Vatican. Biblioteca apostolica vaticana, Reg.lat.1439

Biblissima authority file: https://data.biblissima.fr/entity/Q90807

  • Other Form of the Shelfmark :
    • Reg. lat. 1439
    • Bibliothèque vaticane, Reg. lat. 1439
    • Vatican. BAV, Reg.lat.1439
    • Vatican. Biblioteca apostolica vaticana, Reg.lat.1439
  • Held at : Vatican. Biblioteca apostolica vaticana
  • Date of Origin :
  • Place of Origin :

Codicological aspects

  • Parch., XIIe s., II + 95 ff., 192 x 120 mm.

    Peut-être recueil de trois parties: 1) f. 1-19 ; 2) f. 20-31 ; 3) f. 32-95. Au f. 1 initiale C en forme de dragon. Quelques gloses marginales et interlinéaires ; quelques croquis illustrant le texte de Macrobe, f. 35-95 ; en marge du f. 37 v° croquis à la mine de plomb d’une femme nimbée.

    (Source : Persée - DER-IRHT, XXI)

Contents

Data Source: Persée - DER-IRHT, XXI

  • 2 - f. 20-31 v°: Cicero, De amicitia.

    titre: «Incipit LIBER TVLLII de uera et perfecta amicicia.»

    inc.: «QVINTVS Mucius Augur Ceuola [sic] ...».

    expl.: «... nil prestabilius amicicia PVTETIS».

    3 - f. 32-35: Cicero, Somnium Scipionis.

    (Accessus et comment.) f. 32 en marge (de 2 mains):

    (Accessus) 1) texte: «Titulus incipit Macrobii orianites (?) Ambrosii liber I Macrobii id est longe uie orianites (?) in dicis (?) sompni or̄. (?) Ambrosii id est cibi celestis. Materia est somnium Scipionis. Intentio describere sompnium Scipionis».

    2) inc.: «Scipio habuisse occasionem referendi sonnium (?) inducitur hanc scilicet (?) quia Lelyus et ceteri conquerebantur de Nasica quia non habet (?) et statuam quasi premium sue iustitie...».

    (comment.): «Cum in Africam u. etc. Verba Scipionis ad Lelyum quem Cicero inducit loquentem...» (10 lignes).

    (texte) f. 33 v°: «... et motu ipsorum orbium efficitur et acuta //» (5, 1).

    1 feuillet manque (en marge note du XVe s.: «deest una charta»).

    f. 34: «// meliores fuerunt uiri cum presertim aput eos...» (7, 2).

    f. 35-95: Macrobivs, Commentarius in Somnium Scipionis.

    (Accessus) inc. f. 35 marge de droite: «Plato et Cicero uterque de R. P. tractau‹erunt ?› sed Plato eam adinuenit et inuenta ordinauit cuius institutionis...».

    expl.: «... hic per somniantem affirmauit cuius uerba Scipionis Macrobius exponit». (23 lignes).

    à la fin du texte: «MACROBII TEODOSII C. S. ET ILLIVS DE SOMPNIO SCIPIONIS IIus LIBER EXPLICIT».

Former owners

Formerly part of

Origin

  • Origine: française ; 2 - écriture semi-cursive peu régulière ; 3 - écritures plus petites assez régulières et anguleuses.

    (Source : Persée - DER-IRHT, XXI)

Provenance

Data Source: Persée - DER-IRHT, XXI

  • Possesseurs: 3 -probablement les frères mineurs (Cordeliers) de Périgueux d’après l’ex-libris du f. 95 v°: «fratrum minorum Petrag. sum» (XIVe s.), en haut du f. 32 note d’un donateur ou d’un bibliothécaire, peut-être de ce même couvent: «Fr‹ater› B. de Bordelia (ou «Bordesia».) posuit in armario librum istum» (XIIIe s.) ; on lit ces noms au bas du f. 95 v°, à l’envers: «Liber Alhimii (ou «Athimii».) de gradibus. Iacobus Althimius (ou «Athimius» ?)» (XVIe s.).

    1-3 -Nicolas Heinsius, de Leyde (1620-1681), ex-libris au f. 1: «Nicolai Heinsii»; Reine Christine de Suède (cote 1813 au f. I v°).

Notes

Data Source: Biblissima

  • E. Pellegrin, J. Fohlen, C. Jeudy, Y.-F. Riou, avec la coll. d'A. Marucchi, Les manuscrits classiques latins de la Bibliothèque Vaticane. Tome II, 1re partie. Fonds Patetta et Fonds de la Reine par E. Pellegrin, Paris, 1978, p. 214 (https://www.persee.fr/doc/dirht_0073-8212_1978_cat_21_21)

Bibliography

  • B. Munk-Olsen, Quelques aspects de la diffusion du «Somnium Scipionis» de Cicéron au moyen âge (du IXe au XIIe s.) (Studia romana in honorem Petri Krarup septuagenarii, Copenhague, 1976, p. 150, n° 92), brève mention.

Life cycle of this book

Data source