Vatican. Biblioteca apostolica vaticana, Vat.lat.2942

Biblissima authority file: https://data.biblissima.fr/entity/Q97760

Codicological aspects

  • XVe s., 198 ff., 285 x 200 mm. Rares gloses marginales contemporaines, de plusieurs mains.

    Recueil de deux parties: 1) papier (filigranes f. 1-50: Briquet 3668, Rome-Naples, 1454-1460; f. 45-46 et 51-70: Briquet 3528, Gênes-Pise-Lucques etc., 1429-1452; f. 71-73 et 78-80: var. Briquet 6654, Rome, 1452-1453; f. 74-77: Briquet 6658, Florence, 1451), f. 1-80, 2 col. (f. 75-80v° blancs); 2) papier (filigranes f. 81-190, non identifié; f. 191-198: var. Briquet 5575, Rome-Naples-Fabriano etc., 1456-1465), f. 81-198, (a. 1457), (f. 104v°-105v°, 123v°-128v°, 132v°, 153v°-157, 176-178, 180v°-182v° et 191-198 blancs).

    (Source : Persée - DER-IRHT, XXI)

Contents

Data Source: Persée - DER-IRHT, XXI

  • f. 2: //sacer fuit

    f. 82: //patietur uerborum

    2 - f. 81-190v°: Varro, De lingua latina (V-X).

    titre: «Marci Terrentii Varronis de lingua latina de disciplina originum uerborum ad Ciceronem liber quartus [sic] incipit ».

    f. 104: «... hybernum domi uocarunt contra » (V, 162), note en marge: «Multum hic deficit ».

    (liv. VI) titre f. 109: «liber quintus [sic]».

    (liv. VI) expl. f. 123: «... scribere institui», note en marge: «hic deficit principium libri circa cartas sex ».

    (liv. VII) inc. f. 129: «//repens rapina [sic] aperuit... ».

    f. 132: «... ubi plures mali aut asseres » (VII, 23), note en marge: «deest unum folium ».

    (liv. VIII) inc. f. 142: «Quomodo ratio natura... ».

    (liv. VIII) expl. f. 153: «... ut urbinas et inde urbinus ab his debuerunt dici ad numerorum nominum... », note en marge: «deficit ».

    (liv. IX) f. 157v°.

    f. 172v°: «liber X. In uerborum... ».

    expl.: «... opus fuit ut inferius [sic]».

Origin

  • Origine: italienne (Italie centrale d’après les filigranes); 2 - écriture humanistique cursive soignée, légèrement penchée, d’une encre jaunâtre, datée en marge du f. 190v°: «die 23 augusti 1457 finiui, nec erat ultra in exemplari ». Le manuscrit est de la même famille que les mss Vat. lat. 1556 et 3308 (d’après Antonibon, op. cit. infra).

    (Source : Persée - DER-IRHT, XXI)

Provenance

Data Source: Persée - DER-IRHT, XXI

  • Possesseurs: acquis par la Bibliothèque Vaticane entre 1533 et 1550, le manuscrit est attesté pour la première fois dans l’inventaire de 1550; reclassé par les Ranaldi avec les nouvelles acquisitions, il portait le n° «24*» dans une liste complémentaire aujourd’hui disparue.

Notes

Data Source: Biblissima

  • E. Pellegrin, Les manuscrits classiques latins de la Bibliothèque Vaticane. Tome III, 2ème partie. Fonds Vatican latin, 2901-14740, éds A.-V. Gilles-Raynal, F. Dolbeau, J. Fohlen, Y.-F. Riou, J.-Y. Tilliette, avec la coll. de M. Buonocore, P. Scarcia Piacentini et P.-J. Riamond, Paris, 2010, p. 51 (https://www.persee.fr/doc/dirht_0073-8212_2010_cat_21_32)

Bibliography

    • G. Antonibon, Contributo agli studi sui libri «De lingua latina » di Terenzio Varrone (Riv. filol. e istr. class., 17, 1889, p. 179 et 183)
    • J. Fohlen, Les manuscrits classiques..., 1985, p. 22, 23 et n. 70 et 50, simples mentions
    • A. M. Piazzoni - P. Vian, Manoscritti Vaticani latini 14666-15203. Catalogo sommario, Vatican, 1989 (Studi e testi, 332), p. 88
    • Réf.: BMBV (1991) 12158-12159.

Life cycle of this book

Data source