Point d'entrée sur le patrimoine écrit du Moyen Âge et de la Renaissance en Occident du VIIIe au XVIIIe siècle
Moteur de recherche de manuscrits et livres anciens numérisés et intéropérables
Plateforme collaborative de gestion de publication des données d'autorité Biblissima
Aide à la lecture et apprentissage des langues anciennes, outils et environnements de travail en XML
Service d’expertise autour des standards IIIF
Référentiel d'autorité Biblissima : https://data.biblissima.fr/entity/Q89454
Manifeste IIIF
Numérisation :
Numérisation du décor
Numérisation intégrale
Papier (filigrane f. I, 1-47 et 72-107: var. Briquet 2466, Vérone, 1442; f. 48-71: var. Briquet 14334, Pignerol, 1458; f. 108-333: var. Briquet 6620, Piémont, 1473; f. 334-439: var. Briquet 6597, Chiavenna, Milan, 1465-1472), XVe s. (a. 1467), II + 439 ff. (pas de f. 224-233 par erreur), 2 col., 290 x 170 mm. Au f. 1, initiale verte sur fond or et pourpre se prolongeant en rinceaux de feuillages dans la marge; au bas du feuillet, branche verte divisée en deux rinceaux à feuillages et fleurettes bleues et mauves surmontant les armes. Le f. II, remployé comme feuillet de garde, contient un faux début du De officiis, limité à quelques lignes, et la table du contenu ajoutée d’une main postérieure.
Source des données : Heidelberger historische Bestände – digital
Langue(s) des textes dans le manuscrit : latin
Titre(s) : 1r-183v - Cicero: Opera1r-28r - De officiis28v-71r - De finibus71r-101v - De inuentione102r-134r - De natura deorum134r-158r - De diuinatione158v-162v - De fato163r-167r - Timaeus167v-183v - Lucullus seu Academica priora183v-186r - Ps.-Cicero: Oratio pridie quam in exilium iret186v-199r - Cicero: Orationes in L. Catiliniam (I-IV)199r-199v - Ps.-Sallustius: Inuectiua in Ciceronem200r-201v - Ps.-Cicero: Inuectiua Sallustium201v-323r - Cicero: Orationes201v-214v - De lege agraria215r-234v - In L. Pisonem235r-238v - Cum senatui gratias egit239r-241v - Pro A. Licinio Archia poeta241v-244r - Pro M. Marcello244r-246v - Pro Q. Ligaro247r-250r - Pro rege Deiotaro250r-253v - In P. Vatinium testem254r-256r - Cum populo gratias egit256r-268r - De domo sua268r-281v - Pro P. Sestio282r-286r - De prouinciis consularibus286r-292r - De haruspicum responsis292v-297v - Pro L. Cornelio Balbo298r-304v - Pro M. Caelio305r-310v - De imperio Cn. Pompei311r-319r - Pro A. Caecina319v-323r - Pro P. Sulla323v-438v - Cicero: Opera323v-330v - De senectute331r-339v - De amicitia340r-344r - Paradoxa ad Brutum344r-393r - Orationes in M. Antonium Philippicae (I-XIV)393v-438v - Tusculanae disputationes
Source des données : Persée - DER-IRHT, XXI
f. 1-183 v°: Cicero, Opera.
f. 1-28: De officiis.
titre: «Marci Tulii Ciceronis de officiis liber primus incipit ad Marcum Ciceronem filium etc. ».
f. 28 v°-71: De finibus (ms. B des éditions).
titre: «Marci Tulii Ciceronis de finibus bonorum et malum [sic] liber primus incipit etc. ».
f. 71-101 v°: De inuentione.
titre: «Incipit liber primus de Rethoricorum inuentione Marci Tulii Ciceronis Philosophorum ».
f. 102-134: De natura deorum.
titre: «Incipit liber primus Marci Tulii Ciceronis de natura deorum et hoc sit ».
f. 134-158: De diuinatione.
titre: «Incipit liber primus de diuinacione Marci Tulii Ciceronis ».
f. 158 v°-162 v°: De fato.
titre: «Incipit liber de fato Marci Tulii Ciceronis et cetera ».
f. 163-167: Timaeus.
titre: «Sequitur Thymaeus Platonis Marci Tulii Ciceronis etc. ».
f. 167 v°-183 v°: Lucullus seu Academica priora.
titre: «Incipit Lucullus Marci Tulii Ciceronis philosophi ».
f. 183 v°-186: Ps. Cicero, Oratio pridie quam in exilium iret.
titre: «Oratio Marci Tulii Ciceronis pridie quam in exilium iret et cetera ».
f. 186 v°-199: Cicero, Orationes in L. Catilinam (I-IV).
titre: «Sequuntur nunc quatuor libri Marci Tulii Ciceronis qui dicuntur libri inuectiuarum in Catilinam ».
f. 199-199 v°: Ps. Sallvstivs, Inuectiua in Ciceronem.
titre: «Crispi Salustii oracio inuectiua incipit in Marcum Tulium Ciceronem etc. ».
f. 200-201 v°: Ps. Cicero, Inuectiua in Sallustium.
titre: «Incipit oracio inuectiua M. Tulii Ciceronis in Crispum Sallustium ».
f. 201 v°-323: Cicero, Orationes.
f. 201 v°-214 v°: De lege agraria (ms. e de Boulanger).
titre: «Incipit liber primus de lege agraria Marci Tulii Ciceronis etc. ».
f. 215-234 v°: In L. Pisonem (ms. e de Grimal).
titre: «Sequitur nunc primus liber Marci Tulii Ciceronis Inuectiuarum in Pisonem etc. ».
f. 235-238 v°: Cum senatui gratias egit (ms. V des éditions).
titre: «Oracio Marci Tulii Ciceronis in senatu post reditu ab exilio etc. ».
f. 239-241 v°: Pro A. Licinio Archia poeta (ms. V des éditions).
titre: «Oracio Marci Tulii Ciceronis pro Aulo Archia poeta Tharentino etc. ».
f. 241 v°-244: Pro M. Marcello.
titre: «Incipit oratio Marci Tulii Ciceronis pro Marco Marcello apud Gaium Cesarem etc. ».
f. 244-246 v°: Pro Q. Ligario.
titre: «Incipit oracio Marci Tulii Ciceronis pro Quinto Ligario apud G. Cesarem etc. ».
f. 247-250: Pro rege Deiotaro.
titre: «Incipit oratio Marci Tulii Ciceronis pro Rege Deiotaro apud Gaium Cesarem etc. ».
f. 250-253 v°: In P. Vatinium testem.
titre: «Incipit oracio Marci Tulii Ciceronis in Vatinium testem ».
f. 254-256: Cum populo gratias egit (ms. V des éditions).
titre: «Incipit oratio Marci Tulii Ciceronis cum de reditu suo P‹opulo› R‹omano› gratias egit etc. ».
f. 256-268: De domo sua (ms. V des éditions).
titre: «Incipit oratio Marci Tulii Ciceronis in Clodium ».
f. 268-281 v°: Pro P. Sestio.
titre: «Incipit oracio Marci Tulii Ciceronis pro Sestio apud iudices ».
f. 282-286: De prouinciis consularibus.
titre: «Incipit oracio Marci Tulii Ciceronis de prouinciis consularibus ».
f. 286-292: De haruspicum responsis.
titre: «Incipit oracio Marci Tulii Ciceronis de aruspicum responsis etc. ».
f. 292 v°-297 v°: Pro L. Cornelio Balbo.
titre: «INcipit oracio Marci Tulii Ciceronis pro Cornelio Balbo et Pompeiio etc. ».
f. 298-304 v°: Pro M. Caelio.
titre: «INcipit oracio Marci Tulii Ciceronis pro Celio etc.».
aux f. 300 col. 1, l. 54 -301 col. 1, l. 12, transposition du passage 7, 18-11, 27 dans le chap. 15, 36 (cf. supra, Pal. lat. 1483, f. 72-90 v°).
f. 305-310 v°: De imperio Cn. Pompei (ms. V des éditions).
titre: «Incipit oracio Marci Tulii Ciceronis de imperio Cn. Pompeii et cetera ».
f. 311-319: Pro A. Caecina (ms. V des éditions).
titre: «Incipit liber pro Aulo Caecina Marci Tulii Ciceronis ».
f. 319v°-323: Pro P. Sulla (ms. V des éditions).
titre: «Incipit liber breuis pro Silla Marci Tulii Ciceronis et hoc sit ».
expl. inachevé: «... aut de republica aut de alicuius periculo meminisse » (15, 43).
f. 323 v°-438 v°: Cicero, Opera.
f. 323 v°-330 v°: De senectute.
titre: «Incipit liber Marci Tulii Ciceronis de senectute qui uocatur Catho maior ».
f. 331-339 v°: De amicitia.
titre: «Incipit liber primus Marci Tulii Ciceronis de amicitia etc. ».
inc.: «Quintus Mutius augur Sceuola multa...».
expl.: «...nichil prestabilius putes [sic]. Valete etc.».
f. 340-344: Paradoxa ad Brutum.
titre: «Incipit liber Marci Tulii Ciceronis qui grece dicitur Paradoxa quod latine dici potest circa gloriam proprie autem mirabilia etc. ».
f. 344-393: Orationes in M. Antonium Philippicae (I-XIV).
titre: «Incipit liber primus Philippicarum in Antonium Marci Tulii Ciceronis etc. ».
le liv. III du manuscrit comprend la Philipp. III, 1-27; le liv. IV comprend Philipp. III, 28-fin d’ou un décalage dans la numérotation jusqu’à la Philipp. VII.
f. 366 col. 2, lacune des manuscrits de la classe D à la fin de la Philipp. V et au début de la Philipp. VI: le texte passe de «... p.c. legatorum mentionem » (V, 12, 31) à «numquam uidi tantam...» (VI, 7, 18).
f. 393 v°-438 v°: Tusculanae disputationes.
titre: «Incipit liber primus Tusculanarum Marci Tulii Ciceronis et cetera ».
Origine: allemande (?, peut-être d’un copiste travaillant en Italie), écriture semi-cursive anguleuse légèrement penchée. Une mention de date se lit à la fin du titre du f. 215: «Sequitur nunc... in Pisonem etc. 1467 ».
Possesseurs: les armes, peintes au bas du f. 1: de gueules au coq chantant d’argent et de sable perché sur un bâton d’or (de couleur jaune) surmontées d’un cimier orné de plumes avec lambrequins rouges et noirs, n’ont pas été identifiées; bibliothèque palatine de Heidelberg (au f. II v° note concernant l’édition Gruter: «Palatinus secundus vocatur a Grutero ad Ciceronem in libris de officiis, de finibus, de natura, de diuinatione, de fato, de lege agraria, pro Caecina, in Pisonem, Philippicis sed non in de uniuersitate; in Tusculanis vocatur quartus; in Catilinariis primus; in Flacciana oratione nonus; in pro Archia, ad Quirites, de harusp. resp., pro domo sua, pro Sextio, pro Balbo, in Catone et paradoxis vocatur quartus; in Loelio sextus; in Timaeo primus » (cf. supra, Pal. lat. 1459), au f. II cote ancienne: 1213, et cote du transfert: C. 138/143).
Source des données : Biblissima
Exports RDF à venir…
Vous pouvez visualiser et manipuler ce document directement sur ce site, le comparer à d'autres grâce au visualiseur Mirador, ou glisser-déposer cette icône dans le visualiseur IIIF de votre choix. En savoir plus sur IIIF