An entry point to the written heritage of the Middle Ages and the Renaissance in Western Europe, from the 8th to the 18th century.
A search engine of interoperable digitized manuscripts and rare books
Collaborative platform to manage and publish Biblissima authority data
Help for reading and learning classical languages, XML editing tools and environments
Expertise service around IIIF standards
Biblissima authority file: https://data.biblissima.fr/entity/Q385449
Data Source: BnF Archives et manuscrits
Recueil de textes généralement fort courts, numérotés de I à CCXL (f. 3-134v) et de I à LXXXVIII (f. 134v-194v), cette numérotation ayant d'ailleurs fait l'objet de plusieurs remaniements au cours de l'exécution du ms.
F. 1-2v Table des rubriques avec passages grattés ou cancellés, nombreuses corrections et additions.
F. 3-27Exempla extraits des Vitae Patrum, de l'Historia monachorum de Rufin, etc., numérotés de I à LXXXVI. « De vita Patrum. Exemplum de pacientia, I. Dixit abbas Daniel quia erat in Babilonia... — ... Contra divites, XII. Quidam frater dixit quod erat quidam solitarius in heremo... » (P. L., LXXIII, 956-957, 964-965, 753, 958-959, 369-371 variantes, 804-805, 1046-1048 variantes, 808-809, 880, 998-999, 994-995) (3-6) ; « Item contra divites, XIII. Interrogavit frater quidam senem... » (6-6v) ; ex. extrait du De vitis Patrum : « Item... XIV. Senex narrabat de quodam ortolano... » (P. L., LXXIII, 892) (6v) ; 4 ex. : « Contra cupidos et tenaces. XV. Venit senex quidam in civitate... — ... De laico sancto, XVIII. Secularis quidam venit ad beatum senem... » (6v-7v) ; 3 ex. extraits du De vitis Patrum : « Contra illos qui despiciunt deliciosos in penitentia, XIX. Venit quidam monachus ab urbe Roma... — ... De diabolo judicante alios, XXI. Dicebat quidam de Thebeis fratribus... » (P. L., LXXIII, 925-927, 884-886, variantes) (7v-8v) ; 2 ex. : « De bono viro et pecatrice, XXII. Senex quidam narrabat quod erat quedam puella... — ... De illo qui vidit paradisum et infernum, XXIII. Erat quidam pater familias in Britania... » (8v-10v) ; ex. extrait du De vitis Patrum : « Quantum vellet [sic pro : valeat] missa aliis, XXIV. Quidem [sic] captivus ductus est... » (P. L., LXXIII, 361-362, variantes) (10v) ; 2 ex. : « ... d [e] eodem, XXV. In quodam prelio apud Britaniam occisus est rex Elfinis... — ... XXVI. Quidam prebiter loco in quo calide... » (10v-11) ; ex. extrait du De vitis Patrum : « Ad peccatores, XXVII. Homo quidam vitam turpissimam ducens... » (P. L., LXXIII, 1148-1149, texte différent) (11-11v) ; « ... XXVIII. Provincia Valerie quidam curialis... » (11v-12) ; ex. extrait du De vitis Patrum : « De elemosina, XXIX. Erat quidam theolonarius [sic] valde dives... » (P. L., LXXIII, 356-359) (12-12v) ; 2 ex. « ... XXX. Beatus Gregorius papa intra menia urbis Romane... — ... De illo qui portavit Christum, XXXI. Monacus quidam nomine Maturius... » (12v-13v) ; 5 ex. extraits de RUFINUS AQUILEIENSIS, Historia monachorum, c. XV, VIII, IX, XI, VI : « De illo qui combuxit [sic] diabolum, XXXII. Erat quidam prebiter in vicina regione... — ... De tacente continue, XXXVI. Vidimus alium nomine Theonem... » (P. L., XXI, 433-434 variantes, 421, 422-423, 430-431, 409-410) (13v-14v) ; 2 ex. extraits du De vitis Patrum : « Quare diabolus tantat [sic], XXXVII. Quidam frater molestiam carnis... — ... De monacho fornicante, XXXVIII. Monachus quidam erat in heremo... » ; cf. P. L., LXXIII, 878, 879-880 § 19 et 24 texte différent (14v-15) ; « De restritione motus carnis, XXXIX. Inpugnabant demones fratrem quemdam... » (15-15v) ; 10 ex. extraits. du De vitis Patrum : « De pacientia et humitate [sic], XL. Duo erant fratres monachi... — ... De victoria temptatorum, XLIX. Quidam senex temptabatur graviter... » (P. L., LXXIII, 752-753, 948, 756, 1054 § 3 texte différent, 981-982 variantes, 888, 973 § 19 texte différent, 1017 texte différent, 778 § 98, 903 § 42 variantes) (15v-17) ; « De detractorio, L. Senex quidam habitabat in spelunca... » (17) ; ex. extrait du De vitis Patrum : « Quod humilitas vincat diabolum, LI. Macharius abbas cum diluculo... » (P. L., LXXIII, 784) (17) ; « ... de detractoribus, LII. Solebat dicere abbas Johannes... » (17-17v) ; ex. extrait du De vitis Patrum : « Quod religio valeat omnes penitencias, LIII. Ex fratribus quidam in extasi positus... » ; cf. P. L., LXXIII, 952-953 (17v) ; 2 ex. : « De demnato [sic] salvato, LIV. Abbas Macharius dum ambularet... — ... De questionibus pluribus, LV. Quidam frater requisivit senem... » (17v) ; ex. extraits du De vitis Patrum : « Quis sit [ sic pro : saciat] se habere gratiam, LVI. Quidam abbas quesivit senem... » (P. L., LXXIII, 799 § 182) (17v-18) ; « ... de obedientia, LVII. Venerunt quidam religiosi viri ad b. Antonium... » (18) ; ex. extrait du De vitis Patrum « De victoria demonum, LVIII. Descendebat quadam die abbas Macharius... » (P. L., LXXIII, 894, variantes) (18) ; « De tribus sororibus, LIX. Tres quidem sorores fuerunt... » (18-18v) ; 6 ex. extraits de RUFINUS, op. cit., c. I, XXXI, XVI, XIV, XXXII : « De [ere]mita desperato, LX. Erat quidam monachus in deserto... — ... LXV. Alius fuit presbiter nomine Panuon [sic pro : Piammon]... » (P. L., XXI, 399-400 variantes, 401-403 et 457-459 abrégé, 435-439, 433, 459-460) (18v-20v) ; 2 ex. extraits du De vitis Patrum : « De odorante mortuam carnem, LXVI. Erat vir quidam prumptus et alacer... — ... De consiliis quibusdam, LXVII. Senex quidam dixit : qui ab hominibus... » ; cf. P. L., LXXIII, 878-879 et 1035-1036, textes différents (20v-21) ; « De episcopo solicito de subditis suis, LXVIII. Alius senex de quodam referebat episcopo... » (21) ; 2 ex. extraits du De vitis Patrum : « Quantum valet elemosina, LXIX. Quidam fratres cum ad abbatem Lucium... — ... De illo cui angelus minnistrabat, LXX. Senex quidam egrotavit... » (P. L., LXXIII, 942 § 9, variantes 904 § 44) (21-21v) ; « De Judeo converso, LXXI. Joseph Judeus egregius in arte medicine... » (21v-22) ; ex. extrait du De vitis Patrum : « De alio converso per ostiam, LXXII. Divinum quidem misterium agente b. Basilio... » (P. L., LXXIII, 301-302, variantes) (22) ; 6 ex. : « Contra illos qui ducunt uxores, LXXIII. Pharoneus rex qui thesauros... — ... Thays Corinthia prerogative pulcritudinis... » (22-22v) ; 4 ex. extraits de RUFINUS, op. cit., c. VII, VIII, IX : « De s. Appolonio, LXXIV. Apollonius vir sanctus erat... — ... De s. Heleno, LXXVII. Alius vir sanctus fuit nomine Helenus... » (P. L., XXI, 410-419, 424-427, 429-430) (22v-24v) ; 7 ex. : « De illo qui osculabatur Deum, LXXVIII. Vir quidam plebeius, verum quidem, ut opinor, honestus... — ... De latrone facto monaco, LXXXIV. Quadam die iter habens pater Odo... » (24v-26) ; 2 ex. extraits de RUFINUS, op. cit., c. I : « De s. Johanne heremita, LXXXV. S. Hieronimus narrat de s. Johanne... — ... LXXXVI. Aliud quoque valde mirum... » (P. L., XXI, 391-394, variantes) (26-27).
F. 27-30v « LXXXVII. Sermo quomodo nata fuit arbor sancte Crucis ». Prologue : « Sancta et divina eloquia, fratres, jugiter immo et cotidie nobis salubriter recitantur... — ... in qua salus mundi pependit » (début repris du sermon 384 de s. Augustin, P. L., XXXIX, 1689) (27) ; « Post egressionem autem filiorum Israel ex Egypto... — ... illosque affixit in sancte Crucis ligno, ibique habentur honore magno » ; cf. W. Meyer, dans Abhandl. der philos.-philolog. Classe der Königl. Bayer. Akad. der Wissenchaften, XVI2 (1881), 101-166 (éd. d'un texte voisin aux p. 141-149) et A. Wilmart, dans Revue biblique, XXXVI (1927), 226-236 (27-30) ; — « De cruce moralitas, LXXXVIII. Timeamus, fratres, judicii diem... — ... infidelitatis penam » (30-30v).
F. 30v-36Exempla et miracula, très divers, numérotés de LXXXIX à CXIII, mettant en scène des moines de Clairvaux, des personnages anglais, etc. ; certains sont tirés de la Chronique d'Hélinand de Froidmont. « De muliere que, habitum hominis portans, fuit monachus, LXXXIX » (en marge). « De illis qui prolem habere non poterant... » ; « De moniali peccatrice, XC. De moniali quippe que confessa est peccatum suum ante dominum papam... » (30v) ; « De novitio tamptato, XCI. Quidam adolescens intravit claustrum Clarevallense... » (30v-31) ; « De s. Galtero, XCII. Saltero [sic] de s. Saturnino pio heremite... » ; « De canonico converso ad servicium Dei, XCIII. Canonicus quidam b. Victoris invalitudine... » ; « De illo quem b. Virgo liberavit a periculo propter bonitatem uxoris sue, XCIIII » (en marge). « Paupercula quedam mulier consueverat... » ; « De presbitero cui responderunt mortui, XCV. Quidam assidue dicens officium pro defunctis... » ; « De religioso qui non dicebat officium mortuorum, XCVI. Cuidam religioso, sicut mos est... » (31) ; « De presbitero quem liberaverunt anime, XCVII. Diabolis sacerdotis cujusdam animam ferentibus... » (31-31v) ; « De monacho qui artiorem vitam duxerat quam debeat, XCVIII. Quidam monachus de ordine Cisterciensi artiorem vitam gerebat... » ; « De raptoribus percussis, XCIX. Ecclesia Sancti Adventini sita est... » (31v) ; « De phetonissa [sic] que mortuum apud Teipolin [sic] suscitavit, c. Apud Tripolim, urbem Orientis, quidam puerulus... » (31v-32) ; « De Johanne in Valentina antistite, CI. Cum prima nostri ordinis Cisterciensis jacerentur fundamenta, erat in ecclesia Lugdonensi... » (32-32v) ; « De Karolo Martello, CII. Apud quoque Francos non semel auditum est de Karolo Martello... » ; « De Renulfo et puero et martire, CIII. Renulfus, rex Merciorum, filium septennem Kenelinum... » (32v) ; « De Egitha filia regis Cogari [sic], CIIII. [E]dgari regis filia, Egitha virgo sancta... » [HELINANDUS FRIGIDIMONTIS, Chronicon, XLVII, extraits] (P. L., CCXII, 949) ; cf. ms. Latin 3175, f. 148v (32v-33) ; « De diversis illusionibus demonum et apparitionibus sanctorum angelorum, CV. Sepe demones a fratribus visi sunt in specie monachorum... » (33-33v) ; « De heremita quem b. Thomas visitavit per nuntium antequam martirizaretur, CVI. Fertur quod s. Thomas Cantuarensis archiepiscopus... » (33v-34) ; « Visio de gloria b. Thome martyris, CVII. Cujus beatissimi martiris gloria sic ostensa est... » (34-34v) ; « Alia visio de eadem, CVIII. Alius quidam sanctus eadem nocte vidit... » (34v) ; « De s. Petro de ordine Predicatorum, CIX. Innocenciam ad [sic pro : ab] omni mortali peccato servavit... » (34v-35) ; « De s. Salomone, CX. S. Salomon ex Britonnum provincia ortus... » ; cf. Bibl. hag. lat., p. 1082 (35-35v) ; « De s. Epheso [sic pro : Aelphego] martyre, CXI. Cum Dani Angliam infestarent, urbem Cantuariam combusserunt... » (35v) ; « De s. Millerga [sic pro : Milburga], CXII. Ex gloriosa prosapia regie potestatis nata fuit s. Millerga... » (35v-36) ; « De s. Bydonio [sic pro : Sidronio], CXIII. Anno incarnationis dominice CC°LII°, regnante impiissimo Areliano... » ; cf. Bibl. hag. lat., n° 7702 (36).
F. 36-56 [LEONTIUS NEAPOLITANUS, Cyprorum episcopus, ANASTASIO BIBLIOTHECARIO interprete, Vita s. Johannis Eleemosynarii, c. I, II, V-XX, XXII, XXIII, XXV-LV], les chapitres formant autant d'exempla, numérotés de CXIIII à CLXIIII. « De s. Johanne patriarcha et archi[episcopo] » (en marge). [C. I] : « De Zacharia et narratione Menne, et quod iste sanctus omnino non juraverit. Cum pervenissem Alexandriam, ego indignus... — ... quem omnes nos impetremus per gratiam et misericordiam Domini nostri J. C., cum quo est Pater una cum sancto Spiritu, gloria, honor, imperium, nunc et semper et in secula seculorum. Amen », au f. 56, en marge : « Hic finit de s. Johanne » (P. L., LXXIII, 341-384).
F. 56-69vExempla du même type qu'aux ff. 30v-36, et miracles de la Vierge (ff. 58v et 61v-64), numérotés de CLXV à CCVII. « De thoreas [sic pro : choreas] ducentibus per annum, CLXV. Anno Domini M°XII, in quadam villa Saxonie... » (56-56v) ; « De muliere malefica que per cornicis vocem dampnacionem suam precognovit, CLXVI. Eo tempore mulier apud Bertheleiam Anglice [sic] villam auguratrix... » (56v-57) ; « De duabus aviculis que hominem converterunt in asinum, CLXVII. Erant eo tempore due avicule... » (58) ; « De monacho qui se obligavit pro penitencia alterius, CLXVIII. Martinus qui in Galmadulensi [sic] heremo commoratur... » ; « De pulcherrimo bello cujusdam abbatis, CLXIX. In partibus Galliarum, inter abbatem... » (58) ; « De viro hospitali furante..., CLXX. Quidam hospitalis valde alienam suam furatus est... » (58-58v) ; « De illo qui murmurabat propter horas b. Marie, CLXXI. In prefato monasterio statutum erat... » ; cf. Poncelet, dans Analecta Bollandiana, XXI (1902), 241-360, n° 840 (58v) ; « De Leone papa qui spiritum inmundum per posteriora hominis egredi precepit, CLXXII. Idem Hildebrandus retulit quod Leo papa quadam vice... » (58v-59) ; « De episcopo [sitienti qui] totum vinum quod habebat properi [sic pro : pauperi] sitienti dedit, CLXXIII. Quidam episcopus sitiens... » ; « De lampreda pauperi data et in celum sublata, CLXXIIII. Abbas quidam suavis edulii concupiscentia ductus... » ; « De illo qui nummum quem solum ha[be]bat pauperi dedit, CLXXV. Quidam pater familias unum dumtaxat nummum... » (59) ; « De blasphemis lepra percussis, CLXXVI. In Bolonie partibus duo quidam viri... » HELINANDUS FRIGIDIMONTIS, Chronicon, XLVII, extraits] (P. L., CCXII, 974-975) ; cf. ms. Latin 3175, f. 146v-147 (59-59v) ; « De illo qui propter adulterium diabolo traditus est, CLXXVII. Cum apud Parniense opidum [sic] litterarum studiis insudarem... » (59v) ; « Quod anime gehenne suppliciis tradite diebus dominicis refrigerio potiantur, CLXXVIII. Cum Umbertus archiepiscopus a finibus reverteretur Apulie... » ; « Visio episcopi Capuanis [sic] de papa Benedicto majore, CLXXIX. Episcopus qui, si recte teneo, Capuis preerat... » (60) ; « De Benedicto minore, CLXXX. De equivoco quoque ejusdem Benedicti nepote... » (60-60v) ; « De principe oppre[s]sore ecclesiarum qui vivus et visibilis raptus est a diabolo, CLXXXI. Masticus [sic pro : Matisco] est in finibus regni Francorum... » (60v-61) ; « D[e] viro qui per annuum sub terra per sacrificium misse et orationes Ecclesie ab angelo pascebatur, CLXXXII. Est in Gratianopalitano [sic] episcopatu... » (61-61v) ; « Miraculum de cruce sanguinea b. Marie, CLXXXIII. Narravit prior Anschetillus, prior Sancti Oswaldi, hoc miraculum in provincia Eboracensi... anno ab incarnatione Domini M° CLXVI evenisse. Est villa quedam Upkirkebi nomine... », même texte sans le prologue dans ms. Latin 3177, f. 136v-137v (61v-62) ; « Miraculum de ymagine b. Marie lapidea..., CLXXXIIII. Extra Castrum Radulfi est quedam abbatia, que Dolis vocatur... » ; cf. Poncelet, op. cit., n° 936 ; même texte dans les mss. Latin 3175, f. 145 et 3177, f. 135v-136 (62) ; « De ymagine b. Marie que non potuit ledi a Saracenis, CLXXXV. Eo anno quo Sarraceni ab imperatore Babylonis missi... » (62-62v) ; « De ymagine que locuta est propter Theodorum negociatorem, en marge : CLXXXVI. Teodorus apud Constantinopolim negociator erat... » ; « Hoc idem ponitur supra inter miracula b. Marie, VIII » (62v-63) ; « De ymagine b. Marie a qua divinitus velum aufertur in sabbato, CLXXXVII. Judeus quidam apud Constantinopolim ymaginem b. Marie in ecclesia.. » ; cf. Poncelet, op. cit., n° 916 (63-63v) ; « De potu medonis et per b. Mariam multiplicato, CLXXXVIII. Glastonia est vicus Anglie insignis... » (63v) ; « De anima presbiteri incestuosi per socium suum liberata, CLXXXIX. Quidam presbiter cujusdam sanctimonialis expugnaverat virginale propositum... » ; cf. ms. Latin 3175, f. 145v-146 (63v-64) ; « De monacho qui per Dominam nostram de squinantia liberatus est, CXC. Olim quando nondum in conventu publico fiebat b. Marie servicium... » (64) ; « De heremita cui demones apparebant, CXCI. Juxta purgatorium s. Patricii manebat quidam heremita... » (64-64v) ; « Alia visio de[e] adem, CXCII. Alius quidam sanctus eadem nocte vidit... », même texte que le n° CVIII, f. 34v, comme le signale cette note marginale : « Vacat hoc, quia alibi ponitur » (64v) ; « De acerrima penitentia militis adulteri, CXCIII. Quidam miles mechabatur cum domina sua... » (64v-65) ; « De adulteris divinitus incensis, CXCIIII. Quidam homo ibat cum uxore sua ad Beatam Mariam de Rupe Amatoris... » (65) ; « De comite Nivernensi guloso et filio ejus religioso, CXCV. Quidam comes Nivernensis illecebris gule... » (65-65v) ; « De femina que capa usa est in mari pro navi, CXCVI. Erat autem insula quedam juxta mare... » (65v-66) ; « De preposito pauperam [sic pro : pauperum] oppressore a bufonibus devorato, CXCVII. Apud Castrum Montis Desiderii erat quidam prepositus... » ; cf. ms. Latin 3175, f. 147 (66-66v) ; « De duobus prepositis, quorum uno justo et paupere, altero [injusto] et divite, CXCVIII. Quidam princeps habebat duos prepositos... » (66v-67) ; « De presbitero casto a domina sua temptato, CXCIX. Quidam presbiter parrochianus erat castitatis et honestatis amator... » (67-67v) ; « De milite pro fidelibus defunctis orante, CC. Quidam miles habebat in consuetudine... » (67v) ; « De priore mortuo qui apparuit abbati Serloni, CCI. Idem Serlo habebat prepositum valde religiosum... » ; « De converso dolente quod non interesset sollempnibus vigiliis, CCII. Quidam conversus valde religiosus in quadam grangia Clarevallensi... » ; cf. Poncelet, op. cit., n° 542 (68) ; « De monacho aspirante ad sacros ordines, CCIII. Quidam alius ejusdem abbatis monachus... — ... Hec michi retulit frater Ernaldus monachus de Sarnaio » (68-68v) ; « De monacho fugere volente ab Ordine, sed retento per ammonitionem patris et matris jam defunctorum, CCIIII. Quidam niger monachus conversus est in Ordine nostro... » (68v-69) ; « De novicio dubitante utrum anima esset immortalis, CCV. Quidam novicius dubitabat utrum anima... » (69-69v) ; « De sacristo pigro ad divinum officium, CCVI. Quidam multarum litterarum peritus conversus est in quadam domo Ordinis nostri... » ; « De virtute ss. episcoporum in sedibus suis, CCVII. Sancti quique pontifices sedibus suis... » (69v).
F. 70-124 « CCVIII. Hystoria de Josaphat et Barlaam. Prologus. Cum cepissent mo[n]asteria construi ac monachorum multitudines congregari... » (70) ; texte divisé en 143 courts chapitres, plus un épilogue et une oraison finale : « Hujusmodi ergo obscuritate Indiam ocupante... — ... illos glorificat donis et virtutibus. Epilogus. Hucusque finis presentis sermonis... — ... nunc et semper in secula seculorum. Amen. Oratio scriptoris. Conversus ad te, Deum Patrem, Dominum omnipotentem, puro corde... — ... perducere dignare per Jhesum Christum Filium tuum. Amen. Explicit vita et conversatio s. Josaphat » (70-124), version II de J. Sonet, Le Roman de Barlaam et Josaphat, I, Namur-Paris, 1949, 74-76, 84 et 109. Éditions anciennes parmi les oeuvres de s. Jean Damascène ; cf. Bibl. hag. lat., n° 979.
F. 124-134v Trois miracles de N. D., suivis d'exempla tirés en majeure partie des Vitae Patrum et de Rufin, comme ceux des ff. 3 à 27 ; textes numérotés de CCVIII [bis] à CCXL. « De milite qui dicebat C Ave Maria, CCVIII [bis]. Miles quidam promiserat b. Marie... » (124-124v) ; « De burgense qui obtinuit per b. Mariam que non potuit per pecuniam nec per demonem, CCIX. Erat quidam burgensis dives et bone vite... », même thème que Poncelet, op. cit., n° 19 (124v-125v) ; « De rege tristi ad festa aliorum, CCX. Fuit quidam rex nobilis genere et nobilior fide... » (125v-126v) ; fin d'un texte sur s. Jean l'Aumônier, déjà transcrit au f. 27 : « ... duceret ad eum... — ... unde dimittamus », en marge : « Vacat » (127) ; 7 exempla extraits de RUFINUS AQUILEIENSIS, Historia monachorum, c. II, VIII, X, XIII, XIV, XX, XXX : « De s. Hor, CCXI. Vidimus et alium virum apud Thebaidem... — ... De s. Amone, CCXVII. Inicium sancte habitationis monasteriorum... » (P. L., XXI, 405-407, 420-421 avec variantes au début, 428-429, 432-433, 433, 442-443 avec variantes au début, 455-457) (127-129) ; 4 ex. extraits du De vitis Patrum : « De temptato a diabolo, CCXVIII. Alius frater vehementer impugnabatur ab immundo spiritu fornicationis... — ... De s. Anastasio, CCXXI. Abbas Anastasius habebat codicem... » (P. L., LXXIII, 743, 743-744, 756-757, 757-758 avec variantes au début) (129-130) ; « De vaniloquio, CCXXII. Fuit vir quidam magnus de sanctis senibus... » (130) ; 17 ex. extraits du De vitis Patrum : « Quod multi demones nobis consunt, CCXXIII. Macharius dum esset quodam tempore in cellula sua... — ... De Thaysi meretrice, CCXXXIX. Quedam fuit meretrix nomine Taysis... » (P. L., LXXIII, 765-766, 1013-1014, 1140-1141 avec variantes, 1038 avec variantes au début, 785-786, 786, 786-787, 911-912 avec variantes au début, 789, 792-793, 793, 794 avec variantes, 802-803, 818-819 avec variantes au début, 820-821 avec variantes au début, 836 avec variantes, 661-662 avec variantes) (130-133v) ; « Qui dicitur Deus beninus [sic], CCXL. Beatus Dyonisius de benignitate Domini ad Dimophilum scribit : Non habemus, inquit, pontificem... » (extraits de l'épître VIII du Pseudo-Denys à Démophile, éd. synoptique Dionysiaca, II, 1501-1571 version H, et surtout vision du Crétois Carpus) (133v-134v).
F. 134v-155v « De miraculis b. Marie », courts textes numérotés de I à LXXVIII. « De muliere quam [B. M. V.] suscitavit, primo. Quanti apud Christum sint meriti sancte simplicitatis puritas... demonstravit... Maria in muliere quadam de Lingonensi territorio... », voisin de Poncelet, op. cit., n° 868 ; cf. ms. Latin 3177, f. 9 (134v) ; « Exemplum de confessione, II. Simile accidit de confessione. Quidam magnus canonicus et devotus... » (134v-135) ; « De subdiacono qui vidit diabolum, III. In civitate Tolletana fuit quidam subdiaconus... — ... IV. Fuit vir quidam venerabilis... » ; cf. Poncelet, op. cit., nos 765 avec variantes, 662 et, pour III, ms. cit., f. 11v (135-136v) ; « De illo qui vidit mirabilia, V. Novicius quidam fuit in ordine Cisterciensis ordinis [sic]... » (136v-138v) ; « De immagine quam fecit b. Maria, VI. In Libia quadam civitate... — ... IX. Est quoddam responsorium... » ; cf. ibid., nos 808, 236, 555, 502, et pour VI-VII, ms. cit., f. 26v, 27v (138v-139v) ; « ... X. Olim fuit quidam secretarius... » ; cf. ibid., n° 1187, variantes et ms. cit., f. 41v (139v) ; « ... XI. In Gallie partibus est quoddam monasterium... » ; cf. ibid., n° 790 et ms. cit., f. 47v (139v-140) ; « Quando asumpta fuit cum corpore, XII. In libro s. Elisabeth legitur quod cum b. Maria... » (140-140v) ; « De illo qui dicebat semper : Ave Maria, XIII. Fuit quidam monachus qui semper quociens... — ... XXII. Quidam clericus b. Virgini devotus... » ; cf. ibid., nos 636, 25, 1484-1485, 1350, 1268, 1482, 1449, 1624, 1251, 1349 (140v-142) ; « De excommunicato quam [sic] fecit asolvi, XXIII. Quidam presbiter parrochianum suum excommunicavit... » (142) ; « De s. Fulberto... XXIII[I]. Fulbertus episcopus Carnotensis... — ... XXX. Erat quidam presbiter dives et viciosus... » ; cf. ibid., nos 667, 542, 571 avec variantes, 933, 630, 1387, 642 et pour XXIV et XXV, ms. Latin 3175, f. 145, 146 (142-143) ; « De illo quam [sic] fecit monacum, XXXI. Juvenis quidam de Alimannia cum magistro ejus... » (143-143v) ; « De infirmo episcopo quem sanavit, XXXII. Quidam episcopus b. Mariam diligens, in cujus honore... » ; cf. ibid., n° 411 (143v) ; « De moniali quam monuit trautim[?] psallere, XXXIII. Monialis quedam sanctitate et religione famosissima... » (143v) ; « Quomodo timeant diaboli Ave Maria, XXXIII[I]. Nocte quadam christianus quidam monachus... — ... XXXVI. Homo quidam erat nobilis... » ; cf. ibid., nos 1158 avec variantes, 8, 700 (143v-144) ; « De moniali quam revocavit a peccato, XXXVII. Sanctimonialis quedam erat pulchra nimis... » ; cf. ibid., n° 1621 avec variantes (144-144v) ; « De milite quam [sic] amavit, XXXVIII. Miles quidam de Anglia, genere nobilis... » ; cf. ibid., n° 1063 (144v) ; « De dampnato quam [sic] liberavit, XXXIX. Clericus quidam juvenis in Anglia ad ordinem Cisterciensem intravit... » ; cf. ibid., n° 191 avec variantes (144v-145) ; « Quomodo multos liberavit a penis, XL. Monachus quidam bone indolis unaquaque die... » ; cf. ibid., n° 1101, avec variantes (145-145v) ; « Quomodo amavit ordinem Cisterciensem, XLI. In Normannia erat quidam clericus qui vidit Dominum nostrum in sompnis... » (145v) ; « De illo qui petiit ab illa quantum diligebat illum, XLII. Fuit quidam heremita sancte vite et honeste in terra comitis qui Robertus de Lay dictus est... » (145v) ; « De tribus canonicis penitentibus, XLIII. Senonis in ecclesia b. Stephani fuerunt tres canonici... » ; cf. ibid., n° 1643 (145v-147) ; « De illo quam [sic] osculata fuit, XLIIII. Quidam senex monachus Clarevallis, vir religiosissimus... » (147) ; « De quinque psalmis secundum quinque literas hujus nominis : Maria, XLV. In ecclesia Dei genitricis que est Delo... » (147-147v) ; « De malo clerico quem convertit, XLVI. Clericus quidam, causa discendi, Bononiam ibat... » (147v) ; « De monaco tamptato, XLVII. Cuidam monacho quidam conversus jam defunctus apparuit... — ... LVIII. Quidam puer XI annorum, peccorum custos... » ; cf. ibid., nos 246, 656, 1065, 1755 avec variantes, 1451, 1598 avec variantes, 880 avec variantes, 1399, 867 avec variantes, 152, 942 et 1487 avec variantes (147v-150v) ; « Quomodo laudabat ordinem Cisterciensem, LIX. Hoc abbati Vallium Sarnii narravit bone memorie Adam, natione Anglicus... » (150v) ; « De illo qui furatus est fontem, LX. Quidam sanctus habebat in consuetudinem, ubicumque ambulabat... — ... LXIII. Miles quidam abrenuncians seculo ordinem Cisterciensem intravit... » ; cf. ibid., nos 1505, 301, 74 avec variantes, 1084 avec variantes (150v-151) ; « De clerico quam [sic] osculata fuit, LXIIII. Clericus quidam cum multis peccatis esset obvolutus... » (151-151v) ; « De paupere clerico qui dicebat semper : Ave Maria, LXV. Fuit quidam pauper clericus qui victum suum... — ... LXIX. Quidam Anglorum rex Guillermus nomine... » ; cf. ibid., nos 641, 586, 1255, 623 avec variantes, 1330 (151v-152v) ; « De suspenso quem liberavit, LXX. Anno Domini MCCXXV in comitatu Nivernensi tres fratres... — ... LXXIII. Nuper etiam circa idem tempus in Alemannia... » (LXXII, édité par E. Galtier, dans Romania, XXIX (1900), 525-526) ; cf. Poncelet, op. cit., nos 220 avec variantes, 1537, 169, 1177 (152v-153v) ; « De quinque gaudiis b. Marie, LXXIIII. Legitur de b. Maria quod cum esset quinque annorum... » (153v-154) ; « De illo qui vidit sanctos secundum letaniam, LXXV. In abbacia Sancti Ignacii martiris erant duo juvenes... » (154-154v) ; « De illo qui vidit b. Mariam pro uno oculo, LXXVI. Quidam frater Minor devotionem habebat in b. Virginem... » (154v) ; « De temptato quam [sic] liberavit, LXXVII. Item alius frater adhuc novus in religione... » (154v-155) ; « De illo qui portabat Christum, LXXVIII. Duo fratres erant in oratione Parisius... » (155-155v).
F. 155v-162v [Gesta Pilati ; Evangelii Nicodemi pars IIa], textes joints : « Evangelium Nazareorum, LXXIX. Factum est in anno nono decimo imperii Tyberii... Annas et Cayphas et Somna et Dathan, Gamaliel... — ... vidisse eum vivum cum discipulis suis in monte Oliveti et ascendisse in celum » (Version proche de Thilo, Codex apocryphus, I, 495-665) ; cf. Stegmüller, Repertorium biblicum, I, 149, n° 179, 11 (155v-159v) ; « Exurgens Joseph autem ad Annam et Caypham dixit... — ... credere mendatiis Judeorum. Direxi potestati vestre omnia que sunt gesta de Jhesu in pretorium meum. Expliciunt gesta Domini nostri Jhesu Christi que ostensa sunt Constantino regi » (éd. cit., 667-788 et 796-800) ; cf. Stegmüller, op. cit., 150-151, n° 179, 19 (159v-162v).
F. 162v-166 « Evangelium Nichodemi », légendes sur le bois de la Croix, la trahison de Judas : « LXXX. Sancta arbor de qua fuit crux Christi orta, fuit mirabiliter de tribus virgulis composita... — ... Salvatorem omnium » (162v-163) ; — extraits des Gesta Pilati et de l'Evangelium Nicodemi : « Quo mortuo venit Joseph ab Arimathia et petiit a Pilato... De mortuis suscitatis, LXXXI. In illo tempore venerunt tres viti [sic pro : viri] de Galilea in Jerusalem et dixerunt... — ... existimentes non esse credendum mendaciis eorum. Nunc ergo, dilectissimi fratres, hanc lectionem quam audistis Nichodemus hebraicis commendavit litteris » ; cf. Tischendorf, Evangelia apocrypha, 365-416 passim (163-166).
F. 166-168 [Cura Tiberii], divisée en 2 paragraphes : « De Tyberio sanato, LXXXII. Eodem tempore Tyberius Cesar dum gubernaret imperium... » (166) ; « De s. Veronica, LXXXIII. Volusianus vero post unum annum et tres menses... — ... de hac luce in pace ablatus est » texte du groupe B de Dobschütz, Christusbilder, 158XX-159XX (édition, ibid., 163XX-189XX) (166-168), ce texte est suivi d'un paragraphe consacré à Néron : « De mala vita et morte Neronis, LXXXIIII. Nero itaque, Gaii Cesaris avunculus, surrexit in locum ejus... — ... et Tyberius privignus ejus suscepit imperium » (168).
F. 168-169 « De destru[c]tione Jherusalem a Tito et Vespasiano, LXXXV. In diebus illis quidam Judeus erat Nathan nomine, filius Nau... — ... ut tam viles essent Judei Romanis quatinus XXXa Judeos pro uno denario donabant Romani ».
F. 169-169v « De Antichristo, LXXXVI. Legitur in hystoria quod Antichristus nasciturus sit de Dan filio Yacob.... — ... et cui ipse voluerit revelare ».
F. 169v « De signis XV dierum, LXXXVII. Jeronimus autem in annalibus Hebreorum invenit signa XV dierum ante diem Judicii... Prima die eriget se mare... — ...angelis congregantibus eos ».
F. 169v-178v [HENRICUS SALTERIENSIS] « De purgatorio s. Patricii, LXXXVIII », attribué ici à Pierre Damien. « Prologus. Patri suo in Christo preoptato domino H. abbati de Sartis, frat[er] H., monachorum minimus... — ... ita exorsus est » (169v-170v) ; « Incipit narratio », en 25 chapitres : « Igitur magnus s. Patricius, qui a primo est secundus, qui, dum in Hybernia verbum Dei predicaret... — ... Deo servituram in monasterio virginibus commendavit. Hucusque de Petro Damiano » (le texte des 22 premiers chapitres est presque identique au texte de l'édition Colgan, Louvain, 1647, reproduit par E. Mall dans Romanische Forschungen, VI (1891), 143-196 ; le texte des 3 derniers rappelle la fin du ms. K de Mall, ibid., 196-197).
F. 178v-192v « Visio mirabilis et jocundissima cujusdam monachi qui nullo modo passus est nomen suum vel locum in ea scribi... quam visionem... abbreviavimus, verba pretermittentes exortatoria et sola ponentes exempla », texte divisé en 32 exempla et faisant suite sans transition au Purgatoire de s. Patrice : « Anno dominice incarnationis MXCVI, contigit hec visio cuidam juveni qui circa primordia... — ... in illo raptu suo aliquatenus lederetur ».
F. 192v-194 [Caroli Magni expugnatio Terrae sanctae, textus abbreviatus] « Quomodo Karolus Magnus recuperavit terram Jerosolimitanam, et de sanctuario quod de Constantinopoli asportavit. Patriarcha Jerosolimitanus, eo tempore quo datum est Karolo imperium romanum... — ... ibi etiam suscitatus est mortuus », mentionné dans Arch. Or. lat., II (1882), 135.
F. 194-194v [HARIULFUS, Cronicon centulense], l. III, c. 21 : « Visio Karoli regis. In nomine Dei summi regis regum, ego Karolus imperator, gratuito Dei dono rex Germanorum... — ... propter que peccata ego et omnes [quos]... », incomplet par lacune matérielle (Lot, Chron. de l'abbaye de Saint-Riquier, 144-146) ; cf. Poupardin, Royaume de Provence, 325, n. 3.
Sur ce ms., cf. notice sommaire dans Cod. hag., I, 230.
F. 3-21v, 129-133v ; cf. J. G. Freire, A versão latina por Pascásio de Dume dos « Apophtegmata Patrum », Coïmbra, 1971, 248-249 n° 127.
F. 169v. Version rapportée par PETRUS COMESTOR du De Quindecim signis (P.L., CXCVI, 1611) ; cf. add. du ms. Latin 2860, f. 54v.
Abbas Anastasius habebat codicem qui decem et octo valebat solidos...
f. 129v
Abbas Macarius dum ambularet quadam die per desertum hominem quemdam mortuum in terra jacentem...
f. 17v
Abbas quidam suavis edulii concupiscentia ductus lampredam sibi acquiri praecepit...
f. 59
Aliud quoque valde mirum per illum Dominus ostendit. Tribunus quidam...
f. 26v
Alius frater vehementer impugnabatur ab immundo spiritu fornicationis...
f. 129
Alius fuit presbyter nomine Piammon totius humilitatis vir...
f. 20v
Alius quidam sanctus eadem nocte vidit Dominum similiter sedentem...
f. 34v et 64v
Alius senex de quodam referebat episcopo eo quod audisset duos viros...
f. 21
Alius vir sanctus fuit nomine Helenus, qui a pueritia sua in servitio Dei fuit...
f. 24
Annas et Caiphas et Somna et Datan, Gamaliel...
f. 265
Anno Domini millesimo ducentesimo vicesimo quinto in comitatu Nivernensi tres fratres...
f. 152v
Anno Domini millesimo duodecimo, in quadam villa Saxoniae ubi erat ecclesia magni martyris...
f. 56
Anno dominicae incarnationis millesimo nonagesimo sexto, contigit haec visio cuidam juveni qui circa primordia...
f. 178v
Anno incarnationis dominicae ducentesimo quinquagesimo secundo, regnante impiissimo Aureliano, cum esset sanctus Sidonius...
f. 36
Apollonius vir sanctus erat apud Thebaidem in finibus Hierapolis...
f. 22v
Apud castrum Montis Desiderii erat quidam praepositus nequissimus et oppressor pauperum...
f. 66
Apud quoque Francos non semel auditum est de Carolo Martello...
f. 32v
Apud Tripolim, urbem Orientis, quidam puerulus clericus defunctus avunculum suum...
f. 31v
Beatus Dionysius de benignitate Domini ad Demophilum scribit : Non habemus, inquit, pontificem...
f. 133v
Beatus Gregorius papa intra moenia urbis Romanae ad honorem sancti Andreae monasterium fecit...
f. 12v
Canonicus quidam beati Victoris invalitudine corporis adflictus et irremediabili languore...
f. 31
Clericus quidam, causa discendi, Bononiam ibat cum sociis suis...
f. 147v
Clericus quidam cum multis peccatis esset obvolutus...
f. 151
Clericus quidam juvenis in Anglia ad ordinem Cisterciensem intravit...
f. 144v
Contigit Sarracenum quemdam habuisse quamdam imaginem beatae Mariae...
f. 138v
Cuidam monacho quidam conversus jam defunctus apparuit dicens : Surge et sequere me...
Cuidam religioso, sicut mos est, multae missae injunctae sunt...
Cujus beatissimi martyris gloria sic ostensa est cuidam sancto viro in partibus Syri...
f. 34
Cum apud Parmense oppidum litterarum studiis insudarem, contigit me...
f. 59v
Cum coepissent monasteria construi ac monachorum congregari multitudines...
f. 70
Cum Dani Angliam infestarent, urbem Cantuariam combusserunt archiepiscopum...
f. 35v
Cum prima nostri ordinis Cisterciensis jacerentur fundamenta, erat in ecclesia Lugdunensi...
f. 32
Cum Umbertus archiepiscopus a finibus reverteretur Apuliae adserebat in regionibus...
f. 60
De aequivoco quoque ejusdem Benedicti nepote qui post eum tertius et Johanni...
De illis qui prolem habere non poterant et voverunt, si Deus daret eis...
f. 30v
De moniali quippe quae confessa est peccatum suum ante Dominum papam...
Descendebat quadam die abbas Macarius de Scythi ad locum quemdam...
f. 18
Diabolis sacerdotis cujusdam animam ferentibus animae corporum...
Dicebat quidam de Thebaeis fratribus quod filius erat sacerdotis idolorum...
f. 8v
Divinum quidem mysterium agente beato Basilio hebraeus quidam sicut christianus...
f. 22
Dixit abbas Daniel quia erat in Babylonia filia cujusdam primarii...
f. 3
Duo erant fratres monachi pariter commanentes, quorum humilitatem...
f. 15v
Duo fratres erant in oratione Parisius post completorium...
f. 155
Ecclesia Sancti Adventini sita est...
Edgari regis filia Egitha virgo sancta...
Eo anno quo Sarraceni ab imperatore Babylonis missi Balduinum regem Jerosolymorum...
f. 62
Eo tempore mulier apud Bertheleiam Angliae villam auguratrix et malefica...
f. 56v
Eodem temporeTiberius Caesar dum gubernaret imperium et Claudium successorem...
f. 166
Episcopus qui, si recte teneo, Capuis praeerat vidit majorem Benedictum papam...
Erant eo tempore duae aviculae in intrata publica qua Romam itur...
f. 58
Erat autem insula quaedam juxta mare, inter mare et monasterium posita...
f. 65v
Erat quidam burgensis dives et bonae vitae et conversationis honestae...
f. 124v
Erat quidam monachus in deserto, qui habitabat in spelunca...
f. 18v
Erat quidam paterfamilias in Britannia religiosam cum domo sua gerens vitam...
f. 9v
Erat quidam presbyter dives et vitiosus qui sub cura habebat divitem nobilem...
f. 143
Erat quidam presbyter in vicina regione nomine Apellen, vir justus...
f. 13v
Erat quidam telonearius valde dives sed immisericors et avarus...
f. 12
Erat vir quidam promptus et alacer in opus Domini. Huic diabolus misit...
Est in Gratianopolitano episcopatu locus in venis subterraneis plurimum habens...
f. 61
Est quoddam responsorium quod quidam adserunt in ecclesia non debere cantari...
f. 139v
Est villa quaedam Upkirkebi nomine duobus milliariis...
f. 61v
Ex fratribus quidam in ecstasi positus vidit quattuor ante Deum ordines...
Ex gloriosa prosapia regiae potestatis nata fuit sancta Millerga virgo...
Exsurgens Joseph autem ad Annam et Caipham dixit...
f. 159v
Extra castrum Radulfi est quaedam abbatia, quae Dolis vocatur...
Factum est, in anno nono decimo imperii Tiberii Caesaris imperatoris Romanorum...
Fertur quod Thomas Cantuariensis archiepiscopus, cum adhuc esset exsul in Gallia...
f. 33v
Frater quidam in quadam grangia Claraevallis...
f. 142
Fuit quidam civis qui famam sui nominis large expendendo extendere voluit...
Fuit quidam eremita sanctae vitae et honestae in terra comitis qui Robertus de Lay dictus est...
f. 145v
Fuit quidam monachus qui semper quotiens ante altare beatae Mariae transibat...
f. 140v
Fuit quidam pauper clericus qui victum suum ostiatim quaeritans...
f. 151v
Fuit quidam rex nobilis genere et nobilior fide et caritate...
f. 125v
Fuit vir quidam magnus de sanctis senibus cui Dominus tantam gratiam...
f. 130
Fuit vir quidam venerabilis de magnatibus Romae, dives in possessionibus...
f. 135v
Fulbertus episcopus Carnotensis devotus erga beatam Virginem...
Glastonia est vicus Angliae insignis magis monachorum coenobio quam situ opportuno...
f. 63v
Gualtero de Sancto Saturnino pio eremitae de sepulchri visitatione redeunti occurrerunt...
Hieronymus autem in Annalibus Hebraeorum invenit signa quindecim dierum...
f. 169v
Hoc abbati Vallium Sarnii narravit bonae memoriae Adam, natione Anglicus...
f. 150v
Homo quidam erat nobilis, divitiis potens. Diabolus autem...
f. 144
Homo quidam vitam turpissimam ducens omnibus abundans peccatis erat...
f. 11
Hucusque finis praesentis sermonis, quem secundum virtutem meam...
f. 124
Hujusmodi ergo obscuritate Indiam occupante et fidelibus quidem undique repulsis...
Idem Hildebrandus retulit quod Leo papa quadam vice cum ante eum daemoniacus...
f. 58v
Idem Serlo habebat praepositum valde religiosum cui in extremis posito...
f. 68
Igitur magnus sanctus Patricius, qui a primo est secundus, qui, dum in Hibernia...
f. 170v
Impugnabant daemones fratrem quemdam a fornicatione. Cogitavit apud semetipsum...
f. 15
In abbatia Sancti Ignatii martyris erant duo juvenes monachi valde religiosi...
f. 154
In Bononiae partibus duo quidam viri ad invicem amici...
In civitate Toletana fuit quidam subdiaconus sanctae vitae et honestae...
f. 135
In diebus illis quidam Judaeus erat, Nathan nomine, filius Nan, qui sollicitus de terra...
f. 168
In ecclesia Dei genetricis quae est Delo fuit quidam monachus Jobertus nomine...
f. 147
In Galliae partibus est quoddam monasterium...
In illo tempore venerunt tres viri de Galilaea in Jerusalem et dixerunt principibus sacerdotum...
f. 163v
In Libia quadam civitate...
In libro sanctae Elisabeth legitur quod cum beata Maria more solito eidem Elisabeth appareret...
f. 140
In nomine Dei summi regis regum, ego Carolus imperator gratuito Dei dono rex Germanorum...
f. 194
In Normannia erat quidam clericus qui vidit Dominum nostrum in somnis...
In partibus Galliarum inter abbatem et quemdam saeculi potentem orta est magna contentio...
In praefato monasterio statutum erat et jam fere per triennium observatum...
In quodam proelio apud Britanniam occisus est rex Elfinis quidam...
f. 10v
Initium sanctae habitationis monasteriorum quae sunt in Nitria sumptum...
f. 128v
Innocentiam ab omni mortali peccato servavit ; ingressus autem ordinem fratrum Praedicatorum...
f. 34v
Interea redeuntes ex Thebaida vidimus montem quemdam...
f. 128
Interrogavit frater quidam senem quemdam : nomen est quod salvat aut opus ?...
f. 6
Item alius frater adhuc novus in religione bonae vitae...
f. 154v
Joseph, Judaeus egregius, in arte medicinae valde probatus, sciebat enim tactu venae...
f. 21v
Judaeus quidam apud Constantinopolim imaginem beatae Mariae in ecclesia...
f. 63
Jussisti, pater venerande, ut scriptum vobis mitterem quod de purgatorio...
Juvenis quidam de Alemania cum magistro ejus venit Claramvallem...
Juxta purgatorium sancti Patricii manebat quidam eremita...
f. 64
Legitur de beata Maria quod cum esset quinque annorum ita maturo gressu ambulabat...
f. 153v
Legitur in historia quod Antichristus nasciturus sit de Dan filio Jacob concubinali...
f. 169
Macarius abbas cum diluculo palmarum folia portans ad cellam...
f. 17
Macarius, dum esset quodam tempore in cellula sua, de nocte pulsavit...
Martinus qui in Camaldulensi eremo commoratur, vir multarum virtutum...
Matisco est in finibus regni Francorum quod a Teutonicorum vel Romanorum imperio...
f. 60v
Miles quidam abrenuntians saeculo ordinem Cisterciensem intravit et quia litteras nesciebat...
Miles quidam de Anglia, genere nobilis et juvenis, adamavit quamdam puellam...
Miles quidam de Gallia beata Mariae devote serviens audivit...
f. 148
Miles quidam promiserat beatae Mariae quod ad honorem suum diceret quotidie...
Monachus quidam bonae indolis unaquaque die post completorium statuit...
f. 145
Monachus quidam erat in eremo et puella quaedam de genere et cognatione ejus...
Monachus quidam nomine Maturius plurimis bonis plenus quondam causa visitationis...
f. 13
Monialis quaedam sanctitate et religione famosissima fuit, quae quadam nocte...
f. 143v
Narravit prior Anschetillus, prior sancti Oswaldi, hoc miraculum...
Nero itaque Gaii Caesaris avunculus surrexit in locum ejus...
Nocte quadam christianus quidam monachus a lecto consurgens pedetemptim...
[...] Non habemus, inquit, pontificem qui non possit compati infirmitatibus nostris, sed ipse innocens...
Novicius quidam fuit in ordine Cisterciensis ordinis [sic] temptatus et proposuit...
f. 136v
Nuper etiam circa idem tempus in Alemannia, quidam nobilis neptem suam virginem...
Olim fuit quidam secretarius in quadam monachorum congregatione...
Olim quando nondum in conventu publico fiebat beatae Mariae servitium...
Patriarcha Jerosolymitanus, eo tempore quo datum est Carolo imperium Romanum...
f. 193
Paupercula quaedam mulier consueverat sub spe retributionis aeternae...
Pharoneus rex qui thesauros regum populis publicavit et his Graecorum studia...
Post egressionem autem filiorum Israel ex Aegypto, cum eos Dominus...
f. 27
Prima die eriget se mare quadraginta cubitis super...
Provincia Valeriae quidam curialis die Paschae quamdam juvenculam quam a baptismate suscepit...
f. 11v
Quadam die iter habens pater Odo juxta praedonum fines, quidam latro...
f. 25v
Quaedam fuit meretrix nomine Thais tantae pulchritudinis...
f. 133
Quanti apud Christum sint meriti et sanctae simplicitatis...
f. 134v
Quidam abbas quaesivit senem dicens : Putas, si cognoscant sancti viri quando venit in illis gratia...
Quidam adsidue dicens officium pro defunctis cum incepisset in matutinarum laudibus...
Quidam adulescens intravit claustrum Claraevallense, qui cum esset in probatorio...
Quidam alius ejusdem abbatis monachus nimis aspirabat ad sacros ordines...
Quidam Anglorum rex, Guillelmus nomine, homo carnalis et libidinosus, multas opprimebat ecclesias...
Quidam captivus ductus est ad Persas et descendens...
Quidam clericus beatae Virgini devotus post mortem parentum suorum se maritavit...
f. 141v
Quidam comes Nivernensis illecebris gulae per omnia serviens gustumque elementa per omnia...
f. 65
Quidam conversus valde religiosus in quadam grangia Claraevallensi custodiebat pecora sua...
Quidam episcopus beatam Mariam diligens, in cujus honore fundare ecclesiam decreverat...
Quidam episcopus sitiens vinum sibi adferri praecepit, cumque picerna...
Quidam frater dixit quod erat quidam solitarius in eremo Nicopolei cui ministrabat...
Quidam frater minor devotionem habebat in beatam Virginem, unde illi devote...
Quidam frater molestiam carnis sustinebat a spiritu fornicationis...
f. 14v
Quidam frater requisivit senem, dicens : Dic mihi, pater, cur tam graviter impugnamur a daemonibus...
Quidam fratres, cum ad abbatem Lucium venissent...
Quidam homo ibat cum uxore sua ad beatam Mariam de Rupe Amatoris, quibus forte obviaverunt...
Quidam hospitalis valde alienam suam furatus est. Interea adest Jesus...
Quidam miles habebat in consuetudine ut, quotiens transiret per coemeterium, totiens stando...
f. 67v
Quidam miles moechabatur cum domina sua, uxore domini sui. Contigit autem...
f. 64v
Quidam monachus de ordine Cisterciensi artiorem vitam gerebat quam regularis habet...
Quidam multarum litterarum peritus conversus est in quadam domo ordinis nostri...
f. 69v
Quidam niger monachus conversus est in ordine nostro, qui cum de conversione sua...
f. 68v
Quidam novicius dubitabat utrum anima post mortem viveret et dicebat...
f. 69
Quidam paterfamilias unum dumtaxat nummum in loculo possidebat, quem ad emendum...
Quidam presbyter cujusdam sanctimonialis expugnaverat virginale propositum, et texit hoc peccatum usque ad mortem...
Quidam presbyter loco in quo calidae scaturiebant aquae se balneare consueverat...
Quidam presbyter parochianum suum excommunicavit. Factum est ut moreretur sacerdos...
Quidam presbyter parochianus erat castitatis et honestatis amator, qui propter honestatem...
f. 67
Quidam princeps habebat duos praepositos, unum rufum divitem multos accusantem...
f. 66v
Quidam puer undecim annorum, pecorum custos, ardens in pedibus, a matre sua Suessonis adductus...
f. 150
Quidam sanctus habebat in consuetudinem, ubicumque ambulabat, cum audiret signum horae nonae...
Quidam senex monachus Claraevallis, vir religiosissimus, quadam vice vidit in visione...
Quidam senex temptabatur graviter a cogitationibus per annos decem...
Quo mortuo, venit Joseph ab Arimathia et petiit a Pilato corpus Jesu...
f. 163
Renulfus, rex Merciorum, filium septennem Kenelinum quemdam sororis fidei commisit...
Saecularis quidam venit ad beatum senem Johannem deferens illi...
f. 7v
Saepe daemones a fratribus visi sunt in specie monachorum, caputia in capitibus...
f. 33
Sancta arbor de qua fuit crux Christi orta fuit mirabiliter de tribus virgulis composita...
f. 162v
Sancta et divina eloquia, fratres, jugiter immo et quotidie nobis salubriter recitantur...
Sancti quique pontifices sedibus suis quas aliquando corporaliter tenuerunt...
Sanctimonialis quaedam erat pulchra nimis, quam quidam clericus promissis et blanditiis...
Sanctus Hieronymus narrat de sancto Johanne eremita quoniam vidit illum in Thebaidis partibus...
f. 26
Sanctus Salomon ex Britonum provincia ortus et regia progenie genitus...
f. 35
Senex narrabat de quodam hortulano quia multum laboraret et omnem laborem...
f. 6v
Senex quidam aegrotavit et solitarius erat, et Vanio [sic] venit visitare...
Senex quidam dixit : Qui ab hominibus amplius commendatur et laudatur...
Senex quidam habitabat in spelunca, vir autem saecularis ministrabat...
Senex quidam narrabat quod erat quaedam puella in paenitentia...
Senonis in ecclesia beati Stephani fuerunt tres canonici quorum cor unum...
Simile accidit de confessione. Quidam magnus canonicus et devotus fecerat quoddam grave peccatum...
Solebat dicere abbas Johannes : Parvam sarcinam dimisimus, id est nosmetipsos reprehendere...
Thais, Corinthia, praerogativae pulchritudinis insignis, tantummodo regum et principum dignabatur...
Theodorus apud Constantinopolim negotiator erat, sed sine dolo et sine mendatio...
f. 62v
Timeamus, fratres, judicii diem, poenam Gehennae, festinemus effugere eam...
f. 30
Tres quidem sorores fuerunt quarum una Rasilla, alia Gorgiana, alia Emiliana dicebatur...
Venerunt quidam religiosi viri ad beatum Antonium ut consolantur ab illo...
Venit quidam monachus ab urbe Roma et habitabat in Scythia...
Venit senex quidam in civitate ut venderet opera sua quae fecerat...
Vidimus alium nomine Theonem, virum sanctum, qui paenitens triginta annis silentium habuisset...
Vidimus et alium sanctum patrem Eulogium nomine, qui in offerendis...
Vidimus et alium virum apud Thebaidem nomine Hor...
f. 127
Vir quidam plebeius, verum quidem, ut opinor honestus, quotiens sacerdos suus...
f. 24v
Volusianus vero post unum annum et tres menses...
RDF exports to come…
You can view and manipulate this document directly on this site, compare it to others using the Mirador viewer, or drag and drop this icon into the IIIF viewer of your choice. Read more about IIIF