Vatican. Biblioteca apostolica vaticana, Ott.lat.1176

Référentiel d'autorité Biblissima : https://data.biblissima.fr/entity/Q281479

Aspects codicologiques

  • Papier (filigrane var. Briquet 3668: Rome, Naples, 1454-1460), XVe s. (a. 1469), I + 244 ff. + 2 ff. blancs (+ f. 2201-2204 blancs; pas de f. 203 par erreur; f. 228 v° blanc; foliotation ancienne rubriquée), 193 x 108 mm.

    (Source : Persée - DER-IRHT, XXI)

Présentation du contenu

Source des données : Persée - DER-IRHT, XXI

  • f. 1-198 v°: Cicero, Epistulae ad familiares (I-VII, IX-XVI).

    à la fin: «Finiunt epistolae M. T. Ciceronis...».

    f. 198 v°: Gellivs, Noctes Atticae (extrait: Epistula Fabricii et Aemilii consulum ad Pyrrhum regem).

    inc.: «Consules R‹omani› S. D. Pyrrho Regi. Nos pro tuis iniuriis...».

    expl. (les derniers mots manquent): «... pretio aut premio aut dolis pugnare» (III, 8, 8).

    suivi de cette phrase: «Pyrrhus Rex coss. et po. Ro. Laudes gratiasque... restituit reddiditque» (paraphrase de III, 8, 5 - cf. supra, Chigi H. VIII. 251, f. 170 v°).

    f. 199-217: Cicero, De amicitia.

    titre: «M. Tullii Amicitia Incipit».

    inc.: «QVINTVS Mutius Augur Sceuola...».

    expl.: «... amicitia praestabilius esse putetis».

    f. 217 v°-218 v°: Ps. Sallvstivs, Inuectiua in Ciceronem.

    titre: «Salustius in M. T.».

    f. 218 v°-219 v°: Ps. Cicero, Inuectiua in Sallustium.

    titre: «Marcus T. Cicero in Crispum Salustium».

    expl. inachevé: «... et pace bellum oppressi» (2, 7).

    f. 220-228: Cicero, Paradoxa ad Brutum.

    titre: «M. T. Paradoxa incipiunt».

    f. 229-244 v°: Cicero, De senectute.

    titre: «Tullius De Senectute incipit».

Intervenant

Anciens possesseurs

Anciennement dans

Origine

  • Origine: italienne, écriture humanistique cursive. Le manuscrit a été copié en 1469 à Aquila, à Campli (province de Teramo, Abruzzes) et à Sienne par le poète Pacifico Massimo d’Ascoli († vers 1500) qui signe à plusieurs reprises, f. 198 v°: «Finiunt epistolae M. T. Ciceronis per me Pacificum Maximum Asculanum. 1469. Die XIIII Augusti. Pacificus M.», f. 217: «Ego Pacificus Maximus scripsi Aquile 1469 die XX Augusti. Pacificus M.», f. 228: «Finit paradossa [sic] 1469 Campli 16 («novembr.» barré) februarii Pacificus M. A.» et f. 244 v°: «Finit Pacificus Asculanus. Ego Pacificus Maximus Asculanus scripsi Senȩ in domo Magistri Urbani Cęlatoris».

    (Source : Persée - DER-IRHT, XXI)

Historique de la conservation

Source des données : Persée - DER-IRHT, XXI

  • Possesseurs: peut-être le cardinal Marcello Cervini (n° 175 de son catalogue ?) et le cardinal Sirleto (correspond au n° «Human. 187» de son catalogue, Vat. lat. 6163, f. 320 v°); le cardinal P. Ottoboni.

Notes

Source des données : Biblissima

Vie du livre

Source des données