Paris. Bibliothèque nationale de France, Département des manuscrits, Latin 3427

  • Attested titles :
    • Herbertus Autissiodorensis
    • Johannes de Rupella
    • S. Bonaventura
  • Other Form of the Shelfmark :
    • Paris. Bibliothèque nationale de France, Département des manuscrits, Latin 3427
    • Paris. BnF, Latin 3427
  • Held at : Paris. Bibliothèque nationale de France, Département des manuscrits
  • Languages : Latin
  • Author : Herbert d'Auxerre (11..-1252?) | Jean de La Rochelle (11..?-1245) | Bonaventure (saint, 1221?-1274)
  • Date of Origin :
  • Support Material : Parchemin.
  • Composition :
    • II et 300 ff. à 2 colonnes et à longues lignes (297-298).
  • Format :
    • 206 × 143 mm.
  • Codicological details :
    • Initiales en couleurs à filigranes, quelques-unes à antennes. Piedsde-mouche. Titres courants en couleurs. — 13 cahiers de 16 ff., 1 de 14 ff. (86-99), 1 de 10 ff. (116-125), 1 de 18 ff. (190-207), 1 de 22 ff. (208-229), 1 de 12 ff. (252-273), 1 de 7 ff. (290-296). Traces de signatures. Réclames en partie rognées. — Les deux premiers traités ont une foliotation ancienne indépendante pour chaque livre ; sur chaque double page correspondant au verso d'un f. et au recto du f. suivant, les chapitres sont distingués par des lettres, que l'on retrouve sur la table des ff. 1-5v. Pour le commentaire de s. Bonaventure ce sont les numéros des Distinctiones qui sont portés au haut des ff. et la numérotation des chapitres par lettres se fait à l'intérieur de ces Distinctiones. — Quelques annotations marginales à la mine de plomb. — Les ff. 117v, 298v-299v sont blancs. — Essais de plume au f. 300. II et 300 ff. à 2 colonnes et à longues lignes (297-298). 206 × 143 mm.
  • Binding :
    • Reliure XVIIIe s. maroquin rouge aux armes royales. Titre au dos : « Heberti summa ».

Contents

Data Source: BnF Archives et manuscrits

  • F. 1v-5v Table des deux premiers traités contenus dans le ms. avec renvoi aux ff. et aux lettres distinguant les paragraphes.

    F. 6-99v HERBERTUS AUTISSIODORENSIS, Guillelmi Autissiodorensis Summae aureae abbreviatio. L. I : « Fides est substantia rerum sperandarum... Cum fides acquiescat prime veritati... — ... in conclusione vero determinate » (6-18) ; — L. II : « Transitum facientes de Creatore ad creaturas... — ... crimina criminibus vindicantur » (18-41) ; — L. III : « Incarnatus est Filius et non Pater... — ... ille facit cujus auctoritate fit » (41-80v) ; — L. IV : « Sacramentum est invisibilis gratie visibilis forma... — ... illa gaudia nobis prestare dignetur J. C. D. N. qui cum Patre... Explicit Summa magistri Willelmi Autisiodoris [sic] abbreviata a magistro Heberto » (80v-99v) ; cf. Glorieux, Maîtres en théol., I, 338 ; Stegmüller, Repert. comment. in Sent., 1947, n° 344 ; H. Betti, dans Rech. théol. anc. méd., XVIII (1951), 213-216.

    F. 100-123 [JOHANNES DE RUPELLA,] Summa de anima. Prologue : « S[i] ignoras te, o pulc[h]errima mulierum... Tibi, anima rationalis, proponitur... » (100) ; — [Tractatus primus] « In primis, ergo, adjuvante J. C., ostendendum est ipsam esse... » (100-112) ; — [Tractatus secundus] « Adjuvante J. C. expleto tractatu de anima secundum substantiam, procedamus ad tractatum de viribus ejus... — ... eo quod sit principium operabilium. Et hec de viribus anime sufficiant. Explicit summa de anima » (112-123) (T. Domenichelli, Prato, 1882, 104-299, quelques variantes) dernier chapitre plus court que celui de l'édition ; cf. Minges, dans Arch. franscisc. hist. VI (1913), 599-606 ; Glorieux, op. cit., II, 25 ; Stegmüller, op. cit., n° 493.

    F. 123v-125v Table du commentaire suivant avec renvoi aux Distinctiones et aux paragraphes indiqués par des lettres ; au f. 125v : « Expliciunt probleumata libri quarti ».

    F. 126-296 [S. BONAVENTURA, Commentarius in quartum librum Sententiarum] Prologue : « Unguentarius faciet pigmenta... Verbum istud scribitur... » (126-126v) ; — L. IV (126v-296) (Opera omnia, IV, Quaracchi, 1889, 1-1054 = ms. U), texte en partie abrégé, surtout à la fin.

    F. 296v Questions disputées : « Queritur utrum equaliter detur gratia omnibus baptizatis digne baptisma suscipientibus... — ... est ibi equalitas. Hiis visis potest responderi ad omnia objecta » ; — « Queritur utrum religiosi teneantur prelatis suis obedire in omnibus que non sunt contra Deum » (les cinq derniers mots exponctués). « Ad hoc est respondendum... — ... non obedienti pena debetur ».

    F. 297-298 Sermons et thèmes de sermons, de deux mains du XIIIe s. « Sermo de Innocentibus. Mirabilis Deus in sanctis suis... Quamvis omnia opera Dei sint mirabilia... — ... sicut isti Innocentes et viri sancti. Rogemus ergo Dominum etc. » (297-297v) ; — « Hoc oro ut caritas vestra... Sicut scitis sunt bona naturalia... — ... refrigessit caritas multorum et ideo merito dicit Apostolus : Hoc oro ut caritas etc. » (298) ; — « Voca operarios et redde illis mercedem. Quid est voca nisi curialitas... — ... per exteriorem predicationem » (298).

Participants

Subjects and themes

Data Source: BnF Archives et manuscrits

  • Adjuvante Jesu Christo expleto tractatu de anima secundum substantiam procedamus ad tractatum de viribus ejus...

    f. 112

    [...] Cum fides acquiescat primae veritati...

    f. 6

    Incipit du lemme biblique

    Fides est substantia rerum sperandarum... (Hebr. XI, 1).

    Incipit

    Cum fides acquiescat primae veritati...

    f. 6

    Incipit du lemme biblique

    Hoc oro ut caritas vestra... (Phil. I, 9).

    Incipit

    Sicut scitis sunt bona naturalia...

    f. 298

    In primis ergo, adjuvante Jesu Christo, ostendendum est ipsam esse...

    f. 100

    Incarnatus est Filius et non Pater aut Spiritus sanctus...

    f. 41

    Incipit du lemme biblique

    Mirabilis Deus in sanctis suis... (Ps. LXVII, 36).

    Incipit

    Quamvis omnia opera Dei sint mirabilia...

    f. 297

    Sacramentum est invisibilis gratiae visibilis forma, ex quo videtur quod serpens aeneus...

    f. 80v

    Incipit du lemme biblique

    Si ignoras te, o pulcherrima mulierum... (Cant. I, 7)

    Incipit

    Tibi, anima rationalis, proponitur verbum istud...

    f. 100

    [...] Tibi, anima rationalis, proponitur verbum istud, quae es mulierum pulcherrima...

    f. 100

    Transitum facientes de Creatore ad creaturas, cum creaturae prius fidunt in mente divina...

    f. 18

    Utrum aequaliter detur gratia omnibus baptizatis digne baptisma suscipientibus...

    f. 296v

    Utrum religiosi teneantur praelatis suis oboedire in omnibus quae non sunt contra Deum...

    f. 296v

    Incipit du lemme biblique

    Voca operarios et redde illis mercedem... (Mt. XX, 8).

    Incipit

    Quid est voca nisi curialitas...

    f. 298

    BONAVENTURA (s.), card. O.F.M. -- Commentarius in Sententiarum libros. In librum IV
    COLBERT (Jean-Baptiste) -- Possesseur
    DÉCORATION -- Initiales filigranées (XIIIe et XIVe s.)
    HERBERTUS AUTISSIODORENSIS -- Guillelmi Autissiodorensis Summae aureae abbreviatio
    JOHANNES DE RUPELLA, O.F.M. -- Summa de anima
    RELIURE -- Reliures XVIIIe s. aux armes et chiffre royaux
    Sermones inter unius auctoris collectionem -- Sermones singuli
    Sermones inter unius auctoris collectionem -- In Septuagesima
    Sermones inter unius auctoris collectionem -- De Sanctis et festis Innocentes
    Théologie -- Questions

Data source