Point d'entrée sur le patrimoine écrit du Moyen Âge et de la Renaissance en Occident du VIIIe au XVIIIe siècle
Moteur de recherche de manuscrits et livres anciens numérisés et intéropérables
Plateforme collaborative de gestion de publication des données d'autorité Biblissima
Aide à la lecture et apprentissage des langues anciennes, outils et environnements de travail en XML
Service d’expertise autour des standards IIIF
Référentiel d'autorité Biblissima : https://data.biblissima.fr/entity/Q89045
Manifeste IIIF
Numérisation :
Numérisation intégrale
Papier (filigranes f. 2-9: var. Briquet 3974, Bergame, 1397; f. 10-322 et 347-356: var. Briquet 8372, Modène, 1484; f. 323-346: var. Briquet 9945, Parme, 1484), 356 ff. (pas de f. 351-354 par erreur; f. 9 v°-10 v°, 92-94 v°, 349 v°-350 v° et 355-356 v° blancs), 305x204 mm. Au f. 1 de garde, table du contenu de la main d’U. Fugger.
Recueil de deux parties: 1) f. 2-9: XIVe-XVe s.; 2) f. 10-356: XVe s. (f. 11-91: a. 1467).
Source des données : Heidelberger historische Bestände – digital
Langue(s) des textes dans le manuscrit : latin
Titre(s) : 1r-9v - Teil I2r-9r - Dares Phrygius: Historia de excifio Troiae11r-349r - Teil II11r-42r - Tibullus: Elegiae42v - Dimtus Marsus: Epitaphum Tibulli ; Vita Tibulli42v-78v - Ovidius: Ars amatoria78v-91v - Ovidius: Remedia amoris95r-111v - Ilias latina112r - Anthol. lat. 631112v-113r - Ps.-Ovidius: De lombardo et lumaca113v-114r - Ps.-Ovidius: De pulice114rv - Ovidius: Amores115r-116r - Ps.-Ovidius: De philomela116r-118v - Ps.-Lactantius: De aue Phoenice119r - Antonius Luschus: Carmen ad Mantuanum ducem et ad Padulfum Malatestam119v - Ps.-Ovidius: De mecamine aurium120r-123r - Ovidius: Heroides XV123v-125r - Basinius Parmensis: Epistula as Sigismundum Pandulfum Malatestam et Isotam Ariminensem125r-128r - PS.-Ovidius: De nuce128r-129v - Ovidiua: Medicamina faciei femineae129v-131v - Ps.-Ovidius: De mirabilius mundi132r - Ps.-Ovidius: De quatuor humoribus132r-133r - De rustico amante133v-139v - Ps.-Ovidius: De nuntio sagaci139v-243v - Ovidius: Carmina139v-149v - Ibis149v-205v - Tristia205v-243v - Amores306r-342r - Catullus: Carmina342rv - Beneventus Campesanus: Epigramma de resurrectone Catulli342v-349r - Maphaeus Vegius: Aeneidos liber XIII
Source des données : Persée - DER-IRHT, XXI
1 - f. 2-9: Dares Phrygivs, Historia de excidio Troiae.
titre: «Incipit istoria de bello Grecorum et Troianorum a Darete Frigio composita et a Cornelio translata ».
à la fin, liste des combattants tués;
inc.: «Quis Troianorum quem Grecorum occiderit... ».
expl.: «... Orcomenum, Palemonem, Epistiopum, Scedum» (éd. Meister, Teubner, 1873, p. viii-ix).
2 - f. 11-42: Tibvllvs, Elegiae.
pas de titre (cf. après la Vita Tibulli).
f. 42: Domitivs Marsvs, Epitaphium Tibulli.
pas de titre.
— Vita Tibulli.
inc.: «‹A›LBius Tibullus eques regalis...» (éd. F. W. Lenz, A. Tibulli... Carmina, Leipzig, Teubner, 1937, p. 106).
à la fin: «‹A›lbii Tibulli poetȩ illustris liber tercius et ultimus feliciter explicit...».
suivi de deux vers:
«At me non ętas mutabit tota Sibillę
Non labor Alcide non niger ille dies » (non identifiés).
f. 42 v°-78 v°: Ovidivs, Ars amatoria.
f. 78 v°-91 v°: Ovidivs, Remedia amoris.
~ f. 91 v°: Epitaphium Dantis.
inc.: «‹I›ura monarchie... ».
f. 95-111 v°: Ilias latina.
à la fin: «Homeri libri explicit. Deo gratias».
texte suivi d’un distique:
«Pindarus hunc secum Pontum transuexit Homerus
Scilicet Argiuum dedit esse poema latinum » (éd. d’après le ms. Pal. lat. 1611, E. Baehrens, Poetae latini minores, 3, Leipzig, Teubner, p. 4 en note).
f. 112: Anthol. lat. 631.
titre: «Epitaphium Hectoris ».
— Anthol. lat. 630.
titre: «Epitaphium Achillis ».
f. 112 v°-113: Ps. Ovidivs, De lombardo et lumaca.
à la fin: «Ouidius de lombardo et lumaca Explicit » (éd. F. W. Lenz, Das pseudo-ovidische Gedicht de lombardo et lumaca..., p. 210-213).
f. 113 v°-114: Ps. Ovidivs, De pulice.
à la fin: «Ouidius de pulice. Explicit » (éd. cf. supra, Pal. lat. 381, I, f. 142-142 v°).
f. 114-114v°: Ovidivs, Amores (extrait).
inc.: «‹N›ox erat et somnus lassos submersit... ».
expl.: «...ante oculos nox fecit alta meos.
Ouidius de somno explicit» (III, 5).
f. 115-116: Ps. Ovidivs, De philomela (Anthol. lat. 762).
à la fin du texte, deux vers extraits du Compendium de Hieremias de Montagnone:
«Tu ualeas felix cum longo tempore Fenix
Et faueat tellus magnus in orbe deus.
Ouidius de philomena ac de aliis animalibus Explicit feliciter » (éd. des deux vers, P. Lehmann, Pseudo-antike Literatur des Mittelalters, Leipzig, 1927, p. 3; R. Avesani, Due nuovi codici dell'Ibis, dans Riv. cult. class. med., 2, 1960, p. 341 n. 34).
f. 116-118 v°: Ps. Lactantivs, De aue Phoenice (Anthol. lat. 485a).
titre: «Lactantii Firmiani de Fenice carmen felicite [sic] Inc‹ipit› ».
~ f. 119: Antonivs Lvschvs, Carmen ad Mantuanum ducem et ad Pandulfum Malatestam.
f. 119 v°: Ps. Ovidivs, De medicamine aurium (ms. P de Lenz).
titre: «Ouidius de speculo medicine [sic] » (éd. F. W. Lenz, Das pseudo-ovidische Gedicht De medicamine aurium..., p. 536-537).
f. 120-123: Ovidivs, Heroides XV (Sapho ad Phaonem).
à la fin: «Explicit liber epistole Sapho. FINIS ».
~ f. 123 v°-125: ‹Basinivs Parmensis›, Epistula ad Sigismundum Pandulfum Malatestam et Isotam Ariminensem.
f. 125-128: Ps. Ovidivs, De nuce (ms. P de Lenz).
à la fin: «Ouidius de nuce. FINIS » (éd. F. W. Lenz, Ps. Ovidii Halieuticae Fragmenta, Nux, Incerti consolatio ad Liviam, Turin, Paravia, 1956, p. 127-155).
f. 128-129 v°: Ovidivs, Medicamina faciei femineae (ms. P de Lenz).
titre: «Ouidius de medicamine faciei » (éd. F. W. Lenz, P. Ovidii Nasonis Remedia Amoris, Medicamina faciei..., p. 87-96).
f. 129 v°-131 v°: Ps. Ovidivs, De mirabilibus mundi.
titre f. 129 v°: «Ouidius de mirabilibus mundi ».
inc. f. 130: «‹H›ic serpens uentis pernitior atque sagittis... ».
expl. incomplet (le dernier vers manque): «... Luce sua multum datur nocte utentibus usum » (v. 135 - éd. M. R. James, Ouidius de mirabilibus mundi, dans Essays and Studies presented to William Ridgeway, Cambridge, 1913, p. 290-296; serait l’oeuvre de Thierry de Saint-Trond († 1107) d’après J. G. Préaux, Thierry de Saint-Trond auteur du poème pseudo-ovidien «De mirabilibus mundi », dans Latomus, 6, 1947, p. 353-366).
f. 132-132 v°: Ps. Ovidivs, De quatuor humoribus.
à la fin: «FINIS. Explicit Ouidius de quatuor elementis seu de quatuor complexionibus hominum » (éd. C. Pascal, Poesia latina medievale..., Catane, 1907, p. 107-110).
~ f. 132 v°-133: De rustico amante.
inc.: «Rusticus immenso cepit feruescere motu... » (36 vers - cf. H. Walther, Initia carminum, n° 16970).
f. 133 v°-139 v°: Ps. Ovidivs, De nuntio sagaci (ms. Q de l'édition).
à la fin: «Liber Ouidii puellarum Explicit » (éd. A. Dain, op. cit. infra, p. 141-164 et E. H. Alton, De nuntio sagaci, dans Hermathena, 46, 1931, p. 61-79).
f. 139 v°-243 v°: Ovidivs, Carmina.
f. 139v°-149v°: Ibis (ms. P4 de La Penna).
titre: «Eiusdem de Ibin INCIPIT ».
f. 149v°-205v°: Tristia (ms. P de Owen).
titre: «Eiusdem P. O. Nasonis Tristium liber primus incipit ».
f. 205 v°-243 v°: Amores.
titre: «Eiusdem cuius nomen non habetur nisi de sine titulo incipit liber primus feliciter ».
autre titre ajouté en marge: «Publii Nasonis Ouidii Amorum liber primus feliciter incipit ».
note marg.: «Ouidius quinque libros de amoribus composuerat, sed quia duos nimium salaces et lasciuos fecerat illos penitentia ductus extra cerpsit ».
f. 243 v°-305 v°: Propertivs, Elegiae.
f. 306-342: Catvllvs, Carmina.
f. 342: Benevenvtvs Campesanvs, Epigramma de resurrectione Catulli.
inc.: «‹A›d patriam uenio... » (éd. M. Schuster, Catulli Veronensis liber, Teubner, 1949, p. 100; B. L. Ullman, The transmission of the text of Catullus, dans Studi in onore di L. Castiglione, Florence, 1960, p. 1036).
f. 342-349: Maphaevs Vegivs, Aeneidos liber XIII.
inc.: «‹T›urnus ut extremo confectus Marte reliquit... ».
expl. inachevé: «...Talibus orabant inter se et tecta subitant» (v. 447 - éd. A. C. Brinton, Maphaeus Vegius and his thirteenth book of the Aeneid..., Stanford, 1930, réimpr. New York, 1978, p. 78).
Origine: italienne, 1 - écriture cursive du Nord de l'Italie.
2 - écriture humanistique ronde. Le copiste des f. 11-91 donne ses initiales, «I.f. », et la date aux f. 42: «Albii Tibulli ... liber tercius et ultimus feliciter explicit die nono mensis Iunii 1467 per me I.f. ad I.p. » et 91: «Explicit Deo gratias 1467 die 18 mensis Iunii »; f. 243 v°, invocation: «Laus deo et Virgini Marie eius matris [sic] ».
Possesseurs: 1-2 -Ulrich Fugger (au f. 1 cote: 30 seors.); bibliothèque palatine de Heidelberg (au f. 1 cote du transfert: C. 61/406).
Source des données : Biblissima
Exports RDF à venir…
Vous pouvez visualiser et manipuler ce document directement sur ce site, le comparer à d'autres grâce au visualiseur Mirador, ou glisser-déposer cette icône dans le visualiseur IIIF de votre choix. En savoir plus sur IIIF