Vatican. Biblioteca apostolica vaticana, Barb.lat.181

Codicological aspects

  • Parch., XVe s., 180 ff., 2 col., 418 x 280 mm. Au f. 1, bordure à «bianchi girari» sur trois côtés ornée d’oiseaux et de lapins et initiale historiée représentant Virgile habillé de rouge, tenant un livre.

    (Source : Persée - DER-IRHT, XXI)

Contents

Data Source: Persée - DER-IRHT, XXI

  • f. 1-2 v°: Donatvs seu Svetonivs, Vita Vergilii.

    pas de titre.

    inc.: «VIRGILIVS Maro Mantuanus...».

    expl.: «... multis uersibus admirari uita» (éd. J. Brummer, Vitae Vergilianae, Teubner, 1933, p. 1-19; K. Bayer, Vergilviten..., dans Vergil Landleben, Würzburg, 1970, p. 214-241).

    suivi de ce texte divisé en 3 paragraphes:

    inc. f. 2 v°: «TRIA sunt genera poematis aut enim actiuum est uel imitatiuum quod greci dragmaticon...».

    expl. f. 3: «... ut sunt scripta Ilias et Odisias [sic] Homeri et Eneidos Virgilii et historia» (18 lignes; cf. supra, Barb. lat. 42, f. 279).

    f. 3: Anthol. lat. 6 72 (recensio β).

    pas de titre.

    — Ps. Ovidivs, Argumenta Bucolicon et Georgicon (Anthol. lat. 2).

    titre: «Versus Ouidii».

    inc.: «Qualis buccolicis...» (4 v.).

    — Ps. Ovidivs, Argumenta Aeneidos (praefatio).

    suit sans séparation le texte précédent.

    inc.: «Virgilius magno quantum...» (10 v.).

    f. 3-179 v°: Servivs, Commentarii in Vergilium.

    f. 3-16 v°: In Eclogas seu Bucolica.

    titre (add. moderne, XVIIe s. ?): «Seruii Mauri Honorati grammatici in Bucolica Maronis Commentariorum Liber».

    inc.: «Buccolica ut ferunt quidam inde dicta sunt...».

    expl. (les dernières lignes manquent): «... se uoluit esse principem in scribendis bucolicis».

    f. 16 v°-46: In Georgica.

    pas de titre.

    expl.: «... Primum librum per hoc significat».

    f. 46-179 v°: In Aeneidem.

    pas de titre.

    f. 78 v° col. 2, expl. du liv. II: «... Idem [sic] montem significat ut ostendit in nono».

    suivi d’une addition (gloses sur le liv. III ?): «Incerti quo fata ferant [III, v. 7] quomodo ergo supra dictum est et terram Hesperiam uenies... soluitur sic desertas a maioribus nostris id est a Dardano uel (?) ad sterilitatem retulit» (10 lignes, même add. dans Ottob. lat. 2838, f. 150 v°, cf. infra).

    f. 88 v° col. 1 après les mots: «... per horas decurrens» (III, 512), copie du début du liv. IV jusqu’à «... postea Phebea lustrabit» (IV, 6) suivie de «auribus aera aptat. Naturale enim est...» (III, 514 -même disposition dans le ms. Ottob. lat. 2838, f. 170-176, cf. infra).

    f. 91 col. 2: liv. IV depuis le début, déjà copié au f. 88 v°.

Former owners

Formerly part of

Origin

  • Origine: italienne, écriture humanistique ronde. Le contenu de ce manuscrit est identique à celui du ms. Ottob. lat. 2838 (cf. infra).

    (Source : Persée - DER-IRHT, XXI)

Provenance

Data Source: Persée - DER-IRHT, XXI

  • Possesseurs: armes ? d’un possesseur non identifié, soutenues par deux «putti» au bas du f. 1: lettre B contenant un buste d’homme sur fond or; famille Colonna, dont les armes: une colonne, sont estampillées en rouge aux f. 1 et 179 v°, entourées de l’ex-libris «LIBRARIA COLONNA»; bibliothèque Barberini depuis 1823, d’après le le timbre du f. 1 v°, portant l’ex-libris: «BIBLIOT. BARBERINA 1823».

Notes

Data Source: Biblissima

Life cycle of this book

Data source