Vatican. Biblioteca apostolica vaticana, Pal.lat.1500

Référentiel d'autorité Biblissima : https://data.biblissima.fr/entity/Q89433

Aspects codicologiques

  • Parch., XIVe-XVe s., I+136 ff., f. 136 v°: 2 col., 274x190 mm. Initiales de couleur sur fond or et se prolongeant en bordure à feuilles d’acanthe et pastilles d’or dans les marges supérieure et gauche.

    (Source : Persée - DER-IRHT, XXI)

Présentation du contenu

Source des données : Heidelberger historische Bestände – digital

  • Langue(s) des textes dans le manuscrit : latin

    Titre(s) :
    1r-131v - Cicero: Epistulae ad familiares (I-VII, IX-XVI)
    131v-134v - Cicero: Epistulae ad Brutum (Auszug)
    134v-136r - Ps.-Cicero: Epistula ad Octauianum
    136r - Gellius: Noctes Atticae
    136v - Significatio litterarum antiquarum

Source des données : Persée - DER-IRHT, XXI

  • f. 1-131 v°: Cicero, Epistulae ad familiares (I-VII, IX-XVI).

    titre: «Marci Tulii Ciceronis epistolarum liber primus incipit ».

    f. 46-56, liv. VII comprenant le liv. VII et les ep. IX, 1-8.

    f. 56, liv. VIII commençant par l'ep. IX, 9.

    f. 106 v°-116, liv. XIII comprenant les ep. XIII, 53-fin et le liv. XIV.

    à la fin: «Martii Tulii Ciceronis epistolarum liber XV explicit ».

    f. 131v°-134v°: Cicero, Epistulae ad Brutum (extraits).

    titre: «Liber XVI et ultimus incipit M.T.C. ».

    inc.: «Actico salutem dicit. Scribis mihi miraris Ciceronem... » (I, 17, 1).

    suivie de l'ep. I, 16.

    expl.: «...ad resistendum improborum consiliis» (I, 16 fin).

    f. 134 v°-136: Ps. Cicero, Epistula ad Octauianum.

    suit sans séparation le texte précédent.

    f. 136: Gellivs, Noctes Atticae (extrait: Epistula Fabricii et Aemilii consulum ad Pyrrhum regem).

    titre: «Epistola C. Fabritii et Emilii consulum Romanorum super proditione scripta ad regem Pirrum in qua accusatur, secundum quosdam Timochares, cuius filii in conuiuio regi pocula ministrabant, secundum alios Nicias, quod consulibus obtulerat regem uenenis necare ».

    inc. : «Consules Romani salutem dicunt Pirro regi. NOS pro tuis iniuriis continuo animo... ».

    expl.: «...tu nisi caue iacebis » (III, 8, 8).

    suivi de cette phrase: «Pyrrus rex consulibus et populo Romano laudes gratiasque... restituit reddiditque » (paraphrase de III, 8, 5 - éd. C. Hosius, Teubner, 1937, 1, p. 157).

    ~ f. 136 v°: Significatio litterarum antiquarum.

    titre: «Significatio litterarum antiquarum et breviature antique ».

    inc.: «A. Aulus. C. Gaius F. Filius...».

    expl.: «...B.M.F. Bene meriti fecit. Debent omnia poni in eo casu et proferri in quo posite sunt dictiones ad quas referuntur ut M. Cicero Marcus Cicero » (même texte plus long dans le ms. Pal. lat. 1502, f. 147 v°-148; cf. infra).

Intervenant

Anciens possesseurs

Anciennement dans

Origine

  • Origine: italienne, écriture gothique assez grosse et régulière. Le manuscrit a en partie le même contenu que le ms. Pal. lat. 1498 (cf. supra).

    (Source : Persée - DER-IRHT, XXI)

Historique de la conservation

Source des données : Persée - DER-IRHT, XXI

  • Possesseurs: Jan Gruter, qui signe aux f. I: «Iani Gruteri» avec cette note d’achat: «Emi a Cruckio Thalero (?) » et au f. 1: «Iani Gruteri »; bibliothèque palatine de Heidelberg (au f. I cote ancienne: 2179, et cote du transfert: C. 70/1435).

Notes

Source des données : Biblissima

  • E. Pellegrin, J. Fohlen, C. Jeudy, Y.-F. Riou, avec la coll. d'A. Marucchi et de P. Scarcia Piacentini, Les manuscrits classiques latins de la Bibliothèque Vaticane. Tome II, 2me partie. Fonds Palatin, Rossi, Ste-Marie Majeure et Urbinate par J. Fohlen, C. Jeudy, Y.-F. Riou, Paris, 1982, p. 157 (https://www.persee.fr/doc/dirht_0073-8212_1982_cat_21_22)
  • J. Fohlen, C. Jeudy, Y.-F. Riou, Les manuscrits classiques latins de la Bibliothèque Vaticane. Tome II, 2me partie. Fonds Palatin, Rossi, Ste-Marie Majeure et Urbinate, Paris, 1982 (https://digi.ub.uni-heidelberg.de/diglit/fohlen1982/0185)

Vie du livre

Sources des données