Paris. Bibliothèque nationale de France, Département des manuscrits, Latin 3812

  • Attested titles :
    • Gilbertus Porretanus.
    • Sermones anonymi.
  • Other Form of the Shelfmark :
    • Paris. Bibliothèque nationale de France, Département des manuscrits, Latin 3812
    • Paris. BnF, Latin 3812
  • Held at : Paris. Bibliothèque nationale de France, Département des manuscrits
  • Languages : Latin
  • Author : Gilbert de la Porrée (107.?-1154)
  • Support Material : Parchemin.
  • Composition :
    • 101 ff. à longues lignes, précédés et suivis de 2 ff. de garde parchemin.
  • Codicological details :
    • Deux fragments de manuscrits reliés ensemble. 101 ff. à longues lignes, précédés et suivis de 2 ff. de garde parchemin.
  • Binding :
    • Reliure XVIIIe s. maroquin rouge aux armes et chiffre royaux. Titre doré au dos : « SERMON [sic] PER ANNUM ».

Contents

Data Source: BnF Archives et manuscrits

  • F. 1-96v Sermones de Tempore, pars hiemalis. Série proche des homélies carolingiennes allant de l'Avent aux Rameaux, largement inspirée par les Pères de l'Église, et notamment par les Moralia in Job et les Homiliae in Evangelia de s. Grégoire.

    « Paulo docente, didicimus quoniam conclusit Dominus omnia... (Rom. XI, 32). Omnes enim peccaverunt vel in se ipsis... — ...viderent processisse » (1-2v). — [De Adventu] « Verbum in principio Filius Dei de Deo Deus... — ...incessanter inhereamus » (2v-3v) ; — « Reformator humani generis homo Christus Jhesus... — ...ad inimicos » (3v-5) ; — « Nature corruptionem reformans, conditor non angelum, non archangelum... — ...Salvatori nostro » (5-6) ; — « Quoniam cecitas ex parte contigit in Israel... (Rom. XI, 25-26). Cecitas contigit non ex natura, sed ex culpa judeorum... — ...sed spiritui » (6v-7v) ; — « Considerare nos oportet ad que carnis nostre infirmitas proveatur... — ...Deo gratias agite » (7v-8v) ; — « Virtus Dei et sapientia, Dominus Jhesus Christus, verbum quod erat in principio humane ignorantie... — ...deleamus » (8v-9v) ; — « Consideremus, fratres karissimi, quanta sit gratia nostri Redemptoris... — ...vacui appareatis » (9v-11) ; — « Adventus Salvatoris in carnem a prophetis prenuntiatus est... — ...liberari mereamur » (11-12) ; — « Venturum in carnem Filium Dei et cum hominibus conversaturum... — ...essemus participes » (12-12v) ; — « Conditor universitatis, obumbrata sue majestatis dignitate, servilem formam assumpsit... — ...supplices exoremus » (12v-14).

    [In nativitate Domini] « Magnum est et ineffabile nativitatis Filii Dei sacramentum... — ...reparavit Jhesus Christus... » (14-15) ; — « Completum est quod a seculis prophete predicaverunt... — ...ducente perveniamus » (15-16v) ; — « Maximum quidem circa hominem divini amoris apparet indicium... — ...omnia transierunt » (16v-17) ; — « Propter primi peccatum hominis decrevit justicia Dei... — ...collocavit Jhesus Christus... » (17-19) ; — « Gloria nostre carnis homo Christus Jhesus per matrem nascendi tempus accepit... — ...et inviti » (19-20) ; — « Sacro testante eloquio, Deus erat in Christo... (II Cor. V, 19), id est : divinitas operabatur in carne... — ...factus est homo » (20-21) ; — « Redemptor humani generis per assumptam carnem de Virgine mediator Dei... — ...mentem erigamus » (21-22) ; — « Exultandum hodie nobis est, dilectissimi, quia nostre redemptionis dies... — ...ad eternitatem tendamus » (22-23).

    [In circumcisione Domini] « Executa dominice Nativitatis celebritate, circumcisionis ejus solsempnia [sic] recolamus... — ...cum ipso resurgamus » (23-24v) ; — « Sacrosanctam hujus diei sollempnitatem summo nos oportet cum gaudio venerari... — ...convertatur et vivat » (24v-25) ; — « Post peracta dominice Nativitatis sollempnia, circumcisionis ejus veneranda sunt... — ...vitam eternam » (25-26v) ; — « [D]ei Filius naturalis, qui pro liberandis hominibus de Virgine natus est... — ...regni celestis ingrediemur » (26v-27v).

    [In Epiphania] « [S]icut temporalem Filii Dei nativitatem digna prout potuimus laude peregimus... — ...minime timeamus » (27v-28v) ; — « [C]onsiderandum nobis est, fratres karissimi, quam sancta ac venerabilis sit presentis diei sollempnitas... — ...et laudemus ipsum Deum ac Dominum... » (28v-29v) ; — « [D]ies iste Domini manifestatione consecratus merito toto orbe prefulget... — ...simus participes » (29v-30v) ; — « [H]ujus diei sollempnitatem omni cum devotione celebremus... — ...similia paciamur... » (30v-31v) ; — « [S]icut posteritati sue fidelis mandavit antiquitas... — ...vos perveniamus » (31v-32v).

    [In purificatione b. Mariae] « [M]ediator Dei et hominum (I Tim. II, 5), temporalem cujus nativitatem, circumcisionem necnon et apparitionem nuper celebravimus... — ...et nos cum illo » (32v-33v) ; — « [N]ecesse est, fratres karissimi, quibus eterna merces a Domino promittitur... — ...possimus, prestante etc. » (33v-34v) ; — « [S]alutari ac provida Dei dispensatione factum est ut primo puer Jhesus circoncideretur... — ...juxta opera sua » (34v-35v) ; — « Magnum est quod pro nostra salute ac reparatione inmensa [sic] Dei pietas operata est... — ...in celestem Jherusalem » (35v-36v) ; — « Ab eterno genitum de Deo Patre Filium eumdemque hominem factum temporaliter... — ...id est anima... » (36v-37v). — « Qui unius tantum nature Salvatorem nostrum crediderit... — ...equus et mulus » (37v-38v). — [In purificatione b. Mariae] « [H]umana ratione non capitur sed pia mens vivacitate fidei comprehendit... — ...beatitudinem perveniamus » (38v-40) ; — « [D]eus verus, Dei veri Filius, unitatem et equalitatem habens... — ...activos nutrit » (40-40v) ; — « [D]ivino testante eloquio quod Deus hominem ut redimeret assumpsit... — ...ipsi consolabuntur » (40v-41v).

    [Sermones de creatione] « [D]eus omnipotens cujus voluntas omnium rerum prima est... — ...vitam agerent » (41v-42v) ; — « [Q]uicquid factum est propter hominem fecit Deus... — ...aut condempnat » (42v-43v) ; — « [D]ignitati originis humane testimonium perhibet... — ...a diabolo liberavit » (43v-44v) ; — « [P]erpetrato inobedientie malo primus homo non solum a vita... — ...ad servitutem etc. » (44v-46v) ; — « [D]ifficultatem veritatis inveniende quicumque in hac vita nascitur... — ...propicietur Deus, cui est honor... » (46v-47) ; — « [D]ignitas humane originis, inquit b. Johannes, facile agnoscitur... — ...imaginem portamus » (47-48) ; — « [N]on est vile neque parvipendendum quod sacra Domini manus confinxit... — ...et judex. Qui vivit... » (48-49) ; — « [A]gnoscat infirmitas humana quia non ideo factus est homo... — ...omnibus apperuit » (49-49v) ; — « [P]reciosum opus Dei, id est genus humanum omnino perierat... — ...sustinet ut salvet » (49v-50v) ; — « Tociens hominis formationem repetentes, nichil diversum ab hiis... — ...tradit illum » (50v-51v) ; — « [A]d recipiendos fletus humilium magnus est Creatoris nostri misericordie sinus... — ...debemus militare » (51v-52v) ; — « Jocundemur in Domino, dilectissimi, quia Filius Dei homo factus... — ...semper a nobis » (52v-53v) ; — « [D]e plenitudine celesti in facturam suam... — ...mandatis Domini inhereamus » (53v-55v) ; — « [S]alvator noster nullum originale peccatum habuit, quia nullum virilis... — ...et in ipso sunt omnia » (55v-56) ; — « [R]adix tocius mali superbia est quia omnis peccati inicium... — ...ad Deum accedit » (56-58).

    [In Septuagesima] « [T]ocius Trinitatis hominem insignitum imagine reformans Dominus... — ...potest salvari » (58-59). — « [A]d majorem caritatis commendationem dicit Apostolus (Gal. VI, 2) : Plenitudo Legis est dilectio... — ...contagium placeamus » (59-60). — [In quadragesima (?)] « [M]isterium dominice Passionis in salutem humani generis... — ...certamine sudamus » (60-62). — [In feria quarta Cinerum] « [A]dvenerunt nobis dies penitentie ad redimenda peccata... — ...consensum perveniant » (62-62v) ; — « [S]alvator noster qui per prophetam (Ez. XXXIII, 11) dicit : Nolo mortem peccatoris... — ...Deus diligentibus se » (62v-63v). — [In quadragesima] « [D]ies sancte quadragesime, fratres karissimi, ad hoc instituti sunt... — ...conscientia puriore veniemus » (63v-64v) ; — « [S]icut fuit in Lege preceptum rerum suarum decimas offerre Domino (Lev. XXVII, 30), ita et dierum... — ...confortetur cor vestrum » (64v-65v).

    [In Adnuntiatione] « [I]n hujus diei sollempnitate merito totus mundus exultat... — ...spiritus roboretur » (66-66v) ; — « [I]ncarnati Verbi misterium utriusque Testamenti veritas adtestatur... — ...vestigia ejus » (66v-67v) ; — « [D]ies iste Annuntiacio dominica dicitur, pro eo quod hodie Filius Dei... — ...cogitatione armemur » (67v-68v) ; — « [C]hristiane religionis veritas asserit ingeniti filium qui pro peccatoribus... — ...sicut nos diligamus » (68v-69v) ; — « [B]eatitudinis eterne futuros heredes Adam primus prevaricando prescripserat... — ...mundicia discordamus » (69v-70v) ; — « [D]eus qui est super omnia benedictus in secula genus humanum... — ...reformare dignetur » (70v-71) ; — « [M]anifeste Dominum Jhesum Christum redemptorem nostrum verum Dei Patris... — ...peccati mors » (71v-72) ; — « [C]irca salutem hominis beata Trinitas trinam divisit operationem... — ...bonis operibus » (72-72v) ; — « [O]mnipotens Deus sicut ex nichilo bona facere potuit... — ...timore Domini plenus » (72v-73) ; — « [H]umanam naturam mirabilius quidem restauravit Deus... — ...latronis confessio » (73-74) ; — « [D]ivine misterium incarnationis humane mentis intellectus penetrare non sufficit... — ...teneamus igitur caritatem » (74-75).

    [Dominica 4a in quadragesima] « [M]ulti legentes : Scriptum est quia Abraham duos filios habuit... (Gal. IV, 22). Librum autem Geneseos ignorantes... — ...et amatores Christi » (75-76v) ; — « [E]legit nos Deus ante mundi constitutionem... (Eph. I, 4), ut silicet [sic] et hic mansuetudinis ejus et innocentie... — ...rotam malorum » (76v-77) ; — « [A]gnoscat populus Dei novam se in Christo esse creaturam... — ...pedem ponit » (77-78) ; — « [S]ub habitu fragilitatis humane absconditus Filius Dei voluit ad terrena descendere... — ...proficiunt » (78-78v) ; — « [M]ediator Dei et hominum... (I Tim. II, 5), in nobis sue caritatis ignem accendit... — ...desideriis obligari » (78v-79v) ; — « [U]t hominem perditum Conditor hominis reformaret ad similitudinem... — ...sed timendarum » (79v-80v). — [In quadragesima] « [S]ana est illa fides qua credimus nullum hominem sive majoris sive parvule etatis... — ...homine fuit » (80v-81v) ; — « [A]d communem omnium gloriam pertinet quod anime faciem impressione sue... — ...existimant, imitentur » (81v-82v) ; — « [C]um peccato prime prevaricationis concepti et nati sumus... — ...in secula sine fine » (82v-83v) ; — « [D]eus qui solus sine inicio est, a quo rerum omnium processit exordium... — ...hoste non rapiatur » (83v-84) ; — « [P]rimus homo plenus et perfectus a Deo factus est... — ...adjuvando prosequatur » (84-85v). — [In Ramis palmarum] « [S]icut ab eterno disposuit Dei clementia formam servi... — ...longanimis dicitur » (85v-86v) ; — « [N]ecesse est, fratres karissimi, ut ad promissam nobis eternitatem tota mentis devotione tendamus... — ...supra terram sunt » (86v-88) ; — « [Q]uoniam nobis angelorum similitudo in futuro promittitur... — ...ipsam elevant » (88-88v) ; — « [S]alvator noster, appropinquante hora passionis, loco passionis appropinquavit... — ...in latrones incidit » (89-90) ; — « [M]iranda est sane divinitatis dispensatio, miranda dignatio... — ...viderent precessisse » (90-91). — [In quadragesima] « [A]mplectamur, dilectissimi, christiane fidei unicum pignus... — ...tendit ad interitum » (91-92). — [In Ramis palmarum] « [H]umani generis dejectio, quod cum in honore esset prevaricante [sic]... — ...videamus voluntatem Dei » (92-92v). — « [P]eccato merente multa de Deo ignoramus... — ...vivere valeamus » (93-94). — [In Ramis palmarum] « In salvandis hominibus per crucem Christi, communis erat voluntas Patris et Filii... — ...Deo inhereamus » (94-95) ; — « [M]ultis divine Pagine rationibus constat Dominum Jhesum... — ...recipi voluit » (95-95v) ; — « [C]reatura rationalis a Deo justa facta est... — ...vitam eternam » (96-96v) ; — « [F]requenter quidem, sacro testante eloquio, venit Jhesus Jherusolimam... — ...omnia que », en réclame : « de info[...] », incomplet de la fin par lacune matérielle (96v).


    F. 97-101v — [GILBERTUS PORRETANUS, Commentarius in epistolas Pauli, excerpta]. « [...]gatur quod promissionem sequitur factum et ideo qui facit... — ...partes non impetrent » [In Rom., excerptum], incomplet du début par lacune matérielle ; cf. M. Simon, dans Rev. d'hist. eccl., LII (1957), 51-80 ; Stegmüller, Repertorium biblicum, II, n° 2515 (97-100) ; — « Corinthi sunt Achici [sic]. Qui per ipsum Apostolum ad fidem conversi sunt... — ...infirmus offenditur [...] » [In Cor., excerptum], incomplet de la fin par lacune matérielle ; cf. Stegmüller, op. cit., n° 2516 (100-101v). Voir aussi la notice des mss. Latin 2580-2581.

Participant

Provenance

Data Source: BnF Archives et manuscrits

  • Ont fait partie de la Bibliothèque de Colbert.

Subjects and themes

Data Source: BnF Archives et manuscrits

  • Ab aeterno genitum de Deo Patre Filium eumdemque hominem factum temporaliter...

    f. 36v

    Ad communem omnium gloriam pertinet quod animae faciem impressione suae similitudinis...

    f. 81v

    Ad majorem caritatis commendationem dicit Apostolus : Plenitudo Legis est dilectio... (Rom. XIII, 10), et iterum : Invicem onera portate... (Gal. VI, 2)...

    f. 59

    [A]d recipiendos fletus humilium magnus est Creatoris nostri misericordiae sinus...

    f. 51v

    Advenerunt nobis dies paenitentiae ad redimenda peccata et ad salvandas animas...

    f. 62

    Adventus Salvatoris in carnem a prophetis praenuntiatus est. David enim inter cetera...

    f. 11

    Agnoscat infirmitas humana quia non ideo factus est homo ut poenis...

    f. 49

    Agnoscat populus Dei novam se in Christo esse creaturam et ad antiquam non redeat...

    f. 77

    Amplectamur, dilectissimi, christianae fidei unicum pignus, quoniam non est in quam nos oporteat...

    f. 91

    Beatitudinis aeternae futuros heredes Adam primus praevaricando proscripserat...

    f. 69v

    Christianae religionis veritas adserit ingeniti Filium qui pro peccatoribus et de peccatoribus natus est...

    f. 68v

    Circa salutem hominis beata Trinitas trinam divisit operationem, ut quem Pater creaverat...

    f. 72

    Completum est quod a saeculis prophetae praedicaverunt. Salvator etenim noster hodie natus est (Lc. II, 11)...

    f. 15

    Conditor universitatis, obumbrata suae majestatis dignitate, servilem formam adsumpsit...

    f. 12v

    Considerandum nobis est, fratres carissimi, quam sancta ac venerabilis sit praesentis diei sollemnitas...

    f. 28v

    Considerare nos oportet ad quae carnis nostrae infirmitas provehatur et ad quae inclinetur...

    f. 7v

    Consideremus, fratres carissimi, quanta sit gratia nostri Redemptoris...

    f. 9v

    Corinthii sunt Achaici qui per ipsum Apostolum ad fidem conversi sunt sed postea per pseudoapostolos...

    f. 100

    Creatura rationalis a Deo justa facta est et ut eo fruendo perpetuo esset beata...

    f. 96

    Cum peccato primae praevaricationis concepti et nati sumus, unde et ad nos pertinet generalis illa damnatio...

    f. 82v

    [D]e plenitudine caelesti in facturam suam semet ipsum factor exinanivit (Phil. II, 7) et ut impios redimeret...

    f. 53v

    Dei Filius naturalis qui pro liberandis hominibus de Virgine natus est non dedignatur humanis legibus...

    f. 26v

    Deus omnipotens cujus voluntas omnium rerum prima est causa sola bonitate, non aliqua necessitate...

    f. 41v

    Deus qui est super omnia benedictus in saecula, genus humanum a reatu praevaricationis ab aeterno liberare...

    f. 70v

    Deus, qui solus sine initio est, a quo rerum omnium processit exordium, humanum genus invidia Diaboli...

    f. 83v

    Deus, verus Dei veri Filius, unitatem et aequalitatem habens cum Patre et Spiritu sancto...

    f. 40

    Dies iste Adnuntiatio dominica dicitur pro eo quod hodie Filius Dei mundo, id est pro salute hominis, nasciturus...

    f. 67v

    Dies iste Domini manifestatione consecratus merito toto orbe praefulget, hodie namque...

    f. 29v

    Dies sanctae quadragesimae, fratres carissimi, ad hoc instituti sunt ut si alio tempore...

    f. 63v

    Difficultatem veritatis inveniendae quicumque in hac vita nascitur, habet e corruptibili carne...

    f. 46v

    Dignitas humanae originis, inquit beatus Johannes, facile agnoscitur, considerata sublimitate auctoris...

    f. 47

    Dignitati originis humanae testimonium perhibet quod quasi cum consilio facta esset...

    f. 43v

    Divinae mysterium Incarnationis humanae mentis intellectus penetrare non sufficit...

    f. 74v

    Divino testante eloquio, quod Deus hominem ut redimeret adsumpsit non humanae fuit meritum conditionis...

    f. 40v

    Incipit du lemme biblique

    Elegit nos Deus ante mundi constitutionem... (Eph. I, 4)

    Incipit

    Ut scilicet et mansuetudinis ejus et innocentiae vias incederemus...

    f. 76v

    Exsecuta dominicae Nativitatis celebritate, circumcisionis ejus sollemnia recolamus...

    f. 23

    Exsultandum hodie nobis est, dilectissimi, quia nostrae redemptionis dies quem totiens promissum audivimus...

    f. 22

    Frequenter quidem, sacro testante eloquio, venit Jesus Hierosolymam, sed nunquam in asino...

    f. 96v

    Gloria nostrae carnis homo Christus Jesus per matrem nascendi tempus accepit...

    f. 19

    Hujus diei sollemnitatem omni cum devotione celebremus ob honorem Salvatoris cujus nuper nativitatem...

    f. 30v

    [H]umana ratione non capitur sed pia mens vivacitate fidei comprehendit...

    f. 38v

    Humanam naturam mirabilius quidem restauravit Deus quam condidit...

    f. 73

    [H]umani generis dejectio, quod cum in honore esset praevaricante [sic] Adam de sua sublimitate corruit...

    f. 92

    In hujus diei sollemnitate merito totus mundus exsultat. Hodie namque a saeculis...

    f. 66

    In salvandis hominibus per crucem Christi, communis erat voluntas Patris et Filii...

    f. 94

    Incarnati Verbi mysterium utriusque Testamenti veritas adtestatur...

    f. 66v

    Jucundemus in Domino, dilectissimi, quia Filius Dei homo factus nihil de sua divinitate diminuit...

    f. 52v

    Magnum est quod pro nostra salute ac reparatione immensa Dei pietas operata est...

    f. 35v

    Magnum et ineffabile nativitatis Filii Dei sacramentum. Eadem enim est virgo quae et mater...

    f. 14

    Manifeste Dominum Jesum Christum redemptorem nostrum verum Dei Patris et verum hominis matris filium...

    f. 71v

    Maximum quidem circa hominem divini amoris apparet indicium, quoniam inter ipsa...

    f. 16v

    Mediator Dei et hominum in nobis suae caritatis ignem accendit et per hunc nostrae bonae actionis hostias...

    f. 78v

    Mediator Dei et hominum, temporalem cujus nativitatem, circumcisionem necnon et apparitionem nuper celebravimus...

    f. 32v

    Miranda est sane divinitatis dispensatio, miranda dignatio pietatis...

    f. 90

    Multi legentes : Scriptum est quia Abraham duos filios habuit (Gal. IV, 22), librum autem Geneseos ignorantes...

    f. 75

    Multis divinae Paginae rationibus constat Dominum Jesum non coactum, sed sponte, crucis subisse patibulum...

    f. 95

    Mysterium dominicae Passionis in salutem humani generis aeternaliter ante tempora dispositum est...

    f. 60

    Naturae corruptionem reformans, conditor non angelum, non archangelum...

    f. 5

    Necesse est, fratres carissimi, quibus aeterna merces a Domino promittitur...

    f. 33v

    Necesse est, fratres carissimi, ut ad promissam nobis aeternitatem tota mentis devotione tendamus...

    f. 86v

    Non est vile neque parvipendendum quod sacra Domini manus confinxit et caelestis flatus...

    f. 48

    Omnipotens Deus, sicut ex nihilo bona facere potuit, ita cum voluit per incarnationis suae mysterium...

    f. 72v

    Incipit du lemme biblique

    Paulo docente, didicimus quoniam conclusit Dominus omnia in incredulitate... (Rom. XI, 32) et alibi : Omnes enim peccaverunt... (Rom. III, 23)

    Incipit

    Omnes enim peccaverunt vel in se ipsis...

    f. 1

    Peccato inhaerente, multa de Deo ignoramus quae naturali ratione sciremus de ipso si non peccaremus...

    f. 93

    Perpetrato inoboedientiae malo, primus homo non solum a vita quam fuerat cum angelis...

    f. 44v

    Post peracta dominicae nativitatis sollemnia, circumcisionis ejus veneranda sunt recolenda mysteria...

    f. 25

    Pretiosum opus Dei, id est genus humanum, omnino perierat, nec decebat ut quod Deus de homine proposuerat...

    f. 49v

    Primus homo plenus et perfectus a Deo factus est, habens in propria potestate oboedientiam et contemptum...

    f. 84

    Propter primi peccatum hominis decrevit justitia Dei hominem non intrare in paradisum...

    f. 17v

    Qui unius tantum naturae Salvatorem nostrum crediderit, aut solum hominem missum de caelo...

    f. 37v

    Quidquid factum est propter hominem, fecit Deus ad mutationem et mortem...

    f. 42v

    Incipit du lemme biblique

    Quoniam caecitas ex parte contigit in Israel... (Rom. XI, 25-26)

    Incipit

    Caecitas contigit non ex natura, sed ex culpa Judaeorum...

    f. 6v

    Quoniam nobis angelorum similitudo in futuro promittitur, in quantum nobis humana fragilitas...

    f. 88

    Rdix totius mali superbia est quia omnis peccati initium est superbia. Hac prima soboles interiit...

    f. 56

    Redemptor humani generis per adsumptam carnem de Virgine mediator Dei et hominum (I Tim. II, 5) factus...

    f. 21

    Reformator humani generis homo Christus Jesus incarnationis suae dispensationem multis oraculis...

    f. 3v

    Sacro testante eloquio, Deus erat in Christo mundum reconcilians sibi (II Cor. V, 19), id est divinitas operabat in carne...

    f. 20

    Sacrosanctam hujus diei sollemnitatem summo nos oportet cum gaudio venerari...

    f. 24v

    Salutari ac provida Dei dispensatione factum est ut primo puer Jesus circumcideretur...

    f. 34v

    Salvator noster, appropinquante hora passionis, loco passionis appropinquavit...

    f. 89

    [S]alvator noster nullum originale peccatum habuit, quia nullum virilis generationis exordium...

    f. 55v

    Salvator noster qui per prophetam dicit : Nolo mortem peccatoris (Ez. XXXIII, 11), post multas neglegentias...

    f. 62v

    Sana est illa fides qua credimus nullum hominem sive majoris sive parvulae aetatis...

    f. 80v

    Sicut ab aeterno disposuit Dei clementia, formam servi quam totius peccati...

    f. 85v

    Sicut fuit in Lege praeceptum rerum suarum decimas offerre Domino (Lev. XXVII, 30), ita et dierum...

    f. 64v

    Sicut posteritati suae fidelis mandavit antiquitas, hodie Salvator noster...

    f. 31v

    Sicut temporalem Filii Dei nativitatem digna prout potuimus peregimus...

    f. 27v

    Sub habitu fragilitatis humanae absconditus, Filius Dei voluit ad terrena...

    f. 78

    Totiens hominis formationem repetentes, nihil diversum ab his, nihil his contrarium...

    f. 50v

    Totius Trinitatis hominem insignitum imagine reformans Dominus ac redemptor excellentiam humilitatis...

    f. 58

    Ut hominem perditum conditor hominis reformaret ad similitudinem...

    f. 79v

    Venturum in carnem Filium Dei et cum hominibus conversaturum multi justi et prophetae...

    f. 12

    Verbum in principio, Filius Dei, de Deo Deus, secundum Spiritum sanctum...

    f. 2v

    Incipit du lemme biblique

    Virtus Dei et sapientia (I Cor. I, 24)

    Incipit

    Dominus Jesus Christus verbum quod erat in principio humanae ignorantiae...

    f. 8v

    COLBERT (Jean-Baptiste) -- Possesseur
    DÉCORATION -- Initiales De couleur rouge, (XIIe s.)
    GILBERTUS PORRETANUS, Pictavensis ep. -- Commentarius in epistolam s. Pauli ad Cor. I (excerptum)
    GILBERTUS PORRETANUS, Pictavensis ep. -- Commentarius in epistolam s. Pauli ad Rom. (excerptum)
    Incipit probable d'un feuillet ou d'un cahier manquant -- « de info[...] »
    RELIURE -- Reliures XVIIIe s. aux armes et chiffre royaux (cf. Catalogue général des mss. latins, Tables des t. III-VI, table analytique, pl. XXIV, motif 3)
    SERMONS -- De Tempore : Ab Adventu usque ad dom. in Ramis
    SERMONS -- Sermones de sanctis et festis Adnuntiatio
    SERMONS -- Sermones de sanctis et festis Purificatio
    SERMONS -- Sermones de diversis De creatione

Data source