. , 97 (92v-94v); «Alius sermo de David. Videamus, fratres karissimi, quomodo David...-... quam credentium judeorum» [ CLAUDIUS TAURINENSIS ep., Quaestiones XXX super libros Regum, excerpta] ( P. L. , CIV, 670B7-673A6) (94v-95v); «... Omelia b. GREGORII [MAGNI] pape» [Hom. in Ev., 34]; P. D., II, 39 (95v-102); — «Dominica IIII. Sermo b. Augustini ep. de b. Heliseo. Cum divina leccio legeretur audivimus quod pretereunte...-... perducere dignetur qui vivit...» [CAESARIUS ARELATENSIS ep., s. 127] ( C. C. S. L. , CIII, 524-526); cf. éd. cit ., LXII, Collectio biblica altera de mysteriis Veteris Testamenti, s. 39; Étaix, art. cit. , 97 (102-103); «... Omelia BEDE presbiteri» [In Lc., L. II, VI, 37-42]; P. D., II, 37 (103-104v); — «Dominica V. Sermo b. Augustini ep. de b. Heliseo. Sicut de b. Helia diximus...-... premia repromisit quod ipse prestare...» [CAESARIUS ARELATENSIS ep., s. 128] ( C. C. S. L. , CIII, 526-530); cf. éd. cit ., LXII, Collectio biblica altera de mysteriis Veteris Testamenti, s. 38; Étaix, art. cit. , 97 (104v-106); «... Omelia BEDE presbiteri» [In Lc., L. II, V, 1-11]; P. D., II, 57 (106-107v); — «Dominica VI. Sermo b. Augustini ep. de Heliseo et Iezi puero. Frequenter caritate vestre suggessimus...-... sub sua protectione perducat cui...» [CAESARIUS ARELATENSIS ep., s. 129] ( C. C. S. L. , CIII, 531-534); cf éd. cit ., LXII, Collectio biblica altera de mysteriis Veteris Testamenti, s. 40; Étaix, art. cit. , 97 (107v-108); «... Omelia b. AUGUSTINI ep.» [De Sermone Domini in monte, L. I, 9, 21-10, 28]; P. D., II, 58 (108-110); — «Dominica VII. Sermo b. Augustini ep. de Heliseo et securi in gurgite lapsa. Cum divina leccio legeretur fratres karissimi audivimus quod eunte...-... proficiat quod ipse concedere vobis dignetur cui...» [CAESARIUS ARELATENSIS ep., s. 130, 1-4] ( C. C. S. L. , CIII, 535-537); cf. Étaix, art. cit. , 97 (110-111); «... Omelia venerabilis BEDE presbiteri» [In Mc., L. II, VIII, 1-9]; P. D., II, 60 (111v-113); — «Dominica VIII. Sermo AUGUSTINI ep. de proverbiis Salomonis. Sancta Scriptura que modo in auribus vestris lecta est...-... qui se humiliat exaltabitur» [s. 36] (ms. b de l'éd. C. C. S. L. , XLI, 434-443) (113-116v); «... Omelia Origenis» [PSEUDO-ORIGENES, Hom. V in Mt.]; P. D., II, 61 (116v-119v); — «Dominica VIIII. Sermo BEDE presbiteri de proverbiis Salomonis. Sapientia foris predicat... (Prv 1, 20). Sapientia quippe Dei Christus est...-... pignus tenemus» [In Prov., L. I, I, 20-21 et III, 1-12] ( C. C. S. L. , CXIXB, 29-30 lig. 243-271 et 38-41 lig. 193-103) (119v-121); — «... Omelia b. JERONIMI presbyteri» [ep. 121, c. 6]; P. D., II, 62 (121-122v); — «Dominica X. Sermo BEDE presbiteri. Non metuat de correptione inopie...-... futuro donabitur prestante...» [In Prov., L. I, III, 14-IV, 9] ( C. C. S. L. , CXIXB, 41-46 lig. 26) (122v-124v); «... Omelia b. GREGORII [MAGNI] pape» [Hom. in Ev., 39] ( P. L. , LXXVI, 1293-1301) (124v-128); — «Dominica XI. Sermo BEDE presbiteri de proverbiis Salomonis. Melius est vocari ad olera... (Prv 15, 17). Omnis qui operum bonorum...-... severitate dampnavit» [In Prov., L. II, XV, 17-XVI, 4] ( C. C. S. L. , CXIXB, 88-90) (128-129); «... Omelia venerabilis BEDE presbiteri» [In Lc., L. V, XVIII, 9-14]; P. D., II, 64 (129v-130v); — «Dominica XII. Sermo BEDE presbiteri de proverbiis Salomonis. Abhominatio Domini omnis arrogans... (Prv 16, 5). Quicumque sibi tribuit bonum...-... justi vident placidum Jesum Christum Dominum nostrum» [In Prov., L. II, XVI, 5-15] ( C. C. S. L. , CXIXB, 90-92 lig. 100) (130v-131v); «... Omelia venerabilis BEDE presbiteri» [hom. II, 6]; P. D., II, 69 (131v-134); — «Dominica XIII. Sermo b. Augustini ep. de b. Job et versu psalmi psallite Domino in cythara et voce psalmi. Beatus Job, fratres carissimi, de quo nobis lectio recitata...-... sub sua protectione perducat cui...» [CAESARIUS ARELATENSIS ep., s. 132] ( C. C. S. L. , CIII, 542-545); cf. éd. cit ., LXII, Collectio biblica altera de mysteriis Veteris Testamenti s. 43; Étaix, art. cit. , 97 (134-135); « Beati oculi qui vident que vos videtis... (Lc 10, 23). Omelia b. AMBROSII [MEDIOLANENSIS] ep. de eadem lectione. In hac lectione exponuntur hii...-... non est una forma virtutis» [In Lc., L. VII, 69-85] ( C. C. S. L. , XIV, 237 lig. 702-241 lig. 831) (135-136); «Alia omelia BEDE presbiteri» [In Lc., L. III, X, 25-37]; P. D., II, 63 (136-137v); — «Dominica XIIII. Sermo Augustini ep. de libro Job. Promptiorem me ad loquendum...-... possent duplo recipere» [ ZENO VERONENSIS ep.?] ( P. L. , XXXIX, 1841-1842, s. app. 50); cf. Fr. Dolbeau, dans Recherches augustiniennes , XX (1985), 14-19 (137v-138); «Aliud unde supra. In lectione que nobis lecta est fratres karissimi audivimus...-... sit nomen Domini benedictum cui...» [CAESARIUS ARELATENSIS ep., s. 131] ( C. C. S. L. , CIII, 539-541); cf. éd. cit ., LXII, Collectio biblica altera de mysteriis Veteris Testamenti, s. 45; Étaix, art. cit. , 97 (138-139); «... Omelia venerabilis BEDE presbiteri» [In Lc., L. V, XVII, 11-19]; P. D., II, 74 (139-140v); — «Dominica XV. Sermo venerabilis BEDE presbiteri de libro Thobie. Liber sancti patris Tobie...-... mente celestia petatis que vobis petentibus ipse concedere dignetur cui...» [In Tobiam, fortement abrégé] ( C. C. S. L. , CXIXB, 3-18 lig. 15) (140v-143v); «Item sermo cujus supra de libro Thobie. Beatus Thobias qui panem suum...-... matrimonio copulatur» [ZENO VERONENSIS ep.?] ( P. L. , XXXIX, 1838-1839, s. app. 47); cf. Dolbeau, art. cit. (143v-144v); «... Omelia venerabilis BEDE presbiteri» [In Lc., L. V, XVI, 13 et IV, XII, 22-31]; P. D., II, 75 (144v-145v); — «Dominica XVI. Sermo Augustini ep. de Judith. Non sufficit mortalis eloquentia...-... non potuit custodire» [ZENO VERONENSIS ep.?] ( P. L. , XXXIX, 1839-1840, s. app. 48); cf. Dolbeau, art. cit. (145v-146v); «Item sermo cujus supra de Judith. Quotiens sermo bellicus rumor terribili...-... sibi poterit vindicare» [ZENO VERONENSIS ep.?] ( P. L. , XXXIX, 1840-1841, s. app. 49); cf. Dolbeau, art. cit. (146v-147); «Item ut supra de libro Hester. Septimo anno regni Assueri Hester accessit...-... deprecabuntur omnes divites plebis. Hester ergo hec Mardocheo verba mandavit...-... in gaudio eterne exultationis ad quam nos Deus per suam gratiam concedat venire cui...» [ RABANUS MAURUS , In Esther, IV, VII-XI] ( P. L. , CIX, 649B-C; 654D-661D) (147-150); «... Omelia venerabilis BEDE presbiteri» [In Lc., L. II, VII, 11-16]; P. D., II, 76a (150-151); — «Dominica XVII. Sermo b. Augustini ep. Dominus ac redemptor noster in evangelio suo loquitur...-... quoniam ipsi misericordiam consequentur», apocryphe ( P. L. , XXXIX, 1881-1882 lig. 7, s. ap. 71, c. 1-7) (151-152); «... Omelia venerabilis BEDE presbiteri» [In Lc., L. IV, XIV, 1-11]; P. D., II, 80 (152-153); — «Feria IIII mensis VII. Sermo b. LEONIS [MAGNI] pape» [s. 91]; P. D., II, 81 (153-153v); «Item ut supra. Sermo b. LEONIS [MAGNI] pape» [s. 93] ( P. L ., LIV, 456-457; C. C. S. L. , CXXXVIIIA, 573-576) (153v-154); — «Feria IIII... Respondens unus de turba... (Mc 9, 16). Omelia b. Ambrosii episcopi [BEDA VENERABILIS]. Loca rebus congruunt...-... possit reddere patribus» [In Lc., L. III, IX, 37-42] ( C. C. S. L. , CXX, 208-209); cf. P. D., II, 82 (154-155); — «Feria VI. Sermo b. LEONIS [MAGNI] pape. Apostolica institutio dilectissimi que dominum Jesum Christum...-... donetur et posse per dominum...» [s. 92] ( P. L ., LIV, 453-456; C. C. S. L. , CXXXVIIIA, 568-572); explicit différent de P. D., II, 83 (155-155v); — «Sabbato. XII lectio. Sermo b. LEONIS [MAGNI] pape» [s. 94]; P. D., II, 85 (155v-156v); — «Dominica XVIII. Sermo de libro Machabeorum. Elegit Lisias Pholoneum filium Dorimini ... (I Mcc 3, 38). Quid per Lisiam nisi fastus...-... gaudebunt inmortalitate cujus nos participes esse...» [RABANUS MAURUS, In Macchabeorum, L. I, c. 3-4] ( P. L. , CIX, 1151D-1157B) (156v-159v); «... Omelia Johannis ep. de eadem lectione» [Opus imperfectum in Mt., hom. 42, 35-40]; P. D., II, 90 (159v-161); — «Dominica XVIIII. Sermo de libro Machabeorum. Congregavit Lisias electorum virorum sexaginta milia... (I Mcc 4, 28). Elegit Lisias sexaginta milia virorum...-... voluntati annuente...» [RABANUS MAURUS, In Macchabeorum, L. I, c. 4] ( P. L. , CIX, 1157D-1160C) (161-163); «... Omelia b. Johannis ep.» [S. PETRUS CHRYSOLOGUS, s. 50]; P. D., II, 89 (163-164); — «Dominica XX. Sermo de libro Machabeorum. Factum est ut audierunt gentes... (I Mcc 5, 1). Irritantur gentes cum viderint...-... per desertum [ita praedicatores...]», incomplet de la fin par perte d'un cahier entre les ff. 165 et 166 [RABANUS MAURUS, In Macchabeorum, L. I, c. 5 ( P. L. , CIX, 1163D-1166C) (164-165v); — «[... ut vadat] qui non desit...-... tenetis per Christum dominum nostrum», incomplet du début par perte d'un cahier entre les ff. 165 et 166 [GREGORIUS MAGNUS papa, Hom. in Ev., 28] ( P. L. , LXXVI, 1211B-1213) (166-166v); — «Dominica XXII. Sermo b. AUGUSTINI ep. in basilica Celerine. Lectiones divinorum eloquiorum...-... ne pereas cum eis» [s. 48] (ms. g de l'éd. C. C. S. L. , XLI, 605-610 lig. 155) (166v-168); «... b. JERONIMI presbyteri de eadem lectione» [In Mt., III, XVIII, 23-25] suivi de «GREGORIUS [MAGNUS papa]», [Dialogi, L. IV, c. 60]; P. D., II, 94 (168-168v); — «Dominica XXIII. Sermo b. Augustini ep. de tribus pueris. Jubet tyrannus fornacem...-... tyranni contempserunt» [ZENO VERONENSIS ep.?] ( P. L. , XXXIX, 1855-1856, s. app. 59); cf. Dolbeau, art. cit. (168v-169v); « Abeuntes pharisei consilium inierunt... (Mt 22, 15). Omelia BEDE presbiteri» [In Lc., L. V, XX, 20-26]; P. D., II, 95 (169v-170); — «Dominica XXIIII. Sermo b. Augustini ep. de Daniele et Susanna. Quotienscumque in hoc perverso seculo...-... quod procurabat impleverit» [ZENO VERONENSIS ep.?] ( P. L. , XXXIX, 1857-1858, s. app. 59); cf. Dolbeau, art. cit. (170-170v); «Item unde supra. Sermo b. AUGUSTINI ep. Evvangelica lectio que modo presonuit...-... oremus ut perveniamus ad regnum prestante...» [s. 85] ( P. L. , XXXVIII, 520-523) (170v-172); «... Omelia venerabilis BEDE presbiteri» [In Lc., L. III, VIII, 41-56]; P. D., II, 96 (172-174v); «Sermo b. AMBROSII [MEDIOLANENSIS] ep. Ait Jesus discipulis suis : date illis... (Lc 9, 13). Que ratio est quod cum in posterioribus...-... confirmat cor hominis» [In Lc., L. VI, 69-92] ( C. C. S. L. , XIV, 198-207) (174v-177v).
F. 178-185v Suppléments. «Feria VI. Rogabat dominum Jesum quidam ... (Lc 7, 36). Omelia venerabilis BEDE presbiteri. Alabastrum est genus marmoris candidi...-... exercitus sternit» [In Lc., L. III, VII, 36-50] ( P. L ., XCII, 423C-428B; C. C. S. L. , CXX, 166-171) (178-180); — «Sabbato. XII... Omelia b. GREGORII [MAGNI] pape» [Hom. in Ev., 31]; P. D., II, 86 (180-181v); «Sermo s. Augustini ep. de sanctis» [ PSEUDO-CHRYSOSTOMUS , hom. 28]; P. D., II, 120 (181v-182v); — «In agenda mortuorum... Omne quod dat mihi Pater ad me veniet ... (Jo 6, 37). AUGUSTINI ep. Omne quod dat mihi... Quale est illud unde non eicimus...-... in novissimo die» [Tractatus in Ev. Joh., tr. XXV, 14-19] ( C. C. S. L. , XXXVI, 255 lig. 11-259) (182v-184); — «In agenda mortuorum. Sermo s. AUGUSTINI» [Enchiridion ad Laurentium, 109-111]; P. D., II, 131 (184); «Unde supra» [IDEM, ibid. , 84-93]; P. D., II, 132 (184-185); «Item unde supra. Admonet nos apostolus ut de dormientibus...-... spiritualiter amant» [IDEM, s. 172] ( P.L. , XXXVIII, 936-937) (185-185v).
Source des données : Mandragore
Le ms. figure dans les inventaires de 1341 et 1348 de la bibliothèque du chapitre d'Aquilée (référence aimablement fournie par C. Scalon). Il est décrit dans l'inventaire daté de 1461 de la bibliothèque de l'humaniste frioulan Guarnerio d'Artegna (c. 1410-1466), vicaire du patriarche d'Aquilée : [44] «Sermones in festivitatibus in pergamenis» (Casarsa, op. cit. , 488); cf. ms. non coté de la Biblioteca Guarneriana de San Daniele, ff. 1-16. À la mort de Guarnerio, sa bibliothèque passa au chapitre de San Daniele dont il avait été curé, et y resta jusqu'à la Révolution. Le ms. porte le n° [48] dans l'inventaire réalisé en 1528 par Domenico Rangan (L. Casarsa, dans Miscellanea 5 . Università degli studi di Trieste. Facoltà di Magistero, IIIa serie, n° 13 (1984), 145). Au f. 1, cote «n° 92» [ barré ] attribuée au ms. avant 1749 par l'érudit Gian Giuseppe Liruti di Villafreda (Casarsa, art. cit. , 187 n° 377); aux ff. 1 et sur un carré de papier collé au f. 65v cote «IV» correspondant au un catalogue officiel rédigé en 1766 par Gian Girolamo Coluta; cf. Casarsa, art. cit. , 139-140 et 198. Fait partie des 10 mss. et un incunable saisis le 11 sept. 1797 par le commissaire français Monge; cf. G. Mazzatinti, Inventari dei manoscritti delle biblioteche d'Italia , III, Forli, 1893, 107 et l'éd. du reçu de Monge par M.-P. Laffitte, Bulletin du bibliophile , 1989/2, 315. Au verso du 2e f. de garde papier marbré, mention erronée «Manuscrit de l'abbaye d'Epternach. Premier envoi du commissaire Maugerard. N° 43».
Abeuntes Pharisaei consilium inierunt... (Mt 22, 15)
Et observantes Pharisaei miserunt insidiatores qui se justos simularent...
f. 169v
Abhominatio Domini omnis arrogans... (Prv 16, 5)
Quicumque sibi tribuit bonum quod facit...
f. 130v
Accesserunt ad Jesum Pharisaei et interrogavit eum... (cf. Mc 12, 28)
Convenerunt namque Pharisaei ut multitudine vincerent quem...
f. 159v
Accesserunt ad Jesum publicani et peccatores... (Lc15, 1)
Aestivum tempus quod corpori meo valde contrarium est loqui me de expositione...
f. 95v
Admonet nos Apostolus ut de dormientibus hoc est mortuis carissimis nostris...
f. 185
Adtendite a falsis prophetis... (Mt 7, 15)
Quod paulo superius spatiosam et latam viam nominavit hoc nunc...
f. 116v
Ait Jesus discipulis suis date illis vos manducare... (Lc 9, 13)
Quae ratio est quod cum in posterioribus Johannis passio describatur...
f. 174v
Alabastrum est genus marmoris candidi variis coloribus intertincti quod...
f. 178
Amen amen dico vobis qui non intrat... (Io 10, 1)
De illuminato illo qui natus est caecus sermo Domini ad Judaeos exortus est...
f. 69
Amen dico vobis nisi abundaverit justitia... (Mt 5, 20)
Id est si non solum illa minima Legis praecepta...
f. 108
Amen dico vobis si quid petieritis Patrem... (Io 16, 23)
Potest movere infirmos auditores quomodo in capite lectionis hujus evangelicae discipulis Salvator promittat...
f. 36v
Apostolica institutio dilectissimi quae dominum Jesum Christum ad hoc venisse in hunc mundum noverat...
f. 155
Arborem fici habebat quidam plantatam... (Lc 13, 6)
Dominus et redemptor noster per evangelium aliquando verbis loquitur...
f. 180
Ascendens Jesus in naviculam transfretavit... (Mt 9, 1)
Christum in humanis actibus divina gessisse mysteria et in rebus visibilibus...
f. 163
Audistis fratres carissimi ex lectione evangelica eruditionem vestram audistis ex lectione evangelica periculum nostrum...
f. 30
Beati oculi qui vident quae vos videtis... (Lc 10, 23)
In hac lectione exponuntur hii qui legis sibi periti videntur qui verba...
f. 135
Beatus Job fratres carissimi de quo nobis lectio recitata est tam sanctus fuit ut in illo compleretur...
f. 134
Beatus Thobias qui panem suum noverat frangere esurienti mercedem...
f. 143v
Beneficia Dei nostri cum magna atque mirifica sint tamen nec nova probantur esse...
f. 18v
Congregavit Lisias electorum virorum sexaginta milia... (I Mcc 4, 28)
Elegit Lisias sexaginta milia virorum et equitum quinque milia...
f. 161
Convocatis Jesus duodecim... (Lc 9, 11)
Modo cum evangelium legeretur audivimus quia convocatis Jesus duodecim apostolis dedit illis virtutem...
f. 72v
Cum appropinquaret Jesus Hierusalem videns... (Lc19, 41)
Lectionem brevem sancti evangelii brevi si possum volo sermone percurrere...
f. 124v
Cum divina lectio legeretur audivimus quod praetereunte beato Eliseo...
f. 102
Cum divina lectio legeretur fratres carissimi audivimus quod eunte beato Eliseo cum filiis prophetarum ad Jordanem...
f. 110v
Cum esset sero die illo... (Io 20, 19)
Prima lectionis hujus evangelicae quaestio animum pulsat quomodo post resurrectionem corpus dominicum...
f. 26
Cum intrasset Jesus in domum cujusdam principis... (Lc 14, 1)
Hydropis morbus ab aquoso humore vocabulum trahit graece enim aqua...
f. 152
Cum regum lectio legeretur audivimus quod cum plaga Dei saeviret in populo...
f. 86v
Cum turba multa esset... (Mc 8, 1)
In hac lectione consideranda est in uno eodemque redemptore...
f. 111v
Cum turbae irruerent ad Jesum... (Lc 5, 1)
Stagnum Genesareth idem dicunt esse quod mare Galilaeae...
f. 106
Cum venerit paracletus... (Io 15, 26)
Ex multis sancti evangelii locis invenimus quia discipuli ante adventum Sancti Spiritus...
f. 52v
De duabus meretricibus dilectissimi fratres quae ad judicium Salomonis venerunt unde nobis ad vesperam lectio...
f. 87
Devotionem fidelium dilectissimi nihil est in quo providentia divina non adjuvet siquidem...
f. 153
Dies iste amplius nobis ex sepulcro radiavit quam de sole refursit...
f. 17v
Dixit autem et ad quosdam qui in se confidebant tamquam justi et aspernabantur caeteros...
f. 129v
Dixit Jesus ad quosdam qui in se confidebant... (Lc18, 9)
Dominus ac redemptor noster in evangelio suo loquitur dicens cum dormirent homines venit inimicus et super...
f. 151
Dominus enim et salvator noster ad caelestis regni gaudia nos pervenire desiderans...
f. 39v
Dum iret Jesus in Hierusalem transiebat... (Lc 17, 11)
Leprosi non absurde intelligi possunt qui scientiam vere fidei non habentes varias...
f. 139
Duo ex discipulis Jesu ibant... (Lc 24, 13)
In quotidiana vobis sollemnitate laborantibus pauca...
f. 3
Ecce vir venit cui nomen erat Jairus et ipse princeps synagogae erat priori lectioni...
f. 172
Ego sum pastor bonus... (Io 10, 11)
Elegit Lisias Pholoneum filium Dorimini... (I Mcc 3, 38)
Quid per Lisiam nisi fastus mundanus designatur qui per tres viros...
f. 156v
Erat homo ex Pharisaeis Nichodemus... (Io 3, 1)
Sicut ex lectione sancti evangelii fratres carissimi audistis princeps Judaeorum...
f. 76
Esmeria et Anna fuerunt sorores...
f. 1
Esther ergo haec Mardocheo verba mandavit vade et congrega omnes Judaeos quos infusis...
f. 147
Estote misericordes sicut et... (Lc 6, 36)
Hoc loco nihil nobis aliud praecipi existimo...
f. 103
Et ecce viri portantes in lecto... (Lc 5, 18)
Non otiosa hujus paralytici curatio nec angusta medicina est quando...
f. 73v
Et in synagoga erat homo... (Lc 4, 33)
Vide clementiam Domini salvatoris nec indignatione commotus...
f. 74v
Evangelica lectio fratres carissimi quam modo audivimus et juxta litteram...
f. 12
Evangelica lectio quae modo praesonuit in auribus vestris fratres auditorem magis atque factorem...
f. 170v
Exiens Jesus de finibus Tyri... (Mc 7, 31)
Surdus ille et mutus quem mirabiliter curatum a Domino modo cum evangelium legeretur...
f. 131v
Exsulta caelum et in laetitia esto terra. Dies iste amplius nobis ex sepulcro radiavit quam de sole refursit...
Factum est in una dierum... (Lc 5, 17)
Factum est ut audierunt gentes in circuitu... (I Mcc 5, 1)
Irritantur gentes cum viderint culturae Dei renovari facturam quia...
f. 164
Familiare est Syris et maxime Palestinis ad omnem sermonem suum parabolas jungere...
f. 168
Fractus longa molestia stomachus diu me caritati...
f. 14
Fratres carissimi per hos tres dies facimus litanias et rogamus Deum Patrem ut defendat nos de tribulacionibus et angustiis...
f. 185v
Frequenter caritate vestrae suggessimus fratres carissimi beatum Eliseum typum habuisse...
f. 107v
Gloriam suae resurrectionis Dominus et redemptor noster paulatim...
f. 4
Glorificatum a Patre Filium secundum formam servi quam Pater suscitavit...
f. 43v
Historia nobis recitata est de primo libro regnorum quae ita videtur difficilis...
f. 79v
Hoc distare fratres carissimi inter delicias corporis et cordis solet...
f. 88
Hodierni diei sacrosancta sollemnitas hebraice phase graece pascha latine transitus...
f. 22
Homo quidam erat dives qui habebat... (Lc 16, 1)
Quis sit villicus iniquitatis qui Domini voce laudatur...
f. 121
Homo quidam fecit cenam magnam... (Lc 14, 16)
Ibat Jesus in civitatem quae vocatur Naim... (Lc 7, 11)
Naim civitas est Galilaeae in secundo miliario Thabor montis contra meridiem...
f. 150
In lectione quae nobis lecta est fratres carissimi audivimus quod gloriosissimus Dei athleta contra hostem...
f. 138
In lectionibus quae nobis diebus istis recitantur fratres carissimi frequenter admonui ut non sequamur litteram occidentem...
f. 93
Jam vero de resurrectione carnis non sicut quidam revixerint iterumque sint mortui...
f. 184
Jubet tyrannus fornacem incendiet quantum ipse igne furoris ardebat tanto sanctiores...
f. 168v
Laeta Domini et salvatoris nostri promissa fratres carissimi laeto cordis auditu...
f. 31v
Lectio sancti evangelii quae modo in vestris auribus lecta est fratres mei quaestione...
f. 6v
Lectiones divinorum eloquiorum cum recitarentur audivimus ea nobis est materies...
f. 166v
Legimus in prophetis cum Ninivae civitati subversio divinitus immineret et juxta sententiam...
f. 42v
Legis peritus qui de vita aeterna Dominum temptans interrogat occasionem ut reor...
f. 136
Leprosi non absurde intelligi possunt qui scientiam verae fidei non habentes varias...
Liber sancti patris Tobiae et in superficie litterae salubris patet legentibus...
f. 140v
Libet fratres carissimi verba lectionis sub brevitate transcurrere ut post diutius...
f. 64
Loca rebus congruunt in monte Dominus orat...
f. 154
Loquente Jesu ad turbas ecce princeps unus... (Mt 9, 18)
Magna gratiae commendatio nemo venis nisi tractus quem trahat et quem...
f. 70
Magnitudo caelestium beneficiorum angustias humanae mentis excedit et propterea ita ordinavit...
f. 25v
Magnum et mirabile paschalis baptismi sacramentum jamdudum etiam in veteri Lege novimus consecratum...
f. 20
Manifestavit se iterum Jesus discipulis... (Io 21, 1)
Maria Magdalenae et Maria Jacobi... (Mc 16, 1)
Multis vobis lectionibus fratres carissimi per dictatum loqui...
f. 1v
Maria Magdalenae quae fuerat in civitate peccatrix amando...
f. 8v
Maria stabat ad monumentum foris... (Io 20, 11)
Melius est vocari ad olera... (Prov. 15, 17)
Omnis qui operum bonorum exempla proximis quae imitentur ostendit...
f. 128
Modicum et jam non videbitis me... (Io 16, 16)
Nemo potest duobus dominis servire... (Mt 6, 24)
Nullus ut Dominus ait potest duobus dominis servire quia non valet transitoria...
f. 144v
Nemo potest venire ad me... (Io 6, 44)
Magna gratiae commendatio nemo venit nisi tractus quem trahat et quem...
Non metuat de correptione inopiae quisquis opes adquisivit sapientiae quia thesauris...
f. 122v
Non sufficit mortalis eloquentia justorum omnium orationes eximias atque triumphos...
f. 145v
Omne quod dat mihi Pater ad me veniet... (Io 6, 37)
Quale est illud unde non ejicimus magnum penetrale et dulce secretum sine taedio...
f. 182v
Omnis dilectissimi divinorum eruditio praeceptorum hoc proxime agit apud corda credentium...
f. 153v
Opportune et congrue sub die insigni sollemnitate hodiernae in voce exultationis...
f. 23v
Post beatam et gloriosam resurrectionem Domini nostri qua verum Dei templum judaica impietate...
f. 47
Quia Sancti Spiritus hodie fratres carissimi celebramus adventum debemus ipsi congruere...
f. 58v
Quis sit villicus iniquitatis qui domini voce laudatur...
Quis vestrum habebit amicum... (Lc 11, 5)
Rogatus a discipulis Salvator non modo formam orationis sed etiam instantiam frequentiamque...
f. 39
Quod resurrectionem dominicam discipuli tarde crediderunt non tam illorum infirmitas...
f. 49
Quomodo qui intuebantur serpentem aeneum a Moyse in...
f. 68
Quotiens sermo bellicus rumor terribili fama crebrescit aut horrisono tubarum...
f. 146v
Quotienscumque in hoc perverso saeculo contra laudabiles viros multiformes tenduntur...
f. 170
Recumbentibus undecim discipulis... (Mc 16, 14)
Respondens unus de turba... (Mc 9, 16)
Rogabat dominum Jesum quidam... (Lc 7, 36)
Sacramentum dilectissimi salutis nostrae quam pretio sanguinis sui universitatis conditor...
f. 47v
Sancta scriptura quae modo in auribus vestris lecta est admonuit nos immo per illam Dominus...
f. 113
Sanctorum merita religiosa caritate miratur quique justorum glorias frequenti laude colloquitur...
f. 181v
Sapientia foris praedicat... (Prv 1, 20)
Sapientia quippe Dei Christus est qui in mundo conversatus...
f. 119v
Scio quidem dilectissimi plurimos vestrum ita in his quae ad observantiam christianam pertinent esse devotos...
f. 155v
Sed inter haec sciendum est quia ille recte delicti sui veniam postulat qui prius hoc quod...
Septimo anno regni Assueri Esther accessit ad thalamum regis et Ecclesia ad Christum...
Si diligitis me mandata mea... (Io 14, 15).
Audivimus fratres cum evangelium legeretur Dominum dicentem si diligitis me...
f. 57
Si quis diligit me sermones meos... (Io 14, 23)
Sic Deus dilexit mundum ut filium suum... (Io 3, 16)
Sicut de beato Elia diximus fratres carissimi quod typum habuerit Domini salvatoris ita et...
f. 104v
Sicut ex lectione evangelica fratres carissimi audivimus Dominus et redemptor noster imminente suae passionis...
f. 33v
Simile est regnum caelorum homini regi... (Mt 18, 23)
Stetit Jesus in medio discipulorum... (Lc 26, 36)
Sublevatis Jesus oculis in caelum... (Io 17, 1)
Surgens Jesus de synagoga introivit... (Lc 4, 38)
Et in synagoga erat homo habens spiritum immundum...
Tempus quod inter hominis mortem et ultimam resurrectionem interpositum est animas abditis receptaculis...
Una sabbati Maria Magdalena... (Io 20, 1)
Undecim discipuli abierunt... (Mt 28, 16)
Vado ad eum qui misit me... (Io 16, 5)
Videamus fratres carissimi quomodo David Christum prophetice signaverit...
f. 94v
Promptiorem me ad loquendum vestra sanctitas praemonet etiam dudum de Scripturis insinuata...
f. 137v
Exports RDF à venir…
Vous pouvez visualiser et manipuler ce document directement sur ce site, le comparer à d'autres grâce au visualiseur Mirador, ou glisser-déposer cette icône dans le visualiseur IIIF de votre choix. En savoir plus sur IIIF