Point d'entrée sur le patrimoine écrit du Moyen Âge et de la Renaissance en Occident du VIIIe au XVIIIe siècle
Moteur de recherche de manuscrits et livres anciens numérisés et intéropérables
Plateforme collaborative de gestion de publication des données d'autorité Biblissima
Aide à la lecture et apprentissage des langues anciennes, outils et environnements de travail en XML
Service d’expertise autour des standards IIIF
Référentiel d'autorité Biblissima : https://data.biblissima.fr/entity/Q89452
Manifeste IIIF
Numérisation :
Numérisation du décor
Numérisation intégrale
Parch., XIVe-XVe s., ou XVe s. (début), III +143 ff. (f. 32 v°, 60-60 v° et 143 v° blancs), 2 col., 305 x 206 mm. Aux f. 1 et 33, miniatures illustrant le texte: f. 1, deux personnages, vêtus l’un d'une robe bleue et d’un manteau rose fourré d’hermine, l’autre d'une robe rose et d’un manteau bleu également fourré d’hermine, coiffés de chaperons bleus ornés d’hermine, sont assis sur un banc à haut dossier sculpté; f. 33, sur fond guilloché orange et or, un personnage âgé, à longue barbe blanche, vêtu d’une robe rouge et d’un manteau bleu fourré d’hermine, coiffé d’un capuchon orange et d’un chapeau en fourrure grise, est assis dans un fauteil, la main droite appuyée sur un gourdin noueux. Initiales sur fond d’or prolongées en marge par des feuillages de lierre; titres courants bleus.
Source des données : Heidelberger historische Bestände – digital
Langue(s) des textes dans le manuscrit : latin
Titre(s) : 1r-30v - Cicero: De amicitia30v - (Hieronymus presbyter: Epistula 21)30v-32r - Accessus in Ciceronis librum de amicitia33r-59v - Cicero: De senectute61r-73r - Cicero: Timaeus73v-82r - Ps. Cicero seu Ps. Cato: De re militari82v-96r - Cicero: Paradoxa ad Brutum96r-98r - Ps. Sallustius: Invectiva in Ciceronem98r-103v - Ps. Cicero: Invectiva in Sallustium103v-143r - Cicero: Orationes in L. Catilinam (I-IV)
Source des données : Persée - DER-IRHT, XXI
f. 1-30: Cicero, De amicitia.
inc.: «Quintus Mutius augur Sceuola multa... ».
expl.: «... nichil amicitia prestabilius putetis. Explicit liber Tullii de uera amicitia », suivi de ce distique: «Verus amicitie modus in me scriptus habetur
Quo socius socium pure uel amet uel ametur » (même distique après le De amicitia dans les mss. Vat. lat. 1739 (XIVe s.), f. 28 v° et Paris, Bibl. nat. lat. 6604 (XIVe s.), f. 59 v°).
~ f. 30 v°: ‹Hieronymvs presbyter, Epistula 21› (extrait remanié?).
inc.: «Poemata et libros gentilium si uelimus propter eloquencie florem tipus mulieris captiue tenendus est quam de utero nominum [sic pour “Deuteronomium”?] scribit et dominum ita precepisse commemorat ut si Israelita eam habere uelit uxorem... ».
expl.: «...more ferro acutissimo desecemus » (13, 5-6 avec variantes).
f. 30 v°-32: Accessus in Ciceronis librum de amicitia.
pas de titre.
inc.: «Atticus uir nobilis fuit multum familiaris Tullio Ciceroni...».
expl.: «...commendasse se dicit operis sui commendacio intelligitur » (éd d’après ce manuscrit et le ms. Reg. lat. 1574, E. Pellegrin, op. cit. infra, p. 281-283).
f. 33-59 v°: Cicero, De senectute.
inc.: «Attice [sic] si quid ego adiuuero... ».
à la fin: «Tullii de senectute liber explicit ».
f. 61-73: Cicero, Timaeus.
à la fin: «Explicit Tullius de essencia mundi ».
f. 73 v°-82: Ps. Cicero seu Ps. Cato, De re militari.
inc.: «Res militaris in tres diuiditur partes: equites, pedites...».
expl.: «...ad postremum olim in obliuionem perduta [sic] cognoscitur. Explicit liber de re militari » (éd. anciennes sous le nom de Cicero ou de Modestus, celle de 1604 est reproduite dans M. Nisard, Ammien Marcellin, Jornandès, Frontin, Végèce, Modestus, Paris, 1860, p. 643-651, avec trad. française; en réalité, compilation d’extraits de Végèce du XIIIe s. ou du XIVe s., cf. L. Dalmasso, La storia di un estratto di Vegezio. Saggio sulla fortuna dell’ «Epitoma rei militaris», dans Rendiconti del R. Istituto lombardo, ser. 2, 40, 1907, p. 805-814).
f. 82 v°-96: Cicero, Paradoxa ad Brutum.
à la fin: «Explicit Tullius de paradoxa ».
f. 96-98: Ps. Sallvstivs, Inuectiua in Ciceronem.
titre f. 96 v° col. 1: «Inuectiua Salustii contra Tullium ».
f. 98-103 v°: Ps. Cicero, Inuectiua in Sallustium.
titre: «Inuectiua Salustii contra Tullium [sic] ».
f. 103 v°-143: Cicero, Orationes in L. Catilinam (I-IV).
titre: «Tullius contra Cathelinam liber primus ».
à la fin: «Explicit liber Inuectiuarum Tullii ad Cathelinam».
Origine: française, écriture bâtarde légèrement brisée.
Possesseurs: Ulrich Fugger (au f. I cote: 238 Hen.); bibliothèque palatine de Heidelberg (au f. I cote ancienne: 295, et cote du transfert: C. 79/1866).
Source des données : Biblissima
Exports RDF à venir…
Vous pouvez visualiser et manipuler ce document directement sur ce site, le comparer à d'autres grâce au visualiseur Mirador, ou glisser-déposer cette icône dans le visualiseur IIIF de votre choix. En savoir plus sur IIIF