Vatican. Biblioteca apostolica vaticana, Chig.L.VII.241

Biblissima authority file: https://data.biblissima.fr/entity/Q87959

Codicological aspects

  • Papier (filigrane Briquet 6641: Sienne, 1434-1435), XVe s., III + 95 ff. + 3 ff. (f. 24, 29-31 v° et 79 v° blancs), 287 X 193 mm. Aux f. 1 et 17, grandes initiales à filigranes jaunes, bleues et rouges descendant le long de la marge. Gloses marginales surtout aux f. 24-95.

    (Source : Persée - DER-IRHT, XXI)

Contents

Data Source: Persée - DER-IRHT, XXI

  • f. 1-23 v°: Priscianvs, Partitiones XII uersuum Aeneidos principalium.

    titre: «PRisciani grammatici partitiones uersuum XII Eneidos principalium uiri dissertissimi opus quodam ad pueros instituendos de primis uersibus Virgilii».

    f. 24 v°-28 v°: Priscianvs, De metris Terentii.

    titre: «PRISCIANI DE METRIS TERENTII ET ALIORVM COMICORVM».

    ~ f. 32-64 v°: Alcvinvs, Ars grammatica.

    inc.: «Fuerunt in scola Albini...».

    f. 65-74 v°: Servivs, Commentarius in artem Donati (extrait).

    suite du texte copiée aux f. 80-95 v° (cf. infra).

    titre: «DE PARTIBVS ORATIONIS ARS ALBINI GRAMMATICI» (les 3 derniers mots récrits à l’encre sur ces 3 mots mal grattés: «ARTIS DONATI SECVNDE»).

    inc.: «QVAE sunt (ces 2 mots sont raturés) principales partes orationis («sunt» ajouté d’une autre main) Nomen et uerbum...».

    expl.: «... ut irasceretis et hos callidos homines et SIMILIA» (éd. H. Keil, Gramm. lat., 4, 1864, p. 428-443).

    f. 75-78: Servivs, De finalibus.

    titre: «SERVII HONORATI DE VLTIMARVM SYLLABARVM NATVRIS AD AQVILINVM OPVSCVLVM INCIPIT».

    inc.: «SEruius Honoratus Aquilino salutem. Vltimarum syllabarum naturam...».

    à la fin, distique (add.): «Obscuras pellit tenebras de pectore uatis

    Digestis regulis Seruius egre suis».

    f. 78 v°-79 (add.): Marivs Victorinvs, Ars grammatica (extrait).

    pas de titre.

    inc.: «‹N›vnc res admonuit ut non absurdum uideretur...».

    expl. inachevé: «... per t scribendum erit non per d ut tot et quot» (I, 4 début - éd. H. Keil, Gramm. lat., 6, 1874, p. 7, l. 35-10, l. 11).

    f. 80-95 v°: Servivs, Commentarius in artem Donati (extrait).

    titre: «ARS SERVII DE PRIMIS OCTO PARTIBVS ORATIONIS DONATI GRAMMATICI» (corrigé en «ARS DONATI COMPENDIATA»).

    inc.: «ARS DICTA EST VEL ἀπὸ τὴς ἀρετῆς id est a uirtute...».

    expl.: «... cuius partes sunt cola et commata, colon est ut arma uirumque, comma armatii [sic]» (cf. supra, f. 65-74 v° la suite du texte - éd. H. Keil, Gramm. lat., 4, 1864, p. 405-428).

Former owners

Formerly part of

Origin

  • Origine: italienne, peut-être Sienne d’après le filigrane, écritures humanistiques rondes.

    (Source : Persée - DER-IRHT, XXI)

Provenance

Data Source: Persée - DER-IRHT, XXI

  • Possesseurs: Agostino Patrizi Piccolomini, dont l’ex-libris en partie gratté se lit au f. 96: «Liber iste est Augustini de Senis nunc diaconi quem emit a F. P. (?) de mense Iulii 1456»; le cardinal Fabio Chigi, dont les armes sont dorées au fer sur la reliure (cotes ancienne 418, moyenne 2396).

Notes

Data Source: Biblissima

Bibliography

    • G. Mazzini, Il codice Vaticano latino 3313 della Grammatica di Prisciano (Arch. lat. med. aev., 1, 1924, p. 214 et 215), simple mention
    • C. Jeudy, La tradition manuscrite des «Partitiones» de Priscien (Rev. hist. textes, 1, 1971, p. 135-136).

Life cycle of this book

Data source