Vatican. Biblioteca apostolica vaticana, Pal.lat.1620

Biblissima authority file: https://data.biblissima.fr/entity/Q89512

Codicological aspects

  • Parch., XIIe s. (1ère moitié), I (pap.) +40 ff. (f. I v° blanc), 238 x 142 mm. Au f. 1, initiale rubriquée et au f. 40 v°, initiale à entrelacs dessinée à la plume. Gloses marginales et interlinéaires contemporaines, surtout aux f. 1 v°-2, 14 et 26-28, de plusieurs mains.

    (Source : Persée - DER-IRHT, XXI)

Contents

Data Source: Heidelberger historische Bestände – digital

  • Langue(s) des textes dans le manuscrit : latin

    Titre(s) :
    1r-1v - Preafatio Monacensus ad Terentium
    1v - Epitaphium Terentii
    1v-40v - Terentius: Comoediae
    1v-13v - Andria
    13v-27v - Eunuchus
    27v-40v - Heautontimorumenos

Data Source: Persée - DER-IRHT, XXI

  • f. 1-1 v°: Praefatio Monacensis ad Terentium.

    pas de titre, mais add. du XVIe s. dans la marge supérieure du f. 1: «Terentius Affer ».

    1) Argumentum ad Andriam.

    inc.: «ORto bello Athenis Chremes quidam senex...».

    expl.: «... dederunt Carino sodali eius ».

    2) Vita Terentii :

    inc.: «TERENCIVS genere extitit Afer ciuis Cartaginiensis. Redeunte autem Scipione Romam... ».

    (glose) inc. f. 1 v° marge de gauche: «Intencio huius prologi est ut hoc argumentum nouo poete ueniam... ».

    expl.: «...ad respondendum eum prouocans » (8 lignes).

    (texte) expl. f. 1 v°: «... cum qua et Glicerium que Passibula uocabatur uenit » (éd. G. Ballaira, Praefatio «Monacensis » ad Terentium quae integra in cod. Vat. lat. 11455 asseruatur, dans Boll. Comit. Ediz. Naz. Class., 16, 1968, p. 15-17; Y.-F. Riou, Essai sur la tradition manuscrite du «Commentum Brunsianum » des comédies de Térence (Rev. hist. textes, 3, 1973, p. 109-112 et 106-109).

    f. 1 v°: Epitaphium Terentii (Anthol. lat. 487c).

    pas de titre.

    (glose) inc. f. 1 v° marge de gauche: «Argumentum est res ficta que fieri potest et uerisimilis est, fabula est res ficta que fieri non potuit nec uerisimilis est... ».

    f. 1 v°-40 v°: Terentivs, Comoediae.

    f. 1 v°-13 v°: Andria.

    (gloses) inc. f. 2 marge de droite: «Postquam beniuolentiam IIII modis captauit a persona aduersarii imperata congrue ad narracionem descendit... » (cf. v. 9).

    (texte) à la fin: «P. T. Affri Andria finit ».

    f. 13 v°-27 v°: Eunuchus.

    titre avec didascalie: «Incipit EVNVCVS acta Lvdis meGALENSIBVS L. POSTVMIO Albino L. CORnelio MERVLA EDILIBVS... ».

    l’argument manque.

    (gloses) inc. f. 14 marge de gauche: «Noster poeta non uult ledere aliquem et uult placere multis... ».

    f. 27 v°-40 v°: Heautontimorumenos.

    il manque le titre et la didascalie.

    (gloses) inc. f. 27 v° marge de gauche: «In hoc prologo sicut in aliis intendit respondere incertis maliuoli poete uerbis et excusare se de totis criminibus... ».

    (texte) expl. mutilé: «... Quid id ergo ? SY. Sic est non esse//» (v. 985).

Participant

Former owners

Formerly part of

Origin

  • Origine: peut-être allemande, cf. P. Lehmann, op. cit. infra. Le manuscrit reflète fortement les leçons du ms. Vat. lat. 3226 (Bembinus), d’après B. Allen, op. cit. infra.

    (Source : Persée - DER-IRHT, XXI)

Provenance

Data Source: Persée - DER-IRHT, XXI

  • Possesseurs: une main allemande a ajouté dans la marge inférieure du f. 40 v° une glose: «scazon », plutôt que d’une glose allemande (cf. P. Lehmann et H. Thoma, op. cit. infra), il s’agit probablement du mot grec ὁ σκάζων, qui désigne le vers iambique avec spondée ou trochée à la fin; Ulrich Fugger (au f. 1 cote: 359 Hen.); bibliothèque palatine de Heidelberg (au f. I cote: I, correspondant à la classification de Gruter; la cote du transfert manque) .

Notes

Data Source: Biblissima

  • E. Pellegrin, J. Fohlen, C. Jeudy, Y.-F. Riou, avec la coll. d'A. Marucchi et de P. Scarcia Piacentini, Les manuscrits classiques latins de la Bibliothèque Vaticane. Tome II, 2me partie. Fonds Palatin, Rossi, Ste-Marie Majeure et Urbinate par J. Fohlen, C. Jeudy, Y.-F. Riou, Paris, 1982, p. 261 (https://www.persee.fr/doc/dirht_0073-8212_1982_cat_21_22)
  • J. Fohlen, C. Jeudy, Y.-F. Riou, Les manuscrits classiques latins de la Bibliothèque Vaticane. Tome II, 2me partie. Fonds Palatin, Rossi, Ste-Marie Majeure et Urbinate, Paris, 1982 (https://digi.ub.uni-heidelberg.de/diglit/fohlen1982/0289)

Bibliography

    • P. Lehmann, Eine Geschichte..., 2, p. 524
    • B. Allen, Palatinus latinus 1620, a critical evaluation of its position in the textual tradition of Terence (Diss. St. Louis Univ., 1963)
    • B. Allen, A new Terence manuscript Palatinus lat. 1620 (Class. philol., 66, 1966, p. 45-47)
    • H. Thoma, Altdeutsches aus Vatikanischen und Münchener Handschriften (Beiträge zur Geschichte der deutschen Sprache und Literatur, 85, 1963, p. 236-237)
    • R. Bergmann, Verzeichnis der althochdeutschen und altsächsischen Glossenhandschriften, Berlin et New York, 1973, p. 96 n° 811.

Life cycle of this book

Data sources