Présentation du contenu

Source des données : BnF Archives et manuscrits

• GRÉGOIRE PALAMAS, homélies (M. 151 ; cf. Dict. de Th.. Cath., XI, art. PALAMAS, col. 1747-1748). Les cinq premières manquent, les trois premiers cahiers ayant disparu, (ff. 1-3v) hom. 6 à partir de πρὸς τὸν ἐξ ἀνθρώπων ὁρᾶν (M. 77 Β 7) ; — (ff. 3v-6) hom. 7 ; — (ff. 6-8) hom. 8 ; — (ff. 8-12v) hom. 10, θʹ ms. ; — (ff. 12v-19) hom. 11 ; — (ff. 19-22) hom. 12, ιαʹ ms. ; — . (ff. 22-25v) hom. 14, ιϐʹ ms. ; — (ff. 25v-29) hom. 15 ; — (ff. 29-62) hom. 17-25, ιδʹ-κϐʹ ms. ; scholies sur deux passages de l'homélie 17 : f. 31, sur M. 228 A 4 ; f. 32v sur M. 232 B 4 ; — (ff. 62v-64) hom. 26 ; manquent les mots καὶ ἐξουσίας — καὶ ὁ θερίζων (M. 333 Β 12-337 A 8), un feuillet ayant disparu après 62v ; — (ff. 64-84v) hom. 27-32, κδʹ-κθʹ ms. ; — (ff. 84v-85v. 96r.v 86-87) hom 33 ; — (ff. 87-90v) hom. 34, λαʹ ms. ; — (ff. 91-92) hom. 35 ; manquent les mots τὰ παραδείγματα — καὶ Θεοῦ φύσιν (M. 440 C 2-448 Β 3) deux feuillets ιtant perdus après 91v ; — (ff. 92v-104) hom. 36-38, λγʹ-λεʹ ms. ; — (ff. 104v-106) hom. 39 ; manquent les mots εἰπὼν μεθυόντων — ἔχουσιν ἐν τοῖς οἴκοις, un feuillet étant disparu après 104v (M. 488 A 9-489 D 11) ; — (ff. 106-115v) hom. 40 et 41 ; — (ff. 115v-118) hom. de nativitate BMV. (inc. Πᾶς μὲν καιρὸς ἐπιτήδειος : BHG. 1130) ; — (ff. 118v-121) hom. pour le 17e dimanche de Matthieu (dim. de la Chananéenne ; inc. Ὅτι Κύριος ὑπερηφάνοις ἀντιτάσσεται, des. ἀναλλοίωτον καὶ ἀΐδιον, ἧς γένοιτο κτλ.) ; — (ff. 121v-124) sur saint Jean l'Évangéliste (inc. Ἑορτὴν ἄγομεν σήμερον, des., ἐν αὐτῷ τῷ βασιλεῖ τῶν αἰώνων Χριστῷ, ᾧ πρέπει κτλ.) ; — (ff. 124v-127) hom. pour le 2e dimanche de Luc [6, 31 ss.] (inc. Ὁ πλάσας καταμόνας τὰς καρδίας ἡμῶν, des. ὁ ἐν τοῖς οὐρανοῖς οἰκτίρμων ἐστί, μεθʹ οὗ κτλ.) ; — (ff. 127-129v) hom. 42 ; — (ff. 129v-133v) hom. pour le 6e dimanche de Luc [8, 5 ss.] (inc. Ὁ Κύριος ἡμῶν Ἰησοῦς Χριστὸς οῦκ ἀπὸ τῶν σοφῶν, des. πολιούχου καὶ χριστομάρτυρος, εἰς δόξαν κτλ.) ; — (ff. 133v-137) hom. pour le 5e dimanche de Luc [16, 19 ss.] (inc. Τῶν κατὰ σῶμα χρειῶν, des. τοῖς θεοφιλῶς ἐνταῦθα βεϐιωκόσι μακαριότητα, ἧς γένοιτο κτλ.) ; — (ff. 137v-142) hom. 43 ; — (ff. 142v-144v) hom. pour le 6e dim. de Luc [8, 27 ss.] (inc. Ὁ ὢν ἐκ τοῦ Θεοῦ, des. τῆς μετʹ αὐτῆς συνοικίας, ὃ γένοιτο κτλ.) ; — (ff. 145-147) sur la prière (inc. Τί νοῦν λαϐὼν ὁ Δαυὶδ καὶ ἀναλογισάμενος, des. τοῦ μέλλοντος οὐκ ἀστοχήσωμεν κτλ.) ; tout le milieu fait défaut, neuf feuillets manquant après 146v (μηδὲ τὴν παρὰ τούτου συνεργίαν|) ; — (ff. 147v-153v) sur la présentation de la Vierge (inc. Ἐπὶ τῶν μειζόνων, BHG. 1095) ; — (ff. 153v-162v) pour la même fête (inc. Εἰ ἐκ τοῦ κάρπου, BHG. 1091) ; — (ff. 163-166v) sur le jugement (inc. Ἐκήρυττε μὲν ὁ παλαιὸς νόμος, des. σὺν ἁγίοις ἀγγέλοις καὶ ἀνθρώποις δοξάζοντας αὐτὸν κτλ.) ; — (ff. 166v. 174v) hom. pour le dimanche τῶν προπατόρων (inc. Τοῦ μονογενοῦς υἱοῦ τοῦ Θεοῦ, des. εἰρηνοποιῶν ἑαυτῷ καὶ ἀλλήλοις εἰς δόξαν κτλ.) ; le milieu manque, trois feuillets ayant disparu après 166v ; — (ff. 167-170v) sur l'eucharistie (inc. Ὁ λόγος ὁ συντελῶν πρὸς σωτηρίαν, des. καὶ ὑπʹ αὐτῶν δοξαζόμενος σὺν τῷ ἀντάρχῳ κτλ.) ; la même homélie se retrouve ff. 216v-220v ; — (ff. 170v-173v. 175r.v) pour le dimanche précédant Noël (inc. Ἀγενεαλόγητον εἶναι τὸν Κύριον, des. τῶν δικαίων οὐκ ἐκϐάλλεται συναϋλίας, ἧς γένοιτο κτλ.) ; — (ff. 175v-179) Pour Noël (inc. Τῆς παρθενικῆς λοχείας ἡ νῦν τελετή, des. ὡς τέκνα, τοῦ οὐρανίου πατρός, ἧς γένοιτο κτλ.) ; — (ff. 179-182) sur le baptême (inc. Ἡ μετανοία καὶ ἀρχή ἐστι καὶ μεσότης, des. τὴν ἀνωτάτω σωτηρίαν παρέχον νῦν κτλ.) ; — (ff. 182v-185v) pour la fête des Lumières (inc. Χθὲς συνεκκλησιάζων καὶ συνεορτάζων, des. καὶ τοῖς ὑπακούουσι παρέχων ζωήν αἰώνιον, ἧς γένοιτο κτλ.) ; un feuillet manque après 182v ; — (ff. 186-189) hom. pour le 12e dimanche de Luc [17, 12 ss.] (inc. Τὰ τοῦ παλαιοῦ νόμου πάντα συμϐολικὰ ἦν, des. αἰώνιον ζωὴν καὶ δόξαν καὶ βασιλείαν, ἧς γένοιτο κτλ.) ; — (ff. 189v-193) hom. pour le 14e dimanche de Luc [19, 1 ss.] (inc. Πρώην μὲν τοῦ εὐαγγελιστοῦ Λουκᾶ, des. τὴν οὐράνιον βασιλείαν κληρονομήσωμεν, ἧς γένοιτο κτλ.) ; — (ff. 193-202v) ξʹ, sur Pierre l'Athonite (M. 150, 996 ss.) ; manquent les mots πνευμάτων ἐλαυνομένῃ — τὴν τοῦ ἀνδρὸς (M. 1009 B 10-1017 A 4.), deux feuillets ayant disparu après 196v ; cesse brusquement avec les mots τῆς ὄψεως πονηρῶς ἔχων· ὁ δὲ| (M. 1037 Β 3) ; — (ff. 203-214v) de mentali quietudine ; inc. mut. θυγατέρας τοῦ μεγάλου βασιλέως (M. 150, 1045 D 15) ; manquent les mots καταμόνας σχολάζων — ἀνήνυτα πονεῖς (1064 C 12-1069 D 4), deux feuillets s'étant perdus après 208v ; cesse brusquement avec les mots ἡμεῖς ἐν μακαριστῇ πτωχείᾳ, προσπέσωμεν καὶ (M. 1088 C 10) ; — (ff. 215-216v) decalogus christianae legis, à partir des mots οὐκ] ἐκείνους μόνους (M. 150, 1096 Β 6-1101) ; — (ff. 220v-230) sur l'Incarnation ; inc. Ὀ τοῦ Θεοῦ προαιώνιος καὶ ἀπερίληπτος, des. καὶ συνεδρίᾳ τιμήσαντος πατρικῇ Ἰησοῦ κτλ. ; — (ff. 230-233v) lettre à son église (Νέος Ἑλληνομνήμων, 1922, p. 7-14, l. 9 ab imo : αὐτῆς ἐνδοτέρω ναὸν).