Paris. Bibliothèque nationale de France, Département des manuscrits, Latin 6988

Référentiel d'autorité Biblissima : https://data.biblissima.fr/entity/Q65580

  • Titre attesté :
    • 1.° Nicolai antidotarius, doses et synonyma. — 2.° Pilulae Regis Siciliae, quibus utebatur qualibet die ; sive additiones ad antidotarium Nicolai. — 3.° Avicennae tractatus de phlcbotomia. — 4.° Constantini, Monachi Cassinensis, de stomachi passionibus tractatus. — 5.° Ejusdem liber de elephantia. — 6.° Magistri Poncii de S. Aegidio curae ; sive summa de omni genere aegritudinum. — 7.° Compendium Salerni. — 8.° Constantini tractatus de coïtu. — 9.° Tractatus de medicinarum simplicium virtutibus, secundùm Joannem de S. Paulo ; aliàs secundùm Platearium. — 10.° Richardi tractatus de phlebotomia. — 11.° Magistri P. Juliani liber de eodem argumento. — 12.° Libellus antibalomenon dictus, sive quid pro quo. — 13.° Richardi anatomia. — 14.° Anonymi tractatus de oculorum morbis. — 15.° Joannis Stephani opusculum de febribus. — 16.° Liber de passionibus mulierum, secundùm Trotulam. — 17.° Anonymi liber cujus titulus est : Flores urinarum. — 18.° Aegidii versus de urinis : accedit Gileberti commentarius. — 19.° Ejusdem Aegidii versus de pulsibus : accedit commentarius. — 20.° Constantini, Monachi Cassinensis, liber de spermate. — 21.° Ejusdem liber de melancholia.
  • Autre forme de la cote :
    • Paris, BnF, lat. 6988
    • BnF lat. 6988
    • Paris. Bibliothèque nationale de France, Département des manuscrits, Latin 6988
    • Paris. BnF, Latin 6988
  • Conservé à : Paris. Bibliothèque nationale de France, Département des manuscrits
  • Date de fabrication :
  • Support : Parchemin.
  • Composition :
    • 165

Aspects codicologiques

  • Parchemin, 165 f., une main principale. Recueil de traités de médecine. La section astrologique est encadrée par Richard l’Anglais, Flebotomia (82ra-87rb) et Quid pro quo (90ra-90vb)

    (Source : Persée - DER-IRHT, LXXXIV)

Présentation du contenu

Source des données : Persée - DER-IRHT, LXXXIV

  • 87rb-90ra «Notabile bonum de flebotomia secundum magistrum P. Iuliani. Si necessitas fuerit in omni tempore est flebotomus est adhibendus… » (voir BnF, lat. 11229, f. 41r-44r) [TK, 1455].

Textes du manuscrit

Source des données : Manuscripta medica

Anonyme : Additiones super Antidotarium [latin].

Anonyme : Antibalomenon [latin].

Anonyme : De conceptione [latin].

  • Œuvre associée : De conceptione
  • Feuillets : 3va
  • Auteur du texte : Anonyme
  • Note : Fragmentum
  • Incipit : Sperma receptum in matrice partim suo calore

Anonyme : De ordinatione diaetae secundum Constantinum [latin].

Anonyme : Trotula [latin].

  • Œuvre associée : Trotula
  • Feuillets : 98rb-106rb
  • Auteur du texte : Anonyme
  • Incipit : Cum auctor universitatis Deus in prima mundi origine...
  • Explicit : ... et mane lavet cum aqua tepida.

Avicenne (0980-1037) : De phlebotomia [latin].

  • Œuvre associée : De phlebotomia
  • Feuillets : 32ra-37rb
  • Auteur du texte : Avicenne (0980-1037)
  • Incipit : Hic incipit flebotomia Avicenne. Flebotomia est evacuatio utiilis...
  • Explicit : ... difficilia et eis similia. Explicit fleubothomia Avicenne. Deo gratias.

Claude Galien (0131?-0201?) : De spermate [latin].

Constantin l'Africain (101.-1087?) : De coitu [latin].

  • Œuvre associée : De coitu
  • Feuillets : 78va-80va
  • Auteur du texte : Constantin l'Africain (101.-1087?)
  • Incipit : Incipit liber Constantini de choytu. Prologus. Creator volens animalium genus firmiter ac stabiliter...
  • Explicit : ... unge. Explicit. Amen.

Constantin l'Africain (101.-1087?) : De elephancia [latin].

  • Œuvre associée : De elephancia
  • Feuillets : 53va-54vb
  • Auteur du texte : Constantin l'Africain (101.-1087?)
  • Incipit : Incipit liber Constantini de elephantia. Oportet medicum investigare chimorum putredines...
  • Explicit : ... et conficiantur ad modum ungui.

Constantin l'Africain (101.-1087?) : De melancolia [latin].

Constantin l'Africain (101.-1087?) : De stomacho [latin].

  • Œuvre associée : De stomacho
  • Feuillets : 37rb-53va
  • Auteur du texte : Constantin l'Africain (101.-1087?)
  • Incipit : Incipit prologus libri stomachi Constantini. Reverendissimo domino Alfano Salernitane ecclesie archipresuli...
  • Explicit : ...significatione siccitatem et dyaforesim. Explicit liber de stomaco Constantini.

Gentile Gentili (12..-1348) : Commentarius in Aegidii Corboliensis De pulsibus [latin].

Gilbert l'anglais (11..?-1250?) : Commentarius in Aegidii Corboliensis De urinis [latin].

Gilles de Corbeil (1140?-1224) : De pulsibus [latin].

  • Œuvre associée : De pulsibus
  • Feuillets : 145ra-159v
  • Auteur du texte : Gilles de Corbeil (1140?-1224)
  • Incipit : Prol. Quatuor sunt membra principilia quibus humani corporis machina... Txt. : Ingenii vires modicis conatibus impar...
  • Explicit : ... cultum Philareti nominis horret.

Gilles de Corbeil (1140?-1224) : De urinis [latin].

  • Œuvre associée : De urinis
  • Feuillets : 107vb-144vb
  • Auteur du texte : Gilles de Corbeil (1140?-1224)
  • Incipit : Dicitur urina quoniam sit in renibus una...
  • Explicit : ...cumulat mala circumstancia culpam.

Jean XXI (pape, 1220?-1277) : De phlebotomia [latin].

Johannes de Sancto Paulo (11..-1215?) : De simplicium medicinarum virtutibus [latin].

  • Œuvre associée : De simplicium medicinarum virtutibus
  • Feuillets : 80vb-85ra
  • Auteur du texte : Johannes de Sancto Paulo (11..-1215?)
  • Incipit : Incipit liber medicinatum simplicium. Cogitanti mihi de simplicium medicinarum virtutibus...
  • Explicit : ... et clare cutis reddunt hominem. Explcit cogitanti mihi qui dicitur liber virtutum medicinarum simplcium secundum Platearium.

Johannes Stephani (12..?-12..?) : De febribus [latin].

  • Œuvre associée : De febribus
  • Feuillets : 96rb-98rb
  • Auteur du texte : Johannes Stephani (12..?-12..?)
  • Incipit : In nomine sancte et individue trinitatis. Ego Iohannes Stephani hoc opusculum febricium aggredior...
  • Explicit : ... modo. Explicit.

Maur de Salerne (11..-1214) : De phlebotomia [latin].

Maur de Salerne (11..-1214) : De urinis [latin].

  • Œuvre associée : De urinis
  • Feuillets : 106rb-vb
  • Auteur du texte : Maur de Salerne (11..-1214)
  • Note : Extractra
  • Incipit : Incipiunt flores urinarum. Quoniam de urina scientia sumus tractaturi...
  • Explicit : ... et inferius est grossa. Expliciunt flores urinarum.

Nicolas de Salerne (11..-11..) : Doses [latin].

  • Œuvre associée : Doses
  • Feuillets : 21vb-23ra
  • Auteur du texte : Nicolas de Salerne (11..-11..)
  • Incipit : Quia sufficienter de dispensatione omnium confectionum...
  • Explicit : ... 3. 1.

Nicolas de Salerne (11..-11..) : Liber Nicolai [latin].

Nicolas de Salerne (11..-11..) : Quid pro quo [latin].

  • Œuvre associée : Quid pro quo
  • Feuillets : 90ra-90vb
  • Auteur du texte : Nicolas de Salerne (11..-11..)
  • Incipit : Quoniam ea que sunt utilia in curationibus...
  • Explicit : ... flore vitice. Explicit quid pro quo. Deo gratias.

Nicolas de Salerne (11..-11..) : Synonyma [latin].

  • Œuvre associée : Synonyma
  • Feuillets : 23rb-24va
  • Auteur du texte : Nicolas de Salerne (11..-11..)
  • Incipit : Expletis autem specierum que ad omnium....Arthemisia id est matricaria...
  • Explicit : ...Zimeleon, id est queque folium. Explicit Antidotarius Nicholai et doses et sinonima eius. Deo gratias.

Pontius de Sancto Aegidio (12..?-12..?) : Curae [latin].

  • Œuvre associée : Curae
  • Feuillets : 55ra-72vb
  • Auteur du texte : Pontius de Sancto Aegidio (12..?-12..?)
  • Incipit : Incipiunt cure magistri Poncii de Sancto Egidio. Cure omnium egritudinum que accidunt...
  • Explicit : ... et post ea ibi non nascentur. Expliciunt cure magistri Poncii de Sancto Egidio.

Pseudo-Nicolaus Salernitanus, Nicolas de Salerne (11..-11..) : Antidotarium [latin].

  • Œuvre associée : Antidotarium
  • Feuillets : 4ra-21va
  • Auteur du texte : Nicolas de Salerne (11..-11..)
  • Incipit : Ego Nicolaus rogatus a quibusdam in practica medicine studere volentibus... Aurea alexandrina...
  • Explicit : ... vel coram quibusdam personis.

Richardus Anglicus (11..-12..) : Anatomia [latin].

  • Œuvre associée : Anatomia
  • Feuillets : 90vb-93va
  • Auteur du texte : Richardus Anglicus (11..-12..)
  • Incipit : Incipit anatomia. Galieno testante in Tegni quicumque interiorum membrorum cognitor esse desiderat...
  • Explicit : ... liquide breviter que notata. Explicit anathomia Ricardi. Deo gratias.

Richardus Anglicus (11..-12..) : De phlebotomia [latin].

  • Œuvre associée : De phlebotomia
  • Feuillets : 85ra-87rb
  • Auteur du texte : Richardus Anglicus (11..-12..)
  • Incipit : Incipit Flebotomia Ricardi. Medelam membrorum duplicem habere diversitatem...
  • Explicit : ... dissolvatur timendum est. Explicit Flebotomia Ricardi.

Salernus Aequivocus (11..-11..?) : Compendium [latin].

  • Œuvre associée : Compendium
  • Feuillets : 72vb-78vb
  • Auteur du texte : Salernus Aequivocus (11..-11..?)
  • Incipit : Incipit compendium Salerni. Prologus. Duplici me causa cogente socii dilectissimi...
  • Explicit : ... et sillum. Explicit compendium Salerni. Deo gratias.

Zacharias de Salerno (11..?-11..?) : Tractatus de passionibus oculorum [latin].

Anciens possesseurs

Anciennement dans

Historique de la conservation

Source des données : BnF Archives et manuscrits

  • Colbertinus

Source des données : Persée - DER-IRHT, LXXXIV

  • Colbert

Notes

Source des données : Biblissima

  • D. Juste, Catalogus Codicum Astrologorum Latinorum. II. Les manuscrits astrologiques latins conservés à la Bibliothèque nationale de France à Paris (Documents, études et répertoires de l'Institut de Recherche et d'Histoire des Textes, 84), Paris, 2015, p. 71 (https://www.persee.fr/doc/dirht_0073-8212_2015_cat_84_1)

Source des données : Manuscripta medica

  • De la Grange

Bibliographie

  • CCMB III, p. 300-301.

Sources des données